Ενα πολυδιάστατο πρόγραμμα εκδηλώσεων, που ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο με τη «Μήδεια» του Κερουμπίνι, συνεχίστηκε τον Μάιο με το πρώτο μέρος του «UNBOXING CALLAS» και τον Σεπτέμβριο με το γκαλά όπερας στο Ηρώδειο.

Στις 2 Δεκεμβρίου, ημέρα που συμπληρώθηκαν τα εκατό χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, έγινε η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λούρα για τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της σπουδαιότερης λυρικής καλλιτέχνιδος του 20ού αιώνα, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Ασθενίδη και Βασίλη Λούρα και σε συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Escape. Στις 8 Δεκεμβρίου το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε στη Γαλλία από τη France TV 5, στο μεγάλο αφιέρωμα της γαλλικής τηλεόρασης στη Μαρία Κάλλας, το οποίο πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Οπερα του Παρισιού και την Εθνική Λυρική Σκηνή.

Το αφιέρωμα κορυφώνεται τον φετινό Δεκέμβριο, με μια πληθώρα σημαντικών δράσεων σε χώρους του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αλλά και online στην GNO TV. Χορηγός του προγράμματος της ΕΛΣ για το Ετος Κάλλας είναι η ΔΕΗ. Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Ας δούμε ποιες εκδηλώσεις μπορείτε ακόμα να παρακολουθήσετε στο πλαίσιο του αφιερώματος στη Μαρία Κάλλας:

Εκθεση «UNBOXING CALLAS»

Στον 2ο όροφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και το φουαγέ της ΕΛΣ, μπορείτε να επισκεφθείτε τη μεγάλη έκθεση «UNBOXING CALLAS»: Μια αρχειακή εξερεύνηση στη συλλογή Πυρομάλλη και το αρχείο της ΕΛΣ (καθημερινά 10.00-21.00), σε συνεργασία με τον ATOPOS cvc και το πρόγραμμα «Atopos Unbound». Η έκθεση εμπνέεται από προσωπικές ιστορίες, μνήμες και αρχειακά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας δημιουργώντας έναν συλλογικό καλλιτεχνικό απολογισμό της πορείας της.

Ο Βασίλης Ζηδιανάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του ATOPOS cvc, μας καλεί να ανακαλύψουμε εκ νέου τη μυθική divina, μέσα από ένα εικαστικό unboxing. Η έκθεση διατηρεί την αίσθηση ενός ανοιχτού αρχείου στο οποίο η επιμελητική ομάδα προσκαλεί εικαστικούς, συντηρητές, αρχειονόμους και ερευνητές να δουλέψουν και να ανοίξουν κουτιά του αρχείου, προκειμένου να ανακαλύψουν τους τρόπους με τους οποίους ακόμα εμπνέει το σύγχρονο πεδίο έρευνας, μελέτης και δημιουργίας.

Δισκογραφία, βιβλιογραφία, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αντικείμενα, καθώς και ντοκουμέντα από το Ιστορικό Αρχείο της ΕΛΣ, στο οποίο πλέον ανήκει και το φωτογραφικό υλικό του Κλεισθένη Δασκαλάκου, που σχετίζεται με τις παραστάσεις που έδωσε η Μαρία Κάλλας με την ΕΛΣ στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, τη «Νόρμα» (1960) και τη «Μήδεια» (1961), ντοκουμέντα από τα αρχεία των Λεωνίδα Ζώρα και Αχιλλέα Μαμάκη που ανήκουν στην ΕΛΣ, αλλά και μέρος της συλλογής Γκάγκελμαν σε συνεργασία με την ΕΒ, έρχονται στο φως. Πλάι στο αρχειακό υλικό, παρουσιάζονται πρωτότυπα εικαστικά έργα έντεκα σύγχρονων καλλιτεχνίδων και καλλιτεχνών, εμπνευσμένα από τη συλλογή του Δημήτρη Πυρομάλλη.

Ταυτόχρονα, στο ισόγειο του φουαγέ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζεται ένα πρωτότυπο εικαστικό έργο του Αλέξη Φιδετζή και της Μαλβίνας Παναγιωτίδη.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης «UNBOXING CALLAS» εξελίσσεται παράλληλο πρόγραμμα με φροντιστικές πρακτικές (συντήρηση, αρχειοθέτηση), παρουσιάσεις, συζητήσεις, περφόρμανς, performative lectures, αλλά και ξεναγήσεις από τους εικαστικούς, επιμελητές και άλλους συντελεστές.

Είσοδος ελεύθερη. Απαιτείται προκράτηση στην ticketservices.gr. 

Εγκατάσταση: Visualising the Voice of Maria Callas

Στο πλαίσιο του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Πολυτεχνείου Κρήτης και σε συνέχεια του ερευνητικού έργου «Τρισδιάστατο Ψηφιακό Διαδραστικό Μοντέλο της Κεντρικής Σκηνής και των Παρασκηνίων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής», διοργανώνεται καινοτόμο εκπαιδευτικό εργαστήριο με τίτλο Visualising the Voice of Maria Callas.

Αυτό εστιάζει στην περαιτέρω διερεύνηση της σχέσης της αρχιτεκτονικής με τη μουσική, του χώρου με τον ήχο, ενώ μέσω νέων ψηφιακών εργαλείων θα στοχεύσει στην πειραματική οπτικοποίηση του ήχου της Μαρίας Κάλλας. Πιο συγκεκριμένα, σκοπός του εργαστηρίου είναι να προσφέρει στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να κατανοήσουν τη χρήση νέων δημιουργικών ψηφιακών εργαλείων. Οι συμμετέχοντες πειραματίζονται πάνω σε τρισδιάστατες όψεις (τρισδιάστατα νέφη σημείων) των σκαναρισμένων χώρων της ΕΛΣ -όπως προέκυψαν στο πλαίσιο του προηγούμενου ερευνητικού προγράμματος-, ενώ αναζητούν τρόπους αποτύπωσης της αλληλεπίδρασης της φωνής της Μαρίας Κάλλας και των χώρων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Ως αποτέλεσμα θα δημιουργηθούν εικονικές και υβριδικές εγκαταστάσεις (virtual & hybrid installations), που συνολικά θα φωτίζουν από μία άλλη οπτική αυτήν την εμβληματική προσωπικότητα. Οι δημιουργίες που προέκυψαν από το εργαστήριο εκτίθενται έως τις 21 Δεκεμβρίου στο φουαγέ της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ και στη συνέχεια σε ψηφιακή μορφή στην GNO TV. Την άνοιξη του 2024, θα παρουσιαστούν σε εκθεσιακό χώρο στα Χανιά. Είσοδος δωρεάν.

GNO TV: H Μαρία Κάλλας στην Ελλάδα, 1937-1945

Η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει ένα νέο βίντεο-ρεσιτάλ με το ρεπερτόριο που ερμήνευσε η Μαρία Καλογεροπούλου από το 1937 έως το 1945 στην Αθήνα, είτε στο πλαίσιο των ωδειακών εξετάσεών της είτε σε παραστάσεις, ακροάσεις, γιορτές και ρεσιτάλ. Το βίντεο-ρεσιτάλ GNO TV είναι ήδη διαθέσιμο δωρεάν έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2024 στο www.nationalopera.gr/gnotv.

Ο διακεκριμένος λυρικός καλλιτέχνης και μελετητής του έργου της Κάλλας, Αρης Χριστοφέλλης, παρουσιάζει το βίντεο-ρεσιτάλ και υπογράφει την καλλιτεχνική επιμέλεια. Ερμηνεύουν οι καταξιωμένες και οι νεότερες μονωδοί Φανή Αντωνέλου, Βασιλική Καραγιάννη, Νίνα Κουφοχρήστου, Μαρία Κωστράκη, Βιολέττα Λούστα, Χρύσα Μαλιαμάνη, Αρτεμις Μπόγρη, Μαίρη-Ελεν Νέζη αποδίδοντας έναν μοναδικό φόρο τιμής και παραδίδοντας στο παγκόσμιο κοινό αλλά και στις επόμενες γενιές ένα οπτικοακουστικό ντοκουμέντο που καταγράφει χρονολογικά και με κάθε ιστορική λεπτομέρεια το «ελληνικό» ρεπερτόριο της Μαρίας Κάλλας. Στο πιάνο η Σοφία Ταμβακοπούλου. Συμμετέχει ο βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου.

Σπουδαίες άριες του ρεπερτορίου, όπερες που δεν ξανατραγούδησε ποτέ, η «Τόσκα» και η «Καβαλερία Ρουστικάνα» στα ελληνικά, τραγούδια Ελλήνων συνθετών, αλλά και δημοφιλείς «ελαφρές» επιτυχίες της εποχής, όπως η πασίγνωστη «Παλόμα», αποτελούν το «πρώτο ρεπερτόριο» στην καριέρα της Κάλλας, στα χρόνια που έθεσε τα θεμέλια για τη μετέπειτα πορεία της έως την απόλυτη κορυφή.

Οι άριες και τα τραγούδια που ερμηνεύονται στο αφιέρωμα αυτό δίνουν στον σημερινό ακροατή μια πλήρη εικόνα για το ρεπερτόριο της οκταετίας της Αθήνας, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν ανεκτίμητες μαρτυρίες για την πολύ ιδιότυπη όσο και καθοριστική πορεία των μαθητικών χρόνων της και των πρώτων επαγγελματικών εμφανίσεών της. Ταυτόχρονα επιβεβαιώνουν και τις χωρίς προηγούμενο ικανότητες της ανερχόμενης τότε τραγουδίστριας, όπως και την επιρροή που είχε η Ελλάδα στη δημιουργία του άστρου της.

Στο πνεύμα της εποχής εκείνης, τα έργα ακούγονται στην ελληνική γλώσσα, και μάλιστα με τις ακριβείς μεταφράσεις που εκείνη τραγούδησε, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από τα έργα αυτά δεν τα ερμήνευσε ποτέ ξανά στη μετέπειτα καριέρα της.

Η προβολή στην GNO TV είναι δωρεάν.

Info

Χορηγός ΔΕΗ

Μέγας Δωρητής & Ιδρυτικός Δωρητής GNO TV ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ