Η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη με αθλητικές εκφράσεις που μερικές φορές χρησιμοποιούμε τόσο συχνά που θεωρούμε ότι βγήκαν από την ίδια τη ζωή. Ίσως να είναι και αλήθεια σε κάποιες περιπτώσεις, αν και οι περισσότερες εκφράσεις ή λέξεις φαίνεται να έρχονται από σπορ που δεν ξεκίνησαν στην Ελλάδα και η ορολογία τους είναι ξενική.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα σπορ αποτελούν τόσο μεγάλο κεφάλαιο για όλους τους ανθρώπους σε όλον τον πλανήτη, που έχουν επηρεάσει κάθε πτυχή της ζωής μας. Δεν είναι λοιπόν κάποιου είδους έκπληξη το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε τόσες πολλές εκφράσεις για να περιγράψουμε πράγματα που δεν έχουν σχέση με τον αθλητισμό. Απλώς γίνεται η αναλογία και το συμπέρασμα που βγαίνει είναι κατανοητό από όλους, ακόμη κι αν δεν ασχολούνται με τον αθλητισμό. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, οι λέξεις αυτές γίνονται και μέρος της ποπ κουλτούρας, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Δεν υπάρχει, όμως, λόγος για πολλές κουβέντες και ήρθε η ώρα να «ανοίξουν τα χαρτιά»! Ένας όρος του πόκερ που όλοι καταλαβαίνουν αμέσως και με μεγάλη ευκολία. Το πόκερ είναι ένα από τα αθλήματα που έχουν χαρίσει δεκάδες εκφράσεις στην καθημερινότητά μας. Αυτό είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό βέβαια, αν σκεφτεί κανείς πόσο σημαντικό σπορ υπήρξε για τη ζωή των Αμερικανών στα μέσα του 1800, όταν έγινε το αγαπημένο παιχνίδι της χώρας στα ποταμόπλοια του Μισισιπή.
Από εκεί, το πόκερ μεταφέρθηκε στα καζίνο του Λας Βέγκας και αποτέλεσε το πιο σημαντικό παιχνίδι τους, ενώ το επόμενο βήμα ήρθε με την τεχνολογική επανάσταση που έβαλε το πόκερ στην ψηφιακή εποχή. Με τη βοήθεια των κινητών τηλεφώνων και του internet, το παιχνίδι έγινε προσβάσιμο από όλους, κάθε στιγμή και από κάθε σημείο του πλανήτη. Κάπως έτσι έγιναν γνωστές λέξεις και εκφράσεις από την ορολογία του πόκερ που πέρασαν στην καθημερινή ζωή, αφού δεν έχουν αλλάξει εδώ και 200 χρόνια.
Δεν χρειάζεται, πλέον, να είναι κάποιος παίκτης για να καταλάβει ότι το «poker face» αναφέρεται σε κάποιον που δεν μπορούν οι άλλοι να «διαβάσουν» τα συναισθήματά του. Επίσης, όλοι καταλαβαίνουν ότι ο συνομιλητής δεν θέλει να συνεχίσει κάποια συζήτηση ή ενέργεια όταν πει «πάσο» και βάλει ένα τέλος στην κουβέντα. Ή όταν σε μία μεγάλη επιτυχία, ακούσεις ότι «έκανες κέντα» που δεν είναι ακριβώς το αντίστοιχο του full house, αλλά στην καθομιλουμένη σημαίνει ότι «πέτυχες διάνα».
Η «διάνα» αποτελεί βέβαια έκφραση από ένα άλλο σπορ, την τοξοβολία. Πρόκειται για το όνομα της θεάς Αρτέμιδος στα λατινικά: Diana. Η αρχαιοελληνική θεά του κυνηγιού είχε φυσικά τη φήμη της απόλυτης σκοπεύτριας και γι’ αυτό το λατινικό όνομά της με την τέλεια ευστοχία στο σημάδι δημιούργησαν αυτή την έκφραση.
Φυσικά, υπάρχουν δεκάδες αθλήματα που δάνεισαν εκφράσεις στην καθημερινότητά μας. Στο ποδόσφαιρο «η σέντρα», δηλαδή η έναρξη του ματς, δεν είναι ίδια με τη «σέντρα» που στην καθομιλουμένη σημαίνει ότι κάποιος έχει εκτεθεί με τις πράξεις του. Το «αυτογκόλ» έχει όμως ίδια σημασία στην καθημερινή ζωή, αφού «αυτογκόλ» βάζει κάποιος που έκανε ένα μεγάλο λάθος, όπως και στο ποδόσφαιρο.
Στο μπάσκετ, μία «ασίστ» καταλήγει σε καλάθι, αλλά στην καθημερινότητα μία «ασίστ» σημαίνει ότι κάποιος έκανε μία εύστοχη παρατήρηση, η οποία βοήθησε στην ολοκλήρωση μίας πετυχημένης ενέργειας ή δραστηριότητας. Με τον ίδιο τρόπο ένα «κάρφωμα» του μπάσκετ μπορεί στην καθομιλουμένη να χρησιμοποιηθεί επειδή κάποιος απάντησε με πολύ εμφατικό και σωστό τρόπο σε μία λανθασμένη παρατήρηση.
Στην πυγμαχία, ένα «χτύπημα κάτω από τη μέση» απαγορεύεται από τους κανόνες. Το ίδιο και στη ζωή, αφού η έκφραση αυτή σημαίνει ότι κάποιος χρησιμοποίησε μία ευαίσθητη πληροφορία για να πλήξει έναν άλλον άνθρωπο. Οι πυγμάχοι πετούν, επίσης, «λευκή πετσέτα» όταν δεν μπορούν να συνεχίσουν το παιχνίδι τους και το ίδιο μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε στην καθημερινότητα, όταν αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να είναι καλύτερος από κάποιον άλλον.
Ο κλασικός αθλητισμός έχει δώσει πολλές εκφράσεις επίσης, με πρώτη εκείνη της «νίκης στο νήμα», του «φώτο φίνις» ή της «βραχείας κεφαλής». Όλα χρησιμοποιούνται όταν οι αθλητές περνούν σχεδόν ταυτόχρονα τη γραμμή του τερματισμού και χρειάζεται η τεχνολογία για να φανεί ποιος κέρδισε. Οι ίδιες εκφράσεις χρησιμοποιούνται όταν κάποιος πετυχαίνει κάτι κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, δηλαδή «κέρδισε στο νήμα».