Η ενασχόληση με το χώμα και η καλλιέργεια λαχανικών και αρωματικών φυτών μπορούν να σπάσουν τη μονοτονία του «Μένουμε σπίτι» και να λειτουργήσουν ευεργετικά στον ψυχολογικό τομέα.

«Θα είναι μία ακόμη ευκαιρία να βγαίνουμε στο μπαλκόνι και να δεχόμαστε και τις ευεργετικές αχτίδες του ήλιου, που θα μας επισκέπτεται πιο συχνά όσο μπαίνουμε στον Απρίλιο», αναφέρει ο διευθυντής του αγροκτήματος του ΑΠΘ, δρ Αναστάσιος Λιθουργίδης, επισημαίνοντας πως με βάση τα σημερινά δεδομένα είναι εφικτό να αποκτήσει κανείς και τα βασικά υλικά για να ξεκινήσει, καθώς τόσο τα φυτώρια, που είναι ακόμη ανοιχτά, όσο και τα μεγάλα σούπερ μάρκετ διαθέτουν γλάστρες, χώμα, μικροεργαλεία, σπόρους και σπορόφυτα.

«Όποιος διαθέτει ακόμη και μικρού μεγέθους μπαλκόνι, μπορεί να σπείρει και να φυτέψει όχι μόνο λουλούδια και λαχανικά, αλλά και αρωματικά φυτά. Αυτό μπορεί να γίνει σε μικρές γλάστρες -μία για κάθε είδος- και η φύτευση μπορεί να αφορά αρχικά αρωματικά φυτά», επισημαίνει ο κ. Λιθουργίδης.
Μάλιστα, όποιος το επιθυμεί, μπορεί να πάει τη δράση του ένα βήμα παρακάτω.

«Σε μέτριες γλάστρες μπορεί κανείς να φυτέψει στοιχειωδώς λίγα λαχανικά. Αυτά τα υλικά θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει στο φαγητό του», προσθέτοντας έτσι «και γεύση και φρέσκα υλικά, αφού μένουμε όλοι σήμερα σπίτι και παρακολουθούμε πληθώρα εκπομπών μαγειρικής», τόνισε.

Ο κ. Λιθουργίδης εστίασε, τέλος, και σ’ ένα «παράπλευρο» -αλλά ιδιαίτερα σημαντικό στις παρούσες συνθήκες- όφελος του «μίνι μπαξέ» στο μπαλκόνι. «Όλα τα παραπάνω, πέραν της χρηστικότητας των παραγόμενων προϊόντων, μας βοηθούν να απασχολούμαστε με κάτι, να κινούμαστε και φυσικά μια τέτοια φύτευση θα βελτιώσει την ψυχική μας διάθεση», σημείωσε με έμφαση.

Μικρές καλλιέργειες στον δικό σας… μπαξέ

ΜΑΡΟΥΛΙ

Αναπτύσσεται καλύτερα σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας (15 – 18,5° C). H άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση των σπόρων του μαρουλιού κυμαίνεται μεταξύ 15 – 21° C. Το χώμα που θα χρησιμοποιηθεί στη γλάστρα θα πρέπει να είναι πλούσιο σε οργανική ουσία και άζωτο και επίσης καλά στραγγιζόμενο. Προηγείται της σποράς καλό σκάλισμα του χώματος.

Το βάθος φύτευσης είναι μεταξύ 0,5 – 1,5 εκατοστού. Σπέρνεται όλο τον χρόνο, με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες. Αν σπαρθεί νωρίς την άνοιξη, θα πρέπει έχουν περάσει 4 – 5 εβδομάδες από τον τελευταίο παγετό. Το χώμα πρέπει να διατηρείται υγρό (η υπερβολική υγρασία προκαλεί ανάπτυξη ασθενειών). Η συχνότητα των ποτισμάτων αυξάνεται σε περιόδους που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες και μειώνεται κατά την περίοδο σχηματισμού κεφαλής.

Απαραίτητο είναι να πραγματοποιηθούν σκαλίσματα για την καταστροφή ζιζανίων, καθώς και λίπανση πλούσια σε οργανικό άζωτο. Τα φυλλώδη μαρούλια μαζεύονται μόλις μεγαλώσουν τα φύλλα τους. Τα κεφαλωτά πρέπει να συγκομισθούν πριν να αναπτυχθεί το άνθος. Αν φυτευτεί σγουρό ή φυλλώδες μαρουλάκι, η συγκομιδή των φύλλων γίνεται με κοφτερό μαχαίρι.

ΣΠΑΝΑΚΙ

Είναι καλύτερα να φυτευτεί σε μεγάλη ζαρντινιέρα και να αφεθεί περιθώριο δύο δαχτύλων από την κορυφή της, όταν μπει το χώμα.

Στη συνέχεια, θα πρέπει να φυτευτεί σε βάθος περίπου πέντε χιλιοστών κάτω από την επιφάνεια του χώματος. Το σπανάκι δεν χρειάζεται πολύ αέρα αλλά ήλιο. Επομένως, καλό θα είναι να επιλεγεί το πιο ηλιόλουστο μέρος του μπαλκονιού. Θέλει μέτριο πότισμα. Αν δεν χρησιμοποιηθεί κάποιο κομπόστ, η καλλιέργεια θα πρέπει να λιπαίνεται από τον πρώτο καιρό. Αυτό μπορεί να γίνει με κάποιο οργανικό λίπασμα σε κοκκώδη μορφή ή υγρή. Από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα είναι ο περονόσπορος!

Μπορεί να καταπολεμηθεί εύκολα με κάποιο χαλκό (που επιτρέπεται στη βιολογική γεωργία σύμφωνα με τον κανονισμό) αλλά χωρίς υπερβολική χρήση. Περίπου έναν μήνα μετά τη φύτευση και με τη βοήθεια μαχαιριού γίνεται η πρώτη συγκομιδή. Κόβονται μόνο τα φύλλα, αφήνοντας το φυτό να μεγαλώσει και να δώσει ξανά και ξανά τα πολύτιμα φύλλα του.

ΣΚΟΡΔΟ

Ο φιλόδοξος καλλιεργητής θα πρέπει να επιλέξει ένα ολόκληρο σκόρδο του είδους που προτιμά και να ξεχωρίσει τις σκελίδες χωρίς να αφαιρέσει τη φλούδα. Αμέσως μετά, θα γίνει η επιλογή της γλάστρας, η οποία θα πρέπει να έχει βάθος τουλάχιστον 20 εκατοστών και το νερό να αποστραγγίζεται καλά από τον πάτο της.

Στη συνέχεια, η γλάστρα θα πρέπει να γεμίσει με αρκετό χώμα αλλά θα πρέπει να αφεθεί επίσης τουλάχιστον ένα εκατοστό ελεύθερο κοντά στο χείλος. Οι σκελίδες του σκόρδου θα πρέπει να φυτευτούν σε βάθος τουλάχιστον δέκα εκατοστών μέσα στο χώμα και με τη μυτερή άκρη προς τα πάνω.

Τέλος, η γλάστρα θα πρέπει να τοποθετηθεί σε ένα σημείο το οποίο δέχεται άμεσο ηλιακό φως (τουλάχιστον 8 ώρες την ημέρα). Είναι καλύτερα η φύτευση να γίνει όταν ο καιρός είναι ζεστός (η βλάστησή του εξαρτάται από τον ήλιο). Καλό θα είναι η αποφυγή του υπερβολικού ποτίσματος (μπορεί να σαπίσει τη σκελίδα που φυτεύτηκε). Η συγκομιδή του σκόρδου γίνεται ύστερα από 8-10 μήνες, όταν τα εξωτερικά φύλλα του φυτού αρχίζουν να παίρνουν καφετί χρώμα. Οταν αυτό συμβεί, το κεφάλι του σκόρδου θα πρέπει να αφαιρεθεί και να τοποθετηθεί σε δροσερό και ξηρό μέρος για μία εβδομάδα.

ΚΡΕΜΜΥΔΙ

Τα κρεμμύδια προτιμούν ελαφρύ αμμώδες χώμα με καλή αποστράγγιση για να αναπτυχθούν καλύτερα και να σχηματίσουν μεγαλύτερο βολβό. Η σωστή προετοιμασία του εδάφους για καλλιέργεια είναι ιδιαίτερα σημαντική. Κατά τη φύτευση του κρεμμυδιού είναι χρήσιμο να εμπλουτιστεί το έδαφος με οργανική ουσία, όπως καλοχωνεμένη κοπριά και κομπόστ. Επίσης, κατά τη φύτευση, καλό θα είναι να ενσωματωθεί πλήρες βιολογικό λίπασμα για ενδυνάμωση της καλλιέργειας.

Το χλωρό φρέσκο κρεμμυδάκι μπορεί να φυτευτεί σχεδόν όλο τον χρόνο, ενώ το ξερό φυτεύεται την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου. Η φύτευση του κοκκαριού μπορεί να γίνει τόσο σε γραμμές όσο και στα πεταχτά. Για τη γραμμική φύτευση του κρεμμυδιού ανοίγονται αβαθή αυλάκια σε αποστάσεις μεταξύ τους γύρω στα 30 εκατοστά.

Οι μικροί βολβοί του κρεμμυδιού φυτεύονται σε αποστάσεις περίπου δέκα εκατοστών για το ξερό κρεμμύδι και πέντε έως επτά εκατοστών για το χλωρό κρεμμυδάκι. Το βάθος φύτευσης του κρεμμυδιού πρέπει να είναι μεταξύ 0,5-1 εκατοστού. Σχετικά με τις ανάγκες σε νερό, τα κρεμμύδια χρειάζονται συχνό πότισμα κάθε περίπου πενθήμερο. Κατά τη φύτευση του βολβού του κρεμμυδιού, δεν απαιτείται υπερβολικό πότισμα για να μη σαπίσει ο βολβός.

ΚΑΡΟΤΟ

Η καλλιέργειά του σε γλάστρα μπορεί να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Ένα βαθύ, γόνιμο, αφράτο και καλά δουλεμένο χώμα είναι το ιδανικό για την καλλιέργεια του καρότου. Τα καρότα μπορούν να φυτευτούν είτε με σπόρο είτε με έτοιμα φυτά.

Η πυκνή φύτευση συντελεί στην ανάπτυξη ασθενειών λόγω κακού αερισμού, ενώ παράλληλα κάνει δύσκολη την απομάκρυνση των αγριόχορτων (ζιζανίων) που φυτρώνουν. Κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για τα καρότα είναι πέντε έως δέκα εκατοστά μεταξύ των φυτών.

Τα καρότα δυσκολεύονται με τις απότομες αλλαγές στην υγρασία του εδάφους και χρειάζονται σταθερό πότισμα. Στην περίπτωση που το χώμα ξεραθεί, η υγρασία του επαναφέρεται σταδιακά προκειμένου να μη «σοκαριστεί» το φυτό. Ο χρόνος που απαιτείται από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή του καρότου είναι περίπου τέσσερις μήνες. Είναι πιο εύκολο να γίνει κατανοητό το πότε ήρθε η ώρα για συγκομιδή, όταν η διάμετρος του πάνω μέρους της ρίζας που εξέρχεται του χώματος ξεπεράσει τα τρία εκατοστά.

ΡΟΚΑ

Είναι προτιμότερο να φυτευτεί σε μεγάλες ζαρντινιέρες. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης είναι μεταξύ 14 και 20 βαθμών Κελσίου, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν την πρόωρη έκπτυξη του ανθοφόρου βλαστού της ρόκας.

Οι σπόροι της ρόκας ρίχνονται επιφανειακά στο χώμα της ζαρντινιέρας και από πάνω τους εναποτίθεται μια λεπτή στρώση χώματος με ένα τσουγκρανάκι, ώστε οι σπόροι να φυτευτούν σε βάθος περίπου ενός εκατοστού. Στη συνέχεια, καλό θα είναι να ασκηθεί πίεση στο χώμα, ώστε, όταν ποτιστεί, να μην παρασυρθούν οι σπόροι και βγουν στην επιφάνεια. Όταν βλαστήσουν οι σπόροι, καλό θα είναι να αραιωθούν τα φυτά, ώστε να απέχουν το ένα από το άλλο 15 εκατοστά και να έχουν καλύτερη ανάπτυξη.

Σε ό,τι αφορά το πότισμα, συνιστάται να είναι τακτικό και σε μικρές ποσότητες, αποφεύγοντας την υπερβολική υγρασία. Ειδικά όταν ξεκινούν υψηλές θερμοκρασίες, στις αρχές του καλοκαιριού, οι ανάγκες σε πότισμα αυξάνονται και καλό θα είναι οι ζαρντινιέρες να μεταφερθούν σε σημείο όπου υπάρχει σκιά. Η συγκομιδή των φύλλων ρόκας αρχίζει όταν έχουν φτάσει σε ικανοποιητικό μέγεθος και είναι τρυφερά και τραγανά. Κόβονται τα φύλλα από χαμηλά έτσι ώστε να δοθεί η ευκαιρία στο φυτό να ξαναφυτρώσει και να πραγματοποιηθούν και άλλες συγκομιδές.

ΠΑΤΑΤΑ

Η καλλιέργεια πατάτας στο μπαλκόνι δεν είναι δύσκολη. Όμως, απαιτεί ιδιαίτερο εξοπλισμό. Όπως μεγάλες γλάστρες, κιβώτια (από πλαστικό, ξύλο ή φελιζόλ), ειδικούς πλαστικούς σάκους, ακόμη και σακούλες σκουπιδιών. Το ύψος τους θα πρέπει οπωσδήποτε να φτάνει τα 45-50 εκατοστά. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η καλή αποστράγγιση κάνοντας τρύπες στις πλαστικές σακούλες και τα κιβώτια (οι ειδικοί πλαστικοί σάκοι και οι γλάστρες θα έχουν ήδη).

Για να βελτιωθεί η καλή αποστράγγιση θα πρέπει να τοποθετηθεί τρία εκατοστά ψιλό χαλίκι στη βάση. Ακολουθούν η τοποθέτηση φυτοχώματος ή κομπόστ αναμιγμένου με χώμα του κήπου σε ύψος 20 εκατοστών και η ρίψη πλήρους βιολογικού λιπάσματος. Αμέσως μετά πρέπει να φυτευτεί ο πατατόσπορος, ο οποίος έχει προβλαστήσει (με φύτρα μήκους 1-2 εκατοστών) σε απόσταση 25-30 εκατοστών μεταξύ τους και με τα φύτρα κατευθυνόμενα προς τα πάνω. Οι ειδικοί πλαστικοί σάκοι φύτευσης χωράνε συνήθως τρεις έως τέσσερις πατάτες.

Ο πατατόσπορος θα πρέπει να καλυφθεί με στρώση μίγματος χώματος και κομπόστ ύψους 10-15 εκατοστών. Τις επόμενες δύο εβδομάδες θα εξέλθει του χώματος και καλό θα είναι να μπει από πάνω του κι άλλο χώμα, ώστε ο ήλιος να μη βλέπει τις πατάτες. Η καλλιέργεια απαιτεί πότισμα, μία έως δύο φορές την εβδομάδα, ανάλογα με τις συνθήκες. Περίπου τρεις με τρεισήμισι μήνες μετά το φύτρωμα (όταν το φυτό αρχίζει να μαραίνεται), γίνεται η συγκομιδή της παραγωγής. Για ένα κιλό πατάτας που έχει φυτευτεί, η απόδοση μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 20 κιλά.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής