Αδυναμία παραγωγής ινσουλίνης
Δεν είναι σαφώς γνωστή η ακριβής αιτιολογία του διαβήτη τύπου 1, αλλά το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει σημαντικό ρόλο. Τα άτομα με διαβήτη αυτού του τύπου πρέπει να λαμβάνουν εξωγενώς ινσουλίνη για να επιβιώσουν. Περίπου 1 στα 300 παιδιά και έφηβοι έχουν διαβήτη τύπου 1.
Η εξέλιξη του διαβήτη τύπου 1 είναι συνήθως σταδιακή και δεν εκδηλώνει συμπτώματα. Ο οργανισμός έχει ήδη ξεκινήσει την ανοσολογική αντίδραση προς τα Β-κύτταρα του παγκρέατος πολύ πριν γίνει εμφανές οποιοδήποτε σύμπτωμα. Η ανοσολογική αντίδραση μπορεί να εκδηλωθεί αυτόματα ή να συμβεί με αφορμή κάποια εξωγενή αιτία, όπως κάποια μόλυνση ή ίωση.
Σπανιότερα, η αδυναμία από το πάγκρεας να παράγει ινσουλίνη μπορεί να μην είναι αποτέλεσμα ανοσολογικής αντίδρασης, αλλά να έχει διαφορετική αιτία, και κάποια τέτοια παραδείγματα είναι:
Χειρουργική επέμβαση στο πάγκρεας.
Αλλες νόσοι που μπορεί να προσβάλουν το πάγκρεας (ορισμένα νοσήματα, όπως η κυστική ίνωση, μπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφή του παγκρέατος).
Γενετικά και περιβαλλοντικά τα αίτια
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που έχει φανεί ότι επηρεάζουν τη συχνότητα εμφάνισης του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1. Οι πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη τύπου 1 επηρεάζονται τόσο από γενετικούς όσο και από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Επομένως, ο διαβήτης τύπου 1 δεν είναι μία αμιγώς γενετική διαταραχή.
Αντιθέτως, είναι το αποτέλεσμα κάποιας αλληλεπίδρασης μεταξύ του περιβάλλοντος και της γενετικής προδιάθεσης για ανάπτυξη διαβήτη. Εχει ακόμα βρεθεί ότι ανάμεσα σε διαφορετικές εθνικότητες ή φυλές ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 έχει διαφορετικά ποσοστά εμφάνισης.
Συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1
Ανεξήγητα γρήγορη απώλεια βάρους.
Πολυδιψία.
Ευερεθιστότητα.
Θολή όραση.
Αδυναμία και υπερβολική κόπωση, λόγω απώλειας πρωτεϊνών, νερού και ηλεκτρολυτών.
Ξηρότητα, κνησμός δέρματος.
Λοιμώξεις ή τραύματα που αργούν να επουλωθούν.
Ο επιπολασμός της νόσου
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το ποσοστό του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 είναι στο 3,4% του συνόλου του πληθυσμού με διαβήτη και 0,24% στο σύνολο όλου του πληθυσμού. Επίσης, φάνηκε ότι στα αγόρια εμφανίζεται συχνότερα απ’ ό,τι στα κορίτσια (0,26 έναντι 0,24%). Ανησυχητικό στοιχείο είναι η αύξηση του επιπολασμού του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 κατά 2-5%, όπως φαίνεται από μεγάλες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί.
Θεραπείες
Από την ίδια τη φύση της συγκεκριμένης νόσου είναι δεδομένο ότι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 είναι να λάβει το άτομο ινσουλίνη εξωγενώς. Η στιγμή κατά την οποία γίνεται συνήθως η διάγνωση του διαβήτη τύπου 1 δεν συμπίπτει με την έναρξη της νόσου. Το πιθανότερο είναι ότι έχει ήδη καταστραφεί ένας σημαντικός αριθμός Β-κυττάρων στο πάγκρεας και η φυσιολογική έκκριση ινσουλίνης τείνει να μηδενιστεί. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός πλέον δεν μπορεί να παράγει την ποσότητα ινσουλίνης που χρειάζεται για τις καθημερινές του ανάγκες και θα χρειαστεί να καλυφθεί με άλλο τρόπο.
Η θεραπεία με ινσουλίνη είναι απόλυτα εξατομικευμένη
Ως γενικός κανόνας, όμως, ισχύει ότι η πρόσληψη της ινσουλίνης θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες, όπως θα γινόταν με τη φυσιολογική έκκριση ινσουλίνης. Για αυτόν τον σκοπό, ο αυτοέλεγχος είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για την παρακολούθηση της γλυκόζης του αίματος και την επάρκεια της θεραπείας με ινσουλίνη.
Ενέσεις και αντλίες
Δύο είναι οι μέθοδοι για την πρόσληψη ινσουλίνης, είτε μέσω ένεσης είτε μέσω αντλίας ινσουλίνης. Η ενέσιμη ινσουλίνη μπορεί να χορηγηθεί μέσω προγεμισμένων ή επαναχρησιμοποιούμενων πενών. Ειδικά στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, που η διάγνωση γίνεται στην παιδική ηλικία, οι μέθοδοι χορήγησης παίζουν σημαντικό ρόλο, αφού μπορούν να επηρεάσουν την ψυχολογία του παιδιού και εν τέλει τη σωστή προσέγγιση στην απαραίτητη θεραπεία.
Η επιλογή της θεραπείας και η απαραίτητη εκπαίδευση που απαιτείται για τη διαχείριση της κατάστασης από το ίδιο το άτομο (ή την οικογένειά του, αν πρόκειται για ένα μικρό παιδί) είναι καίριας σημασίας.
Εκπαίδευση
Τυπικά η αρχική εκπαίδευση χρειάζεται να καλύψει τον τρόπο της παρακολούθησης της γλυκόζης στο αίμα, τις τεχνικές των ενέσεων ινσουλίνης και τη διαχείριση των υπογλυκαιμιών. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι απλή και περιεκτική, ώστε να αποφευχθεί η υπερφόρτωση πληροφοριών για τον ασθενή και όποιον άλλο εμπλέκεται στη θεραπεία, ενώ προσπαθεί να αντιμετωπίσει το αρχικό σοκ της διάγνωσης. Κατά τη διάρκεια των επόμενων επισκέψεων στον γιατρό σταδιακά μπορεί να γίνει εκπαίδευση σε προηγμένες τεχνικές διαχείρισης, καθώς και στους στόχους για τον γλυκαιμικό έλεγχο.
Υπάρχουν διαφορετικά είδη ινσουλίνης και διαφορετικά σχήματα θεραπείας που μπορεί να ακολουθεί κάποιος ασθενής. Ενα σημαντικό στοιχείο στη θεραπεία με ινσουλίνη για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 είναι η ποσότητα ινσουλίνης που χρειάζεται κάθε φορά. Για να μπορέσει κανείς να υπολογίσει αυτές τις ποσότητες (μονάδες ινσουλίνης), θα πρέπει το άτομο να εκπαιδευτεί στον αυτοέλεγχο, ώστε να αποφεύγονται οι υπογλυκαιμίες. Η παρακολούθηση της γλυκόζης, δηλαδή η μέτρηση επιπέδων σακχάρου στο αίμα, είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ο αυτοέλεγχος.
Η σύνδεση μεταξύ των μετρήσεων και των αναγκαίων ποσοτήτων ινσουλίνης θα πρέπει να καθορίζεται από τον θεράποντα ιατρό, ώστε να επιτυγχάνονται οι γλυκαιμικοί στόχοι με τη μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης υπογλυκαιμιών.
Ιδιαίτερη ευαισθησία για τα παιδιά
Ειδικά για τα παιδιά που θα διαγνωστούν με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 θα πρέπει, στην εκπαίδευση που θα λάβουν για να μπορέσουν να διαχειριστούν τη νέα πραγματικότητα, να πάρουν τις κατάλληλες συμβουλές για τη διατροφή, την καθημερινότητα και τη σωματική άσκηση. Ολα αυτά θα πρέπει να τροποποιηθούν, ώστε να καλύπτουν τις νέες συνθήκες της καθημερινότητας που θα αντιμετωπίσουν το παιδί και η οικογένειά του και θα είναι η βάση για να βιώσουν τις αλλαγές με τη μικρότερη δυνατή αρνητική επίδραση. Αλλωστε, το σημαντικότερο είναι να μη χαθεί η παιδικότητα και να μην αποκλειστεί το παιδί από όλα αυτά που χαρακτηρίζουν την ηλικία του.
Ειδήσεις σήμερα
Κινέτα: Φθινόπωρο η δίκη για τις πλημμύρες
Ντόναλντ Τραμπ: Ευχαρίστησε δημόσια τη γυναίκα που του έσωσε τη ζωή
Ο Παπαστάμος προκρίθηκε στα ημιτελικά των 200μ μικτή ατομική