Ας δούμε λοιπόν τι μπορεί να κάνει η γυναίκα και τι ο άνδρας για να ελέγξουν έγκαιρα τη γονιμότητά τους και πώς μπορούν να τη βελτιώσουν!

Η Γυναίκα

1. Θα πρέπει να επισκέπτεται τακτικά τον γυναικολόγο της και να υποβάλλεται σε τεστ PAP & κολπικό γυναικολογικό υπερηχογράφημα, όπου εκεί ένας έμπειρος ιατρός μπορεί να αξιολογήσει την μήτρα, το ενδομήτριο και τις ωοθήκες. Έτσι, με αυτόν τον απλό τρόπο, μπορούμε να πάρουμε σημαντικές πληροφορίες όπως την παρουσία οποιασδήποτε παθολογίας (πολύποδες- ινομυώματα, κύστεις ωοθηκών, συμπαγή μορφώματα) αλλά και το δυναμικό των ωοθηκών (αριθμό ωοθυλακίων ανά ωοθήκη).
2. Να παρακολουθεί κάθε μήνα τον κύκλο της και την ωορρηξία της. Οποιαδήποτε διαταραχή του κύκλου, ιδίως εάν αυτή επαναλαμβάνεται, χρήζει περαιτέρω ελέγχου και συγκεκριμένα μέσω του ορμονικού προφίλ γονιμότητας (FSH-LH-E2-AMH- Προλακτίνη) και ορμονών θυροεοειδικής λειτουργίας.
3. Να ελέγχει τη διαβατότητα των σαλπίγγων της. Ωστόσο αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το αφήσει προς το ’τέλος’ της όποιας τυχόν διερεύνησης ή προβληματισμού, γιατί προϋποθέτει την επιθυμία για άμεση τεκνοποίηση.
4. Εάν η εικόνα του ορμονικού της προφίλ και το ιστορικό της δείχνουν μια προοδευτική έκπτωση της λειτουργίας των ωοθηκών, η γυναίκα θα πρέπει να σκεφτεί να διατηρήσει την γονιμότητα έγκαιρα με τη μέθοδο της κρυοσυντήρησης ωαρίων. Είναι μια διαδικασία όπου η γυναίκα μέσω της διέγερσης ωοθηκών, αναδεικνύει το δυναμικό των ωοθηκών της και συλλέγουμε το μέγιστο δυνατό αριθμό ωαρίων.
5. Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής μπορούν να βοηθήσουν και να βελτιώσουν την ποιότητα των ωαρίων αλλά χρειάζεται ένας ελάχιστος χρόνος τουλάχιστον 3 μηνών για να υπάρξουν απτά αποτελέσματα. Χρειάζονται όμως περισσότερες μελέτες και αριθμός περιστατικών για να θεωρήσουμε την χρησιμότητά τους δεδομένη.
6. Το ίδιο ισχύει και για την χρήση των PrP (Platelets reach Plasma) όπου η έγχυσή τους στις ωοθήκες, δημιουργεί μια προσωρινή ‘αναζωογόνηση’ των ωοθηκών και τη ‘στρατολόγηση ‘ περισσότερων ωαρίων καλής ποιότητας.

O Άνδρας

1. Τα πράγματα είναι λίγο πιο απλά, γιατί με το σπερμοδιάγραμμα, μια απλή για τον άνδρα εξέταση, μαθαίνουμε πολλές πληροφορίες για τον αριθμό, την κίνηση και την μορφολογία των σπερματοζωαρίων .
2. Εάν το σπερμοδιάγραμμα βγει παθολογικό, τότε είναι χρήσιμο να γίνουν επιπλέον εξετάσεις όπως Doppler όσχεου, ορμονικές εξετάσεις FDI (Fragmentation Sperm DNA), οξειδωτικό stress ή και καρυότυπος ακόμα.
3. Υποβοήθηση προς βελτίωση του σπέρματος μπορεί να γίνει αναλόγως τα αποτελέσματα των παραπάνω εξετάσεων. Τα αντιοξειδωτικά φάρμακα μας δίνουν ελπιδοφόρα αποτελέσματα, αλλά χρειάζεται χρόνος για να φανούν κι όχι πάντοτε.
4. Ο άνδρας θα πρέπει να παρατηρεί επίσης εάν ξαφνικά παρουσιάσει διαταραχές στύσης ή να ψηλαφεί τακτικά την περιοχή του οσχέου και να αναφέρει στον ειδικό ιατρό μεταβολές στο μέγεθος των όρχεων ή άλλα ευρήματα που στο παρελθόν δεν υπήρχαν.

Και η γυναίκα και ο άντρας είναι σημαντικό να προσέχουν το σωματικό τους βάρος. Όταν αυτό βρίσκεται σε παθολογικά όρια είτε δηλαδή πολύ υψηλό (ΒΜΙ>30) είτε πολύ χαμηλό (ΒΜΙ<19), δημιουργούνται έντονες διαταραχές στον κύκλο και την ωορρηξία της γυναίκας.

Η καλή διατροφή και άσκηση συμβάλουν στην διατήρηση του σωστού BMI. Στον άνδρα, η παχυσαρκία δημιουργεί στυτικές δυσλειτουργίες, που μπορούν να προξενούνται από την παρουσία σακχαρώδη διαβήτη ή υπέρτασης.

Όπως φαίνεται από τα ανωτέρω, είναι σημαντικό ο άνδρας και η γυναίκα να μην ξεχνούν ότι ο μεγάλος εχθρός για την γονιμότητα είναι ο χρόνος και σε δεύτερο βαθμό η αναβλητικότητα. Η έγκαιρη ανάδειξη τυχόν προβλημάτων και η επίλυσή τους ανοίγει τον δρόμο τελικά στην τεκνοποίηση. Λύσεις ασφαλώς υπάρχουν, όχι όμως μαγικές.