Το πανηγυρικό κλίμα που δημιουργούσαν όλες τις προηγούμενες μέρες κυβερνητικά στελέχη με δηλώσεις που ήθελαν σημαντική πρόοδο σε όλα τα θέματα ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης για τον εξωδικαστικό μηχανισμό και συμφωνία για μηδενικό δημοσιονομικό κενό το 2018 ξαφνικά αναστράφηκε. Κατά την αποχώρηση των θεσμών οι ίδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι μιλούσαν ξανά για πολύ μικρή απόσταση στον εξωδικαστικό και για ένα πολύ μικρό κενό το 2018, για το οποίο δήλωναν ότι θα κλείσει χωρίς νέα μέτρα.

Από το 10ήμερο της παραμονής τους στην Αθήνα οι δανειστές και κυρίως το ΔΝΤ, που είχε ηγετικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, ανέδειξαν τα τρία θέματα που αφορούν τις δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς και μπορούν να καθυστερήσουν την τελική συμφωνία ακόμη και μέχρι το καλοκαίρι: τις αλλαγές στην αγορά εργασίας, τα αντισταθμιστικά μέτρα και το χρόνο και το βάθος για τη νέα περικοπή στις συντάξεις.

Ομαδικές και lock out

Στο θέμα των αλλαγών στην αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά δύσκολο από την ελληνική πλευρά η Ελλάδα «έχει να αντιμετωπίσει τις ιδεολογικές εμμονές του ΔΝΤ για τις ομαδικές απολύσεις και για το lock out», σύμφωνα με χθεσινή δήλωση κορυφαίου στελέχους του υπουργείου Εργασίας. Το Ταμείο ζητά ακόμη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και τη διατήρηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε επιχειρησιακό επίπεδο όπως είναι σήμερα. «Το εργασιακό είναι ένα από τα κεντρικά ζητήματα που θα μας απασχολήσει περισσότερο», τόνισε η ίδια πηγή.

Μέτρα-αντίμετρα

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα από το 2019 και μετά το ΔΝΤ ζητά σταθερά μέτρα 2% του ΑΕΠ (3,6 δισ. ευρώ) τα οποία αναλύονται σε 1% του ΑΕΠ περισσότερα έσοδα από την περικοπή του αφορολογήτου που θα εφαρμοστεί από την 1η/1/2019 και 1% του ΑΕΠ από περικοπή συντάξεων που σύμφωνα με τους θεσμούς θα πρέπει να εφαρμοστεί από το 2020. Η διαπραγμάτευση εδώ βρίσκεται ακόμη στην αρχή αφού δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμη το ύψος του αφορολογήτου ούτε όμως και οι παράμετροι για τις περικοπές στις συντάξεις. Ειδικά για τις συντάξεις η ελληνική πλευρά επιμένει οι όποιες περικοπές αποφασιστούν να εφαρμοστούν σταδιακά από το 2020 έως και το 2025, κάτι που μέχρι στιγμής δεν θέλει να ακούσει το ΔΝΤ.

Σε ό,τι έχει να κάνει με τα αντισταθμιστικά ή θετικά μέτρα υπάρχουν επίσης διαφορές όσον αφορά στους φόρους που θα θέλει να μειώσει η ελληνική πλευρά και ειδικότερα την ελάφρυνση στον ΕΝΦΙΑ που θα επιχειρηθεί μέσω του νέου φόρου περιουσίας καθώς θεωρείται από τους δανειστές ο φόρος στον οποίο παρουσιάζεται η μεγαλύτερη εισπραξιμότητα. Αντιδράσεις υπάρχουν ακόμη και για δαπάνες που αφορούν τη συμμετοχή των φαρμάκων που θέλει να καταργήσει η ελληνική πλευρά αλλά και για μειώσεις φόρων που θεωρούνται επιδοματική πολιτική χωρίς αντίκρισμα στο ρυθμό ανάπτυξης.

Το ΔΝΤ ζητά τα αντισταθμιστικά μέτρα να κατευθυνθούν στη μείωση των φορολογικών συντελεστών επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων και συζητούν το ενδεχόμενο να υπάρξουν κάποιες περαιτέρω ελαφρύνσεις σε ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και μισθωτών.

Μερική πρόοδος

Παρ’ όλα αυτά στέλεχος του οικονομικού επιτελείου εξερχόμενο από τη συνάντηση μίλησε για σημαντική πρόοδο.

Το ίδιο στέλεχος σημείωσε ότι την επόμενη εβδομάδα θα γίνουν τηλεδιασκέψεις σε τεχνικό επίπεδο και πιθανώς και με τα ανώτατα κλιμάκια των θεσμών προκειμένου να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη πρόοδος η οποία να καταγραφεί στο Eurogroup της 20ής Μαρτίου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, υπάρχει πεδίο για συμφωνία στο θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας (το οποίο επίσης δεν έκλεισε), όπου ωστόσο εκκρεμεί ακόμη η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού (DG Comp) για τις προτάσεις που έχουν κάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και η ΔΕΗ.

Πολλή δουλειά ακόμη, λέει το ΔΝΤ

«Εχουμε πρόοδο σε κάποιους βασικούς τομείς, υπάρχουν ακόμη διαφορές και σε άλλους πρέπει να γίνει ακόμη πολλή δουλειά με την Ελλάδα», τόνισε χθες ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ κ. Τζέρι Ράις αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις που συνεχίζονται στην Αθήνα.

Ο εκπρόσωπος του Ταμείου απέφυγε να κάνει αναλυτική αναφορά στα θέματα που προχωρούν ή έχουν ακόμη δυσκολίες καθώς επίσης και στο χρόνο που θα πρέπει να αναμένουμε προκειμένου να υπάρξει συμφωνία. «Είναι πολύ νωρίς ακόμη να κάνει κανείς εκτίμηση για το πότε θα έχουμε συμφωνία», είπε χαρακτηριστικά χωρίς όμως να διευκρινίσει αν αναφέρεται στη συμφωνία για τη δεύτερη αξιολόγηση ή στη συνολική συμφωνία που θα περιλαμβάνει μέτρα και αντίμετρα για το 2019, τις αποφάσεις για τα πρωτογενή πλεονάσματα και την ελάφρυνση του χρέους.

Το μόνο στο οποίο ήταν ξεκάθαρος ο εκπρόσωπος του Ταμείου είναι το θέμα του χρέους και η απαίτηση του Ταμείου για συνολική λύση ελάφρυνσης πριν γίνει εισήγηση στο Δ.Σ. του ΔΝΤ για την ένταξή του στο ελληνικό πρόγραμμα. Επανέλαβε δηλαδή ότι η βιωσιμότητα του χρέους είναι απαραίτητο συστατικό για τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Η ελάφρυνση χρέους μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους και δεν μιλάμε για κούρεμα, διευκρίνισε.

Πρόοδος σε βασικές μεταρρυθμίσεις

Σημαντική πρόοδο σε βασικές μεταρρυθμίσεις διαπιστώνει η σύντομη κοινή δήλωση των ευρωπαϊκών θεσμών μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεων με το οικονομικό επιτελείο στην Αθήνα προαναγγέλλοντας νέες συναντήσεις για την επόμενη εβδομάδα εν όψει της συνεδρίασης του Eurogroup. Η δήλωση αναφέρει:

«Ομάδες της Ε.Ε., της ΕΚΤ και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας συμμετείχαν σε συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης του προγράμματος του ΕΜΣ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν εταίρος των συζητήσεων στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Σημαντική πρόοδος υπήρξε σε ό,τι αφορά ένα ισορροπημένο δημοσιονομικό πακέτο για την περίοδο μετά το τέλος του ελληνικού προγράμματος και έναν αριθμό βασικών μεταρρυθμίσεων κυρίως στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Νέες συμπληρωματικές συναντήσεις έχουν προγραμματιστεί για την επόμενη εβδομάδα πριν από το Eurogorup της 20ής Μαρτίου. Στόχος είναι η ταχεία κατάληξη σε τεχνική συμφωνία σε επίπεδο θεσμών».

Τάσος Δασόπουλος

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου