Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι αναμφισβήτητα σήμερα μια παγκόσμια μεταβολική πανδημία καθώς περισσότεροι από 540 εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρο τον κόσμο πάσχουν από την νόσο αυτή. Στην πατρίδα μας εκτιμάται ότι περίπου 1,5 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη. Και το τεράστιο θέμα με τη νόσο είναι η αυξημένη θνησιμότητα και νοσηρότητα που την συνοδεύει. Ενδεικτικά, ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι η πρωταγωνιστική αιτία απώλειας όρασης στους ενήλικες, νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου που απαιτεί αιμοκάθαρση, ακρωτηριασμού των κάτω άκρων, εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου κλπ.

Ενισχύοντας το «οπλοστάσιό» μας

Έτσι, η ιατρική έρευνα και η φαρμακευτική φαρμακοβιομηχανία έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια ανεύρεσης νέων φαρμακευτικών αγωγών που θα εμπλουτίσουν το θεραπευτικό μας οπλοστάσιο και θα ενισχύσουν την θεραπευτική δυνατότητα.

Και είναι πολύ εντυπωσιακές οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 τα τελευταία χρόνια. Στις τρεις γνωστές αντιδιαβητικές θεραπευτικές κατηγορίες των αρχών της δεκαετίας του 2000 έχουν προστεθεί πολλές νέες θεραπείες με αξιόλογη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια.

Αξιοσημείωτες νέες θεραπευτικές κατηγορίες

Από τις υπάρχουσες σήμερα θεραπευτικές κατηγορίες επισημαίνουμε:

• Τα νέα μόρια εβδομαδιαίων αγωνιστών GLP-1 (σεμαγλουτίδη, ντουλαγλουτίδη). Ιδιαίτερα η σεμαγλουτίδη 1mg έδειξε θαυμάσια αποτελέσματα στο επίπεδο της απώλειας βάρους σε άτομα με παχυσαρκία μειώνοντας κατά 15% το σωματικό βάρος των ατόμων αυτών.
• Το πρώτο δισκίο GLP-1 (από του στόματος σεμαγλουτίδη) για το οποίο πολλές μελέτες έδειξαν ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα στη γλυκαιμική ρύθμιση και την απώλεια βάρους, η κυκλοφορία του αναμένεται.
• Αναφορικά με τους αναστολείς SGLT-2, αυτήν την ιδιαίτερα προβεβλημένη και εξαιρετικά πρόσφατη αντιδιαβητική αγωγή, επισημαίνουμε ότι οι τελευταίες μελέτες έδειξαν την αναμφισβήτητη καρδιοπροστατευτική και νεφροπροστατευτική δράση τους.
• Σημειώνουμε επίσης και τα πρόσφατα καλά δεδομένα δράσης αλλά και ασφάλειας που φαίνεται να παρουσιάζει ο αναστολέας σοταγλιφλοζίνη. Οι μελέτες έδειξαν σημαντική μείωση του κινδύνου νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια και μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου, όπως επίσης και σημαντική μείωση του κινδύνου εμφράγματος μυοκαρδίου ή αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Αξιοσημείωτες επικείμενες θεραπευτικές κατηγορίες

Σημειώνουμε, επίσης, στο πλαίσιο των μελλοντικών αντιδιαβητικών κατηγοριών, τον διπλό αγωνιστή GLP-1/GIP. Φαίνεται ότι ο διπλός αγωνιστής διασφαλίζει σημαντική βελτίωση της ινσουλινοέκκρισης, άρα βελτίωση της υπεργλυκαιμίας και σημαντική απώλεια σωματικού βάρους.

Επίσης, στα ευρωπαϊκά διαβητολογικά συνέδρια του 2021 και 2023 παρουσιάστηκαν πρώτα δεδομένα  φάσης 3 από μία εξαιρετικά καινοτόμο αντιδιαβητική αγωγή, την ιμεγλιμίνη. Η ιμεγλιμίνη φάνηκε ότι  οδηγεί σε βελτιωμένη ιστική ινσουλινοευαισθησία, μειωμένη ηπατική παραγωγή γλυκόζης και αυξημένη ινσουλινοέκκριση.

Ινσουλινοθεραπεία: τι αναμένεται

Πολλές  είναι και οι αναμενόμενες εξελίξεις στον τομέα των ινσουλινών και της ινσουλινοθεραπείας.

• Ήδη το τελευταίο διάστημα έχουν προστεθεί στη θεραπευτική μας φαρέτρα υπερταχείες ινσουλίνες με ταχεία έναρξη δράσης και κορύφωση της δράσης αυτής ½ ώρα από την ένεσή τους, γεγονός που προσομοιάζει απολύτως με τη φυσιολογική έκκριση και την κινητική της ινσουλίνης μετά το γεύμα, στον φυσιολογικό οργανισμό.
• Επίσης, σχετικά πρόσφατα δημοσιεύθηκαν εντυπωσιακά αποτελέσματα νέας, εβδομαδιαίας δράσεως, βασικής ινσουλίνης.
• Με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας δοκιμάζονται εξάλλου μορφές ινσουλίνης που θα επικαλύπτονται με νανοσωματίδια πολυμερή, ώστε να μπορούν να χορηγηθούν από το στόμα.
• Επίσης σε δρόμο ανάπτυξης είναι η ιστορία παρασκευής έξυπνων (smart) ινσουλινών που θα περιέχουν έναν «χημικό μεταφορέα ινσουλίνης» ο οποίος θα «αποθηκεύει» την ινσουλίνη στον υποδόριο ιστό και θα την απελευθερώνει μόνο όταν αυξάνεται η συγκέντρωση της γλυκόζης στον ιστό. Έτσι δεν θα χρειάζεται συνεχής μέτρηση της γλυκόζης και δεν θα απαιτείται προσαρμογή της ινσουλίνης στα γεύματα!

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1: τι νέο υπάρχει και τι έρχεται

Το πεδίο στο οποίο υπάρχουν επίσης πολλές νέες εξελίξεις είναι το πεδίο θεραπείας του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 1. Εξελίξεις που αφορούν ιδιαίτερα τις αντλίες και το βιοτεχνητό πάγκρεας

• Πράγματι οι νέες αντλίες, διασυνδεδεμένες με τους αισθητήρες γλυκόζης είναι πλέον στο επίκεντρο της νέας θεραπείας για τους διαβητικούς τύπου 1. Οι νέες αυτές αντλίες έχουν τη δυνατότητα αναστολής χορήγησης της ινσουλίνης όταν οι πληροφορίες για το επίπεδο σακχάρου από τον αισθητήρα δείχνουν ότι υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας.
• Παράλληλα, προσεγγίζουμε ήδη τη φάση του υβριδικού τεχνητού παγκρέατος με πολύ εξελιγμένη τριάδα αισθητήρα γλυκόζης-λογισμικού-αντλίας. Με το υβριδικό τεχνητό πάγκρεας θα υπάρχει αυτοματισμός στη χορήγηση ινσουλίνης μεταξύ των γευμάτων και στη νηστεία, ενώ η συμμετοχή του ασθενούς θα είναι μόνο στα γεύματα, όπου, με τη βοήθεια της αντλίας, θα ρυθμίζει την κατά περίπτωση απαιτούμενη ινσουλίνη.

Με αυτά ως δεδομένα καθίσταται προφανές ότι πλησιάζουμε ολοταχώς προς το «ολοκληρωμένο κλειστό κύκλωμα», το βιοτεχνητό πάγκρεας, στου οποίου το λογισμικό θα έχουν επιπλέον ενσωματωθεί και αλγόριθμοι για τα διάφορα γεύματα, έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης αυτοματισμός λειτουργίας και χορήγησης ινσουλίνης από την αντλία καθ’ όλο το 24ωρο.