Αν και οι ροές είναι ακόμα αυξημένες σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023, είναι πλέον εμφανής η μείωση που καταγράφεται στο τελευταίο 10μηνο (από τον Σεπτέμβριο του ’23 και έως το πρώτο εξάμηνο ’24). Από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι επαφές του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστου Στυλιανίδη με τους ομόλογους του, τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν οι ροές είχαν επταπλασιαστεί σε σχέση με τρεις μήνες πριν, οι αφίξεις ξεκίνησαν να μειώνονται. Τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μείωση του μεταναστευτικού κύματος κατά 55% από τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας μετά και τη συνεργασία με την τουρκική Ακτοφυλακή, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2023 μέχρι και τον Απρίλιο του 2024, το Λιμενικό Σώμα έχει συλλάβει 330 διακινητές και έχει κατασχέσει 130 σκάφη με τα οποία προσπάθησαν να μεταφέρουν τους μετανάστες στις ελληνικές ακτές.

Από τον Ιούνιο του 2023, οι μεταναστευτικές ροές παρουσίασαν κλιμακούμενη αύξηση. Μέσα σε ελάχιστες μέρες, οι καραβιές διπλασιάστηκαν με αποκορύφωμα τον Σεπτέμβρη, οπότε η αύξηση ξεπέρασε το 600%. Λίγο διάστημα πριν, οι εκλογές στην Τουρκία και η πόλωση στο εσωτερικό όπως και η αναμονή των ελληνικών εκλογών, έκλεισαν το μάτι σε διακινητές.Από τον Σεπτέμβριο του 2023 ξεκίνησε η ενεργοποίηση των συνδέσεων και των επαφών με την τουρκική Ακτοφυλακή με αποτέλεσμα τη σταδιακή συγκράτηση και μείωση των ροών.

Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε, τον Νοέμβριο του 2023, να ξεκινήσει εκ νέου ο ελληνοτουρκικός διάλογος, με συνάντηση των αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας στην Αγκυρα στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ενώ ακολούθησε το 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, με υπογραφή σημαντικών συμφωνιών, μνημονίων συνεργασίας και κοινές δηλώσεις.

Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ της Ελληνικής και της τουρκικής Ακτοφυλακής, έλαβαν, ουσιαστικά, χώρα τον Ιανουάριο του 2024, με την επίσκεψη του υπουργού Ναυτιλίας στην Αγκυρα, όπου συμφωνήθηκε η ενίσχυση της συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ των αρχών του Λιμενικού – Ακτοφυλακής Ελλάδας – Τουρκίας.

Σύμφωνα με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, συμφωνήθηκε μεταξύ άλλων να υπάρχει εκ νέου ενεργοποίηση του διαύλου επικοινωνίας μεταξύ της ελληνικής και της τουρκικής Ακτοφυλακής, με κύριο σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς επίσης και τη μεγαλύτερη αμεσότητα ενεργειών από πλευράς τουρκικής Ακτοφυλακής σε περιστατικά παράνομης μετανάστευσης.

Παράλληλα δόθηκαν και σχετικές οδηγίες-εντολές προς τα πληρώματα σκαφών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ, ώστε αυτά να επιχειρούν λαμβάνοντας όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα, προκειμένου να εντοπίζουν έγκαιρα και να ενημερώνουν τα σκάφη της τουρκικής Ακτοφυλακής, ώστε να επιλαμβάνονται των περιστατικών.

Οι νέες κανόνες φύλαξης συνόρων έφεραν αλλαγές στα δουλεμπορικά δρομολόγια που ήθελαν μέσω του νότιου περάσματος της Κρήτης να φθάσουν από Τουρκία στην Ιταλία για να αποφύγουν τους ελέγχους. Τα επικίνδυνα σκαριά και οι δύσκολοι καιροί οδήγησαν πολλά από τα σκάφη αυτά να έρθουν από τα διεθνή ύδατα στο τρίγωνο Καλών Λιμένων, Γαύδου και Παλαιόχωρας, με την Κρήτη να καταγράφει αύξηση ροών, από τις σχεδόν μηδενικές των προηγούμενων χρόνων. Η μεγάλη εικόνα ωστόσο που παραμένει είναι η μείωση των ροών από τα θαλάσσια σύνορα.

Αφίξεις που κατέγραψε το Λιμενικό

2023

Ιούνιος 1.427

Ιούλιος 2.737

Αύγουστος 5.787

Σεπτέμβριος  10.930

Οκτώβριος 6.761

Νοέμβριος 4.209

Δεκέμβριος 4.921

2024

Ιανουάριος 3.337

Φεβρουάριος 4.061

Μάρτιος 2.301

Απρίλιος 1.998

Μάιος 3.742

Ιούνιος* 1.688

* Μέχρι 16/06

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗ ΧΙΟ

Το επόμενο χρονικό διάστημα έχει προγραμματιστεί μεταξύ άλλων, συνάντηση μεταξύ περιφερειακών διοικητών και λιμεναρχών της ελληνικής και τουρκικής Ακτοφυλακής, η οποία θα λάβει χώρα στο νησί της Χίου. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης θα συζητηθεί με κάθε λεπτομέρεια η επικοινωνία και η συνεργασία σε τοπικό επίπεδο μεταξύ λιμεναρχών ή και περιφερειακών διοικητών, με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση του φαινομένου της μετανάστευσης στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου.