Σημειώνεται ότι Scope και DBRS ήταν οι πρώτοι οίκοι που είχαν δώσει την επενδυτική βαθμίδα στο ελληνικό αξιόχρεο, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια S&P και Fitch. Η S&P αναβάθμισε περαιτέρω το outlook της αξιολόγησης σε θετικό από σταθερό στις 19 Απριλίου ενώ η αξιολόγηση της Moody’s παραμένει μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική, με τον οίκο να αναβαθμίζει το outlook σε θετικό στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Οπως αναφέρει, η αναβάθμιση σε BBB αντανακλά την προσδοκία της Scope για συνεχιζόμενη μείωση του δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια. Αυτή η πτώση βασίζεται στην ευνοϊκή δυναμική του χρέους, παράλληλα με τα ισχυρότερα από τα αναμενόμενα πρωτογενή πλεονάσματα και τη σχετιζόμενη περαιτέρω μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Η ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος ενισχύεται από την πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), τις ιδιωτικοποιήσεις συστημικών τραπεζών και τη σταδιακή απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTC) στους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Επιπλέον, η υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, η μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και η πιο διαρκής υποστήριξη από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ενισχύουν τη βιωσιμότητα και την τάση όσον αφορά στην ανάπτυξη.
Ο πρώτος μοχλός της κατά μία βαθμίδα αναβάθμισης της αξιολόγησης της Ελλάδας σε BBB αντανακλά τη διαρκή μείωση του δημόσιου χρέους της. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ευνοϊκή δυναμική του χρέους, όπως υποστηρίζεται από μια τις βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα, το χαμηλό μέσο κόστος επιτοκίων του ανεξόφλητου χρέους και τη δέσμευση της κυβέρνησης για δημοσιονομική σύνεση.
Ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε σημαντικά από το υψηλό κατά την κρίση της πανδημίας στο 212,6% του ΑΕΠ, φθάνοντας περίπου στο 155,3% έως το τέλος του 2024, αντιπροσωπεύοντας σημαντική μείωση 57% από το τέλος του 2019. Η ισχυρή οικονομική ανάκαμψη από το 2ο τρίμηνο του 2020, παράλληλα με τον αυξημένο πληθωρισμό και τα μειωμένα ελλείμματα έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση του χρέους και οι κινητήριες δυνάμεις φαίνονται αρκετά βιώσιμες ώστε να διατηρούν τη συνεχιζόμενη πτώση του, ακόμη και με βαθμιαία συγκράτηση.
Ο δείκτης χρέους προβλέπεται να μειωθεί στο 145% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2025, πριν υποχωρήσει περαιτέρω στο 132% έως το τέλος του 2029. Εάν ολοκληρωθεί, θα αντιπροσωπεύει τον χαμηλότερο δείκτη χρέους της Ελλάδας από την αρχή της κρίσης το 1ο τρίμηνο του 2010. Οι προβλέψεις για το χρέος για την Ελλάδα έχουν ενισχυθεί λόγω της συνεχιζόμενης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης, καθώς η κυβέρνηση αναμένεται να υπερβεί την εκτίμηση στον προϋπολογισμό για πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ. Η Scope έχει επικαιροποιήσει τις μεσοπρόθεσμες παραδοχές της και αναμένει ότι η κυβέρνηση θα εμφανίζει κατά μέσο όρο πρωτογενές πλεόνασμα 2,75% κατά την περίοδο 2024-27.
Η συνεχής εστίαση στη δημοσιονομική σύνεση παρέχει στον Scope αυξημένη εμπιστοσύνη στην ικανότητα της κυβέρνησης να επιτύχει και να διατηρήσει αυξημένους στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος ενόψει των επόμενων γενικών εκλογών, χωρίς απρόβλεπτες κρίσεις. Τα πρωτογενή πλεονάσματα ευθυγραμμίζονται με πιο συγκρατημένα δημοσιονομικά ελλείμματα, με μέση πρόβλεψη στο 0,7% του ΑΕΠ για την περίοδο 2024-29.
Οι καθοδικοί κίνδυνοι για το βασικό σενάριο της Scope περιλαμβάνουν: i) μια απότομη οικονομική ύφεση. ii) μια απροσδόκητη επιστροφή σε χαμηλότερο πληθωρισμό. iii) απότομη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού. και/ή iv) σημαντική εξασθένηση της δημοσιονομικής θέσης. Για παράδειγμα, σε ένα έντονο οικονομικό σενάριο δύο συνεχόμενων ετών ύφεσης κατά την περίοδο 2025-26, το ελληνικό χρέος μπορεί να φτάσει το 169% του ΑΕΠ έως το 2026.
Οι τράπεζες
Ο δεύτερος μοχλός της αναβάθμισης είναι η συνεχής ενίσχυση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και η μειούμενη σύνδεση με το ελληνικό δημόσιο.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά τις μειώσεις των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (NPL). Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε ενοποιημένη βάση μειώθηκαν σημαντικά από 49,2% τον Ιούνιο του 2017 – φτάνοντας στο 6,4% τον Ιούνιο του 2024. Αυτή η μείωση υποστηρίχθηκε από τιτλοποιήσεις NPL στο πλαίσιο του Ηρακλή. Η Scope αναμένει ότι ο δείκτης ΝPL θα συνεχίσει να μειώνεται καθώς οι τράπεζες παραμένουν δεσμευμένες στο περαιτέρω ξεκαθάρισμα του ισολογισμού τους. Ωστόσο, τα ΜΕΔ παραμένουν σε αυτό το στάδιο πάνω από τους μέσους όρους της ΕΕ του 1,9% και επιπλέον παραμένουν στο σύστημα ακόμη και αν δεν αναφέρονται από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία.
Κ. Χατζηδάκης για την αναβάθμιση από Scope: Είναι επιτυχία όλων των Ελλήνων
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Η σημερινή αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Scope, έχει ιδιαίτερη σημασία για τρεις λόγους:
– Πρώτον, είναι η πρώτη αναβάθμιση της χώρας εντός της επενδυτικής βαθμίδας, μετά την οικονομική κρίση. Η ελληνική οικονομία ανεβαίνει ψηλότερα και πλησιάζει τις προηγμένες οικονομίες.
– Δεύτερον, πραγματοποιείται σε περίοδο διεθνούς αναταραχής και ενώ ισχυρές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με την υποβάθμιση του αξιόχρεού τους.
– Τρίτον, επιβεβαιώνει την ορθότητα της δημοσιονομικής και γενικότερα οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, λίγες ημέρες πριν από τη συζήτηση του προϋπολογισμού για το 2025.
Η έκθεση του οίκου Scope υπογραμμίζει τη μείωση του δημοσίου χρέους κατά 57 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, από 212,6% το 2020 σε 155,3% φέτος, χαμηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ το 2029 εκτιμά ότι θα περιοριστεί περαιτέρω στο 132%, χαμηλότερα από την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 2010. Ο οίκος σημειώνει ακόμη την υπεραπόδοση του κρατικού προϋπολογισμού, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού συστήματος με τον περιορισμό των κόκκινων δανείων και την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας που υποστηρίζεται από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις Κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην κανονικότητα σηματοδοτεί καλύτερες συνθήκες χρηματοδότησης για το Δημόσιο και τον Ιδιωτικό τομέα, τόνωση των επενδύσεων, νέες θέσεις εργασίας και καλύτερες αμοιβές. Αυτός είναι ο δρόμος που ακολουθεί και θα συνεχίσει να ακολουθεί η κυβέρνηση, μακριά από τις σειρήνες του λαϊκισμού. Και αυτή η επιτυχία είναι επιτυχία όλων των Ελλήνων.