Πλάσαμε ένα όνειρο μέσα στο οποίο η Alfa Romeo Tonale δεν είναι μόνο ένα πρωτότυπο επίδειξης αλλά ένα πραγματικό αυτοκίνητο που μπορεί να μεταφέρει το δυναμισμό των γραμμών του από το περίπτερο μιας έκθεσης στην άσφαλτο, στον πραγματικό, δηλαδή, κόσμο. Ένα όνειρο που μοιραζόμαστε πολλοί ίσως από το Μάρτιο που παρουσιάστηκε η πρωτότυπη Tonale στη Γενεύη, όπως οι πρωταγωνιστές της εμπνευσμένης ταινίας Inception του Κρίστοφερ Νόλαν. Θυμάστε μήπως το σενάριο της ταινίας αυτής του 2010; Στο δικό μας όνειρο προσπαθήσαμε κι εμείς να κλέψουμε τα μυστικά που αφορούν στην έκδοση παραγωγής του μεσαίου SUV της Alfa, το οποίο όπως φαίνεται θα βγει στην αγορά στα μέσα του 2021.

Για το λόγο αυτό βάλαμε στο ίδιο όνειρο τρεις σχεδιαστές του Κέντρου Σχεδίασης της FCA αλλά και κάποιες άλλες πηγές μας που βέβαια προτιμούν να παραμείνουν ανώνυμες. Όλους αυτούς τους ανθρώπους τους συναντήσαμε σε ένα υπόγειο γκαράζ, όπως ακριβώς είχε γίνει σε μία άλλη περίφημη ταινία, το «Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου» που σκηνοθέτησε το 1976 ο Άλαν Πάκιουλα. Όμως εδώ μιλάμε για αυτοκίνητα, όχι για κινηματογράφο. Και το αυτοκίνητο που βλέπετε στις σελίδες μας, επιτέλους με τους τροχούς του να πατούν στην άσφαλτο της πίστας μας στο Βαϊράνο σε παγκόσμια μάλιστα πρώτη, είναι αυτοκίνητο με Α κεφαλαίο καθώς κουβαλά στις χαρισματικές, ανάλαφρες γραμμές του όλη την πλούσια παράδοση της Alfa. Όμως, προσοχή, αυτή εδώ δεν είναι μία οδηγική γνωριμία καθώς η πρωτότυπη Tonale ίσα που μπορεί να κινηθεί, όπως τα περισσότερα show cars.

Όμως δεν έχει τόση σημασία τώρα αυτό. Εμείς που ζούμε κάθε μέρα μέσα σε δεκάδες αυτοκίνητα, μπορούμε να σας πούμε ότι μόνο ένα στα εκατό είναι σαν την Tonale. Σέξι πρωτότυπα για εκθεσιακή χρήση όλοι μπορούν να φτιάξουν. Αυτό που μάλλον κατάφερε το Centro Stile του Τορίνο είναι να διατηρήσει τη σχεδιαστική ταυτότητα του concept που είδαμε φέτος στη Γενεύη με το μοντέλο παραγωγής, όπως μας εξηγεί ο Ενρίκο Γκομπέτο, ένας εκ των πρωταγωνιστών του ονειρικού αυτού άρθρου. Ο Ενρίκο είναι επικεφαλής του προγράμματος – Head of Operations γράφει η κάρτα του – υπό την επίβλεψη του υπεύθυνου εξωτερικού σχεδιασμού Αλεσάντρο Μακολίνι, ο οποίος υπακούει στο διευθυντή σχεδίασης Σκοτ Κρούγκερ, ο οποίος με τη σειρά του αναφέρεται στον επικεφαλής σχεδιασμού όλου του ομίλου, Γερμανό Κλάους Μπούσε: «λίγα πράγματα θα διαφέρουν στην τελική έκδοση. Η οροφή θα είναι ελαφρώς πιο ψηλή, τα φωτιστικά σώματα όχι τόσο λεπτά, για λόγους πιστοποίησης και στη θέση των καμερών θα βρίσκονται συμβατικοί καθρέπτες. Οι προβολείς θα αποτελούνται από τριπλά στοιχεία αποτίνοντας φόρο τιμής, τόσο στις SZ/RZ, όσο και στις 159/Brera/Spider».

Με Ελληνική υπογραφή

Η Tonale έχει πάνω της όλη τη σχεδιαστική παράδοση της Alfa χωρίς ωστόσο να πέφτει στην παγίδα του ρετρό. Είναι γεμάτη αναφορές στο παρελθόν, όμως καταφέρνει να είναι φρέσκια και μοντέρνα. Τις γραμμές της εμπνεύστηκε μάλιστα ένας Έλληνας, ο Αλέξανδρος Λιώκης, ο οποίος είναι μεγάλος λάτρης της Alfa Romeo από παιδί. Ο Αλέξανδρος έφτιαξε τα πρώτα σκίτσα της Tonale υπό την επίβλεψη του Μακολίνι, ενός σχεδιαστή που πάντα εργάζεται με γνώμονα την αναγνωρισιμότητα της μάρκας, παρά τη νοσταλγία.

Όταν συναντήσαμε τον Αλέξανδρο, το πρώτο που παρατηρήσαμε ήταν η στάμπα του 6κύλινδρου κινητήρα Busso στην μπλούζα του με τους επιχρωμιωμένους αυλούς εισαγωγής που τροφοδότησαν για χρόνια τα όνειρα φανατικών Alfisti όπως ο ίδιος. Το δεύτερο στοιχείο που διακρίναμε ήταν το τατουάζ στο δεξί του χέρι, μία σιλουέτα της Citroën DS. «Αυτό ήταν το πρώτο μου ιστορικό αυτοκίνητο», μας λέει με το ευγενικό του χαμόγελο και με ήρεμη φωνή. Ο Λιώκης είναι αυτό που λέμε άρρωστος με τα αυτοκίνητα. Από παιδί ήταν φανοποιός. Μαζί με τον αδερφό του έβρισκαν στην Ελλάδα παρατημένα αυτοκίνητα και τα έφτιαχναν καινούρια. Έτσι γεννήθηκαν όλα. Αργότερα σκέφτηκε να μεταναστεύσει στην Ιταλία για να σπουδάσει σχέδιο ώστε να ακολουθήσει καριέρα σχεδιαστή. Μπήκε στο Istituto Europeo di Design και το 2013 έκανε το μεγάλο άλμα όταν ανέλαβε τη σχεδίαση της Alfa Romeo Gloria. Το συγκεκριμένο πρωτότυπο ήταν δική του δουλειά και ήταν αυτό που κέρδισε το διαγωνισμό του IED και παρουσιάστηκε στο σαλόνι της Γενεύης την ίδια χρονιά. Εκεί πρόσεξε την Gloria ο Λορέντσο Ραματσότι, επικεφαλής τότε σχεδιασμού του ομίλου FCA, και προσέλαβε τον Αλέξανδρο στο Centro Stile του Τορίνο.

Διόλου τυχαία λοιπόν στο αμάξωμα της Tonale μπορεί να διακρίνει κάποιος στοιχεία παλαιών Alfa που βέβαια δεν είχαν καμία σχέση με SUV: από την GT μέχρι την SZ, αλλά και άλλων ιστορικών μοντέλων όπως η Giulietta SS, από την οποία ο Έλληνας σχεδιαστής εμπνεύστηκε το αιχμηρό σχήμα της μούρης με το καπό να εξέχει σε σχέση με το κάτω μέρος της. Μία άλλη κλασική πινελιά είναι η πίσω πόρτα που κλείνει σε σχήμα V, ένα μοτίβο που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1937 με την 8C 2900B και υιοθετήθηκε πολλά χρόνια αργότερα από την Brera του Τζουτζάρο.

Στοιχεία του παρελθόντος φιλτραρισμένα από την εμπειρία του σήμερα βρίσκουμε και στο εσωτερικό του αυτοκινήτου που σχεδίασε κατά κύριο λόγο ο Ντανιέλε Τζανρέι, ο τρίτος σχεδιαστής της παρέας μας: στην Tonale επιστρέφουν λοιπόν τα όργανα που μοιάζουν με διόπτρες, όπως σε αρκετές Alfa των τελευταίων δεκαετιών. Από την καμπίνα δεν λείπουν χαρακτηριστικά όπως οι αεραγωγοί με ψηφιακή ένδειξη της επιλεγμένης θερμοκρασίας ή η κεντρική κονσόλα με το μυώδες σχήμα και με τον backlight φωτισμό των διακοπτών που εμπνέεται – διόλου τυχαία – από την καρδιακή λειτουργία. Αυτά ίσως είναι στοιχεία που αφορούν αποκλειστικά το πρωτότυπο της Γενεύης, όμως υπάρχουν κι άλλα, όπως η αιωρούμενη οθόνη ψηλά στο κέντρο του ταμπλό, τα οποία θα διαθέτει το μοντέλο παραγωγής και απέχουν σχεδιαστικά από τα αντίστοιχα των πρόσφατων Giulia και Stelvio.

Η κεντρική οθόνη της Tonale θα είναι αφής – ευτυχώς, θα προσθέσουμε εμείς – και θα συνδυάζεται με έναν περιστροφικό διακόπτη τύπου iDrive, ο οποίος είναι πιο εύχρηστος κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Μία άλλη καινοτομία θα είναι ο διακόπτης DNA ή καλύτερα e-DNA, μια και θα περιλαμβάνει και πρόγραμμα ηλεκτρικής οδήγησης. Ο οποίος δεν θα βρίσκεται πλέον στην κεντρική κονσόλα αλλά κοντά στο τιμόνι, στη ζώνη δηλαδή ελέγχου του οδηγού. Όσον αφορά στη σχεδίαση της Tonale, από την «ονειρική» αυτή παρουσίαση μας έχουν μείνει κάποια αναπάντητα ερωτήματα, όπως αυτό που αφορά τις αναλογίες του αμαξώματος: «καταφέραμε να τις διατηρήσουμε αρκετά πιστές στο πρωτότυπο στο μοντέλο παραγωγής», μας λέει με φανερή ικανοποίηση ο Ενρίκο Γκομπέτο.

Τι κρύβεται από κάτω;

Κι ερχόμαστε σε ένα πολύ λεπτό σημείο της υπόθεσης: την πλατφόρμα, το πλαίσιο δηλαδή, στο οποίο θα βασίζεται η Tonale. Αυτό θέλουν να γνωρίζουν οι φανατικοί της μάρκας, όμως σε αυτή εδώ τη φάση δεν μπορούμε να δώσουμε ακόμη απάντηση. Όπως και στο Inception, χρειάζεται κανείς να πάει πιο βαριά. Ας ονειρευτούμε δηλαδή ότι αποκοιμηθήκαμε και ξυπνήσαμε κι εμείς σε ένα υπόγειο γκαράζ, όπως και οι πρωταγωνιστές της ταινίας. Σύμφωνα με έγκυρες πηγές μας λοιπόν εκτός Alfa Romeo αλλά καλά πληροφορημένες, μας είπαν με νόημα: «follow the money». Ακολουθώντας το χρήμα, λοιπόν, επισκεφτήκαμε κι εμείς το αχανές εργοστάσιο του Μιραφιόρι, στην καρδιά του Τορίνο και καταλήξαμε στους διαδρόμους της μάρκας Alfa.

Δεν καταφέραμε να εκμαιεύσουμε ακριβείς πληροφορίες για την πλατφόρμα στην οποία θα βασίζεται η Tonale, όμως επί της ουσίας λάβαμε το μήνυμα: στην Alfa είναι αποφασισμένοι να φτιάξουν ένα μεσαίο SUV αντάξιο των Giulia και Stelvio. Αλλιώς, καλύτερα να μην το φτιάξουν. Και τα χρήματα τι ρόλο παίζουν σ’ αυτήν την ιστορία; Ας είμαστε ρεαλιστές, παίζουν και με το παραπάνω. Ειδικά όταν μια εταιρία δημιουργεί ένα business case σαν την Tonale, πρέπει να λάβει υπόψη της τόσο το κόστος κατασκευής, όσο και την τιμή στην οποία θα πωλείται το μοντέλο και βέβαια την εν δυνάμει ετήσια παραγωγή του. Η ισορροπία ανάμεσα σ’ αυτά τα τρία είναι που καθορίζει τις όποιες τεχνολογικές επιλογές. Κατά βάθος όλα τα αυτοκίνητα που οδηγούμε είναι προϊόντα συμβιβασμού ανάμεσα στους τρεις αυτούς παράγοντες. Από τη μία βρίσκονται οι υπεύθυνοι κάθε μοντέλου ή της ίδιας της μάρκας, οι οποίοι κάνουν όνειρα όπως όλοι μας, και από την άλλη οι οικονομολόγοι της εταιρίας. Αυτοί δεν κάνουν όνειρα αλλά ψυχρούς υπολογισμούς πατώντας γερά τα πόδια τους στη γη και η γνώμη τους μετρά μια και είναι αυτοί που θέτουν τα χρηματικά όρια στις επενδύσεις της εταιρίας.

Οπότε μην μπορώντας να βάλουμε στην ονειρική μας αυτή παρουσίαση τους ανθρώπους που κινούν τα νήματα στο χρηματιστήριο, οι οποίοι δεν υπακούν στο υποσυνείδητό τους αλλά στη λογική, το δίλημμα παραμένει ανοικτό, αναφορικά με το πλαίσιο της Tonale: θα πρόκειται για την πιο ακριβή λύση της πλατφόρμας Giorgio, στην οποία βασίζονται οι Giulia και Stelvio ή μία νέα με τον κινητήρα σε εγκάρσια διάταξη, όπως αυτές που χρησιμοποιούν ανταγωνιστικά μοντέλα όπως οι BMW X1/X2 και Mercedes GLA; Για την ώρα ας το αφήσουμε αυτό ανοικτό για να ασχοληθούμε με τους κινητήρες της μελλοντικής Alfa. Και οι εκπλήξεις δεν θα λείψουν στο συγκεκριμένο θέμα.

Diesel τέλος και όχι μόνο…

Καταρχήν, οι κινητήρες diesel θα απουσιάζουν εντελώς. Μία θαρραλέα επιλογή θα πείτε, αν δούμε το πόσο αντέχει η συγκεκριμένη τεχνολογία στην εσωτερική αγορά της Ιταλίας. Η πτώση στις πωλήσεις βέβαια του diesel είναι μεγαλύτερη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με αυτό το δεδομένο αλλά και με το κόστος που θα προϋποθέτει η εξέλιξη ενός πετρελαιοκινητήρα ώστε να υπακούει στις νέες προδιαγραφές εκπομπής ρύπων CO2 το 2021 στην Ευρώπη, η επιλογή της Alfa Romeo είναι απόλυτα λογική.

Η επιλογή αυτή από μόνη της καθιστά την Tonale μία από τις πιο θαρραλέες Alfa όλων των εποχών. Και να ήταν μόνο αυτό; Από τις – γενικόλογες πάντα – συζητήσεις μας με ανθρώπους της εταιρίας, καταλήγουμε στο εξής: ότι εκείνο το παραλλαγμένο λογότυπο Alfa στο πίσω πλευρικό τζάμι που κοκκινίζει όταν φορτίζεται το αυτοκίνητο, δεν σημαίνει μόνο ότι θα υπάρξουν απλά εκδόσεις που θα μπαίνουν στην πρίζα αλλά ότι όλες ίσως οι Tonale να είναι plug-in. Το οποίο πιθανόν να υποδηλώνει την πρόθεση της εταιρίας να μην διαθέτει μία δικίνητη έκδοση της Tonale – πόσο μάλλον αν πρόκειται να είναι προσθιοκίνητη. Να προσθέσουμε εδώ ότι το μόνο υβριδικό κινητήριο σύνολο που θα έχει σύντομα στη διάθεσή του ο ιταλοαμερικανικός όμιλος, είναι αυτό που θα φορέσουν τα Jeep Renegade και Compass με εγκάρσια τοποθετημένο κινητήρα και τον ηλεκτροκινητήρα στον πίσω άξονα.

Το plug-in Hybrid (PHEV) κινητήριο σύνολο με διαμήκη κινητήρα που προορίζεται για τις Giulia και Stelvio, καθώς και για τις μελλοντικές Maserati, χρειάζεται τουλάχιστον δύο χρόνια εξέλιξης ακόμη. Αυτές είναι χρήσιμες λεπτομέρειες από τις οποίες ο καθένας μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Ένα είναι σίγουρο: η Tonale, το τρίτο μέλος της νέας γκάμας Alfa Romeo, είναι ένα μοντέλο που δεν μπορεί για κανένα λόγο να σχεδιαστεί με λάθος τρόπο. Αν είναι πετυχημένη, θα ενισχύσει την καλή εικόνα που αργά αλλά σταθερά ξαναχτίζει η μάρκα. Αν όχι, θα την καταστρέψει για πάντα. Κατά κάποιον τρόπο είμαστε σίγουροι – και το λέμε αυτό τόσο με την καρδιά όσο και με τη λογική – ότι το μοντέλο παραγωγής θα είναι στο δρόμο όλα όσα υπόσχεται η εξωτερική του εμφάνιση.

Έχουμε ξυπνήσει ή ονειρευόμαστε ακόμη; Ίσως θα πρέπει να στρέψουμε κι εμείς την ξύλινη πυξίδα που χρησιμοποιούσε ο Λεονάρντο ντι Κάπριο στην ταινία του Νόλαν μέχρι το 2021 που θα παρουσιαστεί τελικά η Tonale. Μέχρι τότε, ας παραμείνουμε όλοι με τα μάτια ανοικτά.

Η Tonale είναι ένα πρωτόγνωρο μοντέλο για την Alfa, γι’ αυτό και ο δικός μας Αλέξανδρος Λιώκης, σε ρόλο Senior Designer, αισθάνθηκε την ανάγκη να το συνδέσει με την παράδοση της μάρκας. Από «αρχιτεκτονική» άποψη, το χαρακτηριστικό στοιχείο του αμαξώματος είναι η τοξοειδής πλευρική γραμμή που θυμίζει την GT του 1963, η οποία καταλήγει σε μία υπερυψωμένη μούρη και σε μία χαμηλωμένη ουρά. Το ίδιο μοτίβο είχε ακολουθήσει και η περίφημη Duetto του 1966, το λεγόμενο «σουπιοκόκκαλο» (osso di seppia στα ιταλικά), μόνο που εδώ συνδυάζεται με σιλουέτα που θυμίζει την Disco Volante του 1952. Οι αναφορές στο παρελθόν δεν λείπουν ούτε από το πίσω μέρος: αν τα φωτιστικά σώματα τριών στοιχείων σας θυμίζουν την Brera του 2005 και την Sport Zagato (SZ) του 1989, η λωρίδα στην οποία φιλοξενούνται, θυμίζει τόσο τη ναυαρχίδα 164 του 1987 όσο και το πρωτότυπο Protèo του ’91 και τη μετέπειτα GTV του 1995. Σε κάθε περίπτωση είναι μεγάλη τιμή για εμάς που ένας νεαρός Έλληνας υπογράφει το πιο σημαντικό ίσως μοντέλο στη σύγχρονη ιστορία της Alfa. Και ευτύχημα για την ιστορική μάρκα που τα μοντέλα τους πλέον σχεδιάζουν άνθρωποι με τέτοιο ταλέντο, γνώση και προπάντων ασίγαστο πάθος για την κληρονομιά της!

Όπως σε κάθε Alfa που σέβεται τον εαυτό της οι σχεδιαστές προσέγγισαν την καμπίνα των επιβατών ως μία γεωμετρική φόρμα με κέντρο βάρους τη θέση οδήγηση. Όλα παίζονται δηλαδή στο μικρό χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στην πλάτη του καθίσματος του οδηγού και στη ζώνη αλληλεπίδρασής του με το δρόμο. Ανάμεσα στους σχεδιαστές του εσωτερικού, ξεχωρίζει ο Ντανιέλε Τζανρέι (στη φωτογραφία) σε ρόλο Senior Designer. Με πυκνή γενειάδα, αέρα τύπου που δεν μασάει τα λόγια του και με στιλ επιμελώς ατιμέλητο, ο Ντανιέλε μοιάζει να κατέβηκε από τα ορεινά της Πιατσέντζα – απ’ όπου κατάγεται – με τη μοτοσικλέτα στο αίμα του. Είναι ο τυπικός μηχανόβιος, ένα κράμα ατίθασου χαρακτήρα και επαναστάτη με αιτία, ο οποίος δεν θέλει να έχει καμία σχέση με αυτοκίνητα. «Όταν με προσέλαβαν στη Maserati με ρώτησαν αν μου άρεσαν τα αυτοκίνητά τους. ‘Όχι’ τους απάντησα και τελικά αυτό ήθελαν να ακούσουν ακριβώς επειδή έψαχναν ανθρώπους ικανούς να αλλάξουν τη μάρκα». Μας περιγράφει τις νύχτες που πέρασε τεντώνοντας το δέρμα nabuk στα καθίσματα της Tonale. «Την τελευταία νύχτα δούλεψα δεκατρείς συνεχόμενες ώρες. Μετά δεν ήθελα να ακούσω γι’ αυτή μέχρι το Σαλόνι». Η λεπτομέρεια που τον κάνει περήφανο; «Οι πίσω αεραγωγοί. Τους σχεδίασα σα να ήταν τελικά εξάτμισης μοτοσικλέτας». Περίεργο…