Κάποιες ασθένειες ή σύνδρομα φέρουν ένα κύριο όνομα. Από τα πιο διάσημα είναι το όνομα του Ιάπωνα Hakaru Hashimoto, που το 1912 περιέγραψε κυτταρολογικά την ομώνυμη θυρεοειδίτιδα. Στην ιατρική όλες οι παθήσεις που τελειώνουν σε -ίτιδα δηλώνουν τη φλεγμονή. Υπάρχουν οξείες και χρόνιες φλεγμονές και αυτό ακριβώς μπορεί να συμβαίνει και με το σύνδρομο Χασιμότο.

Η θυρεοειδίτιδα ή νόσος του Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει τα κύτταρα του θυρεοειδή αδένα ως δικά του, τους επιτίθεται και σταδιακά τα καταστρέφει, οδηγώντας τελικά σε υποθυρεοειδισμό.

Ο «σιωπηλός» κ. Χασιμότο

   Μερικές φορές οι χρόνιες φλεγμονές δεν γίνονται αντιληπτές, δηλαδή δεν συνοδεύονται από συμπτώματα. Μια τέτοια περίπτωση είναι η χρόνια θυρεοειδίτιδα τύπου Χασιμότο, η οποία στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν έχει ιδιαίτερη κλινική εικόνα.
Ωστόσο, με την σταδιακή καταστροφή του θυρεοειδή αδένα από το ανοσοποιητικό σύστημα, μέσα σε διάστημα μηνών ή ετών εμφανίζονται συμπτώματα υποθυρεοειδισμού, όπως:

• κόπωση και χαμηλή ενέργεια
• αύξηση βάρους
• δυσκοιλιότητα
• ξηρό δέρμα
• μελαγχολία και κακή διάθεση
• τριχόπτωση
• δυσανεξία στο κρύο
• μειωμένη εφίδρωση
• υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
• απώλεια μνήμης
• πόνοι στις αρθρώσεις και μυϊκές κράμπες

Οι εργαστηριακές εξετάσεις που επιβεβαιώνουν το πρόβλημα

    Η κλινική εικόνα του ασθενούς δεν αρκεί βέβαια για τη διάγνωση. Έτσι η οριστική διάγνωση γίνεται μετά από μια αιμοληψία, εάν βρεθούν υψηλά αντιθυρεοειδικά αντισώματα ενάντια σε ένα ένζυμο, την θυρεοειδική υπεροξειδάση (thyro per oxidase ΤΡΟ), ή ενάντια σε μια πρωτεΐνη, την θυρεοσφαιρίνη (thyroblobuline Τg). Ισχυρές ενδείξεις επίσης έχουμε από την υπερηχογραφική εικόνα που χαρακτηρίζεται από ανομοιογένεια. Φυσικά, η κυτταρολογική εξέταση προϊόντων παρακέντησης ή βιοψίας είναι άλλη μια επιβεβαίωση της χρόνιας θυρεοειδίτιδας με σημαντική παρουσία λεμφοκυττάρων κλπ. Ωστόσο δεν είναι η κυτταρολογική εξέταση που θα κάνει τη διάγνωση.

Που χρησιμεύει η διάγνωση της συγκεκριμένης δυσλειτουργίας

Και γιατί να γίνει διάγνωση θυρεοειδίτιδας; Γιατί μας ενδιαφέρει να μάθουμε ότι έχουμε θυρεοειδίτιδα; Σε τι θα μας χρησιμεύσει στην καθημερινή μας ζωή; Αφού δεν πονάμε… Αφού δεν υποφέρουμε… Γιατί να το ψάξουμε; Μήπως αν γίνει διάγνωση θυρεοειδίτιδας θα μπορέσει ο Ενδοκρινολόγος να μας θεραπεύσει; Υπάρχει αγωγή ανοσοκατασταλτική που θα σταματήσει την παράλογη αυτή παραγωγή αντισωμάτων; Η απάντηση είναι «όχι». Τότε;

Η απάντηση που δίνουμε εξ’  αφορμής των πιο πάνω ερωτημάτων είναι ότι με τη διάγνωση της θυρεοειδίτιδας μπορούμε να καθορίσουμε την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και να αποκλείσουμε άλλες, παρεμφερείς καταστάσεις. Ας το δούμε αναλυτικά…Τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα συχνά «ερεθίζουν» το θυρεοειδή. Το αποτέλεσμα είναι μετά από κάποιο διάστημα να μην γίνεται πλέον σωστά η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών και να έχουμε υποθυρεοειδισμό. Ο υποθυρεοειδισμός έχει συμπτώματα και φυσικά τότε πλέον ενδείκνυται η αγωγή με θυρεοειδικά σκευάσματα.

Τι άλλες επιπτώσεις μπορεί να έχει η θυρεοειδίτιδα

Αλλά υπάρχει και μια άλλη πάθηση στην οποία μπορεί να οδηγήσει η χρόνια θυρεοειδίτιδα, και αυτή ονομάζεται πολυοζώδης βρογχοκήλη. Δημιουργούνται δηλαδή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα μέσα στον θυρεοειδή μικρά μορφώματα, τα οζίδια. Κάποιο ή κάποια από αυτά μπορεί με τον καιρό να μεγαλώσει και να γίνει ένας όζος. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει μια παρακέντηση, διαδερμική ή/και μια χειρουργική επέμβαση.

Πολύ σπάνια, αλλά πρέπει να το πούμε, επί εδάφους θυρεοειδίτιδας μπορεί να αναπτυχθεί και καρκίνος του θυρεοειδή.

Ο ενδοκρινολόγος θα…δαμάσει μια νόσο που «καλπάζει»

Πιθανή φαρμακευτική αγωγή ή διατροφικές συμβουλές για να μην εξελιχθεί η θυρεοειδίτιδα σε υποθυρεοειδισμό, θα εξεταστεί ανά περίπτωση από τον Ενδοκρινολόγο.

Τα τελευταία χρόνια δημιουργείται η εντύπωση στον κόσμο ότι η θυρεοειδίτιδα «καλπάζει», ειδικά στο γυναικείο πληθυσμό. Στην πραγματικότητα, όμως, μέχρι την τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα ούτε η μέτρηση αντισωμάτων ήταν κοινή στην καθημερινή κλινική πρακτική, ούτε η διενέργεια υπερηχογραφημάτων. Συνεπώς μια εξήγηση είναι ότι πιθανόν να υπήρχε η πάθηση, αλλά να μην γινόταν η διάγνωση.

Συνεπώς ας συγκρατήσουμε μερικά σημαντικά σημεία:

• Η θυρεοειδίτιδα είναι μια συχνή πάθηση στο γυναικείο πληθυσμό
• Αυτή καθαυτή δεν έχει ενοχλητικά συμπτώματα
• Η θυρεοειδίτιδα δεν μπορεί να ιαθεί, τα αντισώματα δεν μπορεί να πάψουν να παράγονται
• Οι ασθενείς οφείλουν να παρακολουθούνται συχνά προκειμένου να διαγνωστεί έγκαιρα τυχόν υποθυρεοειδισμός ή οζώδης βρογχοκήλη, που αποτελούν πιθανές επιπλοκές της θυρεοειδίτιδας

Καθοριστικές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής

Έχει αποδειχθεί ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα μπορούν να αλλάξουν ριζικά την πορεία της νόσου του Χασιμότο. Υπολογίζεται ότι το 85% των ασθενών παρατηρεί σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής του όταν συμμορφωθεί με τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου. Η μείωση του βάρους και των κατακρατήσεων, η αύξηση της ενέργειας και η βελτίωση της διάθεσης και των υπόλοιπων συμπτωμάτων που συνδέονται με τη νόσο του Χασιμότο είναι τα πιο συχνά σημεία βελτίωσης.