Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» δημοσιεύει σήμερα έναν πλήρη οδηγό για τους ασφαλισμένους που μπορούν να αποχωρήσουν ή να «κλειδώσουν» την έξοδο στη σύνταξη με όρια ηλικίας κάτω των 62 ετών.

• Στο ΙΚΑ το όριο για πλήρη σύνταξη το 2017 είναι 59,5 και 60,9 ετών για μητέρες που είχαν 18,3 έτη έως το 2011 και κλείνουν φέτος τα 55 ή τα 57. Με 35ετία έως το 2012, από πραγματική εργασία και πλασματικούς χρόνους που αναγνωρίζονται αναδρομικά το 2017 για να συμπληρωθούν 35 έτη έως το 2012, το όριο συνταξιοδότησης είναι 59,5 και 60,2 για όσους κλείνουν φέτος τα 58 και τα 59.

• Στα Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών το νέο όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη το 2017 είναι 58,5 έως 59,5 για μητέρες που είχαν 25ετία έως το 2012 και κλείνουν φέτος τα 55, ενώ όσοι έχουν 35ετία με ένσημα πριν από το 1983 βγαίνουν στα 59,6.

• Στο Δημόσιο βγαίνουν από τα 57,8 όσοι έχουν 37ετία και από τα 58,5 οι γυναίκες που κλείνουν τα 50 και είχαν ανήλικο με 25ετία έως το 2010. Οι άνδρες που κλείνουν τα 52 και είχαν 25ετία το 2011 με ανήλικο τέκνο οποτεδήποτε βγαίνουν από τα 58,5, ενώ με 25ετία το 2012 και ανήλικο βγαίνουν από τα 59,6, εφόσον κλείνουν φέτος τα 55.

• Σε ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ το όριο ηλικίας είναι 60,9 ετών υπό την προϋπόθεση ότι οι ασφαλισμένοι έχουν ή συμπληρώνουν με πλασματικούς χρόνους τα 35 έτη έως το 2012.

Η διάταξη για τη μειωμένη

Στην έξοδο με μειωμένο όριο ηλικίας, η αποχώρηση με καταβολή σύνταξης πριν από τα 62 κινδυνεύει να καταργηθεί μια που εξετάζονται αλλαγές με νομοθετική διάταξη τουλάχιστον για το Δημόσιο, την οποία αποκάλυψε ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής (φύλλο 11/6).

Η διάταξη αυτή επρόκειτο να μπει στα μέτρα του νόμου 4472 με τις μειώσεις συντάξεων και αφορολόγητου ορίου, που ψηφίστηκαν στις 18 Μαΐου. Την τελευταία στιγμή αποφασίστηκε να μην κατατεθεί, αλλά δεν έχει αποσυρθεί. Μέχρι νεωτέρας, λοιπόν, τα όρια ηλικίας στις πρόωρες αποχωρήσεις, δεν αλλάζουν, αλλά όσοι δεν τα εκμεταλλευτούν, κινδυνεύουν.

Η διάταξη αυτή τροποποιεί το ν. 4336/2015 και όσον αφορά στα όρια ηλικίας του Δημοσίου λέει ότι θα μπορούν μεν οι υπάλληλοι να αποχωρούν με μειωμένο όριο ηλικίας, χωρίς όμως να παίρνουν τη σύνταξη, αν η διαφορά από το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη είναι μεγαλύτερη από 5 χρόνια. Για παράδειγμα, με πλήρη στα 65 για κάποιον που δεν έχει 35ετία, η μειωμένη θα καταβάλλεται στα 60, ανεξάρτητα από το αν ο υπάλληλος έχει θεμελιώσει δικαίωμα για πρόωρη αποχώρηση με όριο ηλικίας 58.

Το Δημόσιο καταβάλλει, σύμφωνα με τη νομοθεσία του, τη μειωμένη σύνταξη όχι νωρίτερα από 5 έτη πριν από την ηλικία πλήρους σύνταξης.

Με τα νέα όρια ηλικίας όμως το δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μπορεί να ασκηθεί και πριν από την 5ετία από το όριο πλήρους σύνταξης. Ομως, το Δημόσιο έχει κενό νόμου γιατί δεν προβλέπεται στη νομοθεσία του καταβολή μειωμένης σύνταξης αν ο ασφαλισμένος αποχωρήσει με διαφορά πέραν των 5 ετών από το όριο πλήρους σύνταξης.

Στα υπόλοιπα Ταμεία μισθωτών που έχουν καθεστώς μειωμένης (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών) επιτρέπεται η έξοδος με καταβολή σύνταξης και πέραν της 5ετίας από το νέο όριο πλήρους σύνταξης. Αν περάσει η διάταξη για τις πρόωρες στο Δημόσιο, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχει ανάλογη εφαρμογή και στα άλλα Ταμεία.

ΙΚΑ: Από τα 59,5 στη σύνταξη με τα νέα όρια ηλικίας

Η έξοδος με πλήρη σύνταξη πριν από τα 62 προϋποθέτει ασφάλιση πριν από το 1993, αλλά και σε κάθε περίπτωση να έχει συμπληρωθεί ο απαιτούμενος χρόνος εργασίας και με αναγνωρίσεις πλασματικών ετών έως το 2012.

Αν, για παράδειγμα, έχουμε 35 έτη (10.500 ένσημα) έως το 2012, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης καθορίζεται από την ηλικία των 58 και 59 ετών και είναι κάτω των 62 έως το 2021.

Αν έχουμε όμως τα 10.500 από το 2013 και μετά ή αν δεν υπάρχουν πλασματικοί χρόνοι ώστε να τα συμπληρώσουμε έως το 2012, τότε το όριο ηλικίας είναι στα 62 και θα χρειαστούν 40 έτη (12.000 ένσημα).

Οι κατηγορίες που έχουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης πριν από τα 62 με πλήρη είναι:

1. Μητέρες με ασφάλιση πριν από το 1993 στο ΙΚΑ με 5.500 ημέρες και με ανήλικο παιδί έως το 2010. Το νέο όριο για πλήρη σύνταξη είναι 56,6 ετών, εφόσον έκλεισαν το 55ο έτος έως το τέλος του 2015. Αν τα κλείσουν το 2017 βγαίνουν στα 59,6, αν κλείσουν τα 55 το 2018 βγαίνουν στα 61, ενώ αν το 55ο έτος συμπληρώνεται το 2019 θα συνταξιοδοτηθούν στα 62,6. Το όριο ηλικίας για μειωμένη καθορίζεται από το πότε κλείνουν τα 50. Ετσι, για μια ασφαλισμένη που κλείνει τα 55 έως το 2019 το όριο για μειωμένη είναι το 50ό έτος, γιατί το συμπλήρωσε πριν από τις 19/8/2015. Ενώ αν κλείνει τα 55 από 19/8/2020 και μετά θα βγει με πλήρη στα 64, ενώ το όριο για μειωμένη πάει στα 55 και σταδιακά αυξάνεται έως τα 62.

2. Μητέρες με ένσημα πριν από το 1993 στο ΙΚΑ που είχαν ανήλικο παιδί το 2011 με 5.500 ημέρες ασφάλισης είτε με εργασία είτε και με εξαγορά έως 1.200 ημερών. Το νέο όριο για πλήρη σύνταξη καθορίζεται από την ηλικία των 57 ετών. Οσες κλείσουν τα 57 το 2017 βγαίνουν στα 60,9. Οσες κλείσουν τα 57 το 2018 βγαίνουν στα 62.

3. Μητέρες με ένσημα πριν από το 1993 στο ΙΚΑ που είχαν ανήλικο παιδί το 2012 με 5.500 ημέρες ασφάλισης είτε με εργασία είτε και με εξαγορά έως 1.500 πλασματικών ημερών ασφάλισης. Το νέο όριο για πλήρη σύνταξη καθορίζεται από την ηλικία των 60 ετών. Οσες γίνουν 60 το 2017 βγαίνουν στα 62,8, ενώ για μειωμένη έχουν δικαίωμα αποχώρησης από τα 55.

4. Ασφαλισμένοι με 10.500 ένσημα έως το 2010 ή το 2011 (πραγματικά ή και πλασματικά) και ηλικία 58 μετά τις 19/8/2015 αποχωρούν στα 58,6. Με ηλικία 58 το 2016 αποχωρούν στα 59, με ηλικία 58 το 2017 βγαίνουν με σύνταξη στα 59,6, ενώ αν τα 58 τα κλείνουν από το 2018 ως το 2021 βγαίνουν από 60 ως 61,6 ετών.

5. Ασφαλισμένοι με 10.500 ένσημα το 2012 (πραγματικά ή και πλασματικά) βγαίνουν αφού κλείσουν τα 59. Αν τα κλείνουν από τις 19/8/2015 μέχρι 31/12/2021, τα νέα όρια για σύνταξη είναι από 59,5 ως 61,8 ετών.

6. Γυναίκες που συμπληρώνουν 10.000 ένσημα (33,3 έτη) το 2010, το 2011 ή το 2012 βγαίνουν με πλήρη με το όριο ηλικίας που θα ισχύει αφού κλείσουν τα 57 , τα 58 ή τα 58,6. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη με 10.000 ένσημα ως το 2010 και ηλικία 57 το 2017 θα βγει στα 60,9. Αν κλείνει τα 57 το 2019, θα βγει στα 63,3. Αν είχε τις 10.000 ημέρες το 2011, θα βγει με το όριο των 58, που ανεβαίνει ως τα 67. Με 500 ημέρες όμως εξαγορά, για τα έτη 2011 και 2012 κατεβαίνουν τα όρια και βγαίνουν όπως οι ασφαλισμένοι με 10.500 ένσημα ως το 2012, δηλαδή πριν από τα 62.

7. Ασφαλισμένοι με 10.500 ένσημα, εκ των οποίων 7.500 στα βαρέα μέχρι το 2014, παίρνουν πλήρη πριν από τα 62, αλλά και μειωμένη πριν από τα 60. Τα ένσημα μέχρι τα 10.500 συμπληρώνονται και με πλασματικά έτη, αφού όμως υπάρχουν τα 7.500 στα βαρέα. Οσοι έχουν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης ή συμπληρώνουν τις 7.500 στα βαρέα από 1/1/2015 και μετά, βγαίνουν με πλήρη στα 62 και μειωμένη στα 60.

Κώστας Κατίκος
[email protected]
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στο ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» του Ελεύθερου Τύπου