Και αυτό διότι η απόκτησή τους προϋποθέτει αρκετές χρονοβόρες διαδικασίες σε πολεοδομίες και άλλες δημόσιες υπηρεσίες αλλά και ένα επιπλέον κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αφού οι ιδιοκτήτες ακινήτων αναγκαστικά θα απευθυνθούν σε ιδιώτες μηχανικούς.

Ηδη, πληθώρα αντιδράσεων έχει προκαλέσει το «χαράτσι» που έρχεται με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, το οποίο θα υποχρεώνονται να καταβάλλουν ανά πέντε χρόνια όλοι οι ιδιοκτήτες για να δηλώνουν την ακίνητη περιουσία τους, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ποσά μεγαλύτερα των 500 ευρώ.

Ταυτότητα

Από την πλευρά τους βέβαια οι μηχανικοί υποστηρίζουν πως η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων είναι ένα εργαλείο απαραίτητο, τονίζοντας πως στην ουσία υπάρχει ήδη, απλά αυτό που γίνεται τώρα είναι να δημιουργείται και σε ηλεκτρονική μορφή. Επί της ουσίας, η ταυτότητα κτιρίου είναι ένας φάκελος που θα περιλαμβάνει μια σειρά εγγράφων και στοιχείων για κάθε κτίριο. Αυτό θα γίνεται απαραίτητα με τη συμβολή μηχανικού, ο οποίος θα συγκεντρώνει και θα εκδίδει τα συγκεκριμένα έγγραφα, θα τα περνάει στο εν λόγω σύστημα και κάθε 5 χρόνια θα πραγματοποιεί ελέγχους (επί πληρωμή), προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα τηρούνται κατά το γράμμα του νόμου. Στην περίπτωση που υπάρξουν στο ενδιάμεσο διάστημα αυθαιρεσίες μη καταγεγραμμένες, θα προβλέπονται βαριά πρόστιμα (από 2.000 έως 20.000 ευρώ ανάλογα με το παράπτωμα) τόσο στους μηχανικούς όσο και στους πολίτες.
Να σημειωθεί ότι σε βάθος 5ετίας οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να έχουν καταχωρίσει τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η ΗΤΚ προβλέπεται στο νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Μηχανισμοί και μέσα ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος».

Ενεργειακή απόδοση

Προγράμματα ΕΣΠΑ όπως το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» αναμένεται να «ξεκλειδώσει» επί της ουσίας ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), που δημοσιεύθηκε χθες σε ΦΕΚ αλλά η εφαρμογή του αναμένεται να ξεκινήσει προς τα τέλη Αυγούστου. Το ΚΕΝΑΚ στην ουσία είναι ένα πιστοποιητικό που πλέον θα υποχρεούνται να έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες που σκοπεύουν να κτίσουν ή να ανακαινίσουν ένα κτίριο, αλλά και όλοι εκείνοι που κάποια στιγμή θα αποφασίσουν να μεταβιβάσουν, να πουλήσουν ή να νοικιάσουν την περιουσία τους!

Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) θα πρέπει να υπογράφεται από δύο διαφορετικούς μηχανικούς με την καταβολή της αντίστοιχης αμοιβής (π.χ. για 120 τ.μ. το κόστος θα κυμαίνεται μεταξύ 50 και 100 ευρώ). Μάλιστα, η συμμόρφωση είναι υποχρεωτική και σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν κυρώσεις.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, σκοπός της απόφασης είναι η μείωση της κατανάλωσης συμβατικής ενέργειας και η ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών άνεσης και ποιότητας εσωτερικού περιβάλλοντος των κτιρίων.

Η υποδοχή του ΚΕΝΑΚ πάντως στον κατασκευαστικό κόσμο ήταν θερμή. Αφενός γιατί θα ενεργοποιήσει πολλά προγράμματα, θα εξοικονομήσει σε βάθος χρόνου χρήματα στους ιδιοκτήτες των ακινήτων και θα ανοίξει θέσεις εργασίας σε χιλιάδες μηχανικούς. Παράλληλα, βέβαια, πρόκειται για μια κοινοτική οδηγία που η χώρα υποχρεούται να θέσει σε εφαρμογή, προκειμένου όλα τα παραπάνω να είναι εφικτά.

Σε τέσσερις ζώνες

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίου η ελληνική επικράτεια διαιρείται σε τέσσερις κλιματικές ζώνες, δηλαδή από τη θερμότερη στην ψυχρότερη.

* Στη ΖΩΝΗ Α ανήκουν οι περιοχές Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Λασιθίου, Κυκλάδων, Δωδεκανήσου, Σάμου, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Αργολίδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Ιθάκης, Κύθηρα και νησιά Σαρωνικού (Αττικής), Αρκαδίας (πεδινή).

* Στη ΖΩΝΗ Β ανήκουν οι περιοχές Αττικής (εκτός Κυθήρων και νησιών Σαρωνικού), Κορινθίας, Ηλείας, Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Βοιωτίας, Ευβοίας, Μαγνησίας, Λέσβου, Χίου, Κέρκυρας, Λευκάδας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας, Αρτας.

* Στη ΖΩΝΗ Γ ανήκουν οι περιοχές Αρκαδίας (ορεινή), Ευρυτανίας, Ιωαννίνων, Λάρισας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Χαλκιδικής, Σερρών (εκτός ΒΑ τμήματος), Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Εβρου.

* Στη ΖΩΝΗ Δ ανήκουν οι περιοχές Γρεβενών, Κοζάνης, Καστοριάς, Φλώρινας, Σερρών (ΒΑ τμήμα), Δράμας.

Παράμετροι

Στο πολυσέλιδο ΦΕΚ αναφέρονται όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην έκδοση του Πιστοποιητικού. Μεταξύ άλλων ορίζει τα εξής:

* Ορίζεται μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων για την εκτίμηση των ενεργειακών καταναλώσεων των κτιρίων για θέρμανση, ψύξη, κλιματισμό (ΘΨΚ), φωτισμό και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ).

* Καθορίζονται ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση και κατηγορίες για την ενεργειακή κατάταξη των κτιρίων.

* Καθορίζονται οι παράμετροι για τον ενεργειακά αποδοτικό σχεδιασμό των κτιρίων, τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους και οι προδιαγραφές των τεχνικών συστημάτων κτιρίων.
* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της μελέτης ενεργειακής απόδοσης (ΜΕΑ).

* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ).

* Καθορίζεται η διαδικασία των ενεργειακών επιθεωρήσεων των κτιρίων, καθώς και η διαδικασία των επιθεωρήσεων των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.

Η απόδοση

Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων προσδιορίζεται με βάση μεθοδολογία υπολογισμού κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας. Ειδικότερα, καθορίζεται με βάση:

* την πραγματική κύρια χρήση του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, τις επιθυμητές συνθήκες εσωτερικού περιβάλλοντος (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμό), τα χαρακτηριστικά λειτουργίας και τον αριθμό χρηστών,

* τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας (θερμοκρασία, σχετική και απόλυτη υγρασία, ταχύτητα ανέμου και ηλιακή ακτινοβολία),

* τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (μορφή του κτιρίου, διαφανείς και μη επιφάνειες, σκίαστρα κ.ά.), σε σχέση με τον προσανατολισμό και τα χαρακτηριστικά των εσωτερικών δομικών στοιχείων (χωρίσματα κ.ά.),

* τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (θερμοπερατότητα, θερμική μάζα, απορροφητικότητα ηλιακής ακτινοβολίας, διαπερατότητα κ.ά.),

* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των Η/Μ συστημάτων για ΘΨΚ και ΖΝΧ (τύπος συστημάτων, δίκτυο διανομής, απόδοση συστημάτων κ.ά.),

* τα τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης γενικού φωτισμού (στα κτίρια του τριτογενούς τομέα),

* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διατάξεων αυτομάτου ελέγχου και ρύθμισης λειτουργίας των Η/Μ συστημάτων,

* το μηχανικό και φυσικό αερισμό, που περιλαμβάνει και την αεροστεγανότητα,

* τα παθητικά και υβριδικά ηλιακά συστήματα και την ηλιακή προστασία,

* την παθητική θέρμανση και δροσισμό,

* τις κλιματικές συνθήκες εσωτερικού χώρου, λαμβάνοντας υπόψη και τις συνθήκες σχεδιασμού εσωτερικού κλίματος,

* τα εσωτερικά φορτία.

Το «Εξοικονομώ» δεν αρκεί, δώστε φοροαπαλλαγές

Βέβαια, υπάρχουν και οι ενστάσεις και αυτό γιατί, όπως σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, στον Ελεύθερο Τύπο, «το ζητούμενο για την ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων και ιδιαίτερα των υφισταμένων κτιρίων είναι πώς οι ιδιοκτήτες θα διευκολυνθούν όχι μόνο τεχνικά αλλά και οικονομικά και φορολογικά στο να πάρουν τη μεγάλη απόφαση να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα κτίριά τους. Οσο κανείς δεν ενδιαφέρεται για αυτό, το κράτος δεν καταλαβαίνει ότι χρειάζονται δραστικά φορολογικά μέτρα για να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες ακινήτων με φορολογικές απαλλαγές και όχι με ένα “Εξοικονομώ” που είναι για το 1 στις 10.000. Οσο το κράτος δεν το καταλαβαίνει αυτό το πράγμα και όσο οι προδιαγραφές που τίθενται δεν απλοποιούνται ούτως ώστε να παίξει και το κόστος της αναβάθμισης, τόσο ο καινούργιος ΚΕΝΑΚ θα παραμείνει θεωρίες και φιλοσοφίες που δεν θα βρουν στην πράξη την εφαρμογή τους».

Νωρίτερα η Ομοσπονδία είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις της και για την ταυτότητα κτιρίου, κάνοντας λόγο για αξεπέραστα εμπόδια στη σύνταξη συμβολαίων και μισθωτηρίων, καθώς και νέες «επιθεωρήσεις» και «έλεγχους» ακινήτων, με σημαντικές δημοσιονομικές αλλά και κοινωνικές επιπτώσεις σε βάρος των πολιτών και των περιουσιών τους.

Σε επιστολή που είχε αποστείλει στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, ανέφερε ότι η ταυτότητα κτιρίου «βρίσκεται σε αντίθεση με την κυβερνητική βούληση για ανάκαμψη της οικονομίας, μείωση της γραφειοκρατίας και ενθάρρυνση των συναλλαγών στην αγορά ακινήτων». Παράλληλα, υπενθυμίζεται στην επιστολή πως οι ιδιοκτήτες ακινήτων ήδη υποβάλλονται σε πληθώρα διαδικασιών καταχώρισης των ακινήτων τους, με πληρωμή των αντίστοιχων τελών ή αμοιβών.

Το κόστος, η διαδικασία, οι έλεγχοι και οι καμπάνες

Χρηστικές απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που θα κληθούν να γνωρίζουν οι πολίτες, μιας και σε λίγες μέρες η κυβέρνηση επισφραγίζει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, δίνει ο Μιχάλης Καλογιαννάκης, πρόεδρος ΠΣΔΑΤΜ (Πανελλήνιος Σύλλογος Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών), στον Ελεύθερο Τύπο.

Παράλληλα, εξηγεί με λεπτομέρειες το κόστος του ελέγχου από τον μηχανικό, την ακριβή διαδικασία που χρειάζεται να κάνει ο ιδιοκτήτης προκειμένου να ενταχθεί στο σύστημα, αλλά και τι προβλέπεται για όσους δοκιμάσουν να κάνουν το αντίθετο.

1.  Τι είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου;

Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι ο φάκελος που περιλαμβάνει:

* την οικοδομική άδεια του κτιρίου, θεωρημένη από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία,

* τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής άδειας, θεωρημένα από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία,

* το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,

* τα σχέδια κατόψεων,

* το έντυπο ελέγχου για την αρχιτεκτονική μελέτη του κτιρίου και του περιβάλλοντα χώρου αυτού,

* το έντυπο ελέγχου για τη στατική μελέτη,

* το έντυπο ελέγχου για τις μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων,

* το βίντεο στο οποίο απεικονίζονται οι χώροι και οι εγκαταστάσεις,

* τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου,

* πιστοποιητικό πληρότητας της Ταυτότητας Κτιρίου.

2. Ποια είναι η ακριβής διαδικασία που πρέπει να κάνει ο ιδιοκτήτης για να ενταχθεί στο σύστημα;

Ο ιδιοκτήτης που θα χρειαστεί, για παράδειγμα, να μεταβιβάσει ή να βγάλει οικοδομική άδεια, πρέπει να βρει τα ανωτέρω στοιχεία σε συνεργασία με ένα μηχανικό, προκειμένου να τα περάσει στο σύστημα. Eπειτα, είναι έτοιμος να ενταχθεί και να πραγματοποιήσει τη μεταβίβαση ή να βγάλει την οικοδομική άδεια.

3. Ποιος ο σκοπός του να γίνεται επανέλεγχος κάθε πέντε χρόνια;

Για να ενημερώνεται το σύστημα και να φαίνεται αν έχουν υπάρξει μεταβολές, όπως για παράδειγμα αν έχει αναπτυχθεί ενεργειακά ή αν έχει τροποποιήσει τα σχέδια.

4. Ποιο το κόστος κάθε ελέγχου;

Η αγορά είναι γενικά ανοιχτή και οι πολίτες μπορεί να ακούσουν διάφορες τιμές, από πολύ χαμηλές, οι οποίες είναι αναξιόπιστες, μέχρι πολύ μεγάλες, που είναι υπερβολικές. Ωστόσο, υπολογίζεται πως σε περίπου 500 ευρώ θα κυμαίνεται το κόστος – χωρίς όμως το ποσό αυτό να είναι το επίσημο και το τελικό.

5. Τι πρόστιμα ορίζονται σε περιπτώσεις που δοθούν ψευδή στοιχεία;

Από 2.000 έως 20.000 ευρώ ορίζονται τα πρόστιμα στην περίπτωση που από περιοδικούς ελέγχους διαπιστωθεί ότι οι οικοδομικές εργασίες δεν εκτελέστηκαν σύμφωνα με την άδεια δόμησης και συμπληρώθηκαν με ψευδώς στοιχεία της Ταυτότητας Κτιρίου από τον επιβλέποντα ή τον αρμόδιο μηχανικό. Επιπλέον αφαιρείται για δύο χρόνια η άδεια μηχανικού και η εν λόγω κύρωση επιβάλλεται από το αρμόδιο Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΤΕΕ.

6. Ποιοι έχουν υποχρέωση συμπλήρωσης της Ταυτότητας των Kτιρίων;

Η υποχρέωση αφορά σε όλα τα κτίσματα της επικράτειας, υφιστάμενα και μελλοντικά. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων όλης της χώρας είναι υποχρεωμένοι εντός 15ετίας να προσλάβουν ιδιώτη μηχανικό, οποίος κατόπιν αυτοψίας θα διενεργήσει όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Να σημειωθεί πως οι ιδιοκτήτες ακινήτων υποχρεούνται να ενημερώνουν την Ταυτότητα Κτιρίου μετά την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας για την οποία απαιτείται άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας από δημόσια αρχή.

7. Πότε χρονικά πρέπει να κινητοποιηθούν;

Εντός 10ετίας, αν στην ιδιοκτησία δεν υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές, και εντός 5ετίας, σε κάθε άλλη περίπτωση, από την ημερομηνία έναρξης του ηλεκτρονικού συστήματος Ταυτότητας Κτιρίου.

8. Τι γίνεται με τους πολίτες που δεν θα ενταχθούν στο σύστημα;

Προβλέπονται περιοδικοί έλεγχοι σύμφωνα με το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος αναλόγως με την κατηγορία χρήσης του κτιρίου. Οι κατηγορίες είναι οι εξής:

Κάθε 8 έτη:

* Κτίρια συνάθροισης κοινού

* Βιομηχανικά και βιοτεχνικά κτίρια

* Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων

* Εμπορικά κέντρα, πολυκαταστήματα, αγορές και υπεραγορές.

Κάθε 10 έτη:

* Κτίρια με χρήση κατοικία

* Εμπορικά καταστήματα

* Γραφεία

* Σχολεία και φροντιστήρια

* Κτίρια υγείας και κοινωνικής πρόνοιας

* Κτίρια σωφρονισμού

Κάθε 15 έτη:

* Αποθήκες

* Σταθμοί αυτοκινήτων

* Λοιπές χρήσεις: όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες και χρήσεις κτιρίων που δεν αναφέρονται στα παραπάνω εδάφια.

Να τονίσουμε πως οποιαδήποτε εργασία έχει εκτελεσθεί στο παραπάνω διάστημα και δεν έχει καταγραφεί θεωρείται αυθαίρετη και επιβάλλονται στον ιδιοκτήτη πρόστιμα αυθαιρέτου κατασκευής. Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, ορίζονται ως αρμόδιοι για τους ελέγχους οι ελεγκτές δόμησης, οι οποίοι και θα πραγματοποιούν δειγματοληπτικούς ελέγχους αυτεπάγγελτα ή κατόπιν καταγγελίας για την ορθότητα σύνταξης της Ταυτότητας του Κτιρίου και την εμπρόθεσμη ενημέρωσή της με καταβολή της αμοιβής τους από το Πράσινο Ταμείο.

ΜΑΡΙΝΑ ΞΥΠΝΗΤΟΥ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου