Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος
Αλλον τύπο μάσκας χρησιμοποιούσαν στην τραγωδία και το σατυρικό δράμα κι άλλον στην κωμωδία, όπου το προσωπείο φτιαχνόταν εσκεμμένα υπερβολικό για να προκαλεί το γέλιο του θεατή. Η μόνη θεραπευτική χρήση εκείνων των μασκών ήταν ψυχική – «δι’ ελέου και φόβου πέραινε την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν», όπως έλεγε ο Αριστοτέλης στον ορισμό της τραγωδίας.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Τι τα θες, τι τα γυρεύεις!… Από την ανέμελη -και το κυριότερο, προαιρετική- μάσκα του Θέσπιδος και της Αποκριάς, η ανθρωπότητα πέρασε στη φάση της απρόσωπης, ψυχαναγκαστικής και αποπνικτικής μάσκας της αντισηψίας. Την απωθεί η ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Η λογική την υπομένει, αλλά το θυμικό θέλει να την αποτινάξει. Ο Τραμπ που κρύβει ο καθένας μας μέσα του, θέλει να την πετάξει μακριά. Ακόμη κι ο νουνεχής Τσιόδρας ταλαντεύτηκε προτού καταλήξει στη χρήση της – αυτή είναι η μαύρη αλήθεια.
Δυστυχώς, η φύση της πανδημίας δεν επιτρέπει την πολυτέλεια του διαλόγου και της ψυχανάλυσης. Με τη «σκληρότερη τιμωρία που προβλέπει ο νόμος» απείλησαν οι Αρχές της Μαδρίτης τους 1.000 περίπου «αρνητές της μάσκας και των εμβολίων» που διαδήλωσαν την Κυριακή σαν σαρδέλες στην πλατεία Κολόμβου. Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας πέρασε γενεές δεκατέσσερις τη χριστιανική σέχτα που επώασε εν μια νυκτί πάνω από 300 κρούσματα στην «ασφαλή» Σεούλ. Μια σπίθα στον αχυρώνα αρκεί για να βάλει φωτιά σε όλο το κτίριο. Αγνοια κινδύνου πλέον δεν νοείται και επιείκειες δεν χωρούν. Ετσι τουλάχιστον υπαγορεύει το πρωτόκολλο, που κινδυνεύει όμως να «υπερακοντίσει το σκοπό του», όπως θα έλεγε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μετατρεπόμενο από εργαλείο σωτηρίας σε μοχλό αντιδημοκρατικού καταναγκασμού. Το πράγμα δεν είναι απλό, θέλει πολλή φρόνηση στην εφαρμογή…
Από την έντυπη έκδοση