Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Είναι πολύ σημαντικό το ότι επισκέφθηκε για λίγες ώρες τη Θεσσαλονίκη, αφού οι Αμερικανοί εμφανίζονται να έχουν την κυρίαρχη θέση στη ΝΑ Ευρώπη και προφανώς τα ελληνικά λιμάνια και οι κάθετοι άξονες στη Μακεδονία προσφέρουν στρατηγικές επιλογές σε επενδυτικά, ενεργειακά και στρατιωτικά πλαίσια. Παρά τη χαλάρωση των εντάσεων στα Βαλκάνια, οι Αμερικανοί διατηρούν στρατιωτικές δυνάμεις σε Κόσοβο, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κροατία, Αλβανία, ενώ «φλερτάρουν» έντονα με τη Σερβία και έχουν αναβαθμίσει αρκετά τη σχέση τους με τα Σκόπια. Επιδιώκουν με μικρές στρατιωτικές μονάδες να ελέγχουν τις καταστάσεις από τον Δούναβη μέχρι τη Θεσσαλονίκη και από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Αδριατική.

1. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Σούδα έθιξε πολλά και κρίσιμα σημεία, συγκριτικά με εκείνα του υψηλόβαθμου Αμερικανού προσκεκλημένου του. Ο Ελληνας πρωθυπουργός παρουσίασε ξεκάθαρα τις απόψεις της χώρας μας, αναφέρθηκε στον πρωτεύοντα ρόλο της διπλωματίας αλλά και της στρατηγικής αξίας της Κρήτης στην Ανατολική Μεσόγειο (και όχι μόνο), ως και στο ότι τα δύο κράτη είναι σε μία ευθεία γραμμή και κινούνται πάνω στις δυτικές πολιτιστικές αξίες και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Δικαίου της Θάλασσας. Τόνισε την επιθετική στάση της Αγκυρας και ήταν προσεκτικός αποφεύγοντας τις αιχμηρές θέσεις αναφορικά με τον ερντογανικό ρεβιζιονισμό.

2. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών στα Ελληνοτουρκικά -τουλάχιστον δημόσια- ήταν πολύ φειδωλός και απαιτείται ευρεία ανάλυση και αποκρυπτογράφηση της διπλωματικής «σιωπής» του , σχετικά με τα επίμαχα ζητήματα των σχέσεων Αθήνας-Αγκυρας. Η Τουρκία είναι σύμμαχος και εταίρος των ΗΠΑ διμερώς και στο ευρωατλαντικό ολοκλήρωμα ασφάλειας και άμυνας (Σμύρνη-Ιντσιρλίκ-Κιουρετσίκ-Κωνσταντινούπολη κ.ά.), ενώ οι Αμερικανοί δεν θα ήθελαν με τίποτα να τη χάσουν και να τη δούνε να κινείται στον άξονα των αναθεωρητικών δυνάμεων του πλανήτη (Ρωσία-Κίνα). Οπως αναφέρθηκε για πολλοστή φορά από τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, συνταγματάρχη Κάμπελ, στη βάση Ιντσιρλίκ/Αδάνων τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά και δεν προτίθενται οι Αμερικανοί να αποσύρουν τα 50 τακτικά θερμοπυρηνικά όπλα από εκεί ή να μεταφέρουν αλλού τις δραστηριότητες της 39ης πτέρυγας μάχης και τις κατασκοπευτικές πτήσεις, ως και επιμέρους ενέργειες της πολυεθνικής επιχείρησης inherent resolve κατά του ISIS.

Ο Πομπέο, πέραν των όσων ανέφερε για τη στρατηγική σημασία του πλουραλισμού των ελληνοαμερικανικών σχέσεων σε στρατιωτικό και ενεργειακό επίπεδο, τονίζοντας ότι η Ελλάδα είναι «πυλώνας σταθερότητας» στην περιοχή, για τα «καυτά» ελληνοτουρκικά θέματα παρέμεινε πολύ σφιχτός και περιορίστηκε στο να υπογραμμίσει ότι η αμερικανική πλευρά υποστηρίζει το «διάλογο μεταξύ των δύο χωρών-μελών του ΝΑΤΟ».

Δεν παρέλειψε να προσθέσει ότι πριν προσγειωθεί στη Θεσσαλονίκη είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Νορβηγό γ.γ./ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ «σχετικά με την πρόοδο που φέρεται να γίνεται στο ΝΑΤΟ» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «αυτές οι συζητήσεις μπορούν να συνεχιστούν με σοβαρό τρόπο», αν και όπως έχουμε αποκαλύψει, οι επαφές στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ δεν κινούνται πολύ γρήγορα (από δικής μας πλευράς). Επίσης προ τριών ημερών είχε μιλήσει τηλεφωνικά με την πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Βορειοτλαντικό Συμβούλιο Κέι Χάτσισον, καθώς και με τον ανώτατο διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, πτέραρχο Τοντ Ουόλτερς, για να έχει και την αμερικανική οπτική στις επαφές στη Στρατιωτική Επιτροπή της Συμμαχίας.

3. Το ότι ο Πομπέο προέβη σε περιορισμένες επισημάνσεις για την ανάγκη του διαλόγου με στόχο να αποφευχθούν οι αντιπαραθέσεις με την Τουρκία δεν φαίνεται να διευκολύνει τα πράγματα, αφού η Αγκυρα έχει μια ευρύτερη ατζέντα διαλόγου που κινείται εκτός του όποιου καθορισμού της υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Την ίδια ακριβώς στιγμή, που ακόμα από πλευράς μας προτείνεται μέχρι και η «νεφελώδης» διεθνής διαιτησία στη Χάγη για την οριοθέτησή τους, η Τουρκία θέτει προκλητικά και επιτακτικά την αποστρατιωτικοποίηση νησιών μας στο Αιγαίο, καθώς και θέματα που αφορούν το εύρος του εθνικού μας εναερίου χώρου, μειονοτικά-θρησκευτικά θέματα στη Θράκη κ.ά., που περιπλέκουν επικίνδυνα την κατάσταση από το τριεθνές του Εβρου μέχρι τη μικρονησίδα Στρογγύλη, που είναι η εσχατιά ελληνικής γης στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου/Μεγίστης. Η πρόσφατη απαίτηση της Αγκυρας για αποστρατιωτικοποίηση της Λήμνου (που είναι νήσος-κλειδί στον εθνικό και συμμαχικό σχεδιασμό) θα πρέπει να μας βάλει και σε δεύτερες σκέψεις…

4. Ο μόνιμος ελλιμενισμός του γιγαντιαίου ελικοπτεροφόρου Hershel Woody Williams στη Σούδα ασφαλώς αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο την Κρήτη αναφορικά με τα πολυδιάστατα συμφέροντα των ΗΠΑ σε Ανατολική Μεσόγειο, βορειοαφρικανικές ακτές, Μέση Ανατολή, υποσαχάρια Αφρική κ.α. Οι ΗΠΑ κακώς λέγεται και γράφεται ότι αποχωρούν από περιοχές του πλανήτη και δεν ενδιαφέρονται. Αυτό που κάνουν είναι ποσοτικές τροποποιήσεις και αναπροσαρμογές συμβατικών δυνάμεων, με ταυτόχρονη ποιοτική αναβάθμισή τους (και σε ΒΑ Συρία, Ιράκ, Μαύρη Θάλασσα, Μέση Ανατολή κ.λπ.).

Από την ιδιαίτερα επιτυχή διμερή στρατιωτική συνεργασία, που έχουμε μαζί τους, μπορούμε να ωφεληθούμε σε όλους τους τομείς, και ας ληφθεί υπόψη ότι Αμερικανοί, Γερμανοί και Βρετανοί είναι καχύποπτοι των γαλλικών κινήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και θεωρούν ότι το Παρίσι με τις ενέργειές του επιδιώκει να υποκαταστήσει το ΝΑΤΟ με κάποιας μορφής «συνασπισμό επιθυμούντων» στη Μεσόγειο. Για αυτό και απαιτείται διπλωματική ευελιξία.

5. Για πολλοστή φορά, ο Πομπέο αναφέρθηκε στις ύπουλες, παρεμβατικές ενέργειες της Ρωσίας και της Κίνας στη Μεσόγειο, στη Λιβύη, στη Συρία, αλλά και με τα υψηλών προδιαγραφών τηλεπικοινωνιακά δίκτυα. Δεν θα πρέπει γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά να υποβαθμίζουμε αυτές τις «ευαισθησίες» των Αμερικανών, καθώς και το ότι δεν έχουν επικρίνει ποτέ σε Λιβύη, Συρία και νότιο Καύκασο τις επιθετικού προσδιορισμού κινήσεις και επεμβάσεις της Ακυρας. Επίσης το ότι αυτή τη φορά δεν είχαμε ταυτόχρονη επίσκεψη Αμερικανού ΥΠΕΞ σε Αθήνα και Αγκυρα δεν σημαίνει πολλά, αφού μονομερή ταξίδια έχουν διαχρονικά πραγματοποιήσει Αμερικανοί υψηλόβαθμοι παράγοντες για πολλούς και διαφόρους λόγους, όπως στις περιπτώσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, Κατάρ και ΗΑΕ, αλλά και μεταξύ αποκλειστικών τους συμμάχων, όπως είναι η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, που άλλοτε μετέβησαν στη Σεούλ χωρίς απαραίτητα να περάσουν από το Τόκιο (ή και αντίστροφα).

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr