Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*Η Εκθεση στηρίζεται σε διευρυμένη έρευνα κορυφαίων Αμερικανών αναλυτών και στελεχών των υπουργείων Εξωτερικών, Εργασίας, Δικαιοσύνης, Παιδείας κα των ΗΠΑ, ενώ συγκεντρώνονται διαχρονικές πληροφορίες και στοιχεία από γνωστές κυβερνητικές οργανώσεις σε ετήσια βάση.
Αναφορικά με την Τουρκία, η Εκθεση αποτελείται από 84 σελίδες και επικρίνεται δριμύτατα και με συντριπτικά στοιχεία η γειτονική μας χώρα για πολιτικής υφής και χαρακτηριστικών δολοφονίες, για την ατιμωρησία πολλών και υπεύθυνων για πολιτικές διώξεις, για την απαράδεκτη δράση των τουρκικών αρχών ασφαλείας ως και της μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ στο «κυνήγι» αντικαθεστωτικών σε άλλα κράτη, για πολιτικές εξαφανίσεις, για τραγική κατάσταση και εκτεταμένη χρήση βίας στο σωφρονιστικό σύστημα της χώρας, καθώς και για χρήση βίας κατά γυναικών, ως και ορισμένων ομάδων με διαφορετικές θέσεις και ιδιαιτερότητες. Πάρα πολλοί υπεύθυνοι για μαζικές παραβιάσεις των στοιχειωδών και διεθνώς κατοχυρωμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία δεν τιμωρούνται, και πάρα πολλοί από αυτούς χαρακτηρίζονται από ανεπανάληπτη και απάνθρωπη συμπεριφορά.
Επισημαίνεται η πολύ ισχυρή και παρεμβατική ανάμιξη -ειδικά μετά την απόπειρα του γκιουλενικού πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν τον Ιούλιο του 2016- από τη στρατοχωροφυλακή (η οποία υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών), ενώ, όπως αναμενόταν, επικρίνονται και βρίσκονται στο στόχαστρο τα μέλη της γκιουλενικής οργάνωσης FETO, καθώς και της παράνομης κουρδικής οργάνωσης PKK, η οποία από το 1984 έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική και υπεύθυνη για χιλιάδες επιθέσεις στην Τουρκία με νεκρούς και τραυματίες.
Στην Εκθεση τονίζεται ότι 6 από τους 13 ανώτατους δικαστές της χώρας διορίζονται από τον πρόεδρο Ερντογάν, ενώ, παρά τα λεγόμενα από τους υπευθύνους, υπάρχουν υπολογίσιμα προβλήματα και διώξεις σε εκφραστές των μειονοτικών πληθυσμιακών ομάδων, καθώς και στη λειτουργία των ΜΜΕ. Ειδική μνεία γίνεται για την επικρατούσα κατάσταση στη Βόρεια Συρία και στην τουρκική στρατιωτική παρουσία εκεί, που είναι σε αντιπαράθεση με τις κουρδικές πολιτοφυλακές, τους οποίους θεωρεί ως επέκταση του PKK.
Την Έκθεση προλογίζει και παρουσίασε αμέσως μετά την επίσκεψή του χθες στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ο ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν, που επισήμανε για μία ακόμα φορά ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν παρακολουθεί με πολύ ενδιαφέρον τη συμπεριφορά των κυβερνώντων σε όλες τα κράτη, ως και αν και κατά πόσον εφαρμόζεται το κράτος δικαίου, με σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες. Ειδική αναφορά έκανε ο Μπλίνκεν στην επικρατούσα τραγική κατάσταση σε Ρωσία, Κίνα, Βενεζουέλα, Ιράν, Συρία, Υεμένη, Νικαράγουα, Μιανμάρ και Βόρεια Κορέα. Επίσης, έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στην προστασία των δικαιωμάτων ευάλωτων πληθυσμιακά ομάδων, στις θρησκευτικές ελευθερίες, στην προστασία κατατρεγμένων πληθυσμών, ως και στη χρήση βίας από τη μεριά καθεστώτων σε διάφορες χώρες του τρίτου κόσμου, εναντίον γυναικών και παιδιών που στρατολογούνται, παραβιάζοντας διεθνείς συμβάσεις του ΟΗΕ.
Για την Ελλάδα
Αρκετά επικριτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα, και ειδικά στο προσφυγικό-μεταναστευτικό, στα στρατόπεδα όπου διαμένουν, διακρίσεις ως και επιθετικότητα απέναντι σε κοινωνικές μειονότητες, συνθήκες κράτησης στα αστυνομικά τμήματα και στις φυλακές κ.λπ., είναι η Εκθεση.
Ορισμένα από τα προβλήματα αναφέρονται στην αρχή όπως:
- Μη ασφαλείς και ανθυγιεινές συνθήκες για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
- Εκδήλωση περιστατικών βίας εναντίον των γυναικών και των παιδιών στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
- Ισχυρισμοί για την επαναπροώθηση αιτούντων άσυλο.
- Περιστατικά βίας εναντίον εθνικών, φυλετικών και εθνοτικών μειονοτικών ομάδων.
«Η κυβέρνηση κατά κανόνα έκανε αρκετά βήματα για τη διερεύνηση, δίωξη και τιμωρία αξιωματούχων που διέπραξαν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είτε στις δυνάμεις ασφαλείας είτε σε άλλους τομείς της κυβέρνησης».
Η έκθεση ειδικά όσον αφορά στα μεγάλα και σοβαρά προβλήματα που εντοπίζονται στις φυλακές και στα κέντρα κράτησης, σημειώνει ότι υπάρχει μεταξύ άλλων «σοβαρός συνωστισμός, ανεπαρκής ασφάλεια και έλλειψη πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη, καθώς και σε είδη διατροφής και υγιεινής.
Στην έκθεση ασφαλώς υπάρχουν και αρκετά θετικά στοιχεία. Σχετικά με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, για παράδειγμα, αναφέρει ότι οι Αρχές σεβάστηκαν τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Επίσης, γίνεται αναφορά στο νόμο που θεσπίστηκε το 2019 για τον περιορισμό της χρήσης της σαρία μόνο σε οικογενειακές και αστικές υποθέσεις στις οποίες όλα τα μέρη έχουν συναινέσει στη χρήση της.
Οσον αφορά στην ελευθερία του Τύπου και της έκφρασης, η έκθεση επισημαίνει πως η κυβέρνηση σεβάστηκε τις προβλεπόμενες συνταγματικές ελευθερίες και ότι δεν προχώρησε σε λογοκρισία μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Σχετικά με το νόμο του 2019 για τη συκοφαντική δυσφήμιση, τονίζεται ότι απαλείφει τη διάταξη που προβλέπει πως οι δημοσιογράφοι πρέπει να εμφανιστούν αμέσως ενώπιον του δικαστηρίου ή να παραμένουν στη φυλακή μέχρι να ανοίξει το δικαστήριο στην περίπτωση που κατηγορηθούν για δυσφήμηση. Οπως σημειώνεται, η συγκεκριμένη διάταξη είχε χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για τον εκφοβισμό των δημοσιογράφων.
Τα επεισόδια στον Εβρο
Η Εκθεση τονίζει ότι στις 28 Φεβρουαρίου 2020 ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι τα σύνορα που μοιράζεται η Τουρκία με την Ε.Ε. είναι «ανοιχτά», ωθώντας πάνω από 50.000 πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες να μετακινηθούν στις παραμεθόριες περιοχές του Βορείου Εβρου.
Σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις, ορισμένοι Τούρκοι αξιωματούχοι παρείχαν δωρεάν λεωφορεία για να βοηθήσουν τη μαζική μετακίνηση των προσφύγων στα σύνορα. Συνεχίζοντας, η έκθεση επισημαίνει ότι η Αθήνα επικαλέστηκε ανησυχίες εθνικής ασφάλειας για να αναστείλει τη λήψη τυχόν νέων αιτήσεων ασύλου έως τις 3 Απριλίου.
Αντισημιτισμός
Η έκθεση αναφέρει πως η αντισημιτική ρητορική παρέμεινε ένα πρόβλημα. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι εντοπίζεται κυρίως στον περιθωριακό χώρο της Ακροδεξιάς. Επιπλέον, σημειώνει πως εκδηλώθηκαν περιστατικά βανδαλισμού εναντίον εβραϊκών μνημείων.
Στα θετικά βήματα καταγράφεται η φυλάκιση των στελεχών της Χρυσής Αυγής, πολλά στελέχη της οποίας είχαν προβεί επανειλημμένως σε αντισημιτική ρητορική.
Τέλος, γίνεται αναφορά στην επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις εκδηλώσεις μνήμης που πραγματοποιήθηκαν για την 75η επέτειο από την απελευθέρωση του Αουσβιτς, με την επισήμανση ότι είναι ο πρώτος Ελληνας πρωθυπουργός που πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Αουσβιτς,
Για την Κύπρο
Εκτενές είναι το κεφάλαιο για την Κύπρο στην Εκθεση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στα σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία, η έκθεση περιλαμβάνει σοβαρές πράξεις διαφθοράς, εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας που στόχευαν μέλη εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων και έλλειψη διερεύνησης και λογοδοσίας για τη βία κατά των γυναικών. Η κυβέρνηση, όπως αναφέρεται στη σύνοψη του τμήματος για την Κυπριακή Δημοκρατία, έλαβε μέτρα για τον εντοπισμό, τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία υπαλλήλων που διέπραξαν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εξάλλου, στο κεφάλαιο Διαφθορά η έκθεση αναφέρεται στα Cyprus Papers του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera, «του οποίου οι ρεπόρτερ κατέγραψαν εκτεταμένα πειστήρια κυβερνητικής διαφθοράς που σχετιζόταν με το σύστημα παροχής υπηκοότητας σε επενδυτές».
Οπως και τις προηγούμενες χρονιές, το κεφάλαιο για την Κύπρο χωρίζεται σε δύο τμήματα: στη νόμιμη Κυπριακή Δημοκρατία και στην «Περιοχή που διοικείται από τους Τουρκοκύπριους».
Σημειώνεται ότι: «Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν την «ΤΔΒΚ» ούτε καμία άλλη χώρα πλην της Τουρκίας. Σημαντικός αριθμός τουρκικών στρατευμάτων παραμένουν στο νησί. Μια ουδέτερη ζώνη περιπολούμενη από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ χωρίζει τις δύο πλευρές».
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr