Ειδικότερα, η στήριξη θα παρασχεθεί οριζόντια, δηλαδή σε όλα τα νοικοκυριά και κατοικίες (κύριες, εξοχικές), ενώ θα καλύψει μηνιαίες καταναλώσεις μέχρι 500 κιλοβατώρες. Το ύψος της επιδότησης θα ανακοινωθεί στις αρχές Αυγούστου, όταν θα έχουν οριστικοποιηθεί από τους προμηθευτές οι χρεώσεις των κυμαινόμενων προϊόντων τους για τον επόμενο μήνα, ενώ στόχος είναι να επιδοτηθεί η τιμή του ρεύματος για πάνω από τα 15 λεπτά ανά μεγαβατώρα. Ταυτόχρονα, η ενίσχυση στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου θα είναι μεγαλύτερη από αυτήν για τους υπόλοιπους οικιακούς καταναλωτές.

Σύμφωνα με τα όσα έκανε γνωστά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, τα μέτρα της κυβέρνησης θα κινούνται σε τρεις άξονες.

1. Ο πρώτος άξονας αφορά την έκτακτη επαναφορά του τέλους στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο, το οποίο θα επιβληθεί τουλάχιστον για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Το ακριβές ύψος ανά θερμική μεγαβατώρα θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες όπως είπε η ηγεσία του ΥΠΕΝ. Η ειδική εισφορά που αναλογεί σε κάθε Μονάδα Ηλεκτροπαραγωγής θα υπολογίζεται από τον Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Ανώνυμη Εταιρεία (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.).
2. Ο δεύτερος άξονας αφορά την επιδότηση νοικοκυριών τον Αύγουστο στα «πράσινα» και τα «κίτρινα» τιμολόγια που είναι κυμαινόμενα. Το ύψος της επιδότησης επίσης θα γίνει γνωστό στις αρχές του επόμενου μήνα.
3. Ο τρίτος και τελευταίος άξονας, αφορά την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας για την περίπτωση στρεβλώσεων που έχουν ενδημικά χαρακτηριστικά. Πιο συγκεκριμένα, θα υπάρξει από ελληνικής πλευράς ένα είδος μηχανισμού παρέμβασης σε περίπτωση στρέβλωσης της αγοράς και δυσλειτουργίας. Οταν, δηλαδή, κάποια χαρακτηριστικά παρουσιάζονται κατά διαστήματα, διότι υπάρχει μόνιμη στρέβλωση της αγοράς (χαρακτηριστικό παράδειγμα η παρούσα αύξηση των τιμών) για την οποία δεν υπάρχει επαρκής αντίδραση από την ευρωπαϊκή πλευρά. Πρόκειται, στην ουσία, για το μηχανισμό που είχε αξιοποιηθεί κατά το παρελθόν. Θα υπάρξει αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε η Ελλάδα να ενεργοποιήσει τη δυνατότητα αυτής της πρόνοιας.

Η κυβέρνηση αποφάσισε τα παραπάνω έκτακτα μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τα εξής δεδομένα:

-Ο μηχανισμός που αφορά σε πλαφόν στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έχει λήξει (30 Ιουνίου 2024).

-Η καινούργια ευρωπαϊκή Οδηγία προβλέπει όρους για έκτακτο μηχανισμό, που δεν εκπληρώνονται, παρά μόνο μετά από τρεις μήνες και διαπίστωση περιφερειακής ή κεντρικής, ενεργειακής κρίσης.

-Για τη στρέβλωση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς δεν ευθύνεται η Ελλάδα, καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας δεν καθορίζονται από τη χώρα μας.

Οπως επεσήμανε η υφυπουργός ΠΕΝ Αλεξάνδρα Σδούκου, η υπάρχουσα κατάσταση αφορά μια περιφερειακή ενεργειακή κρίση. «Η Ελλάδα δεν είναι στη χειρότερη θέση γιατί για παράδειγμα σε Ρουμανία και Ουγγαρία έχουν ακριβότερες τιμές από εμάς, χωρίς ωστόσο να αποτελεί αυτό άλλοθι. Γι’ αυτό πρώτοι προχωράμε σε μέτρα προς όφελος των καταναλωτών» είπε, τονίζοντας ταυτόχρονα πως η κυβέρνηση δείχνει τα άμεσα αντανακλαστικά της για μην υπάρξουν αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και επιβαρυνθούν οι πολίτες.

Διαχρονική στήριξη

Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου παρουσιάστηκαν οι πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση (από τον Ιούλιο του 2023 μέχρι σήμερα) για τη μείωση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος προς όφελος των καταναλωτών, των επιχειρήσεων-επαγγελματιών και των αγροτών.

Επισημάνθηκε πως τον Ιανουάριο του 2024, με τη μεταρρύθμιση των χρωματιστών τιμολογίων, επιτεύχθηκαν μέσες τιμές στα πράσινα τιμολόγια -όπου είναι η πλειονότητα των καταναλωτών- χαμηλότερες από αυτές του Δεκεμβρίου του 2023 (χρονική περίοδος με επιδοτήσεις). Συγκεκριμένα, μεσοσταθμική τιμή Ιανουαρίου 2024 ήταν 140 ευρώ/MWh.

Στη συνέχεια, λόγω της εποχικότητας και της πτώσης στις τιμές του φυσικού αερίου και σε αυτές των ρύπων οι τιμές κινήθηκαν περαιτέρω, πτωτικά (110 ευρώ/MWh, Μάιος 2024).

Τον Ιούνιο, υπήρξε κάποια άνοδος, συνακόλουθη της ανόδου στις τιμές του φυσικού αερίου και στις τιμές των ρύπων. Στην πράξη, υπήρξε επιστροφή στα επίπεδα Ιανουαρίου 2024. Μεσοσταθμικά μέχρι και τον Ιούλιο η τιμή χονδρικής του επταμήνου ήταν 130 ευρώ/MWh. 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΤΙΣ ΒΡΑΔΙΝΕΣ ΩΡΕΣ 

Το ντόμινο που ανεβάζει τις τιμές στη χώρα 

Μετά τις 11 Ιουλίου ήρθε ένας συνδυασμός καύσωνα διαρκείας στην Ελλάδα, μη αναμενόμενου καύσωνα σε όλη τη ΝΑ Ευρώπη, συν αυξημένη ζήτηση από την Ουκρανία και μη εκτόνωση της ζήτησης σε χώρες όπως η Ουγγαρία προς τη Δύση. Οι διασυνδέσεις των ανατολικών χωρών είναι πιο αδύναμες από ό,τι στη Γερμανία-Γαλλία, άρα η Αυστρία έχει τιμές 100 ευρώ και η Ουγγαρία έχει 800 ευρώ κάποιες ώρες. Γίνεται αποσύζευξη των δύο ενεργειακών συστημάτων, άρα δεν μπορεί να εισάγει φθηνή ενέργεια η Ανατολική Ευρώπη και γίνεται ένα ντόμινο ανεβάζοντας και τις δικές μας.

Η διάρκεια του φαινομένου είναι ήδη μια εβδομάδα και θα κρατήσει μερικές ημέρες ακόμα, εκτίμησε ο κ. Σκυλακάκης «αν δούμε τις εκτιμήσεις της αγοράς στα προθεσμιακά συμβόλαια, δεν θα συνεχιστεί τον Αύγουστο. Δεν είναι πάντα καλό εργαλείο πρόβλεψης τα προθεσμιακά, όμως είναι μια ένδειξη».

Πάντως, οι συνέπειες είναι ότι ξαφνικά έχουμε εκτίναξη κοντά στα 200 ευρώ και τα βράδια στα 650 ευρώ. «Δεν διαμορφώνονται αποκλειστικά από τη δική μας αγορά γιατί έχουμε ίδιες στη Βουλγαρία και υψηλότερες σε Ουγγαρία και Ρουμανία. Η ροή της ενέργειας συνήθως είναι να εισάγουμε τα βράδια από τη Βουλγαρία, αλλά τώρα κάνουμε μικρές εξαγωγές προς βορρά και φέρνουμε ρεύμα από την Ιταλία», σχολίασε.

Καταλήγοντας ο υπουργός είπε ότι «η κυβέρνηση δεν μπορεί να παραμείνει αδρανής, ειδικά όταν υπάρχουν “ουρανοκατέβατα κέρδη”, δηλαδή κέρδη τα οποία προέκυψαν όχι επειδή κάποιος έχει αυξημένο κόστος, αλλά από την αύξηση της ζήτησης και την αδυναμία προσφοράς. Αυτά τα “ουρανοκατέβατα κέρδη” δεν μπορούν να πλήξουν τους καταναλωτές», πρόσθεσε.

Απαλλαγή από το αναδρομικό ΕΤΜΕΑΡ

Οπως αποκάλυψε ο υπουργός, στην περίπτωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα υπάρξει πολύ σημαντικότερη ελάφρυνση, καθώς θα καλυφθεί το σύνολο των υποχρεώσεων για τις εκκαθαρίσεις του αναδρομικού ΕΤΜΕΑΡ. Ο υπουργός διευκρίνισε πως δεν θα υπάρξει επιδότηση στις επιχειρήσεις, καθώς για αυτό τον σκοπό θα χρειαζόταν έγκριση της Κομισιόν, αφού θα επρόκειτο για κρατική ενίσχυση.