Μάλιστα, στο πλαίσιο κατασκευής της διαστημικής φριτέζας, οι Ελληνες επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μπορεί να έχει και γήινη χρήση, με οικονομικά οφέλη για μεγάλες βιομηχανίες αλλά και υγιεινό αντίκτυπο για τους λάτρεις της τηγανητής πατάτας. Για αυτό και έχουν κατοχυρώσει την πατέντα, ενώ ήδη βρίσκονται σε επαφή με μεγάλες βιομηχανίες και από τις δύο ακτές του Ατλαντικού!

«Καταφέραμε και τηγανίσαμε πατάτες σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και είδαμε ότι γίνεται», δήλωσε στον «Ε.Τ.» o πρόεδρος του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, διευθυντής του Εργαστηρίου Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας και της επιστημονικής ομάδας Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων, Θοδωρής Καραπάντσιος, ο οποίος είναι επικεφαλής εμβληματικών πειραμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, έχοντας συμμετάσχει με την ερευνητική του ομάδα σε πάνω από 20 έργα ανάπτυξης τεχνολογίας για διαστημικές εφαρμογές και σε έντεκα πειραματικές καμπάνιες παραβολικών πτήσεων.

Τώρα το Εργαστήριο Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας του ΑΠΘ σχεδιάζει και τη φριτέζα του Διαστήματος, τη συσκευή που θα συμπληρώσει την… οικοσκευή των αστροναυτών. Ηδη οι επιστήμονες εργάζονται για την επίλυση διάφορων τεχνολογικών προβλημάτων που απορρέουν από το τηγάνισμα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, εκ των οποίων ένα από τα πιο σημαντικά είναι οι οσμές που εκλύονται, και μάλιστα μέσα σε ένα χώρο ο οποίος δεν αερίζεται.

Ομως, με αφορμή το πείραμα για το Διάστημα, τα μέλη της ομάδας του Εργαστηρίου διαπίστωσαν πως μια ήπια φυγοκέντρηση πλανητικού τύπου (περιστροφή σε δύο άξονες) -χωρίς να δημιουργεί πολύ μεγάλες δυνάμεις- είναι ικανή να πετύχει τηγάνισμα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και σε μικρότερο χρόνο. Εφτιαξαν, λοιπόν, ένα μηχάνημα το οποίο το έχουν πατεντάρει και αυτή την περίοδο προσπαθούν να το προωθήσουν στην αγορά. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε ο κ. Καραπάντσιος, έχουν ήδη ενδιαφερθεί αμερικανικές εταιρίες.

«Στην ουσία, το τηγάνισμα αντιγράφει την κίνηση της Γης γύρω από τον άξονά της και γύρω από τον Ηλιο. Ετσι, η φριτέζα περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της και ταυτόχρονα γύρω από έναν ακόμη άξονα. Ετσι, η φυγόκεντρη δύναμη επιτρέπει τη δημιουργία δυνάμεων που αποκολλούν ευκολότερα τις φυσαλίδες ατμού από την πατάτα, με αποτέλεσμα να τηγανίζεται πιο γρήγορα και σε χαμηλότερους βαθμούς», είπε στον «Ε.Τ.». Οπως είδαν στις δοκιμές, μέσω της τεχνολογίας που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο του ΑΠΘ, η πατάτα μπορεί να τηγανίζεται στον μισό χρόνο και σε μικρότερη θερμοκρασία, π.χ. στους 150-160 βαθμούς Κελσίου αντί στους 180 βαθμούς. Αυτό σημαίνει λιγότερα έως καθόλου καρκινογόνα προϊόντα και εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης το λάδι δεν υποβαθμίζεται γρήγορα και άρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περισσότερα τηγανίσματα. «Τα τεστ έδειξαν ότι η συγκεκριμένη πατέντα έχει τεχνολογικό και εμπορικό ενδιαφέρον», είπε ο κ. Καραπάντσιος, προσθέτοντας πως ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί για μια συσκευή που θα μπορούσε να μπει στα νοικοκυριά αφορά στο σχεδιασμό της, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος για τον χειριστή από τα κινούμενα μέρη.

Δοκιμές σε παραβολικές πτήσεις

Να σημειωθεί ότι η πειραματική συσκευή-φριτέζα του ΑΠΘ μεταφέρθηκε από το Εργαστήριο του Αριστοτελείου στον αέρα και στις παραβολικές πτήσεις, όπου οι απαιτήσεις για συντονισμό και οργάνωση ήταν ιδιαίτερα υψηλές.

«Ολα έπρεπε να είναι οργανωμένα με ακρίβεια δευτερολέπτου», είπε ο κ. Καραπάντσιος, περιγράφοντας τη διαδικασία των παραβολικών πτήσεων, όπου τα μέλη της Επιστημονικής Ομάδας έπρεπε να ολοκληρώνουν μέρη του πειράματος μέσα σε 25 δευτερόλεπτα έλλειψης βαρύτητας, όσο δηλαδή διαρκούσε η κάθε μία «παραβολική βουτιά» του αεροσκάφους, η οποία γίνεται όταν σβήνει προσωρινά τους κινητήρες και κυριολεκτικά πέφτει από περίπου τα δέκα χιλιόμετρα υψόμετρο στα οκτώ χιλιόμετρα.

Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 186 παραβολικές βουτιές των 25 δευτερολέπτων η κάθε μία, μέσα σε έξι μέρες σε δύο καμπάνιες παραβολικών πτήσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων χιλιάδες φυσαλίδες εκλύθηκαν και καταγράφηκαν από κάμερες υψηλές ταχύτητας κατά το «τηγάνισμα».