Μάλιστα, το δώρο που επιφύλασσε αυτή τη φορά η κυβέρνηση στους πολίτες προβλέπει τη διατήρηση των αυθαίρετων κτισμάτων που έχουν χτιστεί εντός δασών και συγκεκριμένα εντός οικιστικών πυκνώσεων για… 25 χρόνια! Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος σημειώνει πως το νέο σχέδιο έρχεται σε απόλυτη συνάρτηση με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε ότι είναι αντισυνταγματικές οι διατάξεις της προηγούμενης απόπειρας. Πλέον, η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα γίνει και στα ιώδη περιγράμματα όπου είχαν εξαιρεθεί, οι πολίτες που έχασαν την προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων εξαιτίας της εξαίρεσης από τους δήμους θα έχουν το χρόνο να το κάνουν, προβλέπεται επίσης κατεδάφιση για κτίσματα που έχουν χτιστεί σε περιοχές natura, δάση, αιγιαλό, εθνικών δρυμών κ.λπ., ενώ επιδιώκεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά τους δασωμένους αγρούς και τις χορτολιβαδικές εκτάσεις. Επιπλέον, δίνεται παράταση μέχρι τις 30 Αυγούστου για την ανάρτηση των δασικών χαρτών σε περιοχές της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής, σε νησιά των Κυκλάδων, αλλά και σε Θεσσαλονίκη, Δράμα, Κοζάνη, Μαγνησία και Καρδίτσα.
«Άσυλο»
Ειδικότερα, εξαιρούνται για 25 χρόνια της κατεδάφισης και όλων των υπόλοιπων διοικητικών κυρώσεων (όπως πρωτόκολλα επιβολής ειδικής αποζημίωσης, πράξεις καταλογισμού κ.ά.) τα κτίρια και οι συνοδευτικές κατασκευές που ανεγέρθηκαν σε δάση, δασικές, χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις εντός των οριστικών περιγραμμάτων των οικιστικών πυκνώσεων. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση καταβάλλεται α) παράβολο ύψους 250 ευρώ, β) σταθερό πρόστιμο 1.000 ευρώ για δαπάνες κοινόχρηστων υποδομών, γ) ενιαίο δασικό πρόστιμο, το οποίο υπολογίζεται με έναν αλγόριθμο που λαμβάνει υπ’ όψιν τα τετραγωνικά μέτρα του αυθαιρέτου, την τιμή ζώνης, τη χρονολογία κατασκευής, το κόστος αναδάσωσης κ.λπ.
Το ποσό του ενιαίου δασικού προστίμου καταβάλλεται σε 100 μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης τα 100 ευρώ. Το πρόστιμο μειώνεται κατά 33% για την πρώτη και μοναδική κατοικία, και για κτίρια εντός ιδιωτικών δασών και ιδιωτικών δασικών εκτάσεων. Αν συντρέχουν και οι δύο περιπτώσεις, το πρόστιμο μειώνεται κατά 50%.
Το συνολικό ύψος του ενιαίου δασικού προστίμου θα υπολογίζεται βάσει ενός αλγορίθμου, ο οποίος περιλαμβάνει σταθερές αλλά και μεταβλητές παραμέτρους, που αφορούν το κτίριο (την επιφάνεια, την παλαιότητα κ.λπ.), τον περιβάλλοντα χώρο (π.χ. αξία δασικής γης, τα κόστη της περιβαλλοντικής ζημίας, αναδάσωσης, εκχέρσωσης κ.λπ.) και τις συνοδεύουσες εγκαταστάσεις του κτιρίου (επεκτάσεις, πισίνες, γκαράζ κ.λπ.). Ειδικά για τις συνοδεύουσες εγκαταστάσεις (μάντρες, πλακόστρωτα, στέγαστρα, θέσεις στάθμευσης, κτιστές ψησταριές, ξυλόφουρνοι κ.λπ.) το δασικό ενιαίο πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το κόστος των εργασιών για την κατασκευή τους. Αν ανέρχεται στο ποσό των 15.000 ευρώ, το πρόστιμο είναι 1.000 ευρώ, από 15.000 ευρώ ως 30.000 ευρώ το πρόστιμο είναι 3.000 ευρώ, και στις περιπτώσεις που το κόστος εργασιών υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ, το πρόστιμο είναι 5.000 ευρώ.
Τι προβλέπει
Παράλληλα:
* Αναρτώνται όλες οι εκτάσεις εντός των περιοχών ιώδους περιγράμματος που είχαν εξαιρεθεί προσωρινά από την ανάρτηση του δασικού χάρτη και παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αντίρρησης και αίτησης πρόδηλου σφάλματος στους πολίτες και για τις περιοχές αυτές. Οι νέοι δασικοί χάρτες που θα αναρτηθούν μετά την εφαρμογή του νόμου δεν θα εξαιρούν τις προτεινόμενες από τους δήμους οικιστικές πυκνώσεις.
* Δεν γίνεται διάκριση στα προ και στα μετά 11-6-1975 κτίρια, αλλά εξισώνεται η διάρκεια στα 25 χρόνια (στο αρχικό σχέδιο νόμου η διάρκεια στα προ 1975 ήταν 40 χρόνια).
* Ελέγχονται τα ιώδη περιγράμματα που υποδείχθηκαν από τους ΟΤΑ σε δύο στάδια: 1. Για να διαπιστωθεί εάν τα περιγράμματα που υποδείχθηκαν πληρούν τα κριτήρια.
2. Το αποτέλεσμα του ελέγχου διαβιβάζεται στις Διευθύνσεις Δασών για να διαπιστωθεί ότι δεν βρίσκονται σε εθνικούς δρυμούς, περιοχές Ramsar και περιοχές natura 2000, σε δάση, αιγιαλό, παλαιό αιγιαλό, ρέμα, αλλά και σε δάση ή δασικές εκτάσεις καταστράφηκαν από πυρκαγιά και έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες.
* Εισάγεται η έννοια του δασικού ισοζυγίου.
* Προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, μετά την κατάλληλη επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων, το οποίο θα καθορίζει την τελική περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών αυτών.
* Προβλέπεται αναστολή από την κατεδάφιση για 25 χρόνια για όσους θα υπαχθούν στις διατάξεις του νόμου και μειωμένο πρόστιμο για την πρώτη και μοναδική κατοικία.
* Προβλέπεται η καταβολή ειδικού δασικού προστίμου που υπολογίζεται με βάση την αξία του δάσους, την αξία αναδάσωσης και άλλες μεταβλητές σχετιζόμενες με τα κτίρια που έχουν ανεγερθεί, και μειωμένο πρόστιμο για την πρώτη και μοναδική κατοικία.
* Δημιουργείται ειδικό ταμείο ώστε τα χρήματα από το ειδικό δασικό πρόστιμο να αξιοποιηθούν σε δράσεις αποκατάστασης δασικού ισοζυγίου, όπως οι δασώσεις εκτάσεων μη δασικού χαρακτήρα, οι δράσεις της Εθνικής Στρατηγικής Δασών και η χρηματοδότηση κατεδαφίσεων κτιρίων.
* Θεσπίζεται διαδικασία για την οριστική, μέσω έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος σε επίπεδο δήμου, περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών εντός των οριστικών ιωδών περιγραμμάτων με την επιλογή των κατάλληλων δράσεων αποκατάστασης του δασικού ισοζυγίου, που θα καταστεί εφικτή μετά τη συγκέντρωση όλων των απαραίτητων στοιχείων που θα προκύψουν από τη δημιουργία της νέας βάσης δεδομένων.
* Προβλέπονται δράσεις εποπτείας, ελέγχου και λήψης κατασταλτικών μέτρων για την αποτροπή της αυθαίρετης δόμησης εντός δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων.
Έγιναν αποδεκτά
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, έγιναν αποδεκτά τα σχόλια που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της δημόσιας διαβούλευσης και πιο συγκεκριμένα τα εξής:
* Υπολογισμός του ενιαίου δασικού προστίμου με βάση τις τιμές της γειτνιάζουσας περιοχής.
* Έκπτωση προστίμου σε περίπτωση ένταξης σε παλαιότερους νόμους τακτοποίησης αυθαιρέτων, με οικειοθελή δήλωση απένταξης από την τακτοποίηση που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ήταν παράτυπη.
* Υπαγωγή στις διατάξεις του σχεδίου νόμου και για τις περιοχές που εσφαλμένα υποδείχθηκαν ως κίτρινα περιγράμματα.
Διαδικασία
Όπως σημειώνεται στο άρθρο 3, καθορίζεται η διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών στις περιοχές των ιωδών περιγραμμάτων που εξαιρέθηκαν από την ανάρτηση του ευρύτερου δασικού χάρτη μετά την οριοθέτηση που έκαναν οι δήμοι. Πιο συγκεκριμένα, για την ανάρτηση γίνεται διάκριση περιπτώσεων ανάλογα με το αν ο ευρύτερος δασικός χάρτης αναρτήθηκε πριν ή πρόκειται να αναρτηθεί μετά την έκδοση υπαγόμενων στο νόμο οριστικών ιωδών περιγραμμάτων (δεύτερη διαπιστωτική του υπουργού).
* Η ανάρτηση από τις Διευθύνσεις Δασών γίνεται το αργότερο τρεις μήνες μετά την έκδοση της δεύτερης διαπιστωτικής για την περίπτωση που ο ευρύτερος δασικός χάρτης έχει αναρτηθεί.
* Για την περίπτωση που δεν θα έχει αναρτηθεί ο ευρύτερος δασικός χάρτης μέχρι την παρέλευση τριμήνου από την έκδοση της δεύτερης διαπιστωτικής πράξης, οι περιοχές που υποδείχθηκαν από τους δήμους για εξαίρεση αναρτώνται συνολικά με το δασικό χάρτη.
Ποια κτίρια «διατηρούνται»
Η κόκκινη γραμμή των αυθαιρέτων που είναι τον Ιούλιο του 2011 ισχύει και σε αυτή την περίπτωση, αφού με τις συγκεκριμένες διατάξεις προβλέπεται ότι η κατεδάφιση των κτιρίων και αυθαίρετων κατασκευών εντός των οριστικών ιωδών περιγραμμάτων που έχουν ανεγερθεί μέχρι την 28-7-2011 αναστέλλονται για 25 χρόνια με την προϋπόθεση καταβολής του ενιαίου δασικού προστίμου.
Στις περιπτώσεις υπαγωγής αυθαιρέτων κτιρίων και των συνοδών αυτών κατασκευών και υπό την προϋπόθεση ότι καταβάλλεται το ενιαίο δασικό πρόστιμο για την υλοποίηση των δράσεων αποκατάστασης δασικού ισοζυγίου, αναστέλλονται η επιβολή κυρώσεων (ήτοι η αναστολή έκδοσης διοικητικών πράξεων από τα αρμόδια δασικά όργανα, όπως πρωτόκολλα επιβολής ειδικής αποζημίωσης, πράξεις καταλογισμού κ.ά.), η έκδοση ταμειακών βεβαιώσεων κ.λπ. Παράλληλα, η υπαγωγή στο νόμο χορηγεί το κατ’ εξαίρεση δικαίωμα σύνδεσης με δίκτυα κοινής ωφέλειας, ενώ επιτρέπεται και η έκδοση άδειας από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης για τη διενέργεια επισκευαστικών και μόνο εργασιών για λόγους χρήσης και υγιεινής επί των αυθαίρετων κτισμάτων.
Δασωμένοι αγροί και χορτολιβαδικές εκτάσεις
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η ανάρτηση των δασικών χαρτών έχει αναδείξει ότι υπάρχουν 3.500.000 στρέμματα δασωμένων αγρών στο 51% της χώρας, ή 2.820.000 στρ. στο 40,4% της μερικής κύρωσης δασικών χαρτών, δηλαδή εκτάσεων που το 1945 καλλιεργούνταν αγροτικά και σήμερα έχουν αποκτήσει δασική βλάστηση (περίπου 2% της έκτασης της χώρας).
Για αυτό το λόγο, με την προτεινόμενη διάταξη παραχωρείται έκταση δάσους έως 30 στρεμμάτων μόνο για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια. Για εκτάσεις μεγαλύτερες των 5 στρεμμάτων απαιτείται τεχνοοικονομική μελέτη ώστε να αποδεικνύεται η βιωσιμότητα της καλλιέργειας που θα αντικαταστήσει το δάσος.
Οσον αφορά τις χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις, με την προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπεται η αναγνώριση της κυριότητας επί χορτολιβαδικών εκτάσεων από το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών ή τα πολιτικά δικαστήρια, επί τη βάσει τίτλων ιδιοκτησίας που ανάγονται και έχουν μεταγραφεί πριν από την 24η Δεκεμβρίου 2003, ημερομηνία που δημοσιεύτηκε ο νόμος 3208/2003.
«Ο νόμος αυτός διασαφήνισε ότι οι χορτολιβαδικές εκτάσεις τελούν υπό τη διοίκηση και διαχείριση της δασικής υπηρεσίας. Επίσης, προβλέπεται ότι η κυριότητα μπορεί να αναγνωριστεί και βάσει χρησικτησίας που ξεκίνησε πριν την 11η Ιουνίου 1975. Η αγωγή θα πρέπει να στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου.
Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα να αναγνωριστούν ως ιδιωτικές οι εκτάσεις αυτές από την οικεία Δασική Αρχή εφόσον ο ιδιώτης προσκομίσει τίτλους ιδιοκτησίας, οι οποίοι ανάγονται πριν από την 24η Δεκεμβρίου του 2003 και έχουν μεταγραφεί έστω και μεταγενέστερα. Στα προσκομιζόμενα έγγραφα θα πρέπει να υπάρχει και βεβαίωση της κτηματικής υπηρεσίας ότι η έκταση δεν είναι δημόσια.
Η αναγνώριση κυριότητας επί των εκτάσεων αυτών ή η αναγνώρισή τους ως ιδιωτικών έχει ως αποτέλεσμα ότι δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας», σημειώνει το υπουργείο.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου