Το δεύτερο κουδούνι θα χτυπήσει το φθινόπωρο με την απαραίτητη πρόταση τουλάχιστον 50 βουλευτών και η αυλαία επί της ουσίας θα ανοίξει στην πρώτη σύνοδο της επόμενης Βουλής.
Χθες πάντως το ενδιαφέρον μονοπώλησαν τα 53 ερωτήματα που καλύπτουν τους έξι θεματικούς άξονες της διαβούλευσης και τα οποία καλούνται να «ψηφίσουν» οι πολίτες. Και έχουν ενδιαφέρον καθώς ανάμεσά τους περιλαμβάνονται θέματα-καυτές πατάτες όπως η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, η διενέργεια δημοψηφισμάτων και το εκλογικό σύστημα αλλά και ζητήματα που βρίσκονται στην καρδιά της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις δικτύων νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, ακόμα και το δικαίωμα στην ανταπεργία (lock out).
Η «κάλπη» αυτή έχει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού, εκτός του ότι επιχειρείται για πρώτη φορά, τα αποτελέσματά της σε ορισμένα θέματα (ακόμα και αν δεν τεθούν τελικά προς αναθεώρηση) μπορούν να αποτελέσουν μια πρωτόγνωρη ως προς το μέγεθος του δείγματος δημοσκόπηση, πολιτικά αξιοποιήσιμη. Επί του παρόντος, ας δούμε ενδεικτικά κάποια από τα θέματα που αναζητούν τη λαϊκή ετυμηγορία.
Πρόεδρος της Δημοκρατίας
-Αν η εκλογή του θα πρέπει να γίνεται με αυξημένη πλειοψηφία από τη Βουλή (όπως προβλέπει το Σύνταγμα), απευθείας από το λαό ή απευθείας από το λαό αν δεν επιτευχθεί η αυξημένη πλειοψηφία στη Βουλή, χωρίς τη διάλυσή της. Αν επίσης μπορεί να προκηρύσσει δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα κατά την κρίση του.
Βουλή
-Να παραμείνει όπως ορίζεται από το ισχύον Σύνταγμα (300), να περιοριστεί στους 250 ή στους 200;
-Οι απόδημοι Ελληνες θα πρέπει να ψηφίζουν εξ αποστάσεως στις εθνικές εκλογές και να εκπροσωπούνται με διακριτές βουλευτικές έδρες ή να ψηφίζουν εξ αποστάσεως στις εθνικές εκλογές χωρίς διακριτή εκπροσώπηση ή να μην ψηφίζουν εξ αποστάσεως;
-Το Σύνταγμα δεν θα πρέπει να κατοχυρώνει καμία μορφή εκλογικού συστήματος ή θα πρέπει να κατοχυρώνει το αναλογικό σύστημα;
Κυβέρνηση
-Ο πρωθυπουργός θα πρέπει να είναι σε κάθε περίπτωση βουλευτής ή είτε βουλευτής είτε εξωκοινοβουλευτικός;
-Η Βουλή μπορεί σε κάθε περίπτωση να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση ή να αποσύρει την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση μόνο εφόσον έχει διασφαλίσει την επιλογή του νέου πρωθυπουργού;
-Αρμόδιοι για την εκδίκαση των αδικημάτων που διαπράττουν τα μέλη της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ή Ειδικό Δικαστήριο;
Θεσμοί διαφάνειας
-Ποιοι από τους παρακάτω τύπους δημοψηφισμάτων πρέπει να κατοχυρωθούν συνταγματικά; (πολλαπλή επιλογή απαντήσεων)
α. Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία.
β. Λαϊκή ανάκληση ψηφισμένου νόμου.
γ. Λαϊκή ανάκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας (με δημοψήφισμα).
δ. Δημοτικά και περιφερειακά δημοψηφίσματα με λαϊκή πρωτοβουλία.
ε. Λαϊκή ανάκληση αιρετών του α’ και του β’ βαθμού Αυτοδιοίκησης.
στ. Λαϊκή ανάκληση βουλευτών.
ζ. Ολα τα παραπάνω.
Σχέσεις κράτους-Εκκλησίας
-Η διδασκαλία και η γλώσσα των κειμένων θρησκευτικού περιεχομένου θα πρέπει να ανήκει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των οργάνων της Πολιτείας ή να ανήκει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των οργάνων της Πολιτείας μετά από σύμφωνη γνώμη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και άλλων επίσημων θρησκευτικών δογμάτων;
-Ο οικονομικός έλεγχος και οι οικονομικές υποχρεώσεις όλων των αναγνωρισμένων θρησκευτικών δογμάτων θα πρέπει να ασκείται από τα όργανα της Πολιτείας όπως και για τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα ή να υπόκειται σε ρυθμίσεις όπως ορίζει ο σχετικός νόμος;
Συλλογικές ελευθερίες και κοινωνικά δικαιώματα
-Το Σύνταγμα θα πρέπει να απαγορεύει ρητά το δικαίωμα στην ανταπεργία (lock out) ή να επιτρέπει το δικαίωμα στην ανταπεργία;
-Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι συλλογικές συμβάσεις, το περιεχόμενό τους και ειδικότερα ο μισθός πρέπει να κατοχυρώνονται ρητά στο Σύνταγμα;
-Η τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να παρέχεται αποκλειστικά από ΝΠΔΔ ή από ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τελεί υπό την εποπτεία του κράτους με τους ίδιους όρους που γίνεται και με το δημόσιο πανεπιστήμιο ή από οποιονδήποτε φορέα χωρίς περιορισμούς ως προς τον σκοπό του;
Κοινά, Δημόσιος Χώρος, Πολιτισμός
-Να απαγορεύεται συνταγματικά η ιδιωτικοποίηση των δικτύων παροχής και διαχείρισης ηλεκτρικού ρεύματος και νερού;
-Να κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα ο δημόσιος χαρακτήρας και
η ακώλυτη πρόσβαση όλων στα κοινά και κοινόχρηστα πράγματα (πλατείες, λιμάνια, λίμνες, παραλίες κ.λπ.);
Ολα τα ερωτήματα έχουν την επιλογή Δεν γνωρίζω/Δεν απαντώ.
Χρήσιμες πληροφορίες
Η ηλεκτρονική διαβούλευση με τους πολίτες γίνεται στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Αναθεώρησης http://www.syntagma-dialogos.gov.gr (μέσω Taxis Net).
Θα ακολουθήσει η διαβούλευση με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς στις 13 περιφέρειες της χώρας.
1986, 2001 και 2008 οι προηγούμενες αναθεωρήσεις του Συντάγματος.
3 ερωτήματα για έξι θεματικές ενότητες:
-Θεσμική ανασυγκρότηση του κράτους και αρχιτεκτονική του πολιτεύματος.
-Θεσμοί διαφάνειας, λογοδοσίας και άμεσης δημοκρατίας.
-Σχέση κράτους-Εκκλησίας.
-Κράτος δικαίου και ατομικές ελευθερίες.
-Συλλογικές ελευθερίες και κοινωνικά δικαιώματα.
-Κοινά, περιβάλλον, δημόσιος χώρος, πολιτισμός.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ
dkontaraki@e–typos.com