Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είναι:
1. Ειδικά Ταμεία-γυναίκες. Με έναρξη ασφάλισης μέχρι το 1992 και ηλικία 55 ετών μέχρι το 2012, συνταξιοδοτούνται με μειωμένη από τα 56 και τα 57 εφόσον έχουν 25 χρόνια εργασίας και 500 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή της αίτησης. Οσες έκλεισαν τα 55 μέχρι το 2010 και είχαν 25ετία παίρνουν και πλήρη σύνταξη από τα 60. Αν το 55ο έτος συμπληρώθηκε από 19/8/2010 έως 31/12/2010, τότε η πλήρης σύνταξη καταβάλλεται με το νέο όριο ηλικίας που είναι 60,11 ετών. Οι γυναίκες που έκλεισαν τα 55 από το 2013 και μετά, παίρνουν μειωμένη στα 62 και πλήρη στα 67, εκτός αν στα 62 έχουν 40 χρόνια, οπότε αντί για μειωμένη βγαίνουν με πλήρη σύνταξη.
2. Ειδικά Ταμεία-μητέρες με ανήλικο. Με έναρξη ασφάλισης μέχρι το 1992 και ανήλικο τέκνο ως το 2012, κατοχυρώνουν τις ηλικίες των 50, 52 και 55 ετών για πλήρη σύνταξη και των 50 και 53 για μειωμένη εφόσον στην ανηλικότητα του παιδιού είχαν και 25 χρόνια ασφάλισης. Οσες πιάνουν τις ηλικίες από 19/8/2015 και μετά αποχωρούν με τα νέα όρια συνταξιοδότησης. Ασφαλισμένη με 25ετία το 2010 και ανήλικο που κλείνει τα 50 το 2016, βγαίνει στα 56,9 με πλήρη σύνταξη. Αν είχε 25ετία το 2011 δικαιούται μειωμένη στα 56,9 και πλήρη με το όριο που θα ισχύει όταν γίνει 52 ετών (2018), οπότε για πλήρη θα αποχωρήσει στα 60,2. Η 25ετία, που είναι το κλειδί για σύνταξη, συμπληρώνεται και με πλασματικούς χρόνους.
3. Ταμεία Τύπου-γυναίκες (ασφάλιση πριν από το 1993): Κλειδί για την πλήρη σύνταξη είναι η ηλικία των 55 ετών να έχει συμπληρωθεί ως το 2012 και να έχουν 20ετία (στα ταμεία Τύπου) ή 25ετία (στα ταμεία πρακτορείων Τύπου) είτε ως το 2012 είτε μετά το 2012. Με αυτές τις προϋποθέσεις αποχωρούν στα 56 και στα 57. Αν όμως το 55ο συμπληρωθεί μετά το 2013, βγαίνουν με το νέο όριο ηλικίας. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 55ο έτος ηλικίας το 2014 θα θεμελίωνε δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 63ου έτους της ηλικίας της (παλιό όριο). Επειδή συμπληρώνει το 63ο έτος της ηλικίας της το 2022, το νέο όριο ηλικίας της είναι το 67ο έτος.
4. Ταμεία Τύπου-μητέρες (ασφάλιση πριν από το 1993). Στο ΤΣΠΕΑΘ με ανήλικο και 15ετία ως το 2012 παίρνουν πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν το 50ό, το 52ο ή το 55ο έτος. Με τα νέα όρια όσες συμπληρώνουν τα 50 ή τα 52 από 19/8/2015 βγαίνουν στα 55, εφόσον είχαν ανήλικο ως το 2011. Με ηλικία 50-52 το 2017, πλήρης σύνταξη στα 58,5. Με ηλικία 50-52 το 2018, σύνταξη στα 60,2 κ.ο.κ. Οσες απέκτησαν παιδί το 2012 βγαίνουν με το όριο που ισχύει για την ηλικία των 55. Αν μια εργαζόμενη κλείνει τα 55 το 2017, θα πάρει πλήρη σύνταξη στα 59,6. Αν έχει τα 55 το 2018, σύνταξη στα 61, αν έχει τα 55 το 2020, σύνταξη στα 64 και από το 2022 στα 67 για όσες κλείσουν τότε τα 50, τα 52 ή τα 55. Οι ασφαλισμένες στο ΤΑΤΤΑ βγαίνουν στη σύνταξη με τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τις μητέρες στο ΙΚΑ, δηλαδή με ανήλικο παιδί και 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012. Τα νέα όρια συνταξιοδότησης για όσες είχαν ανήλικο και 5.500 ημέρες ως το 2010 και έκλεισαν τα 50 ή τα 55 από 19/8/ μέχρι 31/12/2015 είναι 55 (μειωμένη) και 56,6 (πλήρη). Το 2016, τα όρια είναι 56,9 και 58, το 2017 είναι 58,5 και 59,6.
5. Ειδικά Ταμεία-άνδρες και γυναίκες με 35ετία (ασφάλιση πριν από το 1983). Μπαίνει όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που αρχίζει από 58,6 ετών για όσους συμπλήρωσαν 35ετία από 19/8 μέχρι 31/12/2015. Το όριο αυξάνεται ένα εξάμηνο κατ’ έτος. Με 35ετία το 2016 σύνταξη στα 59, με 35ετία το 2017, σύνταξη στα 59,6 κ.ο.κ. Υπάλληλοι με πρόσληψη από 1ης/1/1983 μέχρι 31/12/1992 θα πρέπει να έχουν 35ετία ως το 2012 για να αποφύγουν την έξοδο στα 62 με 40 χρόνια. Αναγνωρίζονται με εξαγορά 4 έτη (31+4=35) για το 2011, 5 έτη (30+5=35) για το 2012 και μόνο ο στρατός για 35ετία ως το 2010. Ασφαλισμένος του 1980, 58 ετών σήμερα, έχει ως το 2011 31 χρόνια και έκτοτε εργάζεται περιστασιακά, αλλά δεν έχει σήμερα 35ετία. Μπορεί να αναγνωρίσει 4 χρόνια και να πάρει σύνταξη στα 59. Αλλιώς θα βγει στα 62 και θα θέλει 40 χρόνια.
6. Γυναίκες με ανάπηρο παιδί (όλα τα Ταμεία πλην Δημοσίου). Παραμένει η έξοδος χωρίς όριο ηλικίας με μόνη προϋπόθεση να συμπληρώνουν 25 χρόνια ασφάλισης (7.500 ημέρες). Στο Δημόσιο υπάρχει και η προϋπόθεση ορίου ηλικίας 50 ετών που δεν αυξάνεται.
Επίδομα ανεργίας: Τα νέα ποσά ανάλογα με μισθό και προϋπηρεσία [πίνακες και παραδείγματα]
7. Γυναίκες με ανάπηρο σύζυγο-αδελφό. Επαιρναν σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας με 25ετία και πιστοποιημένη αναπηρία ως τις 18/8/2015 (στο Δημόσιο και με όριο ηλικίας 50 ετών). Με 25ετία που συμπληρώνεται από 19/8/2015 μπαίνει και όριο ηλικίας που ξεκινά από 55,11 ετών και σταδιακά αυξάνεται ανάλογα με το έτος που συμπληρώνεται η 25ετία, στα 56,9 το 2016, στα 57,8 το 2017, στα 58,6 το 2018, στα 59,5 το 2019, στα 60,3 το 2020 και στα 62 αν η 25ετία συμπληρωθεί από το 2022 και μετά. Αν η 25ετία υπήρχε αλλά η αναπηρία πιστοποιείται για πρώτη φορά μετά τις 19/8/2015, ισχύουν τα ίδια όρια ηλικίας.
8. Σύνταξη με βαρέα και ανθυγιεινά. Τα όρια δεν μεταβάλλονται. Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ πριν από το 1993 πρέπει να έχουν 10.500 ημέρες, σύνολο εκ των οποίων 7.500 από το 2010 ως το 2015 για να αποχωρήσουν από τα 55 ως 62 με πλήρη ή από 53 ως 60 με μειωμένη σύνταξη. Αναγνωρίζονται πλασματικοί χρόνοι για όσους έχουν ήδη τις 7.500 ημέρες στα βαρέα, μέχρι να συμπληρώσουν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης. Οι γυναίκες που ασφαλίστηκαν πριν από το 1993 και είχαν ως το 2012 4.500 ημέρες, εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα και 1.000 στα 13 τελευταία έτη, αποχωρούν στα 55, στα 56 και τα 57, εφόσον οι 4.500 ημέρες με 3.600 στα βαρέα συμπληρώθηκαν αντίστοιχα ως το 2010, το 2011 ή το 2012. Από το 2013 και μετά βγαίνουν στα 62. Οι οικοδόμοι διατηρούν το 60ό έτος.
9. ΟΑΕΕ και άνδρες ασφαλισμένοι στο ΕΤΑΑ. Οι όροι συνταξιοδότησης από τα 60 ως τα 62 προϋποθέτουν 35 χρόνια ασφάλισης ως το 2012 και 1 ή 2 επιπλέον (36 και 37) στην ηλικία που θα κάνουν αίτηση. Από 19/8/2015 και μετά το 60ό έτος αυξάνεται κατά 3 μήνες κάθε χρόνο. Για παράδειγμα: Ηλικία 60 το 2016, σύνταξη στα 60,6, ηλικία 60 το 2017, σύνταξη στα 60,9 κ.ο.κ.
10. ΕΤΑΑ-γυναίκες. Οσες έχουν 35ετία ως το 2011 συνταξιοδοτούνται με βάση την ηλικία των 58. Με ηλικία 58 το 2016, σύνταξη στα 59, με ηλικία 58 το 2019, σύνταξη στα 60,6. Με 35ετία το 2012, το όριο καθορίζεται από την ηλικία των 59. Με ηλικία 59 το 2017, σύνταξη στα 60,2, με ηλικία 59 το 2020, σύνταξη στα 61,3 κ.ο.κ. Οι γυναίκες με 25 έτη στο ΤΣΜΕΔΕ και στο Ταμείο Νομικών ή με 21,6 στο ΤΣΑΥ μέχρι 31/12/2010 βγαίνουν στη σύνταξη με το όριο ηλικίας που θα ισχύει όταν γίνουν 60 ετών. Αν το 60’ο έτος συμπληρώνεται τέλος του 2015, η έξοδος είναι στα 60,11 ετών. Για το 2016 το όριο ηλικίας ανεβαίνει στα 61,9, το 2017 πάει στα 62,8, το 2018 στα 63,6, το 2019 στα 64,5, το 2020 είναι 65,3, και από 2022 στα 67.
Κώστας Κατίκος
Από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου