Η εβδομάδα που μας πέρασε εξελίχθηκε σε… «Βατερλό» για την κυβέρνηση που για μια ακόμη φορά απέτυχε να εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά θετικές συγκυρίες, όπως ήταν οι επισκέψεις Μακρόν και Τζεντιλόνι στη χώρα μας, αλλά και η… άνετη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Η τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή στον Σαρωνικό, η πρόθεση της Eldorado να διακόψει τις επενδυτικές της δραστηριότητες στην Ελλάδα, αλλά και η δήλωση-βόμβα ανώτατου στελέχους του υπουργείου Οικονομικών για το ενδεχόμενο νέων μέτρων λιτότητας το 2018 προκαλούν κυβερνητική κρίση, φανερώνοντας για μια ακόμη φορά την αδυναμία του Μαξίμου να διαχειριστεί σοβαρά πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα.

Αποκαλύψεις Τσακαλώτου

Η διαφορετική προσέγγιση, που διατύπωσε κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας, σε σχέση με το τέλος του Μνημονίου το 2018 και την πιθανότητα λήψης νέων μέτρων δημοσιεύθηκε στον Τύπο υπό τη μορφή διαρροών και αποδίδεται στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, προκαλώντας σεισμό στο Μέγαρο Μαξίμου. Η τοποθέτηση του κ. Τσακαλώτου ήρθε λίγες μέρες μετά τις υποσχέσεις Τσίπρα για «13η σύνταξη» τον Δεκέμβριο και την ωραιοποιημένη εικόνα που παρουσίασε στη ΔΕΘ για το… χαρούμενο οικονομικό κλίμα που θα επικρατεί από την επόμενη χρονιά στη χώρα μας. Μάλιστα, ο κ. Τσίπρας είχε δηλώσει πως η τρίτη αξιολόγηση δεν θα περιλαμβάνει νέα επώδυνα μέτρα. Η πραγματικότητα όμως, σύμφωνα με τις διαρροές Τσακαλώτου, είναι τελείως διαφορετική, καθώς, όπως φέρεται να είπε, «για το 2017 δεν θα υπάρξει κανένα δημοσιονομικό πρόβλημα. Ισως να υπάρξει το 2018 γιατί είμαστε υποχρεωμένοι να πιάσουμε το 3,5%».

Ο υπουργός Οικονομικών φέρεται να δήλωσε μάλιστα ότι φέτος δεν θα δοθεί η λεγόμενη «13η σύνταξη», καθώς έτσι έχει ήδη συμφωνηθεί με τους δανειστές, διαψεύδοντας τον πρωθυπουργό, ο οποίος από τη Θεσσαλονίκη προανήγγειλε τη χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος. «Εχουμε συμφωνήσει πως αυτή η υπέρβαση δεν θα πάει στις συντάξεις. Ισως πάει στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης ή σε αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών ή σε αναπτυξιακά προγράμματα», φέρεται να δήλωσε ο κ. Τσακαλώτος.

Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, σε περίπτωση εκτροχιασμού των εσόδων και των στόχων για πλεόνασμα 3,5% είναι πολύ πιθανό εντός του 2018 να εφαρμοστούν μέτρα που είχαν συμφωνηθεί για το 2019 και το 2020, όπως είναι οι μειώσεις στις συντάξεις και η μείωση του αφορολογήτου.

Οι αποκαλύψεις Τσακαλώτου έρχονται λίγες μέρες πριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές για την τρίτη αξιολόγηση και διαμορφώνει ένα κλίμα αβεβαιότητας αλλά και κυβερνητικής σύγχυσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, στις συζητήσεις για την τρίτη αξιολόγηση οι δανειστές -και κυρίως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο- αναμένεται να επαναφέρουν στο τραπέζι το ζήτημα πρόσθετων μέτρων, κάτι το οποίο φαίνεται να γνωρίζει ο υπουργός Οικονομικών και για αυτό το λόγο με τις διαρροές προετοιμάζει το έδαφος στην ελληνική κοινωνία και την ίδια στιγμή στέλνει μηνύματα και στο Μέγαρο Μαξίμου.

Ενδεικτική είναι η δήλωση του εκπροσώπου του ΔΝΤ Τζέρι Ράις, ο οποίος, αναφερόμενος στις συζητήσεις για την τρίτη αξιολόγηση, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων.

Η κόντρα κρατάει χρόνια

Η κόντρα του Ευκλείδη Τσακαλώτου για τις πολιτικές επιλογές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα κρατάει… χρόνια. Οπως υποστηρίζουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσακαλώτος ήταν από τους πρώτους που ασκούσαν κριτική στον πρωθυπουργό από την εποχή που ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν στην αντιπολίτευση. Η νέα κόντρα ανάμεσα στους δυο άνδρες προκαλεί μείζον πολιτικό ζήτημα, αναδεικνύοντας την αναξιοπιστία του πρωθυπουργού και τις παραφωνίες που ήδη εμφανίζει η επιτελική ομάδα που θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς για την κρίσιμη τρίτη αξιολόγηση.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος προσπάθησε (Real Fm) να υποβαθμίσει το γεγονός υποστηρίζοντας πως δεν υπάρχει διάσταση απόψεων. «Ο υπουργός Οικονομικών και ο πρωθυπουργός συνεργάζονται σε καθημερινή βάση. Η τακτική αλλά και η στρατηγική που έχουμε είναι κοινή και δεσμεύει το σύνολο της κυβέρνησης». Ο κ. Τζανακόπουλος μάλιστα, παρουσίασε διαφορετική εικόνα από αυτή που διέρρευσε από το υπουργείο Οικονομικών. «Σε ό,τι αφορά το 2018 είμαστε αισιόδοξοι με βάση τα δεδομένα που παρουσιάζει αυτή τη στιγμή η ελληνική οικονομία, δηλαδή ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 1% μέχρι στιγμής, που είναι δυνατόν να προσεγγίζει ή ακόμη και να ξεπεράσει το 2% στο τέλος του χρόνου. Αλλά και με τις προβλέψεις που γίνονται για το 2018 θα έχουμε την επίτευξη των στόχων του προγράμματος».

Υπενθυμίζεται ότι το περασμένο καλοκαίρι η διάσταση απόψεων ανάμεσα στον Ευκλείδη Τσακαλώτο και στον Νίκο Παππά είχε δημιουργήσει και πάλι σοβαρό εσωκομματικό πρόβλημα και κυβερνητικούς τριγμούς. Η ένταση στις σχέσεις τους είχε αποτυπωθεί τον περασμένο Ιούλιο, όταν ο κ. Τσακαλώτος, μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, φέρεται να είχε ασκήσει κριτική στον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής για το ζήτημα των τηλεοπτικών αδειών, ενώ είχε αφήσει αιχμές και για το συντονισμό της κυβέρνησης. Λίγες μέρες πριν, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είχε προχωρήσει σε μια αμφιλεγόμενη και για πολλούς απρεπή δήλωση, λέγοντας πως «ο Τσακαλώτος είναι εξαιρετικός υπουργός και είναι κρίμα που δεν τον εμπιστεύεται ο Τσίπρας», προκαλώντας έτσι νέους πονοκεφάλους στην κυβέρνηση.

Τον Αύγουστο οι φήμες περί επικείμενης μετακίνησης ή απομάκρυνσης του κ. Τσακαλώτου από την κυβέρνηση είχαν φουντώσει, γεγονός που, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε προκαλέσει ιδιαίτερη ενόχληση στον υπουργό Οικονομικών. Ακολούθησε αμέσως μετά διάψευση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο οποίος φαίνεται πως είχε αναγκαστεί να εκφράσει τη βεβαιότητα πως ο κ. Τσακαλώτος θα είναι εκείνος που «θα διαπραγματευτεί την τρίτη αξιολόγηση».

Σενάρια κάλπης

Η πιθανότητα νέων μέτρων το 2018 φέρνει πιο κοντά το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, καθώς φαίνεται να ναυαγεί ήδη από τώρα το αφήγημα του πρωθυπουργού για έξοδο από τα Μνημόνια και επιστροφή στην κανονικότητα από τον Αύγουστο του 2018. Η απουσία πειστικού προεκλογικού αφηγήματος για τον ΣΥΡΙΖΑ αλλάζει τα δεδομένα και, σύμφωνα με πηγές της Κουμουνδούρου, «υπάρχει ισχυρή πιθανότητα να ανατραπεί ο κυβερνητικός σχεδιασμός για εξάντληση της τετραετίας».

Ο Αλέξης Τσίπρας, ερωτηθείς στη ΔΕΘ, δήλωσε πως «δεν ήρθαμε εδώ για να αποδράσουμε» και επανέλαβε πως οι εκλογές θα γίνουν το 2019. Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, ακόμη και ο «σκληρός πυρήνας» του Μαξίμου αντιλαμβάνεται πλέον ότι από τον Ιανουάριο του 2018 η κυβέρνηση εισέρχεται σε μια διακεκαυμένη ζώνη, όπου το αφήγημα περί εξόδου από τα Μνημόνια ξεθωριάζει και ο κίνδυνος εκλογικής συντριβής είναι μεγάλος. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν την υπεροχή της Ν.Δ. και τη συνεχή φθορά του ΣΥΡΙΖΑ.

Στη δημοσκόπηση της MARC (για το «Πρώτο Θέμα») το «γαλάζιο» προβάδισμα αγγίζει πλέον τις 15 μονάδες, ενώ αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι με βάση την ίδια έρευνα, το 81% των πολιτών θεωρεί ότι δεν πρόκειται να εφαρμόσει όσα εξαγγέλλει ο Αλέξης Τσίπρας ενώ ακόμη και το 66% των συριζαίων δεν πιστεύει τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού. Οι δημοσκοπήσεις που αναμένεται να δημοσιευθούν το επόμενο διάστημα τρομάζουν από τώρα την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ. Πηγές της Κουμουνδούρου τονίζουν στον «Ε.Τ.» πως ήδη παρασκηνιακά αρκετά στελέχη, κυρίως της ομάδας των «53+», εκφράζουν τη δυσφορία τους για αρκετές επιλογές της κυβέρνησης και το επόμενο διάστημα αναμένεται να την εκφράσουν και με επίσημο τρόπο.

Η αρνητική εξέλιξη που προέκυψε με το ενδεχόμενο νέων επώδυνων μέτρων λιτότητας, οι παλινωδίες στο θέμα των επενδύσεων αλλά και η λεγόμενη αριστερή στροφή που έχουν ζητήσει προκαλούν εσωκομματικές τριβές και μάλιστα αρκετοί ζητούν σύγκληση των κομματικών οργάνων. Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, αυτή την εβδομάδα αναμένεται να συνεδριάσει το Υπουργικό Συμβούλιο, όπου μεταξύ άλλων αναμένεται να τεθούν τα ζητήματα της τρίτης αξιολόγησης αλλά και της περιβαλλοντικής καταστροφής στον Σαρωνικό.

ΙΑΣΩΝ ΠΙΠΙΝΗΣ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής