Ο υπουργός Εσωτερικών κάλεσε τον κ. Μητσοτάκη να κάνει αυτοκριτική για τη διάλυση της Δημοτικής Αστυνομίας, στην οποία προχώρησε ως υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και παρατήρησε: «Καμιά φορά η ζωή, η μοίρα πέστε το, παίζει τα δικά της παιγνίδια. Και βρέθηκε εδώ ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας σε αυτό το συνέδριο, ενώπιον ανθρώπων της Αυτοδιοίκησης, να μιλάει, όταν είναι εκείνος ο οποίος ταύτισε την προσωπική του πολιτική με απολύσεις. Και δημιούργησε πολύ συγκεκριμένα ζητήματα, όπως για παράδειγμα, αυτά που σχετίζονται με τη Δημοτική Αστυνομία.

Δεν άκουσα, όμως, ειλικρινά και θα περίμενα τουλάχιστον αν δεν το έκανε σε αυτή εδώ την παρέμβαση να το κάνει τις επόμενες μέρες να μας πει αν έχει βγάλει κάποιο συμπέρασμα από εκείνη την επιλογή της διάλυσης της Δημοτικής Αστυνομίας. Αν θα μπορούσε να έκανε γιατί είναι πάρα πολύ εύκολο όταν βρίσκεσαι στην αντιπολίτευση να καταγγέλλεις τις απολύσεις. Αλλά δεν χρειάζεται να υπάρξει και μια αυτοκριτική γι’ αυτά που έγιναν από σένα τον ίδιο στο πρόσφατο παρελθόν;»

Απάντησε και σε όσα είπε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι δηλαδή η κυβέρνηση διώχνει τις επενδύσεις και ανέφερε ως παράδειγμα τη μη πώληση του ΔΕΣΦΑ χρεώνοντας ευθύνες στον κ. Σκουρλέτη, ότι ως υπουργός Ενέργειας «τορπίλισε» τη συμφωνία.

Ο κ. Σκουρλέτης τόνισε πως ο πρόεδρος της Ν.Δ. εγκαλεί τη σημερινή κυβέρνηση για την αποτυχία μιας ιδιωτικοποίησης, η οποία «σέρνεται» από το 2013, την ξεκίνησε η δικιά του κυβέρνηση και δεν ευοδώθηκε. Ισχυρίζεται, δηλαδή, ότι η σημερινή κυβέρνηση θα έπρεπε να ενδώσει στις πιέσεις των Αζέρων επενδυτών, οι οποίοι ζητούσαν να πληρώσουν μικρότερο τίμημα κατά παράβαση των όρων του διαγωνισμού.

Η σημερινή κυβέρνηση έκανε την παρέμβαση όχι για να αλλάξει τους όρους του διαγωνισμού, όπως ψευδώς ισχυρίζονται διάφορα συστημικά μέσα, αλλά για να αλλάξει τον κανονισμό τιμολόγησης της χρήσης του φυσικού αερίου, είπε ο κ. Σκουρλέτης για να μην επέλθει αύξηση 7% στο κόστος ενέργειας για την εγχώρια παραγωγή (σχολεία, δήμοι, νοικοκυριά, βιομηχανίες), γεγονός που θα έθετε σε κίνδυνο επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας.
«Αυτή είναι η φιλοεπενδυτική πολιτική; Αυτό είναι το νέο μήνυμα για μια νέα ανάπτυξη, που ήρθε να πει σήμερα ο κ. Μητσοτάκης; Πρόκειται τελικά για έναν φτηνό λαϊκισμό, ο οποίος συσκοτίζει τα πράγματα και αγνοεί τις ανάγκες της οικονομίας, της κοινωνίας και των εργαζομένων», υπογράμμισε ο υπουργός Εσωτερικών.

Σε ότι αφορά στο θέμα των οικονομικών των ΟΤΑ ο κ. Σκουρλέτης ξεκαθάρισε λέγοντας: «Αν πρέπει να υπάρξει κάποια “κόκκινη γραμμή”, ας την χαράξουμε σήμερα εδώ, με τη δέσμευση ότι αυτή θα είναι η τελευταία χρονιά μείωσης των δαπανών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κι αυτό να μην το αφήσουμε στην «τύχη» του, αλλά να ξεκινήσουμε μια συγκροτημένη συζήτηση το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, προκειμένου να εξετάσουμε διεξοδικά τις ανάγκες και τις δυνατότητες θετικής παρέμβασης για τη σταδιακή αύξηση των πόρων υπέρ της Αυτοδιοίκησης».

Αναφέρθηκε στην κατάσταση που παρέλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, τόνισε πως δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου, καθώς πρέπει να γίνουν πολλά σε λίγο χρόνο και παρέπεμψε στη διαβούλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών για την Αναθεώρηση του Θεσμικού Πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λέγοντας πως «αυτό που φαίνεται να μας βρίσκει καταρχήν όλους σύμφωνους, αυτό που, τελικά, έχει μεγάλη ανάγκη ο τόπος και οι πολίτες του, είναι μια βαθιά, δημοκρατική, ριζοσπαστική μεταρρύθμιση για ένα αποκεντρωμένο κράτος, για μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση, με τον πολίτη να πρωταγωνιστεί, περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην ιστορία της Ελληνικής Πολιτείας».

«Δίνουμε τη μάχη για το σήμερα με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο. Αλλά, όσο ελκυστικά κι αν είναι τα συνθήματα, η ουσία βρίσκεται στο μεταρρυθμιστικό περιεχόμενο της προσπάθειας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μια προσπάθεια που πρέπει να οδηγήσει σε έναν άλλο τρόπο σκέψης, που θα μπορεί να αντιστοιχηθεί με τα νέα προβλήματα και τους νέους στόχους μας.», επισήμανε.

«Οι κυβερνήσεις που εκφράστηκαν πλήρως από τη λογική των μνημονίων, διατυμπάνιζαν ότι θα βάδιζαν στο δρόμο της λιτότητας και της ανισοκατανομής ακόμη κι αν δεν υπήρχαν τα μνημόνια να στηρίζουν τις επιλογές τους. Υπερθεμάτισαν στις περικοπές και ταύτισαν τις μεταρρυθμίσεις με αντιλαϊκά μέτρα. Ήταν ικανές και πρόθυμες να συμπληρώνουν τα κενά των περιοριστικών πολιτικών. Η κληρονομιά τους είναι, πραγματικά, δυσβάσταχτη. Αλλά δεν μας αποθαρρύνει αυτό.

Η προσπάθεια συνεχίζεται για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την εισαγωγή νέων θετικών δεδομένων για την ελληνική οικονομία» είπε και πρόσθεσε: «Σ’ αυτή τη κρίσιμη συγκυρία, με ορατές ενδείξεις υπέρβασης της κρίσης και των αυστηρών πλαισίων λιτότητας, μέσα στα οποία είμαστε αναγκασμένοι να χαράσσουμε και να ασκούμε πολιτική, έχει εξαιρετική σημασία να βρούμε σημεία συνεννόησης και κοινό βηματισμό για την επόμενη φάση».

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην παραγωγική ανασυγκρότηση και στον στόχο της δίκαιης ανάπτυξης, όπου τα οφέλη της θα αγκαλιάσουν τους πολλούς, είναι καταλυτικός.
Η οικονομική κρίση δεν είναι αποκλειστικό γνώρισμα της Ελλάδας, ωστόσο η ένταση των συνεπειών στην χώρα μας έχει άμεση σχέση με την πολιτική, οικονομική και κοινωνική εξέλιξη των τελευταίων 40 χρόνων. Σ’ αυτή τη διαδρομή, η σχέση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την Κεντρική Διοίκηση έχει χαράξει τη δική της ιστορία. Θεωρώ ότι όλοι κουραστήκαμε και πρωτίστως οι Έλληνες πολίτες:

Από το μείγμα διαπλοκής και διαφθοράς.

Από τις πελατειακές σχέσεις και την «ομηρία» σε βάρος μεγάλων κοινωνικών ομάδων.

Από μέτρα και ρυθμίσεις που στήριξαν με επίμονη μονομέρεια συγκεκριμένα συμφέροντα λίγων.

Από τη διαρκή υπονόμευση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας.

Από την αναξιοκρατία και τις χαμένες ευκαιρίες για τους μη αρεστούς.

Από δομικές παρεμβάσεις στη Δημόσια Διοίκηση με σκοπό να διατηρηθούν όλα τα παραπάνω.

Από τη λήψη μέτρων λιτότητας χωρίς σχέδιο διεξόδου, χωρίς προοπτική αντιστροφής της κατάστασης.

Σε όλα τα παραπάνω ο ελληνικός λαός γύρισε την πλάτη του το 2015 και έθεσε τα δικά του προτάγματα, βάσει και των οποίων θα κριθούμε όλοι – κι εσείς κι εμείς- ανάλογα με τις ευθύνες που μας αναλογούν, τις προσπάθειες που καταβάλαμε και το αποτέλεσμα που θα παρουσιάσουμε».

Το έργο της κυβέρνησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στο έργο της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα για την Αυτοδιοίκηση και σημείωσε:
«Τον τελευταίο χρόνο επιδιώξαμε να στηρίξουμε την Αυτοδιοίκηση με συγκεκριμένα μέτρα, ρυθμίσεις και πρωτοβουλίες.

• Συγκροτήθηκε η Επιτροπή για την Αναθεώρηση του Θεσμικού Πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

• Διαμορφώθηκε το θεσμικό πλαίσιο για τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και σύντομα θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες επιλογής των Συντονιστών

• Σχεδιάσαμε από κοινού με την Αυτοδιοίκηση και εντάξαμε στο νέο ΕΣΠΑ σειρά έργων για τον εκσυγχρονισμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

• Επιτράπηκαν και πάλι οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού των κατηγοριών ΥΕ και ΔΕ στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των ΟΤΑ

• Αποκαταστάθηκε το ωράριο των βρεφονηπιακών

• Δόθηκε η δυνατότητα στους ΟΤΑ και στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου που τους ανήκουν, να επεκτείνουν το ωράριο εργασίας για τους υπαλλήλους αορίστου χρόνου μερικής απασχόλησης με θετικά αποτελέσματα και για τους Δήμους και για τους ίδιους τους εργαζόμενους

• Στηρίξαμε τις κοινωνικές δομές των ΟΤΑ για τη συνέχιση της λειτουργίας τους και την, στο μέτρο του δυνατού, επαρκή στελέχωσή τους

• Με την ΕΕΤΑΑ δρομολογήσαμε ένα νέο μοντέλο διαδικασιών για την είσοδο των παιδιών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, ενώ οκταπλασιάσαμε τους εθνικούς πόρους από 12 εκατ. ευρώ της περιόδου 2014 – 2015 σε 95 εκατ. ευρώ της περιόδου 2016 – 2017. Κατορθώσαμε έτσι, για το ίδιο χρονικό διάστημα, να αυξήσουμε τα παιδιά που μπήκαν σ’ αυτούς, κατά 12.000. Αν και οι ανάγκες παραμένουν μεγάλες.

• Ρυθμίστηκαν οι εκκρεμότητες για την εκποίηση δημοτικών ακινήτων σε άστεγους δημότες, που λόγω και της συγκυρίας αντιμετώπιζαν προβλήματα ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις τους

• Διευρύνθηκε η δυνατότητα των ΟΤΑ να προχωρήσουν σε μείωση ή και πλήρη απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη και φόρους, για περισσότερες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες

• Ρυθμίστηκαν εκκρεμότητες σχετικά με τη λειτουργία των Κέντρων
Αποτέφρωσης Νεκρών

Όλα όσα ανέφερα παραπάνω, έχουν τον χαρακτήρα μιας «εμπράγματης εγγύησης» απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Θέλω να πιστεύω ότι επιβεβαιώνουν την πρόθεση της κυβέρνησης να εξαντλήσει τις δυνατότητες που έχει για να σταθεί στο πλευρό των Δήμων και των πολιτών σε δύσκολες περιστάσεις.

Μίλησα πριν για μια δυσβάστακτη κληρονομιά, την οποία, δυστυχώς, δεν μπορούμε να αποποιηθούμε. Ωστόσο, κάποιοι επιμένουν να δηλώνουν περήφανοι γι’ αυτή.

Την επικαλούνται, παρ’ ότι μέσα σε αυτή ανήκουν οι ρυθμίσεις που μείωσαν άνω του 60% τα έσοδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Την εξυμνούν, παρ’ ότι εμπεριέχει την ευθύνη για μια ακόμη θεσμική ευκαιρία που χάθηκε υπέρ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Και υποστηρίζουν ότι πρέπει να διατηρήσουμε εσαεί τον «ασφαλή» δρόμο της λιτότητας για την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων.

Αλλά ο ελληνικός λαός θυμάται ότι συγκεκριμένες αντιλήψεις και επιλογές υποθήκευσαν το μέλλον του, διαμορφώνοντας έναν ανώμαλο δρόμο για το εγχείρημα της απεμπλοκής από την επιτροπεία και τους περιορισμούς που τη συνοδεύουν, τους ίδιους που καλούμαστε να διαχειριστούμε σήμερα κουβεντιάζοντας και στο πλαίσιο του Συνεδρίου σας.

Στη βάση αυτής της συζήτησης, θέλω να επισημάνω – γιατί μερικά πράγματα πρέπει να λέγονται και να αποτιμούνται – ότι η κυβέρνησή μας τήρησε τις οικονομικές υποχρεώσεις, κάτι διόλου αυτονόητο στις σχέσεις των εκάστοτε κυβερνήσεων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση κατά το παρελθόν. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες:

• Διασφαλίσαμε την ομαλή χρηματορροή προς τους ΟΤΑ και το σύνολο των πιστώσεων για το 2016 θα έχει αποδοθεί μέχρι το τέλος του έτους.

• Προχθές υπέγραψα για την τελευταία δόση ύψους 213 εκατ. ευρώ από τα παρακρατηθέντα.

• Εξασφαλίσαμε την συμμετοχή των ΟΤΑ, με 324 εκατ. ευρώ στο υπό εξέλιξη πρόγραμμα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

• Εκπονήσαμε προγράμματα χρηματοδότησης των ΟΤΑ για αναπτυξιακές και επενδυτικές δραστηριότητες, σε συνεργασία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Ταυτόχρονα, προωθήσαμε λύσεις στα θέματα δανεισμού και υπερχρέωσης των ΟΤΑ.

Η οικονομική υποστήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν εξαντλείται στις πολύ συγκεκριμένες προβλέψεις δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού, o οποίος είναι γνωστό ότι σε απόλυτα μεγέθη προβλέπει μείωση των πόρων για το 2017.

Θεωρώ, για παράδειγμα, ότι θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο το πρόγραμμα «Αναδιοργάνωσης και λειτουργικού εκσυγχρονισμού των 325 Δήμων και των 13 Περιφερειών», συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει ήδη ενταχθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα» 2014 – 2020. Με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα απλουστευθούν και θα επιταχυνθούν.

Παρ’ ότι προβλέπονται πιο αναλυτικές παρουσιάσεις, θέλω να θυμίσω ότι η αυτή η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν κατάργησε – όπως είχε δρομολογηθεί- την κοινωφελή εργασία στους Δήμους, αλλά αύξησε τον συνολικό αριθμό των ανέργων που μπορούν να απασχοληθούν.

Νέα προγράμματα για τους ανέργους

Με τα νέα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας, επιδιώχθηκε να επανενταχθούν μακροχρόνια άνεργοι και όχι να καλυφθούν οι μόνιμες και διαρκείς ανάγκες των Δήμων σε προσωπικό. Αντιστρέφουμε δηλαδή, την λογική των προγραμμάτων και κάνουμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση ενεργό συντελεστή στην προσπάθεια στήριξης των ανέργων.

Στο πλαίσιο αυτό, επιμηκύνθηκε ο χρόνος απασχόλησης από τους 5 στους 8 μήνες και εξασφαλίστηκαν πλήρη εργασιακά δικαιώματα, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για την κυβέρνησή μας.

Το πρόγραμμα απασχόλησης στους ΟΤΑ αναπτύσσεται σε 3 φάσεις.

Αρχικά εντάχθηκαν 17 Δήμοι – θύλακες υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας με 7.474 θέσεις εργασίας.

Στη συνέχεια άλλοι 34 Δήμοι με τα ίδια χαρακτηριστικά, με 12.656 θέσεις εργασίας.

Μέσα στον Δεκέμβρη προβλέπονται ακόμη 23.000 θέσεις εργασίας εντός 274 Δήμων.

Σημαντική όμως, είναι και η συμβολή των δράσεων μέσω ΕΣΠΑ, με μια σειρά από εργαλεία που λειτουργούν ή ενεργοποιήθηκαν τελευταία σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Έχουμε την ΕΕΤΑΑ, ένα κοινό εργαλείο των δύο υπουργείων για την υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ από τους ΟΤΑ. Επιπρόσθετα, ο φορέας έχει προσκληθεί για την παροχή εξειδικευμένης τεχνικής υποστήριξης στους Δήμους σε όλη την Ελλάδα για έργα ΕΣΠΑ μέσω της δημιουργίας εθνικού δικτύου τοπικών εμπειρογνωμόνων.

Έχουμε την Υπουργική Απόφαση για ισότιμη πρόσβαση στις προκηρύξεις του ΕΣΠΑ των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων.

Έχουμε την Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού, ακόμη ένα εργαλείο το οποίο πρέπει να ενεργοποιηθεί και στο οποίο εκπροσωπείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αλλά αυτό που νομίζω ότι πρέπει να κρατήσουμε, γιατί έχει και μεγάλη πρακτική αξία, είναι ότι μια σειρά από συναρμόδια υπουργεία σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, έχουν προχωρήσει ήδη στην ενεργοποίηση προσκλήσεων ύψους 432 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.) και από το Ταμείο Συνοχής (Τ.Σ.). Μιλάμε για Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικών Αποβλήτων – ένα πρόγραμμα που ακόμη δέχεται προτάσεις – για έργα ύδρευσης, για υποδομές αναβάθμισης του δημόσιου τουριστικού κεφαλαίου και πολλά ακόμη.

Αυτά είναι κάποια απ’ όσα έγιναν. Μπροστά μας έχουμε νέες προσκλήσεις, οι οποίες έρχονται να συμβάλλουν θετικά και να υποστηρίξουν την λειτουργία των Δήμων με πρόσθετους πόρους. Για τη διαχείριση απορριμμάτων, μέσω του τομεακού προγράμματος ΥΜΕΠΕΡΑΑ θα ενεργοποιηθούν επιπλέον 200 εκατ. ευρώ. Ακόμη 332 εκατ. ευρώ θα προκύψουν για τον ίδιο λόγο από τα 13 ΠΕΠ (Περιφερειακά Τομεακά Προγράμματα). Για τη διαχείριση λυμάτων, μέσω των ΠΕΠ, αναμένεται να ενεργοποιηθούν προσκλήσεις 610 εκατ. ευρώ το αμέσως επόμενο διάστημα.

Η συμβολή όλων των παραπάνω δράσεων δεν περιορίζεται στην υλοποίηση έργων που, βεβαίως, τα έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη οι ΟΤΑ και βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών. Με συντηρητικούς υπολογισμούς αναμένεται η δημιουργία 25.000 νέων θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της κατασκευής και 12.000 θέσεων εργασίας κατά τη λειτουργία αυτών των υποδομών.

Σ’ αυτό το σημείο, θα ήθελα να επισημάνω και τις επικείμενες προσκλήσεις, από το νέο έτος, για την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημοτικά κτήρια, συνολικού ύψους 245 εκατ. ευρώ, κυρίως μέσω ΠΕΠ.

Δράσεις υπέρ της Αυτοδιοίκησης εκπονούνται και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (EKT) . Συνολικά έχουν ενεργοποιηθεί προσκλήσεις ύψους περίπου 714 εκατ. ευρώ που στηρίζουν δράσεις όπως Κέντρα Κοινότητας και Παραρτήματα Ρομά, Δομές παροχής Βασικών Αγαθών (Σίτιση- Παντοπωλεία – Φαρμακεία), Δομές αστέγων, με άμεσους δικαιούχους τους ΟΤΑ Α’ βαθμού.

Τα παραπάνω αντανακλούν την προσπάθεια της κυβέρνησης να αξιοποιηθούν στο έπακρο πόροι που μπορούν να στηρίξουν την λειτουργία των ΟΤΑ μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες.

Δεν υποτιμούμε τα οικονομικά προβλήματα. Δεν κλείνουμε μάτια και αυτιά στις αγωνίες σας. Πολύ θα θέλαμε γενναίες ενισχύσεις για τους Δήμους, αλλά χρειάζεται να συνεννοηθούμε, επειδή στο τέλος της ημέρας θα κληθούμε να δώσουμε πρακτικές λύσεις, η εφαρμογή των οποίων θα απαιτήσει τη στενή συνεργασίας μας με όσα μέσα διαθέτουμε.

Γνωρίζω ότι υπάρχουν αρκετές παράμετροι που διαμορφώνουν την τελική κατάσταση των οικονομικών δεδομένων στους ΟΤΑ. Θέλω να είμαι σαφής. Δεν έχετε απέναντί σας κάποιον που υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν προβλήματα και ότι η δουλειά σας θα γίνει ευκολότερη από αύριο. Προτιμώ, όμως, να αποτυπώνω με ακρίβεια τα ζητήματα επάνω στα οποία πρέπει να εργαστούμε».

Δημιουργία ενός διαρθρωμένου πολιτικού-διοικητικού συστήματος σε τρία επίπεδα

Ο υπουργός τόνισε ότι η κυβέρνηση στοχεύει στη δημιουργία ενός δημοκρατικά διαρθρωμένου πολιτικού-διοικητικού συστήματος σε τρία επίπεδα: το κεντρικό κράτος, τις Περιφέρειες και τους Δήμους, με αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων στο κατώτατο επίπεδο και κοντά στους πολίτες. Θέτει τρεις καταρχήν άξονες:

• Επιτελικό Κράτος.

• Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση.

• Διαβαθμιδική Συνεργασία.

«Το πρώτο βήμα της συνολικής αυτής προσπάθειας ήταν η Επιτροπή που συστήσαμε. Στην ίδια κατεύθυνση απαιτείται να εκπονηθούν ένα Στρατηγικό Σχέδιο για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση και ένα τριετές Πρόγραμμα Αναβάθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αλλαγή του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ.

Επιθυμούμε την ανατροπή του συγκεντρωτικού μοντέλου διοίκησης της χώρας και την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, πόρων, εξουσιών, μέσω της διατύπωσης ενός εναλλακτικού σχεδίου για την ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Μια Αυτοδιοίκηση που και η ίδια έχει σήμερα συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά, όπως το πλειοψηφικό, εκλογικό σύστημα. Την υπερβολική ισχυροποίηση των μονοπρόσωπων ή των ολιγομελών οργάνων. Την έλλειψη, αδρανοποίηση ή μη ενεργοποίηση θεσμικών οργάνων συμμετοχής των πολιτών. Και πολλά ακόμη.

Οι στόχοι μας είναι πράγματι φιλόδοξοι και οι δυσκολίες πολλές, κυρίως λόγω αστάθμητων παραγόντων. Για παράδειγμα, καθώς κάθε μεταβολή οφείλει να υποστηριχθεί από τους απαραίτητους πόρους, η πορεία των οικονομικών του κράτους έχει ιδιαίτερη βαρύτητα στην πρόοδο των παρεμβάσεων. Αυτό μας αναγκάζει σε μεγαλύτερο μόχθο και μελέτη, χωρίς ωστόσο να απεμπολούμε τον βηματισμό και την κατεύθυνσή μας. Η αλλαγή που προωθούμε είναι αναγκαία και μπορεί να υποστηρίξει καθοριστικά τις προσπάθειες για την ανόρθωση της οικονομίας και την επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης, με άμεσα ωφελούμενες τις ελληνικές οικογένειες, τους άνεργους και τους εργαζόμενους που έχουν υποστεί σκληρές στερήσεις αυτά τα χρόνια. Η διαδικασία όμως, είναι αμφίδρομη, καθώς η οικονομική ανάπτυξη μπορεί, με τη σειρά της, να υποστηρίξει την ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στη Δημόσια Διοίκηση, να διευκολύνει και να επιταχύνει τις διαδικασίες.

Οι βασικές αρχές της μεταρρύθμισης, είναι:

Αποκέντρωση – Ισχυρή Αυτοδιοίκηση – Επικουρικότητα – Δημοκρατικός Προγραμματισμός. Για μια διοίκηση αποκεντρωμένη στο κατώτατο δυνατό επίπεδο, με ουσιαστική μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και των ανάλογων πόρων. Με αρμοδιότητα και για τις δημόσιες πολιτικές που έχουν περιφερειακή – τοπική διάσταση, με σαφείς αναθέσεις και διαχωρισμό μεταξύ των τριών επιπέδων διοίκησης.

Ενδοπεριφερειακή και Ενδοδημοτική Αποκέντρωση. Για τη συγκρότηση και λειτουργία τοπικών θεσμών με δημοκρατικό τρόπο, αλλά κυρίως με αρμοδιότητες και πόρους.

Οικονομική Αυτοτέλεια των ΟΤΑ. Για ένα πολιτικό συμβόλαιο με ισχυρή θεσμική θωράκιση, μεταξύ κεντρικού κράτους και Αυτοδιοίκησης σχετικά με τον επιμερισμό των εσόδων και δαπανών ανάμεσα στις διαφορετικές βαθμίδες.

Δημοκρατικός και Κοινωνικός Έλεγχος. Για να κατορθώσουμε μια νέα ισορροπία του ελεγκτικού συστήματος, η οποία θα ενισχύσει τη λογοδοσία των ΟΤΑ και τον ρόλο των πολιτών.

Ενίσχυση των Κοινωνικών Πολιτικών των ΟΤΑ. Για το σχεδιασμό και την υλοποίηση σύνθετων παρεμβάσεων, οι οποίες προϋποθέτουν νέες μορφές διοικητικής οργάνωσης και νέους μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Ενίσχυση του Αναπτυξιακού Ρόλου της ΤΑ. Για να μπορέσουμε να αναδείξουμε τα ειδικά και επιμέρους αναπτυξιακά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και να αντιμετωπιστούν οι απώλειες που έχουν υποστεί οι τοπικές κοινωνίες λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και των πολιτικών λιτότητας. Στο πλαίσιο αυτό είναι αναγκαίο να εκπονηθεί ένα Εθνικό Σχέδιο Περιφερειακής Πολιτικής και Τοπικής Ανάπτυξης.

Αξιοποίηση Κοινωνικής Οικονομίας και Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας από ΟΤΑ. Για να ενισχύσουμε τις τοπικές αναπτυξιακές προοπτικές μέσω της αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πόρων κάθε περιοχής, μέσα από δημοκρατικά συλλογικά εγχειρήματα.

Όχι τυχαία, άφησα τελευταία την Αρχή για Δημοκρατία – Συμμετοχή – Τοπική Αυτονομία. Για τον ριζικό εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος, προκειμένου να δοθεί κυρίαρχος ρόλος στη συμμετοχή των πολιτών και στον έλεγχο των διοικούντων. Αυτό όμως απαιτεί ουσιαστικές τομές ως προς την έκφραση και αποτύπωση της λαϊκής βούλησης. Μια τέτοια τομή είναι η θέσπιση της Απλής Αναλογικής. Και δεν πιστεύουμε, σε αντίθεση με τον προβληματισμό που έχει εκφραστεί, ότι είναι παράγοντας δυσλειτουργίας των Δήμων, εφόσον εργαστούμε εποικοδομητικά πάνω σε κάθε ζήτημα».

Εκλογικό σύστημα στην Αυτοδιοίκηση

Σε ότι αφορά το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου στην Αυτοδιοίκηση είπε ότι είναι υπέρ της θέσπισης της απλής αναλογικής και παρατήρησε: «Ένα βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι εάν η αλλαγή του εκλογικού νόμου προωθεί την υπόθεση της ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης, ενεργοποιώντας μια νέα νοοτροπία συναινέσεων και συνεργασιών.

Υποστηρίζουμε όλοι την ανάγκη κομβικών αλλαγών, που θα αλλάξουν το πρόσωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά κάποιοι στέκονται επιφυλακτικά απέναντι στην προοπτική διεύρυνσης των συνεργασιών, σύνθεσης διαφορετικών απόψεων, αξιολόγησης των μειοψηφούντων απόψεων. Μιλάμε για το νέο γαντζωμένοι στο παλιό, και είναι μεγάλη ανάγκη να αναρωτηθούμε πόσο μακριά μπορεί να μας πάει αυτό.

Έχουμε ανάγκη, σήμερα περισσότερο από ποτέ, την ενίσχυση των θεσμών της διαβούλευσης, της λογοδοσίας και του κοινωνικού ελέγχους; Την θέσπιση νέων μορφών άμεσης δημοκρατίας, που θα φέρουν τον δημότη πιο κοντά στη δημοτική Αρχή με ξεκάθαρους, όμως, όρους και ζητούμενα;

Είναι, τελικά, σωστό να αντιμετωπίζουμε το εκλογικό σύστημα στην Αυτοδιοίκηση ως ένα τυπικό, επιμέρους και τελικά ξεκομμένο ζήτημα από την συνολική προσπάθεια της θεσμικής αναθεώρησης;

Η μεταρρύθμιση πρέπει να είναι μια προϋπάρχουσα συνθήκη για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι;

Πιστεύω ότι κανένα έμπειρο αυτοδιοικητικό στέλεχος δεν μπορεί να ισχυριστεί κάτι τέτοιο. Είμαστε υπέρ της θέσπισης της Απλής Αναλογικής στις εκλογικές διαδικασίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και πιστεύουμε ότι μπορεί να αποτελέσει μέρος της συνολικής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.

Είναι, άλλωστε, απόλυτη πεποίθησή μου ότι κανένας αιρετός δεν επιθυμεί μια νέα, τολμηρή μεταφορά αρμοδιοτήτων προς την κατεύθυνση της «αυτοκυβέρνησης”, να πραγματοποιηθεί επί ενός παρωχημένου μοντέλου διοίκησης των ΟΤΑ, το οποίο ενδυναμώνει υπερβολικά μονοπρόσωπα όργανα, όπως τους Δημάρχους.

Για να οδηγηθούμε στο τέλος, σε ένα κακέκτυπο της κεντρικής εξουσίας σε επίπεδο ΟΤΑ».

Σχέδιο νόμου για ΟΤΑ

Για το Σχέδιο Νόμου «Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, Ρύθμιση Θεμάτων ΟΤΑ, Και ‘Αλλες Διατάξεις» είπε ότι δεν αποσύρεται και θα κατατεθεί. «Ωστόσο, επιβάλλεται ένας διαχωρισμός για να αποφύγουμε δυσλειτουργίες. Υπάρχουν διατάξεις που πρέπει οπωσδήποτε να προωθηθούν εντός του Δεκεμβρίου, γιατί επείγουν και είναι αναγκαίες καθώς επιλύουν πρακτικά ζητήματα που έχουν ιδιαίτερη σημασία για συγκεκριμένους Δήμους. Και υπάρχουν διατάξεις που από την ίδια τους τη φύση συνδέονται με τη συνολική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Αυτή είναι η πρόθεσή μας και θέλω ειλικρινά να καθησυχάσω πολλούς από εσάς που αποκόμισαν την εντύπωση – βοήθησαν σ’ αυτό και ορισμένα δημοσιεύματα με βιαστικά συμπεράσματα – ότι οδηγούμαστε σε μια ακύρωση του νομοθετήματος.

Αναλαμβάνοντας τα νέα μου καθήκοντα συναντήθηκα τόσο με την ΚΕΔΕ και την ΕΝΠΕ, όσο και με την ΠΟΕ – ΟΤΑ. Θα αξιοποιήσω το βήμα που μου δίνετε για να απευθυνθώ στους εργαζόμενους των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κάθε κατηγορίας και ειδικότητας. Το Υπουργείο Εσωτερικών αναγνωρίζει τη συμβολή τους στην γενικότερη προσπάθεια που κρατάει όρθια την πατρίδα μας. Πιστεύουμε ότι έχουν να διαδραματίσουν έναν αποφασιστικό, καθοριστικό ρόλο σε κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης στην Αυτοδιοίκηση και επιζητούμε μια ειλικρινή σχέση μαζί τους.

Ένα από τα ζητήματα που μας απασχόλησαν στη συνάντηση με την Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ – ΟΤΑ ήταν αυτό της υπογραφής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Επαναλαμβάνω την πρόθεση του υπουργείου να προωθήσει το ζήτημα της υπογραφής νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Ταυτόχρονα, θα υπάρξει προσωπική μου διαμεσολάβηση στον Ειδικό Γραμματέα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν με συγκεκριμένο τρόπο τα ζητήματα της ενίσχυσης της Υγιεινής και Ασφάλειας στους χώρους εργασίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Θέλω να επαναλάβω ότι το υπουργείο, συνολικά η κυβέρνηση, έχει κάθε διάθεση να συνεργαστεί με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης για τα μικρά και μεγάλα ζητήματα που είναι μπροστά μας, παρά τις δυσκολίες που μας εμποδίζουν όλους να διαχειριστούμε ορισμένα θέματα όπως θα θέλαμε.

Στη βάση αυτής της αντίληψης, θα μιλήσω με τον Χρήστο Σπίρτζη για να βρούμε τρόπους να διευκολύνουμε το έργο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε σχέση με το νέο καθεστώς των δημοσίων συμβάσεων.

Ήδη έχω επικοινωνήσει με την Όλγα Γεροβασίλη προκειμένου οι διατάξεις για την κινητικότητα να μη δημιουργήσουν προβλήματα στους Δήμους και ιδιαίτερα στους πιο μικρούς.

Το ζήτημα της ριζοσπαστικής, δημοκρατικής μεταρρύθμισης που έχει ανάγκη ο τόπος, είναι ένα συλλογικό, συνεργατικό εγχείρημα. Η πόρτα μας θα είναι ανοιχτή και οι προσπάθειες ειλικρινείς».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ