Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι ανατιμήσεις στο ελαιόλαδο συνεχίστηκαν με 6,4% -σημαντικά μειωμένες σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, καθώς η σύγκριση γίνεται σε επίπεδο έτους, οπότε άρχισε να ανεβαίνει η τιμή του «υγρού χρυσού»-, στα αποξηραμένα φρούτα και τους ξηρούς καρπούς με 6,2% και στα δημητριακά για πρωινό με 5,8%. Ακολούθησαν τα νερά, τα αναψυκτικά και οι χυμοί με 4,5%, τα λαχανικά με 4,3%, το μοσχάρι με 4,1%, τα ψάρια με 3,1%, η ζάχαρη και οι σοκολάτες με 2,8% και τα αλκοολούχα ποτά με 1,7%.
Οι τιμές
Τα εν λόγω στοιχεία επιβεβαιώνει και έρευνα αγοράς του «Ε.Τ.». Για παράδειγμα, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο μεγάλης εταιρίας που πέρυσι κόστιζε 13,22 ευρώ το λίτρο λόγω της συρρίκνωσης της παραγωγής, φέτος πωλείται στα ράφια στα 13,43 ευρώ, ήτοι 1,59% ακριβότερα. Ωστόσο, η τιμή αυτή είναι μειωμένη λόγω της πρωτοβουλίας της μειωμένης τιμής στην οποία συμμετέχει η εταιρία και πριν το μέτρο στοίχιζε 13,4 ευρώ το λίτρο (+8,2%). Πάντως, στελέχη τόσο του λιανεμπορίου όσο και των μεταποιητικών επιχειρήσεων ελαιολάδου προβλέπουν ότι η τιμή του από τον Μάρτιο του 2025 θα μειωθεί ακόμα και στα 9-10 ευρώ το λίτρο, καθώς η φετινή παραγωγή τόσο στην Ελλάδα όσο και στη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα, την Ισπανία, αναμένεται σχεδόν διπλάσια σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Δημητριακά
Με πολύ υψηλές τιμές έρχονται αντιμέτωποι οι καταναλωτές που θα αγοράσουν δημητριακά γνωστής πολυεθνικής, καθώς πωλούνται κατά 33,2% ακριβότερα από πέρυσι στα 13,85 από 10,4 ευρώ το κιλό. Ειδικότερα, η συσκευασία των 540 γραμμαρίων κοστίζει 7,48 ευρώ, όταν πέρυσι η συσκευασία των 600 γραμμαρίων ήταν στα 6,24 ευρώ. Δηλαδή, παρά το γεγονός ότι η συσκευασία συρρικνώθηκε (shrinskflation), η τιμή αυξήθηκε και μάλιστα σημαντικά. Σύμφωνα με εκπροσώπους του πρωτογενούς τομέα, οι διεθνείς τιμές των σιτηρών παρουσιάζουν αυξομειώσεις τον τελευταίο χρόνο λόγω της κλιματικής κρίσης, ενώ ήταν ήδη επιβαρυμένες ως αποτέλεσμα του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.
Ανατιμήσεις παρατηρούνται και στα αναψυκτικά και τους χυμούς, με τα μεν αναψυκτικά να επηρεάζονται από τις υψηλές τιμές της ζάχαρης και τους χυμούς από τις χρηματιστηριακές τιμές του χυμού πορτοκαλιού. Η ξηρασία που πλήττει τους πορτοκαλεώνες της Λατινικής Αμερικής έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της παραγωγής κι έχει εκτινάξει τις χρηματιστηριακές τιμές του χυμού πορτοκαλιού, οι οποίες έχουν αυξηθεί πάνω από 50% από τις αρχές του έτους. Ενδεικτικά, ένα λίτρο φρέσκος χυμός πορτοκαλιού πωλείται στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ στα 3,68 ευρώ από 3,5 ευρώ έναν χρόνο πριν, σημειώνοντας άνοδο κατά 5,14%. Μικρότερη είναι η αύξηση στα αναψυκτικά τύπου cola, με την τιμή τους να έχουν ανέβει από τα 1,35 στα 1,37 ευρώ το λίτρο.
Τα… φρέσκα
Με αυξημένους ρυθμούς τρέχουν οι αυξήσεις και στα λαχανικά, καθώς αν κι επηρεάζονται από την εποχικότητα, πέρυσι τέτοια εποχή οι εγχώριες ντομάτες κόστιζαν 1,98 ευρώ και φέτος 2,38 ευρώ το κιλό (+20,2%), ενώ οι πατάτες από τα 0,92 ευρώ «τσίμπησαν» στα 0,98 ευρώ το κιλό (+6,52%). Ωστόσο, στελέχη του κλάδου εκτιμούν ότι όσο θα προχωρά η παραγωγή, οι τιμές θα παρουσιάζουν σημάδια αποκλιμάκωσης, αν και ο καιρός παραμένει ένας παράγοντας απρόβλεπτος.
Τέλη κυκλοφορίας 2025: Μην την πατήσετε, δεν έχει παράταση - Αυτά είναι τα τσουχτερά πρόστιμα
Κρέατα, ψάρια σε ανοδική τροχιά
Ανοδικά κινούνται και οι τιμές του βόειου κρέατος και σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς η κατάσταση θα επιδεινωθεί το επόμενο διάστημα. Ενα κιλό σπάλα ελληνική πωλείται στα σούπερ μάρκετ στα 11,9 ευρώ το κιλό από 11,45 ευρώ έναν χρόνο πριν, ενώ τα μέτρα που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα πρέπει να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης εκτιμάται ότι θα φέρει νέες ανατιμήσεις. Οπως έχει αποδειχθεί από έρευνες των επιστημόνων, οι εκπομπές μεθανίου που προέρχονται από το…ρέψιμο των βοοειδών είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή. «Δεδομένου ότι η εκτροφή αγελάδων και βοοειδών έχει αρνητική επίδραση στο κλίμα, αναγκάζοντας την Ε.Ε. να λάβει μέτρα, αναμένεται να μειωθεί η παραγωγή τόσο κρέατος όσο και γάλακτος οδηγώντας ενδεχομένως σε αύξηση των τιμών», επισημαίνει στον «Ε.Τ.» υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ.
Τσιπούρες
Ακριβότερες κατά 8,33% σε σχέση με πέρυσι διατίθενται και οι τσιπούρες ιχθυοτροφείου από τα 6 στα 6,5 ευρώ το τεμάχιο των 350 γραμμαρίων. Οι ανατιμήσεις στα ψάρια αποδίδονται στην παρατεταμένη ζέστη με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αρκετά προς αλίευση ψάρια και να καταγράφονται ελλείψεις στην αγορά, ενώ οι ιχθυοκαλλιέργειες οριακά επαρκούν για την κάλυψη της ζήτησης.
Πικρή η γεύση της σοκολάτας
Σε ό,τι αφορά στις αυξήσεις στις σοκολάτες, οφείλονται στο ράλι ανόδου που ακολουθούν οι χρηματιστηριακές τιμές του κακάο τον τελευταίο χρόνο, φτάνοντας τις 10.200 δολάρια ο τόνος και παρουσιάζοντας αύξηση πάνω από 120% σε ετήσια βάση. Αιτία η ξηρασία που πλήττει τη Δυτική Αφρική. Ετσι, η σοκοφρέτα από τα 0,47 ευρώ πέρυσι ανήλθε φέτος στα 0,55 ευρώ, ενώ σοκολάτα γάλακτος γνωστής εταιρίας στοιχίζει 1,78 από 1,58 ευρώ έναν χρόνο πριν, με τις αυξήσεις να διαμορφώνονται στο 17% και στο 12,7% αντίστοιχα.
Τέλος, οι ανατιμήσεις στα αλκοολούχα ποτά συνδέονται με τη μειωμένη παραγωγή σταφυλιών το 2023, καθώς τα προϊόντα ωρίμανσης μπήκαν στην αγορά το 2024.
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΩΝ ΣΕ ΕΤΗΣΙΑ ΒΑΣΗ
ΠΡΟΪΟΝΤΑ | ΤΙΜΗ ΣΕ € (ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023) | ΤΙΜΗ ΣΕ € (ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2024) | ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) |
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 13,22 | 13,43 | +1,59% |
ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΟ (1 ΚΙΛΟ) | 10,4 | 13,85 | +33,17% |
COLA (1 ΛΙΤΡΟ) | 1,35 | 1,37 | +1,48% |
ΦΡΕΣΚΟΣ ΧΥΜΟΣ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ (1 ΛΙΤΡΟ) | 3,5 | 3,68 | +5,14% |
ΝΤΟΜΑΤΕΣ ( 1 ΚΙΛΟ) | 1,98 | 2,38 | +20,2% |
ΠΑΤΑΤΕΣ ΕΓΧΩΡΙΕΣ (1 ΚΙΛΟ) | 0,92 | 0,98 | +6,52% |
ΜΟΣΧΑΡΙ ΣΠΑΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (1 ΚΙΛΟ) | 11,45 | 11,90 | +3,9% |
ΤΣΙΠΟΥΡΑ ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΟΥ (350 ΓΡΑΜ.) | 6 | 6,5 | +8,33% |
ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ (38 ΓΡΑΜ.) | 0,47 | 0,55 | +17,02% |
ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ (105 ΓΡΑΜ.) | 1,58 | 1,78 | +12,66% |