Τρεις ανατροπές
Την ίδια ώρα, με θρυαλλίδα την έλευση της Hard Rock (IRC) στο Ελληνικό, αναμένονται διαφοροποιήσεις στο κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας των καζίνο. Η πολιτεία αναζητά τη χρυσή συνταγή να φέρει σε 3 τομείς τη διεθνή πρακτική που ισχύει στους ναούς του τζόγου σε Λας Βέγκας και Μακάο υπό το πρίσμα των ευρωπαϊκών κανονισμών. Οπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, α) θα επιτραπεί το κάπνισμα στα καζίνο σε ειδικούς χώρους, β) θα υπάρξουν αλλαγές αναφορικά με την προσβασιμότητα (π.χ. ελαστικότητα στην είσοδο και ενίσχυση βιομετρικών δεδομένων), γ) θα υπάρξουν αλλαγές στον αυστηρό κανονισμό για το «ξέπλυμα χρήματος» στη χώρα ούτως ώστε να διευκολύνονται οι παίκτες τους εξωτερικού.
Στο επιχειρηματικό επίπεδο τα μικρά καζίνο μηχανεύονται τρόπους ούτως ώστε να παραμένουν κλειστά, η αγορά διαβλέπει εξελίξεις στο Καζίνο Ρίο, όπου πέραν της Glafka (που λέγεται ότι αιμοδοτείται από Fund της οικογένειας Χιόνη), ακούγεται ότι ερίζει για την απόκτησή του η οικογένεια GOMER που έχει εισέλθει στο Καζίνο Λουτρακίου και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες λίαν προσφάτως αγόρασε το ξενοδοχείο Kineta Beach έναντι του ποσού των 12 εκατ. ευρώ. Οι αλλαγές όμως που σχεδιάζονται από την ΕΕΕΠ αφορούν και στη δημιουργία νομοθετικού πλαισίου οριστικού κλεισίματος καζίνο (όχι στην αναστολή λειτουργίας του), εξέλιξη που φέρεται να προέκυψε μετά από αίτημα κλεισίματος του Casino Porto Caras.
Η αγορά
Εν τω μεταξύ «τζακ ποτ» πέτυχε για το 2023 η αγορά παιγνίων, καθώς η ανοδική πορεία συνεχίστηκε, με ρυθμούς ανάπτυξης που ξεπερνούν το 24% και με πονταρίσματα-ρεκόρ για το εντεκάμηνο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ).
Μεγάλος κερδισμένος αναδεικνύεται το Δημόσιο που μόνο για το 2023 θα εισπράξει πάνω από 500 εκατ. ευρώ από άμεσους φόρους και πάνω από 300 εκατ. από τους φόρους παικτών.
Τα χρήματα που στοιχημάτισαν οι Ελληνες (TGR) στο σύνολο των τυχερών παιχνιδιών (διαδικτυακά, καζίνο, ΟΠΑΠ, λαχεία και ιππόδρομος) εκτοξεύθηκαν στα 32,3 δισ. ευρώ από 26 δισ. ευρώ.
Για το ίδιο διάστημα τα ακαθάριστα έσοδα όλων των παρόχων (GGR) μετά την απόδοση κερδών ξεπέρασαν τα 2,3 δισ. ευρώ, έναντι 2,13 δισ. ευρώ του προηγουμένου έτους, καταγράφοντας άνοδο 8,45%.
Επιδόσεις
Νίκος Παπαθανάσης: Έγκριση χρηματοδότησης 682 επενδυτικών σχεδίων στις περιοχές της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
Πιο συγκεκριμένα, οι επιδόσεις ανά πάροχο διαμορφώνονται ως εξής:
* Διαδικτυακές εταιρίες: Τα διαδικτυακά παίγνια φαίνεται ότι προσελκύουν όλο και περισσότερους παίκτες με τα TGR από 18,9 δισ. ευρώ το 11μηνο του 2022 να ξεπερνούν τα 24 δισ. ευρώ το 11μηνο του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 27,4%.
Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) έφτασαν από 680 εκατ. ευρώ το 11μηνο του 2022 στα 769 εκατ. ενώ τα δικαιώματα Δημοσίου από τα on line παίγνια ξεπέρασαν τα 269 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 13%.
* Καζίνο: Αύξηση 27,5% παρουσίασαν τα ΤGR των 10 καζίνο, παρά το κλείσιμο του Ρίου και της Σύρου για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο 2023, φθάνοντας το 1,7 δισ. ευρώ από 1,3 δισ. ευρώ του προηγουμένου έτους. Τα ακαθάριστα κέρδη ξεπέρασαν τα 207 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 21,5%. Τα δικαιώματα Δημοσίου ξεπέρασαν τα 45,6 εκατ. ευρώ από τα 37,5 εκατ. ευρώ το 11μηνο του 2022.
* ΟΠΑΠ: Τα GGR του ΟΠΑΠ (πρακτορεία και Vlts) ανήλθαν σε 1,22 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο 4,2%, τα GGR των λαχείων (μαζί με το Ξυστό) στα 103,5 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 4,4%, και τα GGR του Ιπποδρόμου στα 8,18 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 5%.
Αντίστοιχα ο τζίρος του ΟΠΑΠ στο 11μηνο διαμορφώθηκε στα 6 δισ. (+11,9%), ο τζίρος των λαχείων στα 292,5 εκατ. ευρώ (+3,8%) και ο τζίρος του Ιπποδρόμου στα 32,7 εκατ. (+5,3%).
* Παράνομος τζόγος: Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της KAΠΑ Research για λογαριασμό της EEEΠ, που διενεργήθηκε στις αρχές του 2023, περίπου το 12% του πληθυσμού ή 800.000 χιλ. άτομα δαπανούν ασύλληπτα ποσά σε παράνομα τυχερά παιχνίδια. Ειδικότερα, δαπανούν σε νόμιμα και παράνομα παιχνίδια κάθε χρόνο 2.500 ευρώ ανά άτομο ή 2 δισ. ευρώ αθροιστικά. Από αυτά τα 2 δισ. ευρώ, το 60% (1,2 δισ. ευρώ) κατευθύνεται προς το παράνομο δίκτυο και το 40% (800 εκατ. ευρώ) στο νόμιμο δίκτυο.
Voria: Το project των 250 εκατ. ευρώ: Η μεγάλη επένδυση στο Μαρούσι
Εν αναμονή της Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) τελεί η μεγάλη επένδυση 250 εκατ. ευρώ της North Star και της Regency Entertainment στο Μαρούσι, προκειμένου να μπει στην τελική ευθεία για την έκδοση των οικοδομικών αδειών τους επόμενους μήνες.
Το συγκρότημα Voria περιλαμβάνει ξενοδοχείο πολυτελείας, χώρους πολιτισμού, εκδηλώσεων και συνεδρίων, εστίασης και ψυχαγωγίας, μεγάλους υπόγειους χώρους στάθμευσης, ενώ εκεί θα στεγαστεί και το υπό μετεγκατάσταση Καζίνο Πάρνηθας.
«Οδικές» παρεμβάσεις
Επιπρόσθετα ο στρατηγικός σχεδιασμός του έργου προβλέπει ουσιαστική λύση στο χρόνιο κυκλοφοριακό πρόβλημα της περιοχής, με εκτεταμένες παρεμβάσεις αναβάθμισης του τοπικού δικτύου.
Σε αυτό το πλαίσιο και σε συνεργασία με κορυφαίους συγκοινωνιολόγους ο φορέας της επένδυσης προχώρησε στην κατάρτιση Ειδικής Κυκλοφοριακής Μελέτης προκειμένου να εντοπίσει ακριβώς τα προβλήματα και να εισηγηθεί στοχευμένα ποιες είναι οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν. Συγκεκριμένα, με δαπάνες του φορέα, και με εισφορά γης 3,5 στρεμμάτων από την έκταση του οικοπέδου, θα δημιουργηθεί νέα ανεξάρτητη ανισόπεδη σύνδεση της Σπ. Λούη με τον παράδρομο της Λ. Κηφισίας, ο οποίος θα αποκτήσει και δύο επιπλέον λωρίδες κυκλοφορίας, μειώνοντας σημαντικά τη συμφόρηση.
Επίσης, διαμορφώνεται μια νέα ανεξάρτητη είσοδος από τη Νέα Φιλοθέη στο σημείο όπου συνδέονται η Σπ. Λούη με τη Λ. Κηφισίας και δημιουργείται πρόσθετη ανεξάρτητη λωρίδα δεξιάς στροφής επί της Σπ. Λούη η οποία θα εξυπηρετεί τους οδηγούς με κατεύθυνση προς το κέντρο.
Σημαντική αναβάθμιση θα γίνει και στη δυτική παράπλευρη οδό της Λ. Κηφισίας, ενώ βελτιώνεται η σηματοδότηση του υφιστάμενου ισόπεδου κόμβου εισόδου προς την περιοχή του έργου και προς τη Νέα Φιλοθέη από τη Σπ. Λούη.
Εκεί θα δημιουργηθεί και νέα ανεξάρτητη ανισόπεδη σύνδεση εξόδου της Νέας Φιλοθέης προς τις δυο κατευθύνσεις της Σπ. Λούη, δηλαδή προς Χαλάνδρι και προς το ανοδικό ρεύμα της Λ. Κηφισιάς. Η εκδίκαση των προσφυγών ήταν για τις 24 Ιανουαρίου αλλά όπως όλα δείχνουν οδεύει για τον Μάρτιο.
Ρύθμιση οφειλών για το Καζίνο Λουτρακίου
Το Καζίνο Λουτρακίου υποχρεώθηκε σε ρύθμιση των οφειλών του (χρέη ύψους 280 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου τα 200 εκατ. ευρώ προς ΕΦΚΑ και Δημόσιο) και υπέβαλε σχέδιο εξυγίανσης, το οποίο εξετάστηκε στο Πρωτοδικείο Κορίνθου, τον περασμένο Δεκέμβριο.
Το δικαστήριο είχε δώσει προθεσμία μέχρι τις 5 Ιανουαρίου προκειμένου να διευθετηθούν διαφωνίες μεταξύ των δύο μετόχων της κοινοπραξίας, της Club Hotel Casino Loutraki και εταιρίας του Δήμου Λουτρακίου, και πλέον αναμένεται η απόφαση.
Η ρύθμιση, σύμφωνα με πληροφορίες, προέβλεπε την καταβολή ενός εκατομμυρίου στο Δημόσιο και ενός ακόμα εκατομμυρίου στον ΕΦΚΑ με την κατάθεση της αίτησης εξυγίανσης, μηνιαίες καταβολές 100.000 ευρώ προς την ΑΑΔΕ και άλλων 100.000 προς τον ΕΦΚΑ εωσότου βγει η απόφαση για την επικύρωση της συμφωνίας και, επιπλέον, την καταβολή 19 εκατ. ευρώ προς τον ΕΦΚΑ και άλλων 7 εκατ. ευρώ προς την ΑΑΔΕ με την επικύρωση.
Κατόπιν, οι μηνιαίες δόσεις (180 συνολικά προς την ΑΑΔΕ και 240 συνολικά προς τον ΕΦΚΑ) αθροίζουν μηνιαίες καταβολές άνω των 500.000 ευρώ που θα πρέπει να τηρεί το Καζίνο Λουτρακίου προκειμένου να μη χάσει την άδειά του, άμεσα, ενώ προβλέπεται και η καταβολή άμεσα 20 εκατ. ευρώ.
Οι προτάσεις της ΕΕΕΠ για τα καζίνο: Εγκατάσταση υπό όρους και… λουκέτα
Προτάσεις για τη λειτουργία των καζίνο κατέθεσε η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων στο υπουργείο Οικονομίας. Ειδικότερα, η ΕΕΕΠ προτείνει:
* Διασφάλιση ελάχιστης κεφαλαιακής επάρκειας: Οι επιχειρήσεις από τα περισσότερα υφιστάμενα καζίνα έχουν πολύ περισσότερο «καταβεβλημένο κεφάλαιο» από το προβλεπόμενο ελάχιστο και αρνητικά ίδια κεφάλαια. Σε ό,τι αφορά τα ίδια κεφάλαια, γίνεται παραπομπή στις διατάξεις του εμπορικού νόμου, ο οποίος όμως ισχύει και σήμερα. Προτείνεται η ρύθμιση να αυστηροποιηθεί, προβλέποντας ότι αν τα ίδια κεφάλαια υπολείπονται του ελάχιστου καταβεβλημένου κεφαλαίου που προβλέπει ο νόμος, εφόσον σε εύλογο χρόνο δεν αναπληρωθεί η διαφορά, να τίθεται ζήτημα οριστικής ανάκλησης της άδειας. Για τις ΕΚΑΖ (Επιχειρήσεις Καζίνων) που θα αδειοδοτούνται, το καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο πρέπει να καλύπτει τα όρια του νόμου και τα συνολικά ίδια κεφάλαια να μην υπολείπονται αυτών των ορίων. Η μετατροπή των ιδίων κεφαλαίων σε αρνητικά να συνεπάγεται την οριστική ανάκληση της άδειας.
* Χορήγηση προσωρινής άδειας καζίνου: Εφόσον σε ένα καζίνο ανακληθεί οριστικά η άδεια, ξεκινάει από την ΕΕΕΠ η προβλεπόμενη διαδικασία νέας σύμβασης παραχώρησης και ο υπουργός Οικονομικών, για λόγους δημόσιας τάξης, μπορεί να χορηγήσει προσωρινή άδεια λειτουργίας του καζίνο, διάρκειας έως τριών ετών.
* Εποχική λειτουργία σε τουριστικές περιοχές: Τα καζίνο Ρόδου, Σύρου, Κέρκυρας και Πόρτο Καρράς μπορούν να λειτουργούν εποχικά, όπως προβλέπεται για τα υπό ίδρυση καζίνο Μυκόνου και Σαντορίνης, εφόσον μετατραπούν σε ΕΚΑΖ, πάντα υπό τον αυστηρό έλεγχο της ΕΕΕΠ.
* Τροποποίηση όρων της σύμβασης κατά τη μετατροπή σε ΕΚΑΖ: Κατά τη διαδικασία μετατροπής σε ΕΚΑΖ είναι δυνατόν, μετά από αίτησή τους στην ΕΕΕΠ, να τροποποιηθούν οι όροι της σύμβασης παραχώρησης. Σε αυτούς μπορούν να περιλαμβάνονται οι όροι που αφορούν το ελάχιστο απασχολούμενο προσωπικό. Μπορεί να αφορούν τη χωρική επέκταση της έδρας μέχρι τα όρια της Περιφέρειας. Μπορεί να αφορούν ειδικά προγράμματα παροχής κινήτρων και στήριξης πραγματοποίησης νέων επενδύσεων καθώς και άλλους όρους. Η τροποποίηση αποφασίζεται από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μετά από εισήγηση της ΕΕΕΠ.
* Μέρες λειτουργίας: Τα καζίνο, με αίτησή τους στην ΕΕΕΠ, μπορούν να ζητούν να εργάζονται ορισμένες μέρες την εβδομάδα για ορισμένη περίοδο ή σε ετήσια βάση. Η ΕΕΕΠ, αιτιολογημένα και με βασικό κριτήριο τη βιωσιμότητα, μπορεί να εγκρίνει το αίτημα.
* Μειωμένα δικαιώματα σε παραμεθόριες περιοχές: Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μετά από τεκμηριωμένη πρόταση της ΕΕΕΠ, μπορεί να προτείνει στη Βουλή τη μειωμένη καταβολή δικαιωμάτων του Δημοσίου επί των εσόδων από τυχερά παίγνια, από καζίνο που έχουν έδρα στη Μακεδονία και στη Θράκη, στο πλαίσιο της κλίμακας των ποσοστών που ορίζονται από το Ν. 4512/18.
* Μετεγκατάσταση υπό όρους: Οποιοδήποτε καζίνο, για λόγους βιωσιμότητας με τις αυστηρές διαδικασίες που εφαρμόστηκαν για τη μετεγκατάσταση του Καζίνο Πάρνηθας, μπορεί να μετεγκατασταθεί σε άλλη θέση οπουδήποτε στη χώρα, με ψήφιση νόμου για τις ειδικές προϋποθέσεις.
* Ειδικές ρυθμίσεις: Ειδικοί χώροι (studios) για διαδικτυακά παίγνια στις επιχειρήσεις καζίνο. Να επιτρέπεται η λειτουργία ειδικών χώρων διενέργειας τυχερών παιγνίων στις επιχειρήσεις καζίνο, σε πραγματικό χρόνο, και η μετάδοσή τους μέσω αδειοδοτημένων διαδικτυακών παρόχων τυχερών παιγνίων.
* Μείωση ορίων μέσων χρηματοδότησης παικτών: Μείωση του ορίου παροχής πιστώσεων από τα καζίνο στους παίκτες, από ποσό άνω των 50 χιλ. ευρώ σε ποσό άνω των 10 χιλ. ευρώ.
* Οικειοθελής αποποίηση άδειας: Παραχωρησιούχοι και διαδικτυακοί πάροχοι, εάν θέλουν να αποποιηθούν των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων της άδειας λειτουργίας, υποβάλλουν αίτημα στην ΕΕΕΠ και αυτή αποφασίζει. Οι γενικές προϋποθέσεις αποδέσμευσής τους ορίζονται με κανονισμό που εκδίδει η ΕΕΕΠ.
* Καζίνο σε κρουαζιερόπλοια εν πλω: Τα κρουαζιερόπλοια, έναντι τιμήματος που καταβάλλουν στην ΕΕΕΠ, μπορούν να λειτουργούν τα εγκατεστημένα σε αυτά καζίνο όταν πλέουν στα ελληνικά όρια και μόνον όταν δεν βρίσκονται σε αγκυροβόλιο. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται με κανονισμό της ΕΕΕΠ.
* Κατηγοριοποίηση ΕΚΑΖ Ευρέος Φάσματος: Εξουσιοδοτείται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να ορίζει κατηγορίες για τις ΕΚΑΖ Ευρέος Φάσματος, με κριτήριο το μέγεθος της επένδυσης ή άλλα χαρακτηριστικά.
* Διαφοροποίηση όρων λειτουργίας ΕΚΑΖ Ευρέος Φάσματος: Εξουσιοδότηση στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για ρύθμιση γενικών όρων λειτουργίας όπως προσβασιμότητα, χώροι καπνιζόντων, ρυθμίσεις για AML και προσωπικά δεδομένα, στις ΕΚΑΖ Ευρέος Φάσματος, με κριτήριο τη βιωσιμότητα και βάση τις ισχύουσες διεθνώς πρακτικές και μόνο περιορισμό σχετικές ρυθμίσεις του Ενωσιακού Δικαίου.
* Διαφοροποίηση δικαιωμάτων Δημοσίου για ΕΚΑΖ Ευρέος Φάσματος: Μετά από αιτιολογημένη πρόταση της ΕΕΕΠ, με κριτήριο τη βιωσιμότητα μίας επένδυσης σε ΕΚΑΖ Ευρέος Τύπου, ανάλογα και με την κατηγορία ή άλλα κριτήρια, μπορεί να διαφοροποιηθούν οι συντελεστές δικαιωμάτων του Δημοσίου επί των εσόδων από τυχερά παίγνια, στο πλαίσιο της κλίμακας που ορίζεται από τον Ν. 4512/18.