Τα δεδομένα έχουν αλλάξει, με την αμεσότητα και ευκολία του ηλεκτρονικού χρήματος να αλλάζουν τον χάρτη της αγοράς, όμως αυτή είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, είναι η ταχύτητα και η ευκολία που μπορεί κάποιος να πέσει θύμα απάτης. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να περάσουν και μήνες και να μην το καταλάβει καν. Με τα θετικά και τα αρνητικά τους, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι εδώ για να μείνουν και ήδη έχουν αλλάξει το πρόσωπο της αγοράς, ανατρέποντας τις συνήθειες των καταναλωτών.
Εκθεση ΕΚΤ
Στο θέμα της απορρόφησης τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους, με τους καταναλωτές να έχουν αγκαλιάσει την ευκολία των συναλλαγών και την ασφάλεια να μην κουβαλούν χρήματα πάνω τους. Οπως περιγράφεται σε έκθεση της ΕΚΤ, η χώρα μας κατέγραψε αύξηση στις ηλεκτρονικές συναλλαγές κατά 58% από το 2019, ανεβαίνοντας τρεις θέσεις στην κατάταξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην 22η από την 25η. Αν και έχουμε αύξηση σχεδόν 58%, η Ελλάδα παραμένει στις τελευταίες θέσεις της Ε.Ε., καθώς σε άλλες χώρες οι ηλεκτρονικές αγορές κυριαρχούν για αρκετά χρόνια. Η ειδική υπηρεσία της ΕΚΤ, μετρώντας τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν, λέει ότι στο τέλος του 2021 ο αριθμός των ηλεκτρονικών συναλλαγών έφτασε τα 2,146 δισεκατομμύρια. Αυτοί οι αριθμοί δεν είναι τα ποσά που «άλλαξαν χέρια», αλλά οι ίδιες οι συναλλαγές!
Στο σύνολο της ευρωζώνης ο συνολικός αριθμός πληρωμών χωρίς μετρητά αυξήθηκε το 2021 κατά 12,5%, στα 114,2 δισ., σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και η αντίστοιχη συνολική αξία αυξήθηκε κατά 18,6%, στα 197 τρισ. ευρώ. Οι πληρωμές με κάρτα αντιπροσώπευαν το 49% του συνόλου των συναλλαγών, ενώ οι μεταφορές πιστώσεων το 22% και οι άμεσες χρεώσεις το 20%. Ο αριθμός των μεταφορών πίστωσης εντός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε το 2021 κατά 8,6%, στα 25,1 δισεκατομμύρια, και η συνολική αξία αυξήθηκε κατά 19,3%, στα 184,2 τρισ. ευρώ. Ο αριθμός των καρτών στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε το 2021 κατά 4,6%, σε 637,7 εκατ. Με συνολικό πληθυσμό 343 εκατ. κατοίκους, αυτό αντιπροσωπεύει περίπου 1,9 κάρτα πληρωμής ανά κάτοικο της ζώνης του ευρώ.
Στοιχεία
Όλγα Κεφαλογιάννη: Νέα χρονιά ρεκόρ το 2024 για τον ελληνικό τουρισμό
Ακόμα και αν σημαντικό μέρος αποδοθεί στις ειδικές συνθήκες και περιορισμούς που δημιούργησε η πανδημία, η πρόοδος δεν αναμένεται να γυρίσει πίσω. Το φυσικό χρήμα οδεύει προς συρρίκνωση, την ώρα που η χρήση του ηλεκτρονικού αυξάνεται με άλματα. Τα στοιχεία δείχνουν αύξηση κατά 379 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020 και 789 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019. Η ανάλυση των αριθμών δείχνει περίπου 201 συναλλαγές ανά κάτοικο της χώρας το έτος. Αν το συγκρίνουμε με το 2020, η διαφορά είναι 36 περισσότερες κάθε χρόνο και περίπου 74 περισσότερες συναλλαγές σε σχέση με το 2019. Τα νούμερα φαίνονται μεγάλα και εντυπωσιάζουν σε πρώτη ανάγνωση, αλλά υπενθυμίζουμε ότι βρισκόμαστε κοντά στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για παράδειγμα, ο αντίστοιχος αριθμός στο σύνολο της ζώνης του ευρώ είναι 333 συναλλαγές κάθε έτος ανά κάτοικο. Σχεδόν 33% περισσότερο από την καλύτερη ελληνική επίδοση. Η τεράστια διαφορά φαίνεται όταν δούμε τις χώρες που βρίσκονται κοντά ή στην κορυφή της λίστας, όπου για παράδειγμα, το Λουξεμβούργο έχει τις περισσότερες από κάθε άλλη χώρα, 7.576 συναλλαγές ανά κάτοικο ανά έτος.
ΟΙ ΑΠΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΑ «ΟΠΛΑ» ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Ολα τα στατιστικά δείχνουν ότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές ολοένα και αυξάνονται. Είναι όμως ασφαλείς; Η απάντηση είναι «όχι». Η απάντηση στις απάτες είναι μία επέκταση του… οπλοστασίου που έχουν οι τράπεζες για να μην μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε έναν λογαριασμό, εκτός από τους νόμιμους ιδιοκτήτες του.
Οι τελευταίες εξελίξεις είναι τα push notifications, δηλαδή ενημερώσεις για συναλλαγές σε on-line περιβάλλον. Οταν πας να κάνεις μία αγορά ή μεταφορά ποσού ηλεκτρονικά, η τράπεζα στέλνει μία ενημέρωση στο κινητό σου πριν ολοκληρωθεί, για να πιστοποιήσεις ότι γίνεται εν γνώσει σου. Ακόμα και αν κάποιος έχει με κάποιον τρόπο αποκτήσει πρόσβαση στον λογαριασμό, δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς να το ξέρει το κινητό σου.
Το δεύτερο μεγάλο «όπλο», το οποίο δουλεύει διαφορετικά, αλλά στην ίδια λογική, είναι τα μηνύματα με τον ειδικό κωδικό μίας χρήσης που αποστέλλονται με μήνυμα sms ή πολλές φορές και σε viber στον αριθμό κινητού που έχει δηλώσει ο πελάτης στην τράπεζα.
Τι είναι τα tokens
Για πιο συνολικές λύσεις, η Visa λέει ότι το μέλλον της ταυτοποίησης εξαρτάται από τα tokens. Ηδη η εταιρία ανακοίνωσε ότι πλέον τα Visa Tokens ξεπερνούν τις φυσικές κάρτες Visa που βρίσκονται σε κυκλοφορία, με την υπηρεσία Visa Token να έχει εκδώσει 4 δισ. token. Η υπηρεσία αντικαθιστά τους 16ψήφιους αριθμούς των καρτών Visa με ένα ψηφιακό token που μόνο η Visa μπορεί να αποκωδικοποιήσει, συμβάλλοντας στην προστασία των δεδομένων του λογαριασμού από ενδεχόμενη απάτη. Η ανάλυση της Visa δείχνει ότι μεταξύ άνω των 8.600 εκδοτών καρτών και 800.000 εμπόρων τα Visa tokens συνέβαλαν στη μείωση στα ποσοστά απάτης κατά 28% και σε αύξηση των εγκρίσεων κατά 3%, αυξάνοντας έτσι τις πωλήσεις για τους εμπόρους, εξοικονομώντας τους παράλληλα χρήματα για έξοδα που σχετίζονται με την απάτη. Στους διάφορους νέους κινδύνους οι τράπεζες απαντούν με νέα όπλα. Το μέλλον φαίνεται να είναι όλο και πιο «ηλεκτρονικό», αλλά ο καθοριστικός παράγοντας της ασφάλειας παραμένει ο άνθρωπος.