Καθώς εξελίσσονται οι ενεργειακές της ανάγκες, η Ευρώπη θα πρέπει να προχωρήσει σε αποανθρακοποίηση της οικονομίας της με την καθαρή και ανανεώσιμη ενέργεια να αναμένεται να φτάσει το στόχο του 60% έως το 2050. Μία νέα μελέτη του Compass Lexecon, που παρήγγειλε η Eurelectric, καταδεικνύει την ανάγκη να υπάρξει μία νέα προσέγγιση για την ενεργειακή ασφάλεια βασισμένη στον καθαρό εξηλεκτρισμό ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές καυσίμων, να περιοριστεί η έκθεση στις τιμές των εμπορευμάτων και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα στις κρίσεις.
Η υπάρχουσα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενέργεια υιοθετήθηκε το 2014 σε μία στιγμή που οι χώρες εξαρτιούνταν σε πολύ σημαντικό βαθμό από τις ρωσικές εισαγωγές και οι ανανεώσιμες πηγές αποτελούσαν ένα πολύ μικρό ποσοστό στο συνολικό ενεργειακό μείγμα. Σήμερα, η εικόνα αυτή έχει αλλάξει εντελώς. Οι εισαγωγές ενέργειας αναμένεται να μειωθούν από το 60% των αναγκών της ΕΕ το 2022 στο 13% έως το 2050, χάρη στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών και της θέρμανσης. Οι ΑΠΕ αναμένεται να αποτελούν το 69% της συνολικής ενέργειας έως το 2030, ενώ το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο αναμένεται σταδιακά να εξαλειφθούν. Οι εξελίξεις αυτές απαιτούν μια ολοκληρωμένη ενεργειακή προσέγγιση ασφάλειας.
«Ο τελευταίος χρόνος μας έδειξε ότι η προσέγγιση του συνεχίζουμε-με-την-ίδια-τακτική (business-as-usual) στην Ευρώπη δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Με τις απειλές που βρίσκεται αντιμέτωπος ο τομέας μας, η ασφάλεια εφοδιασμού εξελίσσεται σε επείγουσα προτεραιότητα, την οποία πρέπει να παραδεχτούν οι πολιτικοί και οι ρυθμιστικές αρχές», δήλωσε ο Πρόεδρος της Eurelectric και διευθύνων σύμβουλος της E.ON, Leonhard Birnbaum.
Για να διασφαλιστεί η παροχή ενέργειας στην Ευρώπη, η μελέτη προτείνει την ενδυνάμωση τριών πυλώνων:
- Καλύτερος προγραμματισμός: μόνο αν τοποθετήσει κανείς όλα τα κομμάτια μαζί μπορεί να δει ολόκληρη την εικόνα. Τα πλαίσια ετοιμότητας θα πρέπει να καλύπτουν ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, να περιλαμβάνουν όλους τους ενεργειακούς φορείς, τις υποδομές, να εκτείνονται σε μεγαλύτερα χρονικά πλαίσια και να συνυπολογίζουν εξωτερικές απειλές για τον καλύτερο εντοπισμό των αναγκών του συστήματος.
- Ευελιξία: Θα χρειαστεί τεράστια ευέλικτη χωρητικότητα για τη συμπλήρωση των στοχαστικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – 175 GW θα πρέπει να προέρχονται από νέες τεχνολογίες αποθήκευσης και την απόκριση ζήτησης έως το 2030. Για να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις, οι μηχανισμοί χωρητικότητας και τα προγράμματα υποστήριξης ευελιξίας θα είναι κρίσιμης σημασίας.
- Λειτουργικές αγορές: τα αποτελεσματικά μηνύματα τιμών θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες του συστήματος και να επιτρέπουν στους καταναλωτές να συμβάλλουν στην ασφάλεια του εφοδιασμού προσαρμόζοντας τη χρήση ενέργειας.
«Δεν θα είναι μία εύκολη προσπάθεια. Ας βεβαιωθούμε ότι η Ευρώπη έχει το σωστό όραμα», κατέληξε ο Leonhard Birnbaum.
Η μελέτη θα παρουσιαστεί επίσημα στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.