Αναγνωρίζοντας την κατάσταση, η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει λύσεις. Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε από τη ΔΕΘ αύξηση κατά 10% των αποδοχών των γιατρών του ΕΣΥ. Οι αμοιβές, όμως, σε άλλες χώρες και στον ιδιωτικό τομέα είναι πολύ πιο ελκυστικές. Επιπλέον, όπως λένε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής Ελληνες γιατροί του εξωτερικού, η οργάνωση των συστημάτων, η ευελιξία και η δυνατότητα για μετεκπαίδευση τους κρατούν μακριά από τα ελληνικά νοσοκομεία.
Βρετανία
Η Θεοδώρα Πισσάνου είναι χειρουργός ήπατος, χοληφόρων, παγκρέατος στο The Sheila Sherlock Liver Unit του νοσοκομείου Royal Free Hospital στο Λονδίνο. Εφυγε το 2006 για να εξειδικευτεί στη χειρουργική ήπατος με σκοπό να παραμείνει για σχετικά μικρό διάστημα. Οι δυνατότητες μετεκπαίδευσης που της δόθηκαν παρέτειναν την παραμονή της, ενώ το 2011 πήρε μόνιμη θέση στο αγγλικό σύστημα Υγείας (NHS), με αποτέλεσμα η επιστροφή στην Ελλάδα να μη βρίσκεται πλέον στον ορίζοντα.
«Δουλεύουμε σε ένα οργανωμένο περιβάλλον. Υπάρχει αξιοκρατία, καθώς και ένας κώδικας συμπεριφοράς που δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Δεν ήθελα κι εγώ να χάσω τα πιο δημιουργικά μου χρόνια όταν στην Ελλάδα δεν γίνονταν μεταμοσχεύσεις», αναφέρει ειδικά σε σχέση με τον δικό της τομέα. Η θέση του consultant (συμβούλου) στο NHS αμείβεται με περίπου 5.000 – 7.000 λίρες τον μήνα. Φυσικά, το κόστος ζωής στη Βρετανία είναι πολύ υψηλότερο σε σχέση με την Ελλάδα, γι’ αυτό «δεν μπορούμε να πούμε ότι καλοπληρώνονται οι γιατροί», όπως λέει η ίδια. Ωστόσο, δίνεται η δυνατότητα στους γιατρούς του NHS να εργάζονται ιδιωτικά μία ημέρα την εβδομάδα, είτε στο ίδιο νοσοκομείο (τα νοσοκομεία στη Βρετανία κρατούν έναν όροφο που λειτουργεί με όρους ιδιωτικούς για όσους έχουν ιδιωτική ασφάλιση υγείας) είτε αλλού, αρκεί να το δηλώσουν στο πρόγραμμα.
Αλλοι Ελληνες γιατροί στη Βρετανία, με τους οποίους συνομίλησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, τονίζουν πως στην Ελλάδα πρέπει να αυξηθούν οι μισθοί του ΕΣΥ για να… τραβήξουν γιατρούς, καθώς θεωρούνται εξαιρετικά χαμηλοί, από τη στιγμή ειδικά που οι περισσότεροι Ελληνες γιατροί της Βρετανίας είναι απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων. «Η χώρα μας, δηλαδή, χάνει κάποιους από τους καλύτερους», λένε χαρακτηριστικά.
Μετά το Brexit, πάντως, και η Βρετανία αντιμετωπίζει ελλείψεις στην Υγεία, καθώς έχασε προσωπικό προερχόμενο από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ η απουσία αναισθησιολόγων δεν αποτελεί μόνο ελληνικό «φαινόμενο». «Φανταστείτε μετά την πανδημία καταργήσαμε δύο χειρουργικές αίθουσες στο Royal Free λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων. Οι πιο κουρασμένοι γιατροί μετά την Covid-19 ήταν οι αναισθησιολόγοι. Επειδή ακριβώς είναι ειδικότητα που είχε μεγάλη εμπλοκή. Κάποιοι συνταξιοδοτήθηκαν, κάποιοι παραιτήθηκαν, κάποιοι έφυγαν από τις μεγάλες πόλεις. Επιπλέον, οι αιτήσεις έχουν μειωθεί, δεν είναι πλέον δημοφιλής ειδικότητα», σημειώνει η κ. Πισσάνου.
Ιταλία
Σε μια πόλη με κλίμα πιο κοντά στην Ελλάδα, αλλά ένα σύστημα Υγείας που αποφέρει αρκετά στους γιατρούς, την Παβία της Ιταλίας, ο γενικός γιατρός Νικόλας Τσαμπάς καταθέτει τη δική του εμπειρία. Ενώ παρακολουθεί τη σχολή για να γίνει οικογενειακός γιατρός, εφημερεύει ως αντικαταστάτης των οικογενειακών γιατρών, καλύπτοντας μια περιοχή περίπου 10.000 ατόμων. «Βάσει συμβολαίου μπορούμε να έχουμε από 8 έως 12 βάρδιες τον μήνα και πληρωνόμαστε με 25 ευρώ την ώρα, δηλαδή 300 ευρώ την ημέρα», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής. Αυτό σημαίνει το λιγότερο 2.400 ευρώ και το μάξιμουμ 3.600 ευρώ. «Φορολογούμαι με 5%, έχω την ευελιξία να εργαστώ και πρωί εάν θέλω, ξέρω πόσες ώρες θα δουλέψω και το πρόγραμμα τηρείται. Για παράδειγμα, έχω από τώρα γνώση ποιες ημέρες δεν θα εργαστώ τον Νοέμβριο», προσθέτει. Το κόστος ζωής στη Λομβαρδία είναι υψηλό, ωστόσο «τα χρήματα είναι καλά, το ωράριο ευέλικτο», όπως χαρακτηριστικά λέει. Σημειώνει δε ότι οι νοσοκομειακοί γιατροί στην Ιταλία εργάζονται 38 ώρες την εβδομάδα, λαμβάνουν το λιγότερο 2.800 ευρώ, δεν υπάρχει η έννοια της υπερωρίας, οι εφημερίες είναι 12ωρες και την επομένη της εφημερίας οι γιατροί δεν εργάζονται.
Κύπρος
Άγιοι Ανάργυροι: Πρώτα προκάλεσαν τροχαίο και ύστερα έδειραν αστυνομικό - Στο νοσοκομείο μία γυναίκα
Παρομοίως με τους συναδέλφους του που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, καρδιολόγος στην Κύπρο με τον οποίο επικοινώνησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, αλλά θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, έχει από την πλευρά του «κερδίσει» τις συνθήκες αυτές που δύσκολα τις αφήνει. Κατά μέσο όρο ένας νέος γιατρός λαμβάνει 4.500 ευρώ τον μήνα, με κόστος ζωής, βέβαια, τουλάχιστον 1,5 φορά υψηλότερο συγκριτικά με την Ελλάδα. Επιπλέον, όπως επισημαίνει, η Ελλάδα δεν δίνει τόσες ευκαιρίες εξέλιξης, ενώ η μονιμοποίηση είναι ένας δρόμος… μακρύς.
Αποτρεπτικός παράγοντας τα ελληνικά μισθολόγια
Οι απολαβές των γιατρών στο ΕΣΥ συγκριτικά με χώρες του εξωτερικού αλλά και τον ιδιωτικό τομέα είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οι νέοι γιατροί δεν επιθυμούν να εργαστούν στα ελληνικά νοσοκομεία. Γι’ αυτό σε πολλές περιπτώσεις προκηρύσσονται θέσεις αλλά καταλήγουν άγονες. Σύμφωνα με πληροφορίες από τους γιατρούς των νοσοκομείων, ένας επιμελητής Β’, που είναι και η χαμηλότερη βαθμίδα, λαμβάνει περί τα 1.400 ευρώ και οι εφημερίες κυμαίνονται από 400 έως 650 ευρώ τον μήνα. Ενας γιατρός σε θέση διευθυντή λαμβάνει περίπου 2.500 – 2.700 ευρώ μισθό μαζί με εφημερίες.
Στον ιδιωτικό τομέα, οι μισθοί δεν είναι στάνταρ, είναι αναλόγως της συμφωνίας καθενός, ενώ συνήθως είναι κατά πράξη και περίπτωση, καθώς πολλοί γιατροί είναι συνεργάτες. Ωστόσο, τα χρήματα είναι πολύ περισσότερα σε σχέση με το Δημόσιο.
Ο οικονομικός παράγοντας «σε σύγκριση», όπως λέει η πρόεδρος της Ελληνικής Αναισθησιολογικής Εταιρείας, Αννα Μαλισιώβα (φωτό), είναι ο πρώτος λόγος έλλειψης αναισθησιολόγων στη χώρα μας. Ο δεύτερος, που ισχύει και για άλλες ειδικότητες, είναι απόρροια του πρώτου. Υπάρχουν λίγοι γιατροί, δεν εκδηλώνεται ενδιαφέρον από άλλους, συνεπώς αυξάνεται ο φόρτος εργασίας και το περιβάλλον εργασίας καταλήγει μη ελκυστικό. Ενας τρίτος λόγος που εντοπίζει η κ. Μαλισιώβα είναι ότι «πρέπει να ανέβει η ποιότητα της εξειδίκευσης». Πρόκειται για ένα ποιοτικό κριτήριο που όμως κάνει τη διαφορά.
Προκειμένου να αντιμετωπίσει την έλλειψη αναισθησιολόγων στα νοσοκομεία της χώρας το υπουργείο Υγείας αναμένεται να επαναπροκηρύξει τις επόμενες ημέρες κενές θέσεις αναισθησιολόγων για να καλυφθούν κενά σε νοσοκομεία όπως το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης και το Παίδων «Η Αγία Σοφία».
1.400 ΕΥΡΩ ο βασικός μισθός ενός επιμελητή Β’ στο ΕΣΥ
400 ΕΩΣ 650 ΕΥΡΩ οι εφημερίες τον μήνα
2.500 ΕΩΣ 2.700 ΕΥΡΩ οι απολαβές ενός γιατρού σε θέση διευθυντή στο ΕΣΥ
5.000 ΕΥΡΩ και πλέον οι αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα
5.000 ΕΩΣ 7.000 ΛΙΡΕΣ τον μήνα οι αμοιβές (σε θέση consultant) στο αγγλικό NHS
4.500 ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ο μισθός ενός γιατρού στην Κύπρο
2.800 ΕΩΣ 3.000 ΕΥΡΩ το λιγότερο ο μισθός ενός νέου γιατρού στα νοσοκομεία της Ιταλίας
400 ΕΥΡΩ τον μήνα αφορολόγητα λαμβάνουν επιπλέον του μισθού τους οι αναισθησιολόγοι στην Ελλάδα
630 ΕΩΣ 680 αναισθησιολόγοι το 2019 υπήρχαν στα 80 μεγαλύτερα νοσοκομεία της Ελλάδας
380 ΘΕΣΕΙΣ ειδικευόμενων γιατρών στην Ελλάδα, με κατειλημμένες τις 140-150