Η σημερινή επίσκεψη του Tούρκου προέδρου στην Αθήνα γίνεται σε συνθήκες «ήρεμων νερών» μετά από μια μακρά περίοδο έντασης, που το καλοκαίρι του 2020 είχε φτάσει στα όρια του θερμού επεισοδίου.
Οι παραβιάσεις του εθνικού μας εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά έχουν μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους οκτώ μήνες, όπως και οι παράνομες υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά.
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Ανατολία, η Αγκυρα έχει αλλάξει τακτική σε ό,τι αφορά την προσέγγισή της με την Αθήνα. Το «Μητσοτάκης γιοκ» του Ερντογάν έγινε «Φίλε, Κυριάκο» μέσα σε λίγους μήνες, μόνο που οι επιδιώξεις της απέναντι πλευράς δεν έχουν τροποποιηθεί στο ελάχιστο.
Ακόμα και στη χθεσινή του συνέντευξη στην «Καθημερινή», ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε διάλογο-«πακέτο» με την Ελλάδα «για τα θέματα στο Αιγαίο, για την κοινή καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης», αλλά και για «τα συνεχιζόμενα προβλήματα της τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα», όπως είπε, όταν στη Θράκη υπάρχει αναγνωρισμένη μουσουλμανική μειονότητα και όχι, βέβαια, τουρκική.
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
Είναι σαφές ότι η ήπια γραμμή της Αγκυρας υπαγορεύεται από την ανάγκη της τουρκικής οικονομίας για ευρωπαϊκά και αμερικανικά κεφάλαια. Η Τουρκία χρειάζεται τα κονδύλια της Δύσης για να αντιμετωπίσει τα διαρθρωτικά της προβλήματα σε σχέση με τη συνεχιζόμενη υποτίμηση της λίρας και τον πληθωρισμό, που «τρέχει» επίσημα με 70% και ανεπίσημα με τριψήφιο ποσοστό.
Ο Ερντογάν θέλει τη Δύση δίπλα του στο ζήτημα της οικονομίας, αλλά δεν επιθυμεί η Ε.Ε. να έχει ενεργό ρόλο στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, όταν η χώρα μας είναι μέλος της Ενωσης και τα εθνικά σύνορα είναι ταυτόχρονα και ευρωπαϊκά.
Για αυτό και δεν υπάρχουν περιθώρια για αυταπάτες. Το πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ δεν μπορεί να λυθεί όταν η Αγκυρα έχει καταπατήσει το Διεθνές Δίκαιο σε Κύπρο και Ανατολική Μεσόγειο.
Η περίοδος ηρεμίας είναι κοινά επωφελής, κανείς δεν θέλει να επαναληφθεί το σκηνικό της έντασης και καλό θα ήταν οι χαμηλοί τόνοι να διατηρηθούν και στο άμεσο μέλλον. Προς αυτή την κατεύθυνση θα συμβάλουν οι συμφωνίες σε ζητήματα τουρισμού, πολιτισμού, αλλά και για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών. Ομως δεν ξεχνιούνται εύκολα ούτε οι απειλές ούτε οι λεονταρισμοί του Ερντογάν.
Παραμένει η ανάπτυξη, ψηλά ο πήχης του 2024
Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το τρίτο τρίμηνο του έτους πιστοποίησαν την ανοδική πορεία σε ό,τι αφορά τη μεταβολή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 2,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022, ενώ στο εννεάμηνο η αύξηση του ΑΕΠ υπολογίζεται σε 2,2%, κοντά δηλαδή στην εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών για 2,4% στο σύνολο του έτους. Η ανάπτυξη τα τελευταία τρία χρόνια σωρευτικά ξεπερνά το 15% και η Ελλάδα εξακολουθεί να καταγράφει υπερδιπλάσιους ρυθμούς σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης, μειώνοντας την «ψαλίδα» σε εισοδήματα και ανεργία. Θετικό στοιχείο η συνεχιζόμενη αύξηση των επενδύσεων κατά 4,9%, αν και το μεγάλο στοίχημα είναι για το επόμενο έτος, που ο πήχης έχει τεθεί κοντά στο 15%. Οι εξαγωγές καταγράφουν μια «κόπωση» με ρυθμό αύξησης 1%, ενώ το γενικότερο κλίμα στασιμότητας που επικρατεί στην ευρωζώνη δεν βοηθά συνολικά την εγχώρια παραγωγή. Ωθηση αναμένεται να δοθεί από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης το 2024, αλλά χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών έγκρισης.