Γράφει ο ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Κύριε υπουργέ, μετά τη δεδομένη αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας για το 2021, αλλά και την αύξηση του πληθωρισμού, ο προϋπολογισμός του 2022 απαιτεί κάποιες προσαρμογές. Πότε σκοπεύετε να τις κάνετε;
Ο προϋπολογισμός καταρτίστηκε με δύο βασικές υποθέσεις, η πρώτη είναι ότι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2021 θα είναι 6,9%, ενώ πια αναμένουμε να είναι σημαντικά μεγαλύτερος. Το πόσο, θα μας το πει η ΕΛΣΤΑΤ. Ξέρουμε ότι θα έχουμε και μια αύξηση του πληθωρισμού του 2021, η οποία ήταν κατά τι μεγαλύτερη απ’ ό,τι προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Εχουμε και μια πολύ υψηλότερη αύξηση του πληθωρισμού της ευρωζώνης, από το 2,2% στις φθινοπωρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν στο 3,5% που είναι τώρα η εκτίμηση της Επιτροπής. Συνεπώς, θα χρειαστούμε ένα καινούργιο μακροοικονομικό σενάριο. Υπάρχουν δύο φάσεις στις οποίες θα παρουσιαστεί και η πρώτη είναι στο τέλος Απριλίου με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης και η δεύτερη θα γίνει κάποια στιγμή τον Μάιο στο αναθεωρημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Ενδιαμέσως, οι εξελίξεις, κυρίως σε ό,τι αφορά την ενέργεια, θα έχουν καθοριστική σημασία, καθώς οι εξελίξεις στις τιμές του ηλεκτρικού που επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από τις τιμές του φυσικού αερίου σε όλη την Ευρώπη έχουν πολύ σημαντικές μακροοικονομικές επιπτώσεις. Διότι, όπως έχω πει πολλές φορές, κάθε 10 ευρώ αύξηση του φυσικού αερίου συνεπάγεται 600 εκατ. ευρώ μείωση του πραγματικού ΑΕΠ, εις βάρος της χώρας μας και σε όφελος όσων χωρών κάνουν εξαγωγές φυσικού αερίου.
Εχουμε, επίσης, και την υπόθεση της Ουκρανίας που επηρεάζει πάρα πολύ τις τιμές. Αν δεν δούμε πού μπορεί να καταλήξει, είναι δύσκολο να καταλήξουμε και εμείς στο βασικό μακροοικονομικό σενάριο.
Θα αναθεωρήσετε και την ανάπτυξη 2021-2022;
Η ανάπτυξη του 2022 θα επηρεαστεί και από τις τιμές ενέργειας και από τον τουρισμό. Στον τουρισμό έχουμε μια πολύ συντηρητική πρόβλεψη για ανάκτηση του τζίρου του 2019, λίγο πάνω από το 80%. Για το 2021 ο τουρισμός ανάκτησε το 55% των εισπράξεων του 2019. Το 2021 δεν ήταν μόνο ο τουρισμός που έπαιξε ρόλο στην ανάκαμψη του περασμένου χρόνου. Καθοριστικό ρόλο έχει παίξει και η αύξηση της μεταποίησης και των εξαγωγών. Υπάρχει μια αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Η ΕΛΣΤΑΤ πριν από μερικές μέρες ανακοίνωσε ότι σε σχέση με το 2019 οι επιχειρήσεις έκαναν 16 δισ. μεγαλύτερο τζίρο. Η μεγαλύτερη αύξηση αφορά στον κλάδο της μεταποίησης, πάνω από 8 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, έχουμε και ένα ρεκόρ στις εξαγωγές, που έφτασαν τα 40 δισ. ευρώ. Ολα αυτά συντείνουν στο ότι, ήδη, συντελείται η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, για την οποία όλοι μιλούσαν στη θεωρία και εμείς την κάνουμε πράξη. Ενα ακόμη θετικό στοιχείο είναι ότι αυξάνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές πάρα πολύ σημαντικά και αυτό περιορίζει πολύ τον χώρο της «άτυπης» οικονομίας. Γι’ αυτό και βλέπετε και μια μείωση της ανεργίας -κανένας δεν είχε προβλέψει την ταχύτητα της μείωσης της ανεργίας- και μάλιστα ποιοτική μείωση, καθώς συνοδεύεται από μείωση των μη απασχολουμένων.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό τι έμμεσες ή άμεσες αναθεωρήσεις σχεδιάζετε;
Ο πληθωρισμός είναι σχεδόν αποκλειστικά εισαγόμενος. Δεν έχουμε σημαντικές πηγές ανόδου που να οφείλονται σε ενδογενείς παράγοντες. Τα 2/3 είναι οι τιμές ενέργειας, που είναι 100% εισαγόμενες, και το 1/3 τα αγαθά, όπως οι διεθνείς ναύλοι και τα δημητριακά που είναι, επίσης, διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες επιβαρύνουν τις τιμές και στην Ελλάδα.
Πόσο θα επιβαρύνει ο πληθωρισμός το 2022; Πώς θα βοηθήσετε τους πιο ευάλωτους οικονομικά; Ξέρουμε ότι σχεδιάζετε ένα επίδομα για τους οικονομικά ευάλωτους. Πότε θα έρθει αυτό;
Επειδή ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενος, το κόστος θα επιβαρύνει, αναγκαστικά, την οικονομία. Ενα μέρος του κόστους θα πληρωθεί, αναγκαστικά, από τους καταναλωτές και ένα μέρος το καλύπτει το κράτος. Με τα χρήματα που δίνει το κράτος δίνουμε πόρους δημοσιονομικούς. Στην πράξη, όμως, όταν πληρώνει το κράτος, μεταθέτουμε το πρόβλημα στον φορολογούμενο. Σε χρονιά που έχουμε πρωτογενές έλλειμμα μεταφέρουμε το πρόβλημα στον φορολογούμενο των επόμενων ετών.
Σχετικά με το επίδομα, έχετε εικόνα πόσα θα δώσετε και σε ποιους;
Οπως είπε και ο πρωθυπουργός, πρώτα μετράμε και μετά εξαγγέλλουμε. Μια πρώτη αναγκαστική αποτύπωση είναι στο τέλος Απριλίου, όταν καταθέτουμε Πρόγραμμα Σταθερότητας. Από τα στοιχεία του Προγράμματος Σταθερότητας θα μπορούμε να δούμε αν υπάρχει διαθέσιμος χώρος και τι ενδεχομένως πρόσθετο θα μπορούμε να κάνουμε, πάντα με προτεραιότητα τους οικονομικά ευάλωτους.
Ακούω ότι θα επιδοτήσετε ρεύμα και φυσικό αέριο με χρήματα από τον προϋπολογισμό. Πότε και πώς θα γίνει αυτό;
Εχουμε σενάρια που συνδέουν τις τιμές των ρύπων, τις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου και τα πλεονάσματα ή τα ελλείμματα που δημιουργούν τα έσοδα από δημοπρασίες ρύπων. Με βάση αυτά, χρηματοδοτούμε κάθε μήνα το ρεύμα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Αυτή η βοήθεια δίνεται με προοπτική μιας σημαντικής αποκλιμάκωσης τιμών ενέργειας στο δεύτερο μέρος του έτους. Αν δεν υπάρξει αυτή η αποκλιμάκωση, τότε θα απαιτηθεί να δοθούν χρήματα από τον προϋπολογισμό. Γι’ αυτό είμαστε προσεκτικοί πριν πούμε οτιδήποτε. Συνεπώς, παίζει πολύ μεγάλο ρόλο ποια θα είναι η πορεία στις τιμές ενέργειας για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και ποιος θα είναι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος για παρεμβάσεις.
Το 2021 πώς κλείνει;
Καλύτερα από τους στόχους του προϋπολογισμού. Τον Ιανουάριο είχαμε υστέρηση στα φορολογικά έσοδα, περίπου 200 εκατ. ευρώ. Η υστέρηση αυτή υπερκαλύφθηκε τις πρώτες ημέρες του Φεβρουάριου. Οπως γνωρίζετε, είχε δοθεί παράταση υποχρεώσεων μέχρι και τις 4 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε, η υστέρηση υπερκαλύφθηκε. Επίσης, δεν έχουμε εισπράξει τέλη κυκλοφορίας που έχουν προθεσμία μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Συνεπώς, το πρωτογενές έλλειμμα θα είναι αισθητά καλύτερο από αυτό που έχουμε θέσει ως πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Θα είναι με ασφάλεια καλύτερο. Τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ μικρότερο από την εκτίμηση του προϋπολογισμού.
Τελικά, η ανάπτυξη για το 2021 θα φτάσει στο 9%;
Αυτό είναι δουλειά της ΕΛΣΤΑΤ. Μπορούμε να πούμε ότι τα στοιχεία της Στατιστικής για τον τζίρο των επιχειρήσεων -όπως σας είπα- ήταν εξαιρετικά. Θα πρέπει, όμως, να έρθουμε να αφαιρέσουμε τη διαφορά εισαγωγών-εξαγωγών που είναι χειρότερη λόγω των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας. Ολη αυτή την αριθμητική θα την κάνει η ΕΛΣΤΑΤ, όχι εμείς. Σημασία έχει πως το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά δυναμικής ανάπτυξης. Φέτος θα ξεπεράσουμε αρκετά και με ασφάλεια το 2019.
Με ποια διαδικασία θα διαμορφωθεί ο δημοσιονομικός στόχος για το 2023;
Ο στόχος για το έλλειμμα του 2023 θα τεθεί στον προϋπολογισμό του 2023. Τότε θα έχουμε μια εικόνα τού τι θα περιλαμβάνεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας, αν και ποιες αλλαγές θα υπάρξουν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δώσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές το επόμενο διάστημα. Ενδιαμέσως, θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση για το Σύμφωνο Σταθερότητας. Εχει σημασία να ξέρουμε αν θα έχουμε ένα καινούργιο Σύμφωνο Σταθερότητας ή αν θα ισχύσει το παλιό με κάποιον αστερίσκο ή αν θα γίνει κάτι άλλο. Η Επιτροπή δεν έχει ξεκαθαρίσει, ακόμη, τι θα γίνει.
Αρα, τι στόχο θα βάλετε την άνοιξη στο Πρόγραμμα Σταθερότητας;
Τον στόχο που προκύπτει από τις δικές μας εκτιμήσεις. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να υπολογίζουμε και κάτι άλλο. Εκτός από τους στόχους που βάζουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι θεσμοί, υπάρχουν και οι αγορές, οι οποίες είναι ένας πρόσθετος καθοριστικός παράγοντας για τα δημοσιονομικά. Κι αυτό, διότι για τα επόμενα 20-25 χρόνια θα πρέπει κάθε χρόνο να βρίσκουμε κάποιους στις αγορές αν αυξάνουν το χαρτοφυλάκιο των ελληνικών ομολόγων τους, κατά 8 με 10 δισ. ευρώ τον χρόνο, κάθε χρόνο. Αυτό θα δεσμεύσει αυτήν την κυβέρνηση, την επόμενη και πολλές άλλες. Συνεπώς, τα επόμενα χρόνια η σχέση μας με την αγορά θα αποκτά περισσότερη σημασία και καθώς θα αποπληρώνουμε ποσά στον ESM και τα κράτη που μας δάνεισαν και θα επανέλθουμε σε επενδυτική βαθμίδα το 2023, η σχέση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και κανόνες θα περνά λίγο πιο πίσω. Και αυτό είναι το σωστό. Αυτό σημαίνει ότι κανένας δεν θα μπορεί να φεύγει από αυτό που ονομάζουμε δημοσιονομική σύνεση. Αυτό το λέω και για την αντιπολίτευση, που νομίζει ότι μπορεί να λέει πράγματα χωρίς μέτρημα και χωρίς μέτρο.
Πού βρισκόμαστε σε αυτό το χρονικό σημείο στο Ταμείο Ανάκαμψης;
Είμαστε στην ομάδα των τεσσάρων χωρών που έχουν καταθέσει, εγκρίνει και υπογράψει επιχειρησιακή συμφωνία και έχουμε καταθέσει αίτημα για την πρώτη δόση. Μέχρι στιγμής, η μόνη χώρα που έχει πάρει την πρώτη δόση είναι η Ισπανία, η οποία είχε στο σχέδιό της πρώτη αποπληρωμή τον Ιούλιο. Πάμε, επίσης, πολύ γρήγορα στο κομμάτι των δανείων…
Δηλαδή; Τι εικόνα έχουμε από αυτό το πεδίο;
Από τις πρώτες μέρες -οι περισσότερες εμπορικές τράπεζες έκαναν τις προκηρύξεις μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου- έχουν κατατεθεί επενδυτικά σχέδια προϋπολογισμού πάνω από 250-300 εκατ. ευρώ. Τρέχουν πολύ γρήγορα οι ενεργειακές και οι ψηφιακές επενδύσεις. Μιλάμε μόνο για τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες, ενώ και οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί (σ.σ.: η ΕΤΕπ και η EBRD) αναμένεται να πάνε το ίδιο καλά, αφού προχωρούν και αυτές με μεγάλη ταχύτητα.
Η συνέχεια τι έχει; Πότε έρχονται να προγράμματα επιδοτήσεων για ΜΜΕ;
Με βάση τα ορόσημα του ελληνικού προγράμματος, θα πρέπει τα περισσότερα να έχουν ανοίξει μέχρι και το τέλος Ιουνίου. Πρώτα, θα ανοίξει το πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στη συνέχεια το πρόγραμμα για τον αγροδιατροφικό τομέα, οι ΒΙΠΕ, ο τουρισμός και το μεγάλο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» για τις επιχειρήσεις. Εχουν, επίσης, αρχίσει να κατατίθενται επενδύσεις, που γίνονται στη βάση του φαρμακευτικού clawback.
Πότε θα πάρουμε τη δόση των 3,5 δισ. ευρώ;
Στις 28 του μηνός θα έχουμε, πιθανότατα, την αξιολόγηση της Κομισιόν για τη δόση. Θα περάσει και από την EFC για ένα 10ήμερο-15ήμερο και ύστερα από περίπου 20 ημέρες γίνεται η εκταμίευση. Η όλη διαδικασία (με τις διαδικασίες της Commission) έχει μια διάρκεια περίπου 4 μηνών από το αίτημα της δόσης μέχρι και την τελική εκταμίευση.
Το νομοσχέδιο για τα κίνητρα των εξαγορών-συγχωνεύσεων πότε περνάει από τη Βουλή;
Βρισκόμαστε σε διαβούλευση με την Επιτροπή για να πάρει το σχέδιο την τελική του μορφή και σε περίπου δύο με τρεις εβδομάδες θα το καταθέσουμε στη Βουλή. Πιστεύω ότι, εκτός των άλλων, μέσα από τον νόμο θα δίνουμε και μια πολύ καλή ευκαιρία στις εταιρίες franchising, όπου μικρές επιχειρήσεις θα μπορούν να εκμεταλλευτούν τις οικονομίες κλίμακας που παρέχονται, να διατηρούν παράλληλα την ευελιξία της μικρής επιχείρησης και τις δυνατότητες της μεγάλης, σε ό,τι αφορά το marketing, τις προμήθειες, τα συστήματα διαχείρισης κ.λπ.
Παράλληλα, έχουμε και την πρόοδο των μεγάλων έργων, με τις απαραίτητες, πολύπλοκες διαδικασίες που είχαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Η σωστή πορεία τους θα αποτελέσει μια μάχη που θα πρέπει να δίνουν συνέχεια η δημόσια διοίκηση και η κυβέρνηση. Γι’ αυτό και εισάγουμε ένα πρωτοποριακό σύστημα ανταμοιβής (bonus system). Δεν θα είναι ένα σύστημα οριζόντιο. Θα αφορά συγκεκριμένες υπηρεσίες, οι οποίες θα έχουν συγκεκριμένους στόχους να πετύχουν. Αποτελεί έναν νέο θεσμό που υπάρχει και σε άλλες χώρες. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή.
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Ειδήσεις σήμερα
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr