Στις 18 Οκτωβρίου 2022, σε έναν ήσυχο δρόμο της Γλυφάδας, λίγο μετά τις 11 το πρωί, δύο τρία αυτοκίνητα χωρίς διακριτικά και με ανθρώπους ντυμένους με πολιτικά ρούχα σταμάτησαν έξω από ένα σπίτι με πρασιές και μερικά δέντρα. Χτύπησαν την πόρτα. «Αστυνομία, κάνουμε μια έρευνα». Ο ένοικος του σπιτιού που άνοιξε την πόρτα ήταν ο γνωστός συγγραφέας παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, Βασίλης Παπαθεοδώρου. «Οδηγείστε μας παρακαλούμε στον χώρο που έχετε τον υπολογιστή σας», του είπαν.

«Υπάρχει περίπτωση να βρούμε υλικό παιδικής πορνογραφίας;», τον ρώτησαν, με το αυστηρό υπηρεσιακό ύφος, μόλις πλησίασαν στον χώρο όπου γράφει. «Ναι έχω, συγγραφέας είμαι, το χρειάζομαι για τη δουλειά μου», απάντησε χωρίς καν να έχει προλάβει να κλείσει τα μάτια του που είχαν γίνει τεράστια από την έκπληξη και κουβαλώντας μια αγκαλιά δικά του βιβλία, κάτι σαν αυθόρμητο αποδεικτικό στοιχείο της ιδιότητάς του.

Λίγες ώρες μετά, καθόταν στον τσιμεντένιο πάγκο ενός κελιού της ΓΑΔΑ. Μερικές μέρες αργότερα προφυλακίστηκε στην Τρίπολη. Εντεκα μήνες μετά έγινε η δίκη σε πρώτο βαθμό. Και τον Μάιο του ’24 αθωώθηκε από το Εφετείο. Οριστικά και αμετάκλητα. Στο μυαλό του ακόμα ακούγονται τα δελτία ειδήσεων ή σκρολάρουν οι οθόνες με λέξεις και τίτλους που θα μπορούσαν να τρυπήσουν ακόμα και το τσιμέντο των κελιών όπου βρέθηκε. «Συγγραφέας σε κύκλωμα παιδικής πορνογραφίας». «Το τέρας ανάμεσά μας», «Παρακολουθούσε βιασμούς παιδιών». Και πολλά άλλα από τη ματωμένη γκαλερί ορισμένων ελληνικών media. Η είδηση, άλλωστε, όταν στάζει αίμα, μπορεί να εξαφανίζει και το τεκμήριο αθωότητας πολύ πριν γίνει η δίκη κάποιου. Ο κόσμος τού Παπαθεοδώρου από τότε μίκρυνε, περιορίστηκε σε κάποια λιγοστά τετραγωνικά κελιών, όπου οι μόνοι ήχοι ήταν ανθρώπινες ανάσες και ό,τι έβγαζε κάθε τι που ακουμπούσε στα κάγκελα.

Ο Βασίλης Παπαθεοδώρου είναι ελεύθερος από τον Σεπτέμβριο του ’23 όταν έγινε η δίκη σε πρώτο βαθμό και καταδικάστηκε σε επτά χρόνια με αναστολή και χωρίς κανέναν περιοριστικό όρο. Και αθώος από τον Μάιο του ’24. Κάτι που δεν μαθεύτηκε, ούτε και κυκλοφόρησε, έστω και με την απειροελάχιστη υποδιαίρεση της ταχύτητας που είχε κυκλοφορήσει το ’22 η είδηση της σύλληψης και της προφυλάκισής του. Συναντηθήκαμε σε ένα καφέ στα νότια προάστια και μίλησε στον «Ελεύθερο Τύπο» για όλη αυτήν την περιπέτεια. Για το υλικό που πράγματι είχε, για την προφυλάκιση, τη διαπόμπευση από τα Μέσα, τον κόσμο της φυλακής, τους εφιάλτες.

-Τι υλικό ήταν αυτό που είχατε αποθηκεύσει σε σκληρό δίσκο;

Είχα αποφασίσει να γράψω γι’ αυτό το θέμα εδώ και πολλά χρόνια, για την παιδική πορνογραφία, τη σεξουαλική κακοποίηση, γύρω από το αυτό το concept. Δεν ήξερα τίποτα, όμως, γι’ αυτό. Αναρωτήθηκα αν μπορώ να χρησιμοποιήσω πρωτογενές υλικό. Είχα αποκλείσει να ρωτήσω ψυχολόγους ή ιδρύματα, γιατί οι απαντήσεις θα ήταν από την οπτική του μετατραυματικού στρες. Με ενδιέφερε η δημιουργία του τραύματος και μόνο αυτή. Αναρωτιόμουν αν υπάρχει πρωτογενές υλικό και αν μπορούσα να το χρησιμοποιήσω. Είχα βρει διεθνείς συνθήκες όπως η Συνθήκη του Λανζαρότε του 2007 για την αντιμετώπιση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, που είναι η Βίβλος γι’ αυτά τα θέματα. Επίσης, η Συνθήκη της Βουδαπέστης του 2001 για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Και μία Κοινοτική Οδηγία, η 92 του 2011 για την παιδική σεξουαλική κακοποίηση. Ολα αυτά αναφέρουν ότι τα εγκλήματα της παιδικής πορνογραφίας, εφόσον αποδεδειγμένα διαπράττονται για επαγγελματικούς λόγους, ιατρικούς, ερευνητικούς, καλλιτεχνικούς, δεν ποινικοποιούνται. Αυτές οι διεθνείς συνθήκες έχουν ψηφιστεί και από την ελληνική Βουλή και έχουν γίνει νόμοι του ελληνικού κράτους, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι υπερισχύουν οποιουδήποτε άλλου νόμου, ακόμα και αν ο εσωτερικός νόμος ορίζει τα αντίθετα.

-Γιατί τα επιχειρήματα αυτά δεν λειτούργησαν στην πρώτη δίκη;

-Γιατί τα είχα βρει όλα αυτά πριν αρκετά χρόνια, όταν είχα πάρει την αρχική απόφαση να ασχοληθώ με το θέμα, αλλά δεν τα είχα συγκεντρώσει, μου αρκούσε ότι υπήρχαν ότι θα μπορούσα να δουλέψω ανενόχλητος. Δεν μπορούσα να φανταστώ τι θα ακολουθούσε. Και δεν το ήξερε και κανείς από εκείνους που με συνέλαβαν.

-Γιατί, όμως, δεν σας αρκούσε η συγγραφική φαντασία αλλά θέλατε να είχατε και οπτική εμπειρία;

-Τα βιβλία μου είναι γραμμένα με κινηματογραφικό τρόπο, πάντα επιδιώκω να έχω όσο πιο πιστά στην πραγματικότητα πραγματολογικά στοιχεία, αυτή είναι η συγγραφική μου τεχνική. Αυτό το μοτίβο ακολουθώ. Είπαν πολλά, πάρα πολλά για μένα που δεν ισχύουν. Οπως ότι έβλεπα βίντεο με live βιασμούς παιδιών και τέτοια. Δεν υπήρχαν καν βιασμοί. Είναι όλα ψέματα. Και ξέρετε κάτι; Ούτως ή άλλως, δεν θα βοηθούσε το συγγραφικό μου έργο να έβλεπα αυτές τις επαχθείς σκηνές, δεν θα έμπαιναν πουθενά στο βιβλίο που ήθελα να γράψω. Με ενδιέφερε να παρατηρήσω την αρχική συμπεριφορά των παιδιών καθώς και την κατάληξη για να μπορώ να περιγράψω, όχι τις πράξεις αυτές καθαυτές. Θα ήταν σαν να λέμε ότι έγραφα ένα βιβλίο για την οπλοκατοχή στις ΗΠΑ, με μαθητές που μπαίνουν στα σχολεία και σκοτώνουν. Δεν θα έβλεπα με τίποτα τις σκηνές της δολοφονίας καθηγητών και συμμαθητών τους. Τις κινήσεις και τις αντιδράσεις του δράστη και των θυμάτων, θα έβλεπα. Πιθανώς και τα κίνητρα. Ρατσιστικά ή άλλα. Κάτι αντίστοιχο και με αυτό. Πρέπει να βλέπω εικόνες για να μπορώ να δουλέψω. Το βιβλίο πρέπει να πείθει τον αναγνώστη. Αλλά ούτε μπορούσα ούτε και έβλεπα αυτά που κυκλοφόρησαν για εμένα.

-Πώς κυκλοφόρησαν;

-Βγήκε ένας πρώην αξιωματικός της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και έλεγε στα κανάλια ότι έβλεπα βίντεο με live βιασμούς μωρών. Απίστευτο. Αυτό πήραν τα κανάλια και το έκαναν σημαία. Με διαπόμπευαν από το πρωί μέχρι το βράδυ λέγοντας το όνομά μου και δείχνοντας τη φωτογραφία μου χωρίς καν να υπάρχει εισαγγελική εντολή για κάτι τέτοιο, όπως συμβαίνει σε άλλες καταστάσεις. Με συμπεριέλαβαν σε αφιερώματα με τα «τέρατα της χρονιάς», ήταν ανοιχτή η τηλεόραση στη φυλακή και προσπαθούσα να κοιμάμαι από τις 7 το απόγευμα, κλείνοντας τα αφτιά μου με τα χέρια μου ή με το μαξιλάρι. Ενιωθα ότι αν γινόταν κάτι και έβγαινα έξω και πήγαινα σε ένα σούπερ μάρκετ, ο λιθοβολισμός που δεχόμουν από τα Μέσα θα γινόταν πραγματικός. Ενιωθα πιο ασφαλής στη φυλακή, σε εκείνον τον θάλαμο στις φυλακές Τρίπολης με τα 26 κρεβάτια.

-Τι μηνύματα είχατε από τον έξω κόσμο;

-Το ήξεραν αρκετοί, τους το είχα πει πριν γίνει γνωστό από τα ΜΜΕ. Ολοι είχαν εκπλαγεί αλλά ήταν ψύχραιμοι. Ηξεραν ότι αναζητούσα υλικό για να γράψω βιβλίο για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών ή εφήβων. Δεν το κρατούσα μυστικό, το είχα πει σε δυο τρεις κοντινούς μου ανθρώπους.

-Ενας συγγραφέας στη φυλακή και μάλιστα με αυτήν την κατηγορία. Πώς ήταν;

-Κάποιοι με έβλεπαν με μισό μάτι στην αρχή γιατί είχαν πιστέψει αυτά που άκουγαν. Οτι, ούτε λίγο ούτε πολύ ήμουν βιαστής μωρών. Μετά, όμως, άλλαξαν. Είδαν σε εμένα αυτό που έλειπε από τις δικές τους ανάστατες ζωές. Εναν άνθρωπο σταθερό και αποφασισμένο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Στην αρχή ναι, είχα σοκαριστεί, με έβλεπαν απόμακρο και ελιτιστή. Λίγο αργότερα, δύο τσιγγάνοι που είχαν συλληφθεί για κλοπές και με γνώρισαν, εγγυήθηκαν για μένα στους άλλους: «Είναι καλό παιδί, ξηγημένο». Ηταν τόσο ευγενείς μαζί μου και έδειχναν τέτοιο σεβασμό, κόντρα σε κάθε στερεότυπο… Μου είπαν στο τέλος, αν χρειαστώ κάτι μετά να τους πάρω στο κινητό. Μετά με σέβονταν όλοι. Τους έλεγα να κάνουν κουράγιο, δεν είναι τίποτα, θα περάσει, το έχουν περάσει και άλλοι, τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα.

-Σας έχει μείνει κάτι ιδιαίτερο από τους συγκρατούμενους;

-Ναι, ήταν ένας Αφγανός πρόσφυγας, ένα καταπληκτικό παιδί που τον πλησίασα γιατί τον είχα δει να κλαίει. Κουτσά στραβά μού είπε ότι η μάνα του στην Τουρκία είχε πάθε καρδιακό ή εγκεφαλικό. Δεθήκαμε. Είχε πολύ ευγενική ψυχή. Γίναμε φίλοι των λίγων λέξεων. Οταν αποφυλακιζόμουν μετά από 11 μήνες, είχε βάλει ένα καλό μαύρο παντελόνι και μια μαύρη μπλούζα. Τον πείραξα και του είπα ότι είναι ωραίος αλλά μη φοράει αυτά στη φυλακή, θα τα χαλάσει. Γύρισε βουρκωμένος και μου είπε: «Φεύγει ο αδερφός μου από τη φυλακή και θέλω να τον τιμήσω». Εννοούσε εμένα…

-Το βιβλίο που θέλατε να γράψετε για το οποίο κάνατε την έρευνα που σας κόστισε τόσο;

-Το τέλειωσα. Ξυπνούσα κάθε πρωί στις οκτώ και πήγαινα στο κυλικείο. Καθόμουν σε μια ήσυχη γωνία με ένα μπλε σχολικό τετράδιο κι έγραφα με στιλό BIC, κάνω μικρά γράμματα, γέμισα δύο τετράδια. Θα δω τι θα κάνω τώρα, σημασία έχει ότι τέλειωσαν όλα, θα ξαναρχίσω τη ζωή μου…