Δυστυχώς η καμπάνια της Ε.Ε. με το μήνυμα της συμμετοχής δεν ελήφθη από τους πολίτες των περισσότερων κρατών, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αποχής που αγγίζει το 60% πάγωσε το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Με τη συμμετοχή να κινείται οριακά κάτω ή πέριξ στο 40%, τεκμαίρεται ότι περίπου 2 εκατομμύρια ψηφοφόροι δεν έφθασαν ποτέ στην κάλπη. Πρόκειται για το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο ποσοστό αποχής των τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων.

Παρόλο που όλοι οι εκλογικοί αναλυτές έβλεπαν τη μειωμένη συμμετοχή του εκλογικού σώματος, εντούτοις οι περισσότεροι υπολογισμοί έκαναν λόγο για απώλειες περίπου 500.000 ψηφοφόρων. «Μέτρο» για τον υπολογισμό αυτό ήταν οι ευρωεκλογές του 2009, καθώς ούτε τότε είχαν συνδυαστεί με αυτοδιοικητικές εκλογές. Ωστόσο η συμμετοχή το 2009 ήταν 52,54%, δηλαδή 12 μονάδες πάνω από τη χθεσινή αναμέτρηση. Στον αντίποδα, οι ευρωεκλογές του 2014 και του 2019 που έγιναν ταυτόχρονα με τις εκλογές στην Αυτοδιοίκηση είχαν ποσοστά συμμετοχής 59,33% και 58,69% αντίστοιχα.

Οι απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων 13 μηνών (δύο εθνικές κάλπες και δύο γύροι αυτοδιοικητικών εκλογών) συνετέλεσαν στην κόπωση του εκλογικού σώματος, σε συνδυασμό με το «παραδοσιακά» μειωμένο ενδιαφέρον του κόσμου για το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν πολλές ακόμα ερμηνείες για την απουσία από την εκλογική διαδικασία. Μία από αυτές είναι η εμπέδωση ενός αισθήματος κανονικότητας που δεν κινητοποίησε τους πολίτες και κυρίως ότι δεν διακυβεύεται από το αποτέλεσμα η κυβερνησιμότητα της χώρας, άρα δεν είναι «επικίνδυνη» η αποχή. Μια άλλη ερμηνεία είναι ότι πρόκειται για ένα μήνυμα δυσαρέσκειας τόσο προς την κυβέρνηση, αλλά και προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης, από τα οποία κανένα δεν προκρίνεται ως σοβαρή εναλλακτική.

Ενδιαφέρον πάντως έχει η γεωγραφική καταγραφή της αποχής. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο 65,18% της ενσωμάτωσης, τα υψηλότερα ποσοστά αποχής καταγράφηκαν στη Φλώρινα με 75,53%, στην Κεφαλλονιά με 72,71%, στη Λακωνία με 71,42%, στα Δωδεκάνησα με 69,45%, στην Ευρυτανία με 68,53%.

Σε επίπεδο περιφερειών, τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής, που όμως και πάλι κινούνται κάτω από το 40%, καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Αττικής, Κρήτης και Θεσσαλίας, ενώ τα χαμηλότερα στα Ιόνια Νησιά, στην Πελοπόννησο και το Βόρειο Αιγαίο.

Τα exit polls

Η εικόνα που έδειξε το πρώτο κοινό exit poll είχε ως εξής: Ν.Δ.: 28-32% (7-8 ευρωβουλευτές), ΣΥΡΙΖΑ: 15,2-18,2% (4 ευρωβουλευτές), ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ.: 10,9-13,9% (3 ευρωβουλευτές), ΚΚΕ: 7,9-10,3% (2 ευρωβουλευτές), ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 7,6-10% (2 ευρωβουλευτές), ΝΙΚΗ: 2,9-4,9% (1 ευρωβουλευτής), ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ: 2,6-4,6% (1 ευρωβουλευτής), ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ 2,2-3,6% (0-1 ευρωβουλευτής), ΜέΡΑ25: 2-3,4% (0-1 ευρωβουλευτής), ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ: 1,4-2,8%, ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ: 1,3-2,7%, ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ: 0,7-1,7%, ΚΟΣΜΟΣ: 0,5-1,5%, ΛΟΙΠΑ ΚΟΜΜΑΤΑ: 2,6-4,6.

ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΗ ΨΗΦΟΣ

Δεν έλειψαν προβλήματα στη διαδικασία καταμέτρησης

Με αργούς ρυθμούς κυλούσε μέχρι αργά χθες το βράδυ η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων, ενώ δεν έλειψαν τα προβλήματα. Εκτιμάται ότι περίπου μία στις 7 επιστολικές ψήφους παρουσίαζε κάποιου είδους διαδικαστικό πρόβλημα, κυρίως ως προς την έλλειψη των απαραίτητων νομιμοποιητικών εγγράφων, όπως η φωτοτυπία της ταυτότητας, αλλά και η συμπληρωμένη έντυπη υπεύθυνη δήλωση, που έπρεπε να βρίσκονται στο φάκελο.

Για το θέμα το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του σημειώνει ότι «παραλήφθηκε πλήθος εκλογικών φακέλων που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου (ν. 5083/2024) για την έγκυρη διαδικασία ψηφοφορίας με επιστολική ψήφο (ανοιγμένοι ή με φθορές φάκελοι επιστροφής επιστολικής ψήφου), με αποτέλεσμα αφενός αυτοί να μην καταμετρηθούν και αφετέρου να μην ενημερωθούν έγκαιρα οι εκλογείς ότι ο φάκελός τους δεν παραδόθηκε για να μπορέσουν να ψηφίσουν έστω με φυσική παρουσία. Για το θέμα αυτό έκανε σχετική ένσταση – παρέμβαση χθες χωρίς να δοθεί πειστική απάντηση. Με βάση τη σημερινή (σ.σ.: χθες) μέχρι τώρα διαδικασία, είναι χιλιάδες οι φάκελοι επιστροφής επιστολικής ψήφου που δεν περιλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα νομιμοποιητικά έγγραφα (υπεύθυνη δήλωση/στοιχεία ταυτότητας), επομένως ούτε αυτοί θα καταμετρηθούν κατά τη διαλογή».

Οπως σημειώνει, υπάρχει κίνδυνος για «χιλιάδες ψηφοφόρους που ψήφισαν με επιστολική ψήφο» τελικά να μην «καταμετρηθεί η ψήφος τους στο εκλογικό αποτέλεσμα».

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, την επιστολική ψήφο επέλεξαν 178.588 ψηφοφόροι. Οι 136.451 αντιστοιχούν σε κατοίκους του εξωτερικού και οι 42.137 σε κατοίκους του εσωτερικού.