Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ότι οι πιθανότητες να εξασφαλίσει καλύτερους όρους στη συμφωνία, αλλά και ξεκάθαρη δέσμευση για τη διευθέτηση του χρέους, όπως είχε υποσχεθεί στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για να ψηφίσουν τα νέα μέτρα λιτότητας, είναι πλέον ελάχιστες. Η «καθαρή λύση» που προσδοκούσε το Μαξίμου δεν είναι πλέον ο στόχος, καθώς το κρίσιμο αυτή τη στιγμή είναι να κλείσει η αξιολόγηση, να εκταμιευτεί η δόση (η Ελλάδα έχει ζητήσει 10 δισ.) και να υπάρξει απλά μια «λεκτική διατύπωση» για το χρέος, που θα μπορέσει ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για το QE.

Ωστόσο, το βράδυ της 15ης Ιουνίου ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει λόγους να… πανηγυρίζει γιατί θα έχει εκπέμψει το μήνυμα στην κοινωνία ότι μπορεί η κυβέρνηση να ψήφισε ένα νέο πακέτο σκληρών μέτρων λιτότητας και να έφερε και πάλι τη χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, αλλά τουλάχιστον προσπάθησε να αντισταθεί στις απαιτήσεις των δανειστών και διαπραγματεύτηκε σκληρά μέχρις εσχάτων, κάτι που -σύμφωνα με το αφήγημα της κυβέρνησης- δεν έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Οι… πλανήτες στη σωστή τροχιά

Μετά τους λεονταρισμούς και τις υπερ-φιλόδοξες προβλέψεις του πρωθυπουργού για τη διευθέτηση του χρέους, τώρα η κυβέρνηση προσγειώνεται απότομα στη σκληρή πραγματικότητα και πηγαίνει στο Eurogroup με έναν ξεκάθαρο στόχο: Να προχωρήσει σε ένα νέο επώδυνο συμβιβασμό, να κλείσει την αξιολόγηση και να εκταμιευτεί η δόση. Στο πλαίσιο αυτό το Μέγαρο Μαξίμου φρόντισε να μην αφήσει καμία εκκρεμότητα και για αυτό έφερε προς ψήφιση την Παρασκευή τα τελευταία προαπαιτούμενα. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το σενάριο της ρήξης από την πλευρά της Ελλάδας, ή ακόμη και της παραπομπής του ζητήματος στη Σύνοδο Κορυφής στις 22 Ιουνίου, έχει πλέον αποκλειστεί.

Ευρωπαίος αξιωματούχος, με τον οποίο συνομίλησε στις Βρυξέλλες ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, υποστηρίζει πως η ελληνική κυβέρνηση στις 22 Μαΐου πήγε στο Eurogroup απροετοίμαστη, γεγονός που σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούσε τις δηλώσεις περί γραβάτας. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δείχνει να ανταποκρίνεται πλήρως στις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση.

«Στο Eurogroup στις 22 Μαΐου η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη. Η κουβέντα που είχε γίνει τότε για το χρέος ήταν πολύ φιλόδοξη. Από τα 112 προαπαιτούμενα που είχαν εκπληρωθεί τώρα φθάσαμε στα 140. Ολα τα κουτάκια έχουν συμπληρωθεί», τονίζει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος και προσθέτει: «Απομένει η έκθεση συνέπειας και συμμόρφωσης. Πάνω σε αυτή τη βάση θα ληφθεί η απόφαση για την εκταμίευση της δόσης. Τώρα είναι απόλυτα εφικτό να κλείσει η αξιολόγηση και απόλυτα αναγκαίο, γιατί η χώρα έχει πληρωμές και τα περιθώρια είναι ασφυκτικά. Από αυτή την άποψη οι… πλανήτες μπαίνουν στη σωστή τροχιά όσο πλησιάζουμε στις 15 Ιουνίου».

«Ο Σόιμπλε θέλει να ρίξει την κυβέρνηση»

Αίσθηση προκαλεί η δήλωση που κάνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Στέλιος Κούλογλου, πως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών θέλει να ρίξει την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για να επαναφέρει το σενάριο του Grexit.

«Το πρόβλημα είναι διπλό: Από τη μια πλευρά ο Σόιμπλε έχει πεισμώσει. Θέλει να ρίξει την κυβέρνηση και να χρησιμοποιήσει την πολιτική κρίση στην Ελλάδα για να επαναφέρει το Grexit. Από την άλλη το ΔΝΤ ακολούθησε την τακτική που είχε αποτυπωθεί στην υποκλαπείσα συνομιλία Τόμσεν-Βελκουλέσκου, που διέρρευσε πέρυσι μέσω των Wikileaks: Οι Ελληνες υποχωρούν μόνο όταν βρίσκονται με το μαχαίρι στο λαιμό και δεν έχουν να πληρώσουν την επόμενη δόση. Κι αυτό έκαναν. Αυτό που έγινε όλους τους προηγούμενες μήνες αποδεικνύει πως οι κριτικές της αντιπολίτευσης, που υποστήριζε ότι η κυβέρνηση καθυστερεί, ήταν αβάσιμες. Στην πραγματικότητα παίζανε καθυστέρηση για να φέρουν την κατάσταση σε οριακό σημείο, βάζοντας κάθε φορά καινούργια θέματα στο τραπέζι», δηλώνει ο κ. Κούλογλου και προσθέτει: «Οποιαδήποτε απόφαση και αν ληφθεί στις 15 Ιουνίου, θα πρέπει να εξεταστεί από την άποψη του συσχετισμού των δυνάμεων ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές. Και ο συσχετισμός είναι συντριπτικά σε βάρος της Ελλάδας», τονίζει ο κ. Κούλογλου.

«Εκβιασμός»

Η προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να «εκβιάσει» τους Ευρωπαίους και ειδικά τη Γερμανία με το φόβο μιας νέας αναταραχής στην Ευρώπη, που θα μπορούσε να προκύψει εξαιτίας ενός νέου αδιεξόδου στην Ελλάδα, έπεσε στο κενό. Η αρχική εκτίμηση του πρωθυπουργού αλλά και στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ θα θελήσει να αποφύγει να πάει σε εκλογές με ανοικτό το θέμα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους αποδείχθηκε μια ακόμη αυταπάτη.

Κοινοτική πηγή επισημαίνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ότι η μέθοδος που χρησιμοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας γύρισε μπούμερανγκ και αντί να πιέσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, εγκλωβίστηκε στο αδιέξοδο που ο ίδιος δημιούργησε. «Το λάθος της κυβέρνησης ήταν ότι πίστευε πως η συμφωνία για το χρέος θα γίνει με έναν… αποκαλυπτικό τρόπο, ότι θα ανοιχτούν οι ουρανοί και θα βγουν δυο λευκά άλογα και θα έρθει η λύση… Αυτό ήταν λάθος. Με την τακτική που ακολούθησε δημιούργησε πιέσεις όχι στους δανειστές αλλά στους δανειζόμενους. Επιπλέον, όλο αυτό συνοδεύτηκε με γραφικότητες περί γραβάτας», τονίζει κοινοτική πηγή.

Ο πρωθυπουργός τώρα είναι αναγκασμένος να προσαρμόσει τις φιλόδοξες προσδοκίες του για το χρέος στα μηνύματα που εκπέμπουν οι δανειστές και να προχωρήσει σε μια νέα υποχώρηση. Ο ίδιος πριν από λίγες μέρες, μιλώντας στο Concordia Europe Summit, δήλωσε πως η κυβέρνηση θα πάει στο Eurogroup χωρίς… γκρίνια.

«Η Ελλάδα δεν προσέρχεται σε αυτό το τραπέζι επαιτώντας ούτε όμως και γκρινιάζοντας. Προσέρχεται, προτείνοντας συγκεκριμένες και χειροπιαστές λύσεις που μπορούν να γεφυρώσουν τις διαφορετικές οπτικές των εταίρων μας, δίνοντας διέξοδο. Γιατί πιστεύω ότι μπορούμε να δώσουμε διέξοδο, αρκεί να το θελήσουν όλοι. Αρκεί να μην επιτρέψουμε στις πολιτικές σκοπιμότητες να μας εμποδίσουν. Διότι και η Ευρώπη αλλά και η Ελλάδα έχουν ανάγκη σήμερα τη μετάβαση σε μια αναπτυξιακή ατζέντα», δήλωσε ο κ. Τσίπρας.

Αναζητούν λεκτική ντρίπλα για την… πολιτική ήττα

Το επικρατέστερο σενάριο είναι πως η κυβέρνηση θα δεχθεί στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου την πρόταση των δανειστών η οποία -όπως όλα δείχνουν- θα προβλέπει ότι το ΔΝΤ θα συμμετέχει στο πρόγραμμα αλλά χωρίς χρήματα και πως δεν θα υπάρχει καμία συγκεκριμένη δέσμευση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Ολες οι δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων τα τελευταία 24ωρα συγκλίνουν στη διαπίστωση πως η Ελλάδα πληροί τις προϋποθέσεις και πως η εκταμίευση της δόσης είναι σχεδόν βέβαιη. Χαρακτηριστική μάλιστα είναι η δήλωση του Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος κάλεσε τους Ευρωπαίους δανειστές να «μην παίζουν με τη φωτιά».

Σε κάθε περίπτωση, στο θέμα του χρέους η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει τον πήχυ πολύ χαμηλά και είναι πλέον έτοιμη για έναν επώδυνο συμβιβασμό και μια πολιτική ήττα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που φθάνουν στην Αθήνα από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η «λεκτική διατύπωση», στην οποία μπορεί να περιοριστεί πλέον η Αθήνα, είναι πολύ πιθανό να υπάρξει. Με τον τρόπο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει τη συμφωνία στο Eurogroup ως «θετική εξέλιξη» και αποτέλεσμα αμοιβαίων υποχωρήσεων.

Αρμόδια πηγή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, υποστηρίζει πως «είναι εφικτό να προκύψει τώρα ένας οδικός χάρτης για τη διευθέτηση του χρέους» και παρομοιάζει αυτή τη γενική προφορική περιγραφή που αναμένεται να γίνει για τη διευθέτηση του χρέους σαν «τροχιοδεικτικό».

«Είναι εφικτό να δημιουργηθεί μια τροχιοδεικτική μορφή διευθέτησης του χρέους, η οποία μπορεί να ξεκινήσει στις 15 Ιουνίου και να έχει μια ευκρίνεια που θα βοηθήσει στο εξής: Να βγάλει τα σύννεφα της αβεβαιότητας και να βοηθήσει στην αποκατάσταση του επενδυτικού κλίματος», επισημαίνει η ίδια πηγή. Το κρίσιμο πάντως, για την ελληνική κυβέρνηση είναι η «λεκτική διατύπωση» που θα υπάρξει στις 15 Ιουνίου να εξασφαλίζει την είσοδο της χώρας στο QE, καθώς οι εγγυήσεις για το χρέος και η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι οι δυο απαραίτητες προϋποθέσεις για την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση.

Επιστροφή στην κανονικότητα

Το Μέγαρο Μαξίμου βλέποντας τα χρονικά περιθώρια να στενεύουν ασφυκτικά, ευελπιστεί με το κλείσιμο της αξιολόγησης στις 15 Ιουνίου να ξεπεράσει τις συμπληγάδες, για τις οποίες μιλούσε ο πρωθυπουργός το Πάσχα, και να βάλει στο κάδρο την ανάπτυξη, με στόχο την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Κατά τις ίδιες εκτιμήσεις, η έξοδος στις αγορές παραμένει ένας εφικτός στόχος.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο πρωθυπουργός προσδοκά την ερχόμενη Πέμπτη να αποσαφηνιστούν τέσσερις βασικές παράμετροι που θα καθορίσουν την «επιστροφή στην κανονικότητα»:

1. Να επιβεβαιώσουν οι δανειστές ότι έχουν εκπληρωθεί και τα 140 προαπαιτούμενα.

2. Να υπάρχει ένα θετικό compliance report.

3. Να υπάρξει απόφαση για εκταμίευση ενός ποσού που δεν θα καλύπτει μόνο τις ανάγκες της χώρας, αλλά θα της επιτρέπει να καλύψει και πληρωμές του Δημοσίου σε ιδιώτες.

4. Να υπάρξει μια γενική προφορική περιγραφή για τη διευθέτηση του χρέους που θα καλύπτει πολιτικά εν μέρει την ελληνική κυβέρνηση.

Βουλευτές και «53» στερεύουν από ανοχή

Στον ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτές και κομματικά στελέχη αυτή τη στιγμή εκφράζουν διακριτικά τη δυσφορία τους, αλλά παραμένουν με το όπλο παρά πόδα, αναμένοντας την τελική έκβαση της συνεδρίασης του Eurogroup στις 15 Ιουνίου για να τοποθετηθούν δημόσια. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και η Εφη Αχτσιόγλου δέχθηκαν σκληρές επικρίσεις από βουλευτές του κόμματος, στην ενημερωτική συνάντηση που έγινε πριν από την ψήφιση των τελευταίων προαπαιτουμένων στη Βουλή.

Τα εσωκομματικά πυρά που φέρεται να δέχεται τις τελευταίες μέρες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ακόμη και από μέλη της ομάδας των «53+», προκαλούν αναταράξεις στην κυβέρνηση, που ετοιμάζεται να δεχθεί σκληρή κριτική αμέσως μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης για το περιεχόμενο της συμφωνίας, τη στρατηγική που ακολουθήθηκε αλλά και για την επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος.

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Στέλιος Κούλογλου επισημαίνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής πως μόλις κλείσει η συμφωνία θα μπορεί να γίνει μια αποτίμηση για πιθανά λάθη στις εκτιμήσεις και στη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση: «Πρέπει να περιμένουμε την τελική συμφωνία για να αξιολογήσουμε αν υπάρχουν πιθανά λάθη εκτιμήσεων ή στρατηγικής. Γενικώς μιλώντας δεν πρέπει να βάζει κανείς πολύ ψηλά τον πήχυ, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι η Κομισιόν ήταν επίσης πεπεισμένη ότι θα υπήρχε μια καλή συμφωνία για το χρέος», τονίζει ο κ. Κούλογλου.

Η δήλωση του κ. Πάνου Σκουρλέτη -μιλώντας σε κομματικό ακροατήριο στον Πειραιά- έκανε λόγο για «διαρκή πολιτική ήττα» και αποτυπώνει ξεκάθαρα το κλίμα δυσφορίας που επικρατεί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. «Ζούμε σε συνθήκες μιας διαρκούς πολιτικής ήττας. Είμαστε αναγκασμένοι διαρκώς να κάνουμε συμβιβασμούς. Αλλά ταυτόχρονα να μπορούμε να διακρίνουμε και ποιες είναι οι μικρές έστω δυνατότητες για να σώζουμε ή να κερδίζουμε πράγματα από τη συμφωνία με τους θεσμούς», είπε ο υπουργός Εσωτερικών.

ΥΠΟΓΡΑΦΗ: ΙΑΣΩΝ ΠΙΠΙΝΗΣ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής