Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Η επανάληψη των συνομιλιών μετά από σχεδόν πέντε χρόνια έγινε στις 25 Ιανουαρίου 2021 στο παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη, ενώ πέραν των χθεσινών επαφών, ο επικεφαλής της τουρκικής τριμελούς αντιπροσωπείας, υφυπουργός Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, συναντάται σήμερα με τον εκτελούντα χρέη γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβη Θεμιστοκλή Δεμίρη, για ορισμένα πολιτικά θέματα (όπως γράψαμε χθες μεταξύ άλλων για τη δράση-παρουσία γκιουλενιστών στη χώρα μας, που έχουν καταφύγει εδώ, καθώς και πιθανότατα να εγείρει εκ νέου η Αγκυρα το θέμα με τους οκτώ γκιουλενιστές στρατιωτικούς που κατέφυγαν την επομένη της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος τον Ιούνιο του 2016 στην Αλεξανδρούπολη).

Η Τουρκία διακαώς επιδιώκει να διευρυνθεί η ατζέντα των συνομιλιών με αναφορά σε άλλα ζητήματα, τα οποία δεν μπορεί να συζητήσει η Αθήνα, αφού αφορούν θέσεις και μονομερείς διεκδικήσεις της Αγκυρας σε βάρος της εδαφικής μας επικράτειας. Γι’ αυτό και οι όποιες συνομιλίες σε αυτό το πλαίσιο είναι πολύ χαμηλών προσδοκιών. Τις σχετικές επαφές πάντως ενθάρρυναν γνωστοί ξένοι διπλωμάτες και υπουργοί, ως και επικεφαλής διεθνών οργανισμών. Η Αγκυρα επίσης επιθυμεί οι άτυπες διερευνητικές και μη δεσμευτικές συνομιλίες να αποκτήσουν συμβουλευτική και πολιτική χροιά και περιεχόμενο, ενώ η Αθήνα υποστηρίζει ότι το μόνο θέμα που εντάσσει προς συζήτηση είναι οι θαλάσσιες ζώνες και η οριοθέτησή τους.

O ΥΠΕΞ, Νίκος Δένδιας, σε δήλωση που έκανε μετά τη συνομιλία που είχε με τον ομόλογό του της Παλαιστινιακής Αρχής, Ριάντ αλ Μαλίκι, που βρίσκεται στην Αθήνα, είπε: «Ευελπιστούμε ότι οι επαφές θα οδηγήσουν στην εξεύρεση κοινού εδάφους για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».

Της ελληνικής αντιπροσωπείας επικεφαλής είναι ο έμπειρος πρέσβης ε.τ. Παύλος Αποστολίδης και συμπληρώνουν την τριάδα ο πρέσβης Αλέξανδρος Κουγιού και η διπλωμάτης Ιφιγένεια Καναρά. Την τουρκική αντιπροσωπεία συμπληρώνουν (πέραν του πρέσβη Ονάλ) ο γνωστός για τις πολύ συχνές εμφανίσεις και αναφορές του σε ΜΜΕ, ως και αναλύσεις από νομικο-διεθνολογικής οπτικής γωνίας σε κυρίως αεροναυτικά θέματα, πρέσβης Τσαγκατάι Ερτσιγές και ο διπλωμάτης Μπαγίς Καλκαβάν. Ο Ελληνας ΥΠΕΞ έκανε αναφορά μόνο σε οριοθέτηση ζωνών στο θαλάσσιο χώρο.

Αυτός ο γύρος των διερευνητικών συνομιλιών έγινε λίγες μόνο ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, όπου έχει απομακρυνθεί τελείως το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Αγκυρα, αφού υπολογίσιμος αριθμός κρατών (και μάλιστα ισχυρών) διαφωνεί με αυτές (Γερμανία-Ιταλία-Ισπανία), ενώ συζητείται η θετική ατζέντα Ε.Ε.-Τουρκίας. Επίσης, ο συγκεκριμένος γύρος συνομιλιών έλαβε χώρα μερικές ημέρες μετά την αρκετά σαφή δήλωση του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, που επέκρινε την προ καιρού προκλητική στάση της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό (μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων).

Στο μεταξύ, αύριο και μεθαύριο θα πραγματοποιηθεί σε διεθνή ύδατα νότια των Δωδεκανήσων κοινή αεροναυτική άσκηση των ΗΠΑ και της Τουρκίας, με τη συμμετοχή του πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου «Αϊζενχάουερ» που πλέει στην Μεσόγειο το τελευταίο χρονικό διάστημα και της τουρκικής φρεγάτας «Γκεμλίκ». Παρόμοια άσκηση έλαβε χώρα προ ημερών με ελληνική φρεγάτα.