Η στήριξη θα καταστεί δυνατή μέσω νομοθετικής τροποποίησης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), ενώ τα χρήματα προέρχονται από αδιάθετα κονδύλια της περιόδου 2014-2020.
Η νέα δέσμη συμπληρώνει την προηγούμενη που εγκρίθηκε στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ στις 25 Μαρτίου. Περιλαμβάνει χρηματική αποζημίωση για πρόσθετες δαπάνες, για διαφυγόντα έσοδα και για την αποθήκευση προϊόντων, καθώς και για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις που επί του παρόντος δεν είναι ασφαλείς.
Οπως επισημαίνει η Κομισιόν, η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αύξησε τις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών, προκαλώντας υψηλό πρόσθετο λειτουργικό κόστος και συμπίεση των περιθωρίων κέρδους στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης θαλασσινών. Ο πόλεμος οδήγησε επίσης σε προληπτική διακοπή των αλιευτικών δραστηριοτήτων σε ορισμένες περιοχές.
Το πλαίσιο
Μόλις εγκριθεί η σημερινή πρόταση, τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να χορηγούν ταχέως χρηματοδοτική στήριξη για τις πρόσθετες δαπάνες και τις οικονομικές απώλειες που απορρέουν από την κρίση και συγκεκριμένα:
1 Χρηματική αποζημίωση για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις που η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των αλιευτικών δραστηριοτήτων. Η αποζημίωση αυτή δεν υπόκειται στο χρηματοδοτικό ανώτατο όριο και στη μέγιστη διάρκεια που καθορίζονται για τις άλλες περιπτώσεις προσωρινής παύσης.
2 Χρηματική αποζημίωση στις οργανώσεις παραγωγών που αποθεματοποιούν τα προϊόντα αλιείας ή υδατοκαλλιέργειας σύμφωνα με το μηχανισμό αποθεματοποίησης.
3 Οικονομική αποζημίωση προς τους φορείς εκμετάλλευσης του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (συμπεριλαμβανομένου του τομέα μεταποίησης) για τα διαφυγόντα εισοδήματά τους και για τις πρόσθετες δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκαν λόγω της διαταραχής της αγοράς από τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των επιπτώσεών της στην αλυσίδα εφοδιασμού όσον αφορά προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
Εφαρμογή
Με την πρόταση εντάσσονται τα εν λόγω καθεστώτα αντιστάθμισης στα υφιστάμενα μέτρα του ΕΤΘΑ ώστε να διευκολυνθεί η ταχεία εφαρμογή τους. Η πρόταση εισάγει επίσης μηχανισμούς ευελιξίας για τη διευκόλυνση της ταχείας εφαρμογής αυτών των νέων μέτρων:
* Απλουστευμένη διαδικασία για την τροποποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των κρατών-μελών όσον αφορά την εισαγωγή των μέτρων αυτών, συμπεριλαμβανομένης της ανακατανομής των χρηματοδοτικών πόρων.
* Αναδρομική επιλεξιμότητα των δαπανών για τα εν λόγω μέτρα από τις 24 Φεβρουαρίου 2022.
* Δυνατότητα ανακατανομής των κατ’ αποκοπή ποσών που προορίζονταν αρχικά για ορισμένα μέτρα του ΕΤΘΑ (δηλ. έλεγχος και επιβολή, συλλογή δεδομένων) στα νέα μέτρα που συνδέονται με την κρίση.
Επόμενα βήματα
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, η νομοθετική πρόταση θα πρέπει τώρα να εγκριθεί (τυπική διαδικασία) από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, προτού τεθεί σε ισχύ.
Όπως επεσήμανε ο επίτροπος αλιείας, Βιργκίνιους Συνκέβιτσιους, εξακολουθούν να υπάρχουν διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι στο πλαίσιο του ΕΤΘΑ, ενώ με την παρούσα πρόταση παρέχεται στα κράτη-μέλη η δυνατότητα να τους ανακατανείμουν σε ειδικά μέτρα για το μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης.