Γράφει η Αντωνία Σταυρίδου*

Αφορμή για τη διαπίστωση αυτή δίνει με ποικίλους τρόπους η επικαιρότητα. Μια επικαιρότητα, η οποία οδυνηρά υπενθυμίζει ότι, έξω από μια επίπλαστη αίσθηση κοινωνικών κατακτήσεων και προοδευτισμού, η βία και η εκμετάλλευση δεν είναι φαινόμενα που έχουν εκλείψει, αντίθετα μάλιστα μπορεί να συμβαίνουν κοντά μας με θύτες ανθρώπους της διπλανής πόρτας, ανθρώπους υπεράνω υποψίας.

Δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα διαπιστώνουμε, ως κοινωνία, πόσο ευρύ και διαδεδομένο είναι το φάσμα της εκμετάλλευσης, της βίας και της κακοποίησης. Πόσες πολλές και πόσους πολλούς αφορά και με πόσες ποικίλες μορφές εκφράζεται. Ότι η βία, η κακοποίηση, οι διακρίσεις είναι δίπλα μας και μας αφορούν όλους. Ότι η έμφυλη βία δεν συναρτάται αυστηρά με το οικονομικό επίπεδο, το χρώμα, τη θρησκεία, το κοινωνικό status ή τη γεωγραφική περιοχή. Ότι οι διακρίσεις είναι στην καθημερινότητά μας και μας επηρεάζουν όλες και όλους. Και πολλές φορές, η επικαιρότητα έρχεται να μας υπομνήσει και να επιβεβαιώσει αυτό που ξέραμε. Αυτό που ψιθυριζόταν. Αυτό που συνέβαινε. Αυτό το οποίο οι περισσότεροι προσπερνούσαμε.

Ναι, στην παρούσα συγκυρία, η πολιτεία είναι σύμμαχος. Το οπλοστάσιο κοινωνικής αλληλεγγύης που παρέχεται από το κράτος είναι σαφώς ενισχυμένο. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει περίτρανα αποδείξει ότι η κοινωνική μέριμνα και αλληλεγγύη δεν έχει κομματικό πρόσημο. Εκτός από τη γραμμή 15900 μπαίνει και η εφαρμογή Panic Button στη μάχη εναντίον της κακοποίησης των γυναικών. Εκτός από το νόμο για τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, έχουν δημιουργηθεί 6+12 νέα επιχειρησιακά κέντρα αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας από την ΕΛΑΣ (στελεχωμένα κυρίως με γυναίκες αστυνομικούς και συνολικά 402 αστυνομικούς). Εκτός από τα Συμβουλευτικά Κέντρα Γυναικών της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, αναπτύσσονται προγράμματα εργασιακής αποκατάστασης κακοποιημένων γυναικών μέσω ΔΥΠΑ, ενώ υπάρχει πλέον η δυνατότητα δωρεάν νομικής βοήθειας στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και ένα εργαλείο εκτίμησης επικινδυνότητας από επαγγελματίες και δομές υποδοχής, ώστε να γίνεται έγκαιρα ο εντοπισμός του κινδύνου.
Και ναι, η απόλυτη λύση θα δοθεί μέσα από τη σωστή παιδεία. Μια παιδεία συμπερίληψης και ισότητας. Μια παιδεία με ανοικτά σχολεία, για ανοικτά μυαλά.

Μέχρι, όμως, η επένδυση που έγινε τα τελευταία τρία χρόνια στην Παιδεία να αποδώσει καρπούς, σε τι μπορούμε να ελπίζουμε; Ακριβώς για τον λόγο αυτό, η κοινωνική ενσυναίσθηση είναι περισσότερο από ποτέ επίκαιρη αλλά και επιβεβλημένη. Με τον όρο, λοιπόν, «κοινωνική ενσυναίσθηση» και ευαισθητοποίηση, πολύ απλά εννοώ την ανάπτυξη της ικανότητας όλων μας να μπαίνουμε στη θέση του «άλλου» και να γνωρίζουμε για τι ακριβώς μιλάμε και που βρίσκεται το πρόβλημα.

Ως γυναίκα, αλλά και ως επικοινωνιολόγος, γνωρίζω καλά ότι σε μια μία γρήγορη, ψηφιακή, ατομική και αποστειρωμένη καθημερινότητα που οι περισσότερες και οι περισσότεροι από εμάς βιώνουμε, είναι ακόμα πιο δύσκολο να γίνει αυτό. Να αντιληφθούμε, δηλαδή, ότι δίπλα στην καθημερινότητα των περισσοτέρων από εμάς υπάρχει μια παράλληλη πραγματικότητα. Μια δυνητικά θυματοποιητική κατάσταση, η οποία θα μας εκπλήξει όταν βγει ως είδηση.

Σε αυτό το πλαίσιο, καλούμαστε να αντιδράσουμε. Ως ενεργοί πολίτες, ως αλληλέγγυοι συνάνθρωποι. Γιατί μέρος της λύσης περνάει και από το χέρι μας. Και αυτή δεν είναι άλλη από το να πούμε ένα «φτάνει πια» σε εκείνα τα στερεότυπα κακέκτυπα που διαιωνίζουν τις διακρίσεις και τη βία σε όλες της τις εκφάνσεις. Να κοιταχτούμε στον καθρέφτη, να δούμε τα λάθη που κάνουμε και εμείς οι ίδιοι. Γιατί η βία μας θίγει όλες και όλους κατάφωρα ως ανθρώπινες υποστάσεις. Μας ζημιώνει, μας αδυνατίζει ηθικά και αποδυναμώνει τις προσπάθειες όλων μας για οικοδόμηση ισχυρών, εύρωστων και αντιπροσωπευτικών κοινωνιών. Πλήττει την κοινωνική ειρήνη, την ασφάλεια, την δημοκρατία στην πόλη μας και στη χώρα μας.

Για τον λόγο αυτό, η κοινωνική ενσυναίσθηση είναι μια πειστική απάντηση. Μια απάντηση που οφείλουμε όμως να δώσουμε όλες και όλοι μαζί. Μόνο έτσι θα κάνουμε, ως κοινωνία, μόνο βήματα μπροστά. Μόνο βήματα ισότητας. Βήματα κοινωνικής αλληλεγγύης. Βήματα ενίσχυσης και θωράκισης του κοινωνικού ιστού.

*H Αντωνία Σταυρίδου είναι Σύμβουλος Επικοινωνίας

Ειδήσεις σήμερα