Οπως δε υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης: «Κάθε προαναγγελία χαλάρωσης των capital controls μπορεί να περιορίζει τα προβλήματα των μικρομεσαίων, αλλά η αναγγελία της οριστικής άρσης τους είναι αυτή που θα απελευθερώσει την ελληνική αγορά…».

Σημεία-κλειδιά

Παρακάτω παρατίθενται οι 8 παράμετροι που διαδραμάτισαν, κατά την ΕΣΕΕ, σημαντικό ρόλο στην έως σήμερα εξέλιξη των κεφαλαιακών περιορισμών και επηρέασαν άμεσα τον τρόπο λειτουργίας, αλλά και το σχεδιασμό χιλιάδων επιχειρήσεων:

1. Ρευστότητα: Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιζήμιοι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και αυτό διότι δεν διαθέτουν την αναγκαία ρευστότητα ούτε και μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, με συνέπεια να αναγκάζονται σε συχνότερες εισαγωγές μικρότερων ποσοτήτων εμπορεύματος, ενίοτε δε και σε υψηλότερες τιμές. Ταυτόχρονα, η μη έγκαιρη διεκπεραίωση των εισαγωγών έχει συχνά επιπτώσεις και στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, αφού πολλές από αυτές εισάγουν πρώτες ύλες από το εξωτερικό που είναι αναγκαίες για την παραγωγή των προϊόντων τους. Ετσι, το πρόβλημα επεκτείνεται και στις εξαγωγές, επιβαρύνοντας περαιτέρω το ήδη υψηλό εμπορικό έλλειμμα της χώρας.

2. Καταθέσεις – ELA: Η μεγάλη εκροή καταθέσεων από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, περίπου 42 δισ. ευρώ το διάστημα Νοεμβρίου 2014-Ιουνίου 2015 κατέστησε την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών αναγκαίο κακό για την επιβίωση των τραπεζών. Σήμερα με τις καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα (επιχειρήσεις-νοικοκυριά) στα 119 δισ. ευρώ, η κατάσταση έχει εξομαλυνθεί σε σημαντικό βαθμό.

3. Λιανικό εμπόριο: Η ένταση των αρνητικών επιπτώσεων στον τζίρο των επιχειρήσεων έφτασε στο αποκορύφωμά της στους πρώτους 12 μήνες από την επιβολή των capital controls.

4. Χονδρικό εμπόριο και εμπόριο αυτοκινήτων: Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στο χονδρικό εμπόριο μέχρι και τα τέλη του προηγούμενου έτους, με συνέπεια η βελτίωση του καταγεγραμμένου τζίρου του κλάδου και συνεπώς της ρευστότητας των επιχειρήσεων να συντελεστεί μόλις στα τέλη του πρώτου τριμήνου του 2017. Αντιθέτως, και με εξαίρεση το πρώτο τρίμηνο επιβολής των capital controls, οπότε ο τζίρος κυμάνθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα, η πώληση αυτοκινήτων υπερέβη τα προ κεφαλαιακών περιορισμών επίπεδα (δεύτερο τρίμηνο 2015) ήδη από το τελευταίο τρίμηνο του 2015 (+8,3%).

5. Εμπορικό ισοζύγιο αγαθών: Η συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος αγαθών κατά 4,97 δισ. ευρώ, το πρώτο έτος επιβολής των capital controls, βασίζεται αποκλειστικά στη δραματική μείωση των εισαγωγών (-7,41 δισ. ευρώ), από τη στιγμή που η εξαγωγική δραστηριότητα υποχώρησε κατά 2,44 δισ. ευρώ. Το τελευταίο δεκάμηνο (Ιούλιος 2016-Απρίλιος 2017) καταγράφεται βελτίωση σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο Ιουλίου 2015-Απριλίου 2016, όσον αφορά στις εξαγωγές κατά 2,12 δισ. ευρώ.

6. Κόκκινα δάνεια: Η εκτόξευση των «μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων» σε περίπου 105 δισ. ευρώ προήλθε σε μεγάλο βαθμό και από την τραπεζική αργία στη διάρκεια του Ιουλίου 2015 και της συνεπαγόμενης αναστάτωσης που προκάλεσε η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών.

7. Επιταγές-Τειρεσίας: Ενα σύνηθες συναλλακτικό μέσο της αγοράς, εκείνο των επιταγών, δέχθηκε καίριο πλήγμα από την επιβολή των capital controls. Η συγκεκριμένη εξέλιξη «πάγωσε» στην ουσία την πραγματική οικονομία, που συνήθιζε να κινούνταν ευρέως με το συγκεκριμένο μέσο, καθώς αποτελούσε μέχρι πρότινος μια παράλληλη πίστωση μέσω της οποίας διακινούνται κάθε χρόνο περί τα 150 δισ. ευρώ.

8. Τόνωση των ηλεκτρονικών συναλλαγών: Καταγράφηκε σημαντική αύξηση των τερματικών αποδοχής συναλλαγών καρτών (POS) κατά 79%, των ηλεκτρονικών συναλλαγών με κάρτες κατά 84 εκατ. (58%), της αξίας άμεσων χρεώσεων για διενέργεια πάγιων πληρωμών κατά 3,2 δισ. ευρώ (47%), αλλά και της αξίας συναλλαγών μέσω internet και mobile banking κατά 29% (11,2 δισ. ευρώ) και 82% (359 εκατ. ευρώ) αντίστοιχα.

Ιωάννα Φεντούρη
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου