Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης, παρουσιάζοντας τις αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο τόνισε ότι εφεξής οι ρυθμίσεις που θα βγάζει η πλατφόρμα του εξωδικαστικού για τους χαρακτηρισμένους ως οικονομικά ευάλωτους θα είναι υποχρεωτικά αποδεκτές από τους πιστωτές. Αν η τράπεζα ή κάποιος πιστωτής διαφωνούν στη ρύθμιση ή στο ότι ο οφειλόμενος είναι οικονομικά ευάλωτος θα πρέπει να προσφύγουν με δική τους ευθύνη κατά του εξωδικαστικού μηχανισμού και όχι του οφειλέτη, για να υποστηρίξουν τα επιχειρήματά τους.
Το μεσοδιάστημα…
Για το διάστημα που διαρκεί η εκκρεμοδικία, ο οφειλέτη θα έχει την υποχρέωση να εξυπηρετεί την κατά κανόνα χαμηλότερη δόση που έχει προκύψει από τη ρύθμιση του εξωδικαστικού.
Παρόλα αυτά, ο οφειλέτης θα διατηρήσει το δικαίωμα να μην αποδεχτεί τη ρύθμιση που θα προκύψει από τον αλγόριθμο του εξωδικαστικού ακολουθώντας άλλο τρόπο ρύθμισης της οφειλής του.
Υπενθυμίζεται ότι η ιδιότητα του ευάλωτου δανειολήπτη τεκμηριώνεται για εισόδημα έως 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ, για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Το συνολικό εισόδημα δε, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Η ακίνητη περιουσία σε όρους αντικειμενικής τιμής για μονοπρόσωπο νοικοκυριό δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ, για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ
Πρόσθετες ελαφρύνσεις
Πρόσθετη ελάφρυνση για το σύνολο των οφειλετών που θα προσφέρουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό για την ρύθμιση των οφειλών τους είναι η πρόθεση με κάποια προσαρμογή των κριτηρίων και των δόσεων που θα γίνει στην πλατφόρμα να γίνεται κούρεμα της αρχικής οφειλής ανεξάρτητα από την πηγή έως και 28%. Σήμερα το μέσο κούρεμα οφειλής όσων έχουν ενταχθεί στο εξωδικαστικό μηχανισμό είναι 17% .
Μια ακόμη αλλαγή είναι ότι εφεξής με την ένταξη του οφειλέτη σε ρύθμιση μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού είτε προς το Δημόσιο είτε προς τράπεζες κλειδώνει στο 3% για τα 3 πρώτα χρόνια της ρύθμισης.
Επίσης επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, μέσω της συμπλήρωσης της διάταξης και της άμεσης έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Αυστηρός κώδικας για τους servicers
Στο ίδιο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνεται και ένα πακέτο υποχρεώσεων για τους servicers σε ό,τι αφορά την ενημέρωση των δανειοληπτών. Η μη συμμόρφωση θα έχει ως συνέπεια πρόστιμα έως 500.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας.
- Να προστατεύουν τα προσωπικά στοιχεία και την ιδιωτική ζωή των δανειοληπτών (σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών).
- Να επικοινωνούν με τους δανειολήπτες με τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή, και να σέβονται.
- Να γνωστοποιούν στο δανειολήπτη εγγράφως, σε γλώσσα σαφή και κατανοητή, μετά από οποιαδήποτε μεταβίβαση πίστωσης και πάντα πριν από την πρώτη είσπραξη οφειλών, αλλά και όποτε ζητείται από το δανειολήπτη, μεταξύ άλλων τα εξής:
- Να καθιερώσουν διαφανείς, άμεσες και δωρεάν διαδικασίες για τη διαχείριση των καταγγελιών των δανειοληπτών.
- Να εφαρμόζουν μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου, που να διασφαλίζουν:
Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα στους servicers να χορηγούν δάνεια σε δανειολήπτες, των οποίων τις πιστώσεις διαχειρίζονται οι ίδιοι ή άλλοι servicers, με αποκλειστικό σκοπό την αναχρηματοδότηση των πιστώσεων ή την αναδιάρθρωση της δανειολήπτριας επιχείρησης.
Να διαχειρίζονται χωρίς τη δυνατότητα απόκτησης ων ακίνητων που αποτελούσαν ασφάλεια για τα δάνεια που διαχειρίζονται και έχουν μεταβιβαστεί στο δικαιούχο της απαίτησης.
Ανάκτηση ακινήτου
Με βάση άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι:
* Με τη λειτουργία του υπό σύσταση νέου φορέα ανάκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων αίρεται η υποχρέωση της πληρωμής του συνόλου της 12ετούς μίσθωσης αν ο δανειολήπτης ανακτήσει το ακίνητο νωρίτερα. Επίσης, εφεξής θα έχει τη δυνατότητα να ανακτήσει το ακίνητό με τιμή μειωμένη έως 30% επί της εμπορικής αξίας
* Προβλέπεται η σύσταση μητρώου παρακολούθησης ιδιωτικού χρέους.
* Συμπληρώνεται η νομοθεσία για την παροχή δανείων από μη τραπεζικά ιδρύματα. Θα αφορά την παροχή καταναλωτικών στεγαστικών και υπό προϋποθέσεις επιχειρηματικών δανείων για αναχρηματοδότηση δανείων που έχουν ληφθεί από τις εμπορικές τράπεζες.
* Αναδεικνύεται και επεκτείνεται το αυτόματο σύστημα πληρωμών Iris για συναλλαγές μέχρι 500 ευρώ χωρίς τραπεζική προμήθεια. Μάλιστα θεσπίζεται υποχρέωση από τους ελεύθερους επαγγελματίες να συνδεθούν με την πλατφόρμα και να δέχονται πληρωμές μέσω του Iris
* Μειώνονται οι φόροι συγκέντρωσης κεφαλαίου (από 0,5% σε 0,2%) και χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 50%, σε 1 τοις χιλίοις.
* Προβλέπεται η άμεση ανακοίνωση των παραβάσεων που διαπιστώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στο πλαίσιο των ελέγχων στους κλάδους που εποπτεύει (τράπεζες, servicers, ασφαλιστικές εταιρίες) πριν την έκβαση δικαστικών προσφυγών.