Η Ευρώπη έχει ήδη μείνει πίσω. Το μερίδιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην παγκόσμια παραγωγή έχει συρρικνωθεί, σχεδόν στο μισό τα τελευταία τριάντα χρόνια: από 29% το 1992 σε μόλις 17% το 2022. Η Ευρώπη παραμένει, επίσης, σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από πηγές ενέργειας, που βρίσκονται μακριά από τον έλεγχό της.

Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη ένας τεράστιος αγώνας για την απόκτηση κυρίαρχης θέσης στον τομέα της τεχνολογίας και ιδιαίτερα της Τεχνητής Νοημοσύνης, με τεράστιες επενδύσεις και σκληρό ανταγωνισμό για την προσέλκυση ταλέντου. Σε αυτή την κούρσα, η Ευρώπη σήμερα είναι ουραγός. Μέσα σε τρία χρόνια οι πέντε αμερικανικοί κολοσσοί της τεχνολογίας θα επενδύσουν στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στο cloud computing ποσά τα οποία ενδέχεται να ξεπερνούν το σύνολο των κεφαλαίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Παρά το ότι στην Ευρώπη αναπτύσσεται υψηλού επιπέδου έρευνα, υπάρχει τεράστια δυστοκία στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της στην αγορά. Τα τρία τέταρτα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να βρουν εργαζομένους με την κατάλληλη εξειδίκευση.

Σε όλα αυτά τα θέματα, η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να απαντήσει, προωθώντας τις κατάλληλες, γενναίες αλλαγές. Αν θέλουμε να διατηρήσουμε το κοινωνικό μοντέλο που έχουμε οικοδομήσει μέχρι σήμερα, πρέπει να διασφαλίσουμε όρους οικονομικής ευρωστίας και ισχύος στα επόμενα χρόνια. Πρέπει να ξανακάνουμε την ήπειρό μας ανταγωνιστική. Πρέπει να μετασχηματίσουμε την ευρωπαϊκή οικονομία. Το αν θα τα καταφέρουμε, θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα ληφθούν στην προσεχή πενταετία.

Θα επενδύσουμε στην οικοδόμηση μιας πραγματικής Ενεργειακής Ενωσης, ώστε να διασφαλίσουμε φθηνή και καθαρή ενέργεια; Θα διαμορφώσουμε ένα κοινό ρυθμιστικό πλαίσιο για τη νεοφυή επιχειρηματικότητα στον τεχνολογικό τομέα; Θα αναβαθμίσουμε το περιβάλλον χρηματοδότησης αυτών των προσπαθειών; Θα ενδυναμώσουμε την ενιαία αγορά, ώστε οι επιχειρήσεις να διαμορφώσουν οικονομίες κλίμακας συγκρίσιμες με τις αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας; Θα διαμορφώσουμε μια νέα βιομηχανική πολιτική, με έμφαση στην καινοτομία; Θα μπορέσουμε να μετατρέψουμε τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες σε επιχειρηματικές ευκαιρίες; Θα επενδύσουμε στην κατάρτιση και την οικοδόμηση δεξιοτήτων; Θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ότι η τεχνολογική επανάσταση δεν θα οδηγήσει στην περιθωριοποίηση μικρών επιχειρήσεων και εργαζομένων; Κι ακόμα: θα αποκτήσουμε –επιτέλους- κοινή εξωτερική πολιτική, θα αξιοποιήσει η Ευρώπη την κοινή δανειοληπτική της ικανότητα σε τομείς όπως η άμυνα; Γιατί χωρίς ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα δεν μπορούμε να έχουμε ούτε ασφάλεια ούτε ανθεκτική οικονομία.

Αυτά τα ερωτήματα συνθέτουν το μεγάλο διακύβευμα των προσεχών ευρωεκλογών. Ζητούμενο για τον επιχειρηματικό κόσμο είναι η ανάδειξη πολιτικών δυνάμεων -αλλά και εκπροσώπων- που πιστεύουν στις αναγκαίες αλλαγές. Που έχουν τη θέληση και τη γνώση για να τις προωθήσουν, μέσα από τη διεκδίκηση και τη συνδιαμόρφωση κατάλληλων πολιτικών. Ζητούμενο είναι να ενισχύσουμε τις φωνές που ζητούν περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη. Γιατί μόνο ενωμένοι έχουμε ελπίδα να τα καταφέρουμε.