Προσερχόμενος στο κτήριο του υπουργείου Οικονομικών, ο κ. Μοσκοβισί χαρακτήρισε κρίσιμη την ημερομηνία της 20ης Φεβρουαρίου όπου συνεδριάζει το Eurogroup. Παράλληλα πρόσθεσε πως αν και έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα συγκλίσεις, υπάρχει ακόμα δρόμος για την τελική συμφωνία. Η συνάντηση έληξε λίγο πριν τις 09:30 χωρίς να γίνουν επίσημες δηλώσεις, ωστόσο ο Πιέρ Μοσκοβισί μίλησε στους δημοσιογράφους βγαίνοντας από το κτήριο της οδού Νίκης. «Είχαμε μία εποικοδομητική συζήτηση με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο», είπε ο Ευρωπαίος Επίτροπος συμπληρώνοντας πως «όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει και πιθανότητα για λύση».

Προληπτικά μέτρα και συμπάθεια στην βαλίτσα του Μοσκοβισί

Η σημερινή επίσκεψη στην Ελλάδα του Γάλλου επιτρόπου Πιέρ Μοσκοβισί είναι η δεύτερη μέσα σε λιγότερο από μια εβδομάδα μετά την πρωτοβουλία Ντάισελμπλουμ για να έχουμε κάτι ουσιαστικό στη συνεδρίαση του Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα.

Στις συνάντηση που είχε νωρίς το πρωί με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και στη συνέχεια με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο θα δώσει και θα πάρει.
Θα δώσει διαβεβαιώσεις ότι υπάρχουν προτάσεις για λύσεις σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους που δεν θα εκθέτουν πολιτικά το Βερολίνο και θα δίνουν κάτι να επεξεργαστεί το ΔΝΤ. Το δύσκολο θα είναι το Ταμείο να εγκαταλείψει την άκαμπτη στάση του και να κάνει πίσω στο αίτημα του χρέους με κάποια «μυστική» συμφωνία που θα γίνει για την Ελλάδα.

Αγνωστες είναι επίσης και οι προθέσεις της γερμανικής κυβέρνησης για το θέμα, αφού και χθες ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη συνάντηση που είχε με τον αρχηγό της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη επέμεινε ότι οι συμφωνίες θα πρέπει να τηρούνται επιρρίπτοντας για πολλοστή φορά την ευθύνη για την καθυστέρηση της αξιολόγησης στην ελληνική κυβέρνηση.

Παράλληλα, ο κ. Μοσκοβισί έρχεται να διαβεβαιώσει ότι θα υποστηρίξει τα ελληνικά επιχειρήματα: Οτι δηλαδή τα μέτρα που πρόκειται να πάρει η ελληνική πλευρά -σε συνέχεια της συζήτησης της Παρασκευής- θα είναι προληπτικά, θα ισχύσουν από το 2019 και αν υπάρξουν δημοσιονομικές αποκλίσεις από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα. Θα συνοδεύονται επίσης και με κάποια «γλυκαντικά», όπως τη μείωση του ΦΠΑ των νησιών και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών αν πρώτα η Ελλάδα καταφέρει να ξεπεράσει το στόχο του δημοσιονομικού πλεονάσματος.

Σε αυτή τη φάση όμως θα πρέπει και πάλι το Ταμείο να βάλει νερό στο κρασί του και να δεχθεί προληπτικά μέτρα αντί άμεσων μέτρων όπως ζητά εδώ και πολύ καιρό.

Θέλει όμως να πάρει μαζί του και διαβεβαιώσεις από την ελληνική πλευρά ότι είναι έτοιμη να δεχθεί και να προχωρήσει σε εκ των προτέρων ψήφιση των προληπτικών μέτρων για το αφορολόγητο και τις συντάξεις που συζητήθηκαν και την περασμένη Παρασκευή στη συνάντηση με τους θεσμούς.

Θέλουμε «συμφωνία-πακέτο»

Από την ελληνική πλευρά η στάση είναι αυτή που ανέπτυξε σε γενικές γραμμές ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος σε συνέντευξή του στον AΝΤ1. Οτι δηλαδή συμφωνία για προληπτικά εκ μέρους της Ελλάδας θα πρέπει να περιλαμβάνει μια ευρύτερη συμφωνία και για την ελάφρυνση του χρέους, αλλά και το βάρος των πρωτογενών πλεονασμάτων τόσο σε διάρκεια όσο και σε ύψος για τα επόμενα χρόνια.

Η ελληνική πλευρά θέλει με τη σειρά της να έχει εκ των προτέρων εγγυήσεις για την ένταξη της χώρας στο QE, κάτι που όμως δεν μπορεί να γίνει με κάποια ενδιάμεση συμφωνία μεταξύ ΔΝΤ και Βερολίνου για το χρέος, αλλά με δημόσια αποδοχή και ποσοτικοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος.

Επίσης ζητά το ΔΝΤ να βελτιώσει τις προβλέψεις του λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα, δηλαδή το πέρασμα της οικονομίας σε ανάπτυξη από το 2016 και τη μεγάλη υπέρβαση του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Με αυτό το δεδομένο αρνείται να δεσμευτεί για τα προληπτικά μέτρα περιορίζοντας την επιχειρηματολογία της στο ότι για όλα φταίει το ΔΝΤ που ροκανίζει το χρόνο χωρίς να παίρνει αποφάσεις και ο Σόιμπλε που δεν θέλει να συμφωνήσει για το χρέος.

Με δανεικό χρόνο

Σε αυτές τις συνθήκες, η επίτευξη ακόμη και μιας πολιτικής συμφωνίας γίνεται μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Το ορόσημο της 20ής Φεβρουαρίου έχει πλέον ξεπεραστεί από τα πράγματα, αφού ακόμη δεν έχει οριστεί καν η ημερομηνία επιστροφής των θεσμών στην Αθήνα.

To επιβεβαίωσε χθες και ο πρόεδρος του Εurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος απέκλεισε το ενδεχόμενο ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, προφανώς γιατί δεν υπάρχει χρόνος, ενώ προειδοποίησε την Αθήνα ότι χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ δεν υπάρχει πρόγραμμα.

Ειδικότερα, όπως επισήμανε χθες ο κ. Ντάισελμπλουμ, η δεύτερη αξιολόγηση δεν θα ολοκληρωθεί σε τεχνικό επίπεδο μέχρι την προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup, ενώ χαρακτήρισε ζωτικής σημασίας ζήτημα για τη συνέχιση του προγράμματος τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Πρόσθεσε, προφανώς για να μην ανησυχήσει τις αγορές, ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε «οξεία κρίση», με δεδομένο ότι δεν θα χρειαστεί χρήματα μέχρι το καλοκαίρι.

Η τοποθέτηση του ανώτατου αξιωματούχου της ευρωζώνης δεν ξάφνιασε κανέναν στις Βρυξέλλες, με δεδομένη την καθυστέρηση που καταγράφεται τον τελευταίο καιρό. Εδώ και αρκετές μέρες είχε διαφανεί ότι ήταν πολύ οριακό να επιτευχθεί πολιτική συμφωνία στο Εurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Αυτό που τώρα έχει τεθεί ως προτεραιότητα είναι να ολοκληρωθεί η συμφωνία μέχρι το τέλος του μήνα ή το αργότερο τις πρώτες μέρες του επόμενου μήνα, αλλά να μην πλησιάσουμε τις εκλογές στην Ολλανδία στις 15 Μαρτίου με το ελληνικό ζήτημα ανοιχτό.

Κοινοτική πηγή υπογράμμιζε χθες ότι υπάρχει κινητικότητα μεταξύ των δύο πλευρών, με τις συζητήσεις να επικεντρώνονται στην πρόταση που έδωσαν οι θεσμοί στην κυβέρνηση την περασμένη Παρασκευή. Η κυβέρνηση δεν απάντησε στους θεσμούς αν την αποδέχεται, ωστόσο η ίδια πηγή υπογράμμιζε χθες ότι έχουν ξεκινήσει συζητήσεις σε αυτή τη βάση.

Το συνολικό πακέτο αναμένεται να συζητηθεί σήμερα στις συναντήσεις του Πιέρ Μοσκοβισί στην Αθήνα με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. Ο κ. Μοσκοβισί θεσμικά δεν είναι αρμόδιος να διαπραγματευθεί με την κυβέρνηση, ωστόσο η εμπλοκή εντάσσεται στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει συχνά η Κομισιόν για την άρση κάποιου αδιεξόδου, και στη συγκεκριμένη περίπτωση να βοηθήσει την κυβέρνηση που θέλει να «πουλήσει» στο εσωτερικό πολιτική διαπραγμάτευση.
Οι συζητήσεις γίνονται στη βάση της πρότασης των θεσμών, η οποία προβλέπει τη λήψη προληπτικών μέτρων 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018.

Αυτό που δείχνουν πλέον να αποδέχονται ως βάση συζήτησης είναι το «σπάσιμο» αυτών των προληπτικών δημοσιονομικών μέτρων σε δύο ισόποσες δόσεις 1,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων η πρώτη θα νομοθετηθεί τώρα και η δεύτερη μετά το 2018, σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν πετύχει ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης το θέμα της διάρκειας της επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5%, με τους θεσμούς να προτείνουν πενταετία και την κυβέρνηση τριετία.

Η κυβέρνηση θέλει μια συνολική απόφαση, η οποία θα προβλέπει τα προληπτικά μέτρα, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει επίσης κάτι περισσότερο για το χρέος, την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και αναπτυξιακά κίνητρα σε περίπτωση υπεραπόδοσης στο δημοσιονομικό τομέα. Ψάχνει να βρει το «περιτύλιγμα» και εκεί είναι η μεγάλη της δυσκολία, γιατί δεν μπορεί τίποτα από αυτά που μπορεί να πάρει να καλύπτουν την υποχώρηση της νομοθέτησης των προληπτικών δημοσιονομικών μέτρων.