Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι ο αριθμός των πυροσβεστικών δυνάμεων είναι φέτος μεγαλύτερος από ποτέ ενώ αυξάνεται και ο αριθμός των εθελοντών. Στάθηκε στη πολύ μεγάλη σημασία καθαρισμού των οικοπέδων που, όπως είπε, πέρυσι χωρίς αμφιβολία προστάτεψε περιουσίες και βοήθησε την Πυροσβεστική. «Σωστά δόθηκε παράταση ως τις 15 Ιουνίου», είπε ο Πρωθυπουργός καλώντας σε μεγαλύτερο αριθμό καθαρισμών στο πλαίσιο μιας συλλογικής προσπάθειας έναντι ενός φαινομένου που θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο στην αντιμετώπισή του.
Ολόκληρη η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη
Μιλώντας πρόσφατα για την ελληνική οικονομία είπα ότι τα καλύτερα είναι μπροστά μας. Με την ίδια ειλικρίνεια όμως πρέπει να πούμε στους πολίτες ότι όσον αφορά την κλιματική κρίση, τα πιο δύσκολα είναι μπροστά μας. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τα χειρότερα δυνατά σενάρια και να προετοιμαστούμε και να φροντίζουμε κάθε χρόνο να βελτιωνόμαστε γιατί η κλιματική κρίση είναι ήδη μαζί μας και ξέρουμε ότι τα καλοκαίρια μας θα είναι και πιο θερμά και πιο ξηρά και θα έχουμε κλιματολογικές συνθήκες που θα ευνοούν την έναρξη πυρκαγιών και την γρήγορη επέκτασή τους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στο πλαίσιο αυτό έγινε μια πολύ αναλυτική ενημέρωση για την προετοιμασία που έχει γίνει ενόψει της αντιπυρικής περιόδου. Να επαναλάβω τα βασικά μηνύματα του υπουργού ότι έχουμε το 2025 τον μεγαλύτερο αριθμό γυναικών και ανδρών στο πυροσβεστικό σώμα. Να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των εθελοντών που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις τοπικές τους κοινωνίες μέσα από εθελοντικές δράσεις που πιστοποιούνται πια από τη γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας και να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι εντάσσουμε τη χρήση της τεχνολογίας με πολύ πιο συστηματικό τρόπο τόσο στη διαδικασία της πρόληψης όσο και του γρήγορου εντοπισμού πυρκαγιών. Πέρυσι δοκιμάσαμε για πρώτη φορά να αξιοποιήσουμε drone σε αυτή την προσπάθεια, ήταν πολύ επιτυχημένη. Φέτος, έχουμε διπλασιάσει τον αριθμό των βάσεων των drones. Να ευχαριστήσω και πάλι τους ιδιώτες που μας βοήθησαν μέσα από χορηγίες σε αυτή την προσπάθεια.
Παράλληλα, δρομολογείται ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα ουσιαστικής αναβάθμισης όλου του εξοπλισμού της Πολιτικής Προστασίας, είναι το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ». Ο στόχος που έχουμε θέσει είναι να αυξήσουμε σημαντικά τον αριθμό των συμβασιοποιημένων έργων μέχρι το τέλος του χρόνου, ώστε από του χρόνου να αρχίσουμε να παραλαμβάνουμε καινούργιο εξοπλισμό που θα ενταχθεί σταδιακά στο πυροσβεστικό σώμα αλλά και στις υπόλοιπες κρατικές δομές που θα ωφεληθούν σημαντικά.
Να σταθώ στην πολλή μεγάλη σημασία που δίνουμε στον καθαρισμό των οικοπέδων. Πέρυσι, 500.000 συμπολίτες μας καθάρισαν τα οικόπεδά τους και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι με αυτόν τον τρόπο προστάτεψαν τις περιουσίες τους αλλά βοήθησαν ουσιαστικά και την πυροσβεστική στην καταπολέμηση των πυρκαγιών, ειδικά αυτών που πλησιάζουν τους αστικούς ιστούς.
Αποφάσισε σωστά το υπουργείο φέτος λόγω των ιδιαίτερων κλιματολογικών συνθηκών να δώσει μια παράταση ως τις 15Ιουνίου για τη διαδικασία καθαρισμού των οικοπέδων. Δεν είναι ζήτημα επιβολής προστίμων ή κατασταλτικών μέτρων, θα γίνουν και αυτά, αλλά είναι ζήτημα στοιχειώδους συναίσθησης ότι με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε πρώτα και πάνω απ’ όλα τη δικιά μας περιουσία αλλά συμβάλλουμε και σε μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ένα φαινόμενο που θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο στη διαχείρισή του.
Ποιοι θα πρέπει να προχωρήσουν στον καθαρισμό των οικοπέδων
Σύμφωνα με σχετική Πυροσβεστική Διάταξη οι ιδιοκτήτες, νομείς, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:
β) περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
γ) εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ (α) και (β) κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας και
Υπενθυμίζεται ότι ο απαιτούμενος καθαρισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει:
Υλοτομία και απομάκρυνση ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται άμεσα σε επαφή με κτίσμα.
Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους
Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών κλπ των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.
Αντιπυρική Προστασία: Τι προβλέπει το νέο δόγμα – Ζέστη και ξηρασία φούντωσαν ήδη τις φωτιές
Με τις πυρκαγιές να έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους και τη θερμοκρασία να προμηνύει πως και το φετινό καλοκαίρι θα είναι δύσκολο, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θέτει σε απόλυτη προτεραιότητα τις πλέον επικίνδυνες περιοχές, όπως Πάρνηθα, Πεντέλη και Υμηττό, για εκδήλωση φωτιάς, τρέχοντας τα έργα του Antinero III. Ταυτόχρονα, θα θέσει σε εφαρμογή τον Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων πλησίον ή εντός δασικών εκτάσεων, ώστε να έχουν μεριμνήσει και οι ιδιοκτήτες για τη διασφάλιση των κατοικιών τους σε ανάλογα περιστατικά.
Οπως εξήγησε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο γενικός διευθυντής Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, Βαγγέλης Γκουντούφας, «από τις αρχές Ιανουαρίου μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, το υπουργείο έχει ολοκληρώσει τις διαγωνιστικές διαδικασίες για ένα πρόγραμμα υλοποίησης έργων πρόληψης αντιπυρικής προστασίας συνόλου 259 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό είναι το Antinero III».
Ειδικότερα, το ΥΠΕΝ έχει θέσει σε απόλυτη προτεραιότητα τις πλέον επικίνδυνες περιοχές για εκδήλωση πυρκαγιάς που βρίσκονται στην Αττική (με έμφαση σε Πεντέλη, Υμηττό, Πάρνηθα, Διόνυσο, Εκάλη, Αιγάλεω και Μέγαρα), σε νησιά του Αργοσαρωνικού, δηλαδή σε Πόρο, Αίγινα, Αγκίστρι, αλλά και σε περιοχές της Πελοποννήσου, της Εύβοιας, του Ιονίου και του Αιγαίου, της Κρήτης, της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής και, φυσικά, όλου του πυρόπληκτου Εβρου.
Τα έργα έχουν ξεκινήσει ήδη να υλοποιούνται στην Αττική. «Εχουμε βάλει ένα πολύ αυστηρό χρονοδιάγραμμα. 15 ημέρες για τη σύνταξη της μελέτης και περίοδο υλοποίησης των έργων 3 μήνες», εξήγησε ο κ. Γκουντούφας. Οπως είπε, «αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι μας ενδιαφέρει και μας δημιουργεί πλεονέκτημα το να είναι κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου και να δουλεύουν μέσα τα συνεργεία των αναδόχων, γιατί θα έχουμε περισσότερα μάτια στην ύπαιθρο και γιατί αν εκδηλωθεί πυρκαγιά θα έχουμε τα μηχανήματα των εργοληπτών διαθέσιμα να τα χρησιμοποιήσουμε επιτόπου στην κατάσβεση».
«Φέτος για πρώτη φορά δημιουργούμε το μικτό σύστημα αντιπυρικών ζωνών, δηλαδή επιλέγουμε κάποια στρατηγικά σημεία για να χτίζουμε δεξιά και αριστερά στεγασμένη ζώνη πλάτους 50+50 μέτρων αναδεικνύοντας πλατύφυλλα είδη και μετά ακολουθεί μια δεύτερη ζώνη στεγασμένη 100+100 μέτρων. Αυτό μάς δημιουργεί ένα σύνολο αντιπυρικής ζώνης γυμνής και στεγασμένης συνολικού πλάτους 350 μέτρων», εξηγεί ο γενικός διευθυντής Δασών.
Μείωση
Μάλιστα, έκανε έκκληση σε όλο τον κόσμο, γιατί τα πρώτα στοιχεία «μας προετοιμάζουν για ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι να έρχεται, άρα θέλω όλοι μαζί να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, να μη δίνουμε καμία δυνατότητα, ειδικά όταν οι συνθήκες είναι δύσκολες».
Στη μάχη με τις φλόγες 650 «δασοκομάντος»
Πέντε-πέντε. Αυτό είναι το… σκορ ανάμεσα στις αλλαγές του φετινού αντιπυρικού σχεδιασμού και στα «θολά» σημεία που τις συνοδεύουν. Οι αερομεταφερόμενοι «δασοκομάντος» πρώτης απόκρισης των ΕΜΟΔΕ (Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων) υπερδιπλασιάζονται, όμως γίνονται… πυροσβέστες εδάφους, με 6 μονάδες να καθηλώνονται και να προσεγγίζουν τα μέτωπα οδικώς. Το πλήρωμα των πυροσβεστικών οχημάτων αυξάνεται, τα οχήματα πρώτης κινητοποίησης γίνονται δύο από ένα, όμως ο στόλος παραμένει… «γερασμένος». Τα εναέρια μέσα θα κινητοποιούνται άμεσα με εντολή του αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, όμως ήδη στην πρώτη μεγάλη δασική πυρκαγιά του 2024 χρειάστηκε να ταξιδέψουν από την Αττική, καθώς δεν έχει γίνει ακόμα μίσθωση και προεγκατάσταση αεροσκαφών και ελικοπτέρων στις βάσεις της επαρχίας. Οι Ευρωπαίοι πυροσβέστες γίνονται… «Ελληνες» και από την αναμονή συνδρομής σε μεγάλα μέτωπα μπαίνουν στις… κανονικές βάρδιες. Περισσότερες υπηρεσίες στο πεδίο, μεγαλύτερη… «διασπορά» ευθυνών.
Πρώτες φωτιές
Το επικαιροποιημένο δόγμα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας βρίσκεται ήδη σε… «μερική εφαρμογή», καθώς οι πρώτες μεγάλες φωτιές έκαναν ήδη την εμφάνισή τους από τον Απρίλιο, πριν από την επίσημη έναρξη της «δύσκολης», όπως χαρακτηρίζεται από τους πυροσβέστες, αντιπυρικής περιόδου.
Αλεξανδρούπολη, Κοζάνη, Τρίπολη, Βόλος, Ρόδος, Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά. Πρόκειται για τις 10 περιοχές, στις οποίες ιδρύονται νέες Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων, με στόχο την πρώτη απόκριση σε πυρκαγιές. Συνολικά 650 «δασοκομάντος», πρώην εποχικοί πυροσβέστες με εμπειρία στα πύρινα μέτωπα, αφού ολοκληρώσουν τις επόμενες ημέρες την ειδική εκπαίδευση, αναμένεται από την 1η Μαΐου να στελεχώσουν τις νέες μονάδες, ενώ παράλληλα θα ενισχύσουν αριθμητικά και τις 6 υπάρχουσες, που έχουν εγκατασταθεί από την προηγούμενη αντιπυρική περίοδο σε Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Λαμία, Γιάννενα και Πάτρα.
Παρά το γεγονός ότι ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε το νεοσύστατο σώμα να αποτελείται εξ ολοκλήρου από αερομεταφερόμενες μονάδες, με στόχο την άμεση πρώτη απόκριση στα μέτωπα, μετά την αύξηση των ειδικά εκπαιδευμένων πυροσβεστών και των σημείων εγκατάστασης θα υπάρχει δυνατότητα για συνολικά 10 αερομεταφερόμενες ομάδες. Οι υπόλοιπες 6 θα κινούνται προς τα μέτωπα με άλλα μέσα, πιθανότατα χάνοντας τη δυνατότητα της γρήγορης προσέγγισης της φωτιάς.
«Αυτό που συμβαίνει τον μήνα που διανύουμε είναι πρωτοφανές τόσο σε ένταση όσο και σε αριθμό ενάρξεων πυρκαγιών. Η μειωμένη για την εποχή υγρασία -συνέπεια των λιγοστών βροχοπτώσεων- δημιούργησε συνθήκες γρήγορης εξάπλωσης όλων των πυρκαγιών, οι οποίες κατά το πλείστον προέρχονται από καύσεις υπολειμμάτων καλλιεργειών», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο Κώστας Τσίγκας, πρόεδρος της Ενωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος.
Αριθμός-ρεκόρ
Στις 6 Απριλίου, σχεδόν ένα μήνα πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, καταγράφηκαν περισσότερες από 70 αγροδασικές πυρκαγιές, μέσα σε μόλις 12 ώρες. Πρόκειται για αριθμό που καταγράφεται συνήθως στην «καρδιά» του καλοκαιριού. Αλλες 186 ενάρξεις πυρκαγιών καταγράφηκαν τις επόμενες 3 μέρες!
Είναι ενδεικτικό ότι την ώρα που περισσότεροι από 100 πυροσβέστες με τη συνδρομή εναέριων μέσων έδιναν μάχη για να σβήσουν τις φλόγες που έκαιγαν γύρω από οικισμούς της Ιεράπετρας στις 6 Απριλίου, ένα ακόμα μέτωπο στην Κρήτη προκάλεσε μεγάλη διασπορά δυνάμεων σε έδαφος και αέρα. Στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος εκφράζουν ανησυχία πως ο φόρτος που παρουσιάζεται ήδη από τα μέσα Μαΐου θα επιβαρύνει το προσωπικό, που εδώ και χρόνια, κάθε καλοκαίρι, βρίσκεται αντιμέτωπο με διαδοχικές «μεγα-πυρκαγιές» (MEGAFIRES).
Οπως και τα προηγούμενα καλοκαίρια, τη λύση θα κληθούν να δώσουν δυνάμεις πυρόσβεσης από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες με το πρόγραμμα προεγκατάστασης, θα βρεθούν σε διαφορετικά σημεία της χώρας. Μάλιστα ο φετινός σχεδιασμός προβλέπει ότι θα βρίσκονται σε «πλήρη» επιχειρησιακή δράση και όχι σε «αναμονή» όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. «Η κλιματική κρίση έχει αλλάξει όλα τα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο τόσο της επικινδυνότητας όσο και της αντιμετώπισης γενικότερα των πυρκαγιών της υπαίθρου. Οφείλουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια όσο χρειαστεί και όσο απαιτηθεί για να ανταποκριθούμε στο ιερό καθήκον το οποίο υπηρετούμε», σημειώνει ο Κώστας Τσίγκας.
ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ
Ολοι οι φορείς στο μέτωπο των πυρκαγιών
Πυροσβεστική Υπηρεσία, Ελληνική Αστυνομία, Δασική Υπηρεσία, Ενοπλες Δυνάμεις, Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ολοι οι συναρμόδιοι φορείς για τη διαχείριση της πυρκαγιάς θα βρίσκονται στο πεδίο των επιχειρήσεων, με βάση τα όσα προβλέπει ο επικαιροποιημένος σχεδιασμός του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Αφού κρίθηκε αναποτελεσματικός, ο «Ολυμπος», το κινητό επιχειρησιακό κέντρο του Πυροσβεστικού Σώματος, αναμένεται τη φετινή αντιπυρική περίοδο να στελεχωθεί με επιπλέον άτομα, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό. Στο πεδίο μεγάλης έκτασης πυρκαγιών αναμένεται πλέον να υπάρχει φυσική παρουσία από υποστηρικτικές ομάδες του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος, αποτελούμενες από ανώτατους αξιωματικούς. Υποχρεωτική θα είναι εφεξής και η παρουσία υποστηρικτικής ομάδας της Δασικής Υπηρεσίας στο μέτωπο, με στόχο την άμεση συνεργασία με τις δυνάμεις πυρόσβεσης. Σε πραγματικό χρόνο θα γίνεται η ενημέρωση των Δήμων για την έναρξη και την εξέλιξη των πυρκαγιών από τα Περιφερειακά Κέντρα (ΠΕΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος, μέσω της εφαρμογής CIVIL-ENGAGE, έτσι ώστε να συντονίζονται αποτελεσματικά όλες οι δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας που επιχειρούν στο πεδίο. Στόχος των παραπάνω παρεμβάσεων είναι ο αρτιότερος και αμεσότερος συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων, αλλά και ο καταμερισμός ευθυνών με φυσική παρουσία στο πεδίο, κατά την εξέλιξη των πυρκαγιών.
ΜΑΖΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ
Πρόστιμα και συλλήψεις
Εκατό πρόστιμα ύψους 52.500 ευρώ και 46 συλλήψεις, μόνο τις δέκα πρώτες ημέρες του 2024, για πρόκληση πυρκαγιών και για καύσεις χωρίς τα απαιτούμενα μέτρα. Αλλα 132 πρόστιμα μέσα στον Μάρτιο. Οι παραπάνω αριθμοί μαρτυρούν τους μαζικούς ελέγχους που γίνονται καθημερινά από κλιμάκια της Πυροσβεστικής σε όλη τη χώρα, στο πλαίσιο της πρόληψης εκδήλωσης πυρκαγιών. Ανάμεσα στις συλλήψεις είναι και ο 34χρονος υπαίτιος για την πρώτη μεγάλη δασική φωτιά του 2024 στο Λασίθι, που ξέσπασε λόγω αμέλειας, κατά τη διάρκεια καύσης ξερών κλαδιών σε χωράφι.
Ο νέος σχεδιασμός δίνει έμφαση στην επιβολή διοικητικών προστίμων, αλλά και στην αυστηροποίηση τόσο του ποσού που θα κληθούν να πληρώσουν οι αμελείς παραβάτες (500€-50.000€), αλλά και των ποινών που προβλέπονται για το έγκλημα του εμπρησμού δάσους. Την ίδια ώρα, το υπουργείο έχει δρομολογήσει τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου καθαρισμών οικοπεδικών χώρων, αλλά και την αναβάθμιση των Ανακριτικών Τμημάτων, τα οποία θα υπάγονται στις Διοικήσεις Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομών.
Νέος εξοπλισμός το 2025
«Τα νέα δεδομένα από μόνα τους δημιουργούν ανάγκες σε όλα τα επίπεδα της δασοπυρόσβεσης και γενικότερα σε όλες τις φυσικές καταστροφές που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Σαφώς η ενίσχυση σε προσωπικό θα μειώσει τις ώρες υπερεργασίας που απασχολούνται όλοι οι πυροσβέστες ανά την επικράτεια», τονίζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο πρόεδρος της Ενωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, αναφορικά με τις ανάγκες αύξησης του δυναμικού.
Οσον αφορά τον εξοπλισμό και την αναγκαία προμήθεια νέων τεχνολογικών βοηθημάτων, τα στελέχη της Πυροσβεστικής θα αναγκαστούν για ακόμα μία χρονιά, να επιχειρήσουν με περίπου τα ίδια μέσα, αναμένοντας την υλοποίηση του προγράμματος «ΑΙΓΙΣ», ύψους 2,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα αρχίσει να υλοποιείται σταδιακά από το 2025. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα θα προμηθευτεί έως το 2030 επτά πυροσβεστικά αεροσκάφη CL-415, ενώ έχει ζητήσει από την κατασκευάστρια εταιρία αναβάθμιση του στόλου των αεροσκαφών CL-415 της χώρας, με κόστος 43 εκατ. ευρώ.
Ανάβει… φωτιές η κλιματική αλλαγή
Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ και το 2024 ξεκίνησε το ίδιο ανησυχητικά, με τους ειδικούς να επιβεβαιώνουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο διπλασιασμό του μέσου αριθμού των πυρκαγιών στο πρώτο τρίμηνο. Η κλιματική αλλαγή επιδρά ήδη στην ένταση, στην επικινδυνότητα και τη συχνότητα των δασικών πυρκαγιών, σύμφωνα με τον μεταδιδακτορικό ερευνητή του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του ΑΠΘ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών με ειδίκευση στην Πυρο-μετεωρολογία, δρα Στέργιο Κάρτσιο.
Δύο τρόποι
«Οι δασικές πυρκαγιές εκδηλώνονται με δύο τρόπους: είτε λόγω φυσικών αιτιών (π.χ. κεραυνοί) είτε από τον άνθρωπο. Εκείνο που τείνει να αλλάξει τα τελευταία χρόνια είναι η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην εκδήλωση μεγάλων πυρκαγιών με τεράστιες επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και την κοινωνία. Το μέλλον μας θα είναι θερμότερο και με ακραία καιρικά φαινόμενα. Η κλιματική αλλαγή φέρεται να έχει αντίκτυπο και επίδραση στην ένταση των πυρκαγιών, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να τη συσχετίζουν με την εκδήλωση περισσότερων πυρκαγιών λόγω φυσικών αιτιών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον δρα Κάρτσιο, αν ο χειμώνας είναι θερμός και ξηρός, αυτό οδηγεί σε «αφυδάτωση» της καύσιμης ύλης στο έδαφος. Με την παραμικρή σπίθα, η «καύσιμη ύλη» αρπάζει ευκολότερα φωτιά και σε συνδυασμό με τις καιρικές συνθήκες μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή μεγάλων δασικών εκτάσεων. «Φέτος, ζήσαμε έναν από τους πιο άνυδρους και θερμούς χειμώνες. Εριξε λίγη βροχή και αυτό -δυστυχώς- ευνοεί τη δημιουργία εύφλεκτης καύσιμης ύλης μέσα στα δάση», είπε. Υπογράμμισε ότι οι πολίτες θα πρέπει να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. «Η Πολιτεία οφείλει να ενημερώσει για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της και όλοι εμείς θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας και να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα», ανέφερε.
Μάλιστα, ζήτησε από την Ελληνική Πολιτεία να υιοθετήσει το μοντέλο που εφαρμόζεται στον Καναδά, στις ΗΠΑ και την Αυστραλία σε ό,τι αφορά την πρόληψη πρόκλησης μεγάλων δασικών πυρκαγιών. «Στις συγκεκριμένες χώρες, οι αντίστοιχες Αρχές βάζουν ελεγχόμενες έρπουσες φωτιές μέσα στα δάση προκειμένου να καταστρέψουν τη συσσωρευμένη καύσιμη ύλη, ώστε, αν προκληθεί πυρκαγιά, να μην μπορέσει να πάρει μεγάλη διάσταση και να μην προκαλέσει καταστροφή. Τα δεδομένα και τα στοιχεία έχουν αποδείξει ότι η συγκεκριμένη πρακτική αναστέλλει την ένταση των δασικών πυρκαγιών έως έναν βαθμό. Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι δεν είναι πάντα αποτελεσματική ούτε μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα είδη δασών με τον ίδιο τρόπο», κατέληξε.
«Εργαλείο»
Το διετές πρόγραμμα της προδιαγεγραμμένης καύσης, που εφαρμόστηκε πιλοτικά στη Χίο από το WWF Ελλάς και ολοκληρώθηκε πέρσι, είναι ένα από τα «εργαλεία» που για τους ειδικούς πρέπει να θεσμοθετηθεί για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διαχειριστικό μέτρο εκτός αντιπυρικής περιόδου.
Σε αυτήν τη φάση, το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται τη νομοθετική ρύθμιση για την προδιαγεγραμμένη καύση, ωστόσο, όπως τονίζει ο γενικός διευθυντής Δασών του υπουργείου, Β. Γκουντούφας, θέλει κάποια προσοχή και στη σύνταξη και στην εφαρμογή της. «Πρόκειται για ένα πρόγραμμα πρόληψης που εφαρμόζεται πριν από την αντιπυρική περίοδο, φέτος ήρθε πολύ νωρίτερα αφού έχουν ήδη ξεκινήσει οι φωτιές και έχοντας σε πλήρη εξέλιξη όλα τα έργα δεν θα εφαρμοστεί τώρα», καταλήγει.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, έρχεται διευκρινιστική εγκύκλιος
Πολλές αντιδράσεις έχει φέρει η εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων, καθώς από φέτος οι ιδιοκτήτες που έχουν κατοικίες κοντά ή εντός δασικών εκτάσεων καλούνται να συντάξουν με μηχανικό δύο έγγραφα κόστους περί τα 500 ευρώ και να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες καθαρισμού των οικοπέδων τους. Μάλιστα, σε περίπτωση που δεν το κάνουν και γίνουν αντιληπτοί από τις αρμόδιες Αρχές, θα κληθούν να πληρώσουν «τσουχτερά» πρόστιμα.
Οπως εξήγησε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο γενικός γραμματέας Δασών του ΥΠΕΝ, Στάθης Σταθόπουλος, θα υπάρξει διευκρινιστική εγκύκλιος μέσω της οποίας θα δίνονται απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που έχουν τεθεί, ωστόσο πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η εφαρμογή του Κανονισμού δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά, αντίθετα, στοχεύει στην προστασία κατοικιών που βρίσκονται σε επικίνδυνες για εκδήλωση πυρκαγιάς εκτάσεις.
Πάντως, σε περιπτώσεις που θα αποδεικνύεται αδυναμία ολοκλήρωσης της διαδικασίας λόγω οικονομικής δυσχέρειας από ηλικιωμένους με χαμηλή σύνταξη για παράδειγμα, δεν θα επιβάλλονται πρόστιμα. Αντίθετα, σε ελέγχους πολυτελών κατοικιών που δεν έχουν μεριμνήσει να καθαρίσουν το οικόπεδό τους αφήνοντας εύφλεκτα υλικά, οι αρμόδιες Αρχές δεν θα είναι ελαστικές.
Ροή Ειδήσεων 
