Η μεγάλη διαφορά στην τιμή είναι δύσκολο να ξεπεραστεί, καθώς την ώρα που ένα νεόδμητο διαμέρισμα 120 τ.μ. στην Αθήνα έχει μέση τιμή γύρω στις 350.000 ευρώ και η ανέγερση μίας ανάλογης μονοκατοικίας με συμβατικά υλικά κοστίζει περίπου 220.000 ευρώ, μία πολυτελής προκατασκευασμένη κατοικία στοιχίζει περί τις 70.000 ευρώ. Μόλις το 32% της τιμής για μία συμβατική μονοκατοικία και το 20% ή το ένα πέμπτο του κόστους αγοράς νεόδμητου διαμερίσματος στην Αθήνα! Οι ειδικοί προτάσσουν ότι, λόγω του τρόπου κατασκευής τους, έχουν καλύτερη ηχομόνωση και θερμομόνωση από τα συμβατικά υλικά, ενώ έχουν και υψηλή αντισεισμική προστασία. Βέβαια, δεν είναι όλα θετικά. Λόγω προκατασκευής, δεν υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες επέκτασης (π.χ. νέος όροφος), ενώ, σε αντίθεση με το τούβλο ή το τσιμέντο, τα προκάτ έρχονται σε συγκεκριμένες διαμορφώσεις και οι επιλογές είναι περιορισμένες.
Μέταλλο και ξύλο
Το κύριο και πιο διαδεδομένο δομικό υλικό στην ελληνική αγορά είναι το ξύλο, το οποίο έχει μεγάλη μηχανική αντοχή και υψηλή αντισεισμικότητα. Παράλληλα υπάρχουν σύμμικτες μεταλλικές κατασκευές, που δίνουν ακόμα μεγαλύτερη αντοχή. Αν είναι από μπετόν, θεωρούνται βαριάς κατασκευής, ενώ, αν είναι από ξύλο ή μέταλλο κ.λπ., ελαφριάς. Οι τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο μειώνονται όσο αυξάνονται οι συνολικές επιφάνειες. Αυτός είναι και ο λόγος που οι αγοραστές προτιμούν μεγαλύτερα μοντέλα κατοικιών, άνω των 100 τετραγωνικών μέτρων.
Τα θετικά
- Ο καλύτερος συντελεστής αντισεισμικότητας.
- Μεγαλύτερη ηχομόνωση.
- 80% περισσότερη θερμομόνωση από τις κοινές κατασκευές.
- Σχεδόν απεριόριστη διάρκεια ζωής.
- Γρήγορη κατασκευή μέσα σε 2 έως 6 μήνες από την παραγγελία.
Τιμές
Σημαντικό είναι το ότι ακόμα και μέσα στην κατηγορία οι τιμές έχουν μεγάλη διακύμανση, ανάλογα με το υλικό. Κυριαρχούν σε πωλήσεις οι ξύλινες και οι μεταλλικές κατασκευές. Αυτήν την περίοδο, μια πλήρης κατοικία, με πολυτελή διαμόρφωση, τα πιο σύγχρονα υλικά και παράδοση «με το κλειδί στο χέρι», κοστίζει περίπου 900 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Σημειώνεται ότι υπάρχουν και πολύ φθηνότερες επιλογές, με έτοιμες κατοικίες από 35.000 ευρώ. Οι τιμές είναι ανάλογα με το υλικό, την εταιρία κατασκευής, το μοντέλο, αλλά και το πού θα τοποθετηθεί. Παράδειγμα, για ένα μικρό νησί η τιμή θα είναι υψηλότερη απ’ ό,τι για τα ανατολικά προάστια της Αθήνας, λόγω ακριβών μεταφορικών. Το σύνηθες παράδειγμα είναι ότι με ένα οικόπεδο και ένα σπίτι προκάτ μπορεί να δημιουργηθεί μία μόνιμη κατοικία για 4μελή οικογένεια, με κόστος 150.000 ευρώ. Σε αυτά τα χρήματα πωλείται ένα διαμέρισμα 45-60 ετών στα Πατήσια. Οι προκατασκευές ήταν πάντα μία από τις εύκολες εναλλακτικές για ένα σπίτι στο χωριό, ένα παραθαλάσσιο εξοχικό ή μία κατοικία προς τουριστική εκμετάλλευση, αν κάποιος είχε ένα οικόπεδο σε καλό μέρος. Τώρα, όμως, μπορεί να αποτελέσει και καλή εναλλακτική για μόνιμη κατοικία, ειδικά αν υπάρχει η γη. Ενδεικτικά, για την Αθήνα, πωλείται οικόπεδο 137 τ.μ. άρτιο και οικοδομήσιμο, στον Κολωνό, προς 90.000 ευρώ, ενώ, αν κάποιος προτιμά σπίτι στη θάλασσα, στη Ραφήνα, στο Κόκκινο Λιμανάκι, πωλείται οικόπεδο επιφάνειας 530 τ.μ. προς 80.000 ευρώ.
Στα ξύλινα σπίτια οι τιμές διαφέρουν πολύ, ανάλογα με το είδος του ξύλου. Ξεκινούν από 550 ευρώ το τετραγωνικό, ενώ για σκανδιναβική ξυλεία υψηλής ποιότητας το κόστος μπορεί να φτάσει τα 800 ευρώ. Παράδειγμα, ξύλινη προκάτ κατοικία υψηλής ποιότητας, επιφάνειας 121 τ.μ., ισόγεια με ενεργειακή κλάση Α+++, με δύο μπάνια και δύο υπνοδωμάτια έχει κόστος σχεδόν 58.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει περίπου 479,3 ευρώ/τ.μ. Στα σύμμικτα μεταλλικά σπίτια οι τιμές κυμαίνονται περίπου στα 800 ευρώ/τ.μ., ενώ στις αμιγώς μεταλλικές κατοικίες με σκελετό από χάλυβα το κόστος θα ανέβει στα 1.000 ευρώ/τ.μ. Βέβαια, αν και το προκάτ έχει αρκετά προτερήματα, μία κατασκευή από οπλισμένο σκυρόδεμα αρχίζει να έχει τα χαρακτηριστικά και την τιμή των συμβατικών κατοικιών, οπότε χάνεται το μεγάλο προτέρημα στη διαφορά τιμής. Στο ακριβότερο άκρο της αγοράς, πωλούνται κατοικίες που ξεπερνούν και τα 1.500 ευρώ το τετραγωνικό, ανάλογα με την εταιρία κατασκευής, το σχέδιο και τις ανάγκες του πελάτη. Προσοχή: Σε πολλές προσφορές, στη διαφημιζόμενη τιμή δεν περιλαμβάνονται κόστη όπως εξωτερική μόνωση, τζάμια, υδραυλικά, ντουλάπια, μεταφορά, ΦΠΑ κ.λπ. Συγκεκριμένα, υπάρχει προσφορά για κατοικία 120 τ.μ. με τιμή γύρω στις 70.000 ευρώ, αλλά αυτό αφορά μόνο τον σκελετό, χωρίς ηλεκτρολογική εγκατάσταση, μεσοπάτωμα, ταράτσα, εξωτερική τοιχοποιία και άλλα. Η τιμή για το ίδιο μοντέλο, πλήρες, «με το κλειδί στο χέρι» ανεβαίνει περί τις 200.000 ευρώ.
Τα αρνητικά
Δεν αποτελεί καλή επιλογή για όποιον θέλει να επεκτείνει το ακίνητό του με επιπλέον ορόφους στο μέλλον. Στην πλειονότητα των μοντέλων, αν δεν υπάρχει εξαρχής πρόβλεψη για δεύτερο όροφο, δεν μπορεί η σκεπή να αντικατασταθεί για να πραγματοποιηθεί αυτή η αλλαγή στο μέλλον. Επίσης, σε αντίθεση με τα συμβατικά υλικά που δίνουν απεριόριστη ελευθερία, τα σχέδια που μπορεί να υλοποιηθούν στις προκάτ κατασκευές συνήθως είναι πιο περιορισμένα και τυποποιημένα. Οι επαγγελματίες της αγοράς επισημαίνουν ότι υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα, με μία έως τρεις επιλογές διαμόρφωσης το καθένα, και υπάρχει δυνατότητα για τροποποιήσεις, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του πελάτη, όμως είναι περιορισμένες. Ακόμη ένα αρνητικό είναι ότι για να τοποθετηθεί η κατασκευή, χρειάζεται μία σχετικά καλή πρόσβαση του δρόμου στο οικόπεδο. Δεδομένου ότι πάνε έτοιμα μεγάλα κομμάτια για τη σύνθεση, οι ανάγκες πρόσβασης είναι μεγαλύτερες απ’ ό,τι αν πήγαιναν φορτηγά με συμβατικά υλικά.
Επέκταση σε πλάτος…
Αν και η ανέγερση νέου ορόφου εκ των υστέρων είναι από δύσκολη έως αδύνατη υπόθεση, αυτό δεν ισχύει για την επέκταση σε πλάτος. Πολλοί επιλέγουν να αρχίσουν με ένα μικρότερο ακίνητο, το οποίο να αντέχουν οικονομικά στο παρόν και να επεκταθούν στη συνέχεια, όταν θα έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες. Ανάλογα με τις διαστάσεις του οικοπέδου, υπάρχουν ισόγεια προκατασκευασμένα σπίτια από 40 μέχρι 300 τετραγωνικά μέτρα, ορόφους, σοφίτες, μπαλκόνια κ.λπ.
Τοποθέτηση, όχι ανέγερση
Οπως και με κάθε άλλη κατασκευή, η διαδικασία ξεκινά από την επιλογή της κατοικίας και την παραγγελία. Για την τοποθέτηση είναι η ίδια με κάθε άλλο ακίνητο και ξεκινάει με την άδεια οικοδόμησης από την Πολεοδομία της περιοχής. Τα πράγματα διαφοροποιούνται, κυρίως, λόγω του είδους της κατασκευής, καθώς κατασκευάζονται τα κομμάτια στο εργοστάσιο, μεταφέρονται με νταλίκα στο οικόπεδο και τοποθετούνται πάνω σε βάση που έχει ήδη χτιστεί στον τόπο του έργου. Εκεί ενώνονται με οξυγονοκόλληση ή μπετόν. Τα σπίτια παραδίδονται έτοιμα «με το κλειδί στο χέρι», για να επιπλωθούν και να κατοικηθούν.