Πρόκειται για τον τέταρτο σεισμό (περίπου) ίδιου μεγέθους σε διάστημα επτά μηνών. Υπενθυμίζεται πως στις 3 Μαρτίου είχε σημειωθεί σεισμός 6,3 ρίχτερ στην Ελασσόνα, μία μέρα αργότερα σεισμός 6 ρίχτερ στην ίδια περιοχή και στις 27 Σεπτεμβρίου σεισμός 5,8 ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου.

Οι επιστήμονες, όσο και αν θέλουν να εμφανίζονται καθησυχαστικοί, παραδέχονται ότι πρόκειται για μία «ασυνήθιστη» σεισμικά χρονιά. Μάλιστα, εντείνουν την παρατήρηση του φαινομένου σε όλη την επικράτεια και ειδικά σε περιοχές που εμφανίζουν -ενδεχομένως- αυξημένο κίνδυνο να χτυπηθούν από τον Εγκέλαδο. Σύμφωνα με τον σεισμολόγο και πρώην διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δρα Γεράσιμο Παπαδόπουλο, καμία περιοχή δεν είναι απόλυτα σε αυξημένη δραστηριότητα πέρα από το Αρκαλοχώρι Κρήτης. Ωστόσο, σε υψηλή σεισμική παρακολούθηση βρίσκονται: Ιόνιο, Κορινθιακός Κόλπος, Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο. Δηλαδή, έτσι κι αλλιώς εξαιρετικά σεισμογενής περιοχές.

Η πλάκα του Αιγαίου

«Κατά μέσο όρο, στην Ελλάδα σημειώνεται κάθε χρόνο ένας σεισμός κοντά ή περισσότερο από 6 ρίχτερ. Φέτος, μέχρι στιγμής, έχουμε τέσσερις που έχουν αγγίξει ή ξεπεράσει το συγκεκριμένο μέγεθος», είπε στον «Ε.Τ.» ο νυν διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Θανάσης Γκανάς. Εμμέσως άφησε να εννοηθεί ότι δεν αναμένεται -βάσει στατιστικής- νέος μεγάλος σεισμός τους επόμενους μήνες. «Ομως, κανείς δεν μπορεί παράλληλα να αποκλείσει το ενδεχόμενο», απάντησε όταν ρωτήθηκε σχετικά. Χαρακτήρισε «αναμενόμενο» τον χθεσινό σεισμό, με την έννοια ότι έγινε πάνω στο ελληνικό τόξο και τον απέδωσε σε οριζοντιο-ολισθητική κίνηση της πλάκας του Αιγαίου. «Θεωρώ ότι ήταν ο κύριος σεισμός. Θα υπάρξουν ισχυροί μετασεισμοί. Δεν θα επηρεάσει άλλες σεισμογενείς περιοχές», είπε. Εμφανίστηκε καθησυχαστικός λέγοντας ότι η Ελλάδα είναι μία σεισμογενής χώρα. «Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε ως πολίτες είναι να ακολουθούμε τις οδηγίες της Πολιτείας και της Πολιτικής Προστασίας και να μην εφησυχάζουμε», κατέληξε.

Οπως το 1995

«Είναι σίγουρα μία “ασυνήθιστη” σεισμικά χρονιά. Να έχεις τέσσερις σεισμούς 6 ρίχτερ σε ένα χρόνο δεν είναι συνηθισμένο. Ομως, έχει συμβεί κατά το παρελθόν. Οπως το 1995 που είχαμε ισχυρούς σεισμούς σε Αρναία Χαλκιδικής, Κοζάνη-Γρεβενά και Αίγιο», είπε στον «Ε.Τ.» ο καθηγητής Φυσικής της Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας και Εφ. Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος. Εκτίμησε ότι το ενοποιημένο δίκτυο των σεισμογράφων είναι ορθά αναπτυγμένο και κατανεμημένο σε όλο τον ελλαδικό χώρο και έκρινε ότι δεν θα πρέπει το δίκτυο της Κρήτης να ενισχυθεί με επιπλέον σεισμογράφους. «Αλλωστε, και στη Θήβα τοποθετήθηκαν επιπλέον σεισμογράφοι μετά την καταγραφή εκατοντάδων δονήσεων από τους προϋπάρχοντες σεισμογράφους», πρόσθεσε και ξεκαθάρισε ότι γενικότερα η διεθνής επιστημονική πρακτική δεν συμβαδίζει με την άποψη της τοποθέτησης έξτρα σεισμογράφων σε σημεία όπου καταγράφονται σεισμοί, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα που έχει αναπτυγμένο δίκτυο σεισμογράφων σε σχέση με άλλες χώρες.

Ανά περίπτωση…

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ Μανόλης Σκορδύλης υπογράμμισε ότι πολλές φορές ο σεισμός δεν ακολουθεί τη λογική. «Υπάρχουν περιπτώσεις όπου σε μία περιοχή υπάρχει έξαρση, η οποία όμως ποτέ δεν οδηγεί σε ισχυρό σεισμό. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις όπου ένας ισχυρός σεισμός χτυπά μία περιοχή, η οποία δεν βρισκόταν σε έξαρση», είπε στον «Ε.Τ.».

Οπως και να έχει, ο χθεσινός σεισμός στα ανατολικά της Κρήτης έρχεται να προστεθεί στην ήδη μακρά λίστα ισχυρών δονήσεων που έχει ταλαιπωρήσει τη χώρα μέσα σε διάστημα επτά μηνών.

Σεισμός: Ρίχτερ από τη θάλασσα «λάβωσαν» την Κρήτη

Πριν προλάβει να σταματήσει να κουνά η κρητική γη, ένας νέος μεγάλος σεισμός, αυτή τη φορά από τη θάλασσα, ταρακούνησε τη Μεγαλόνησο. Η ισχυρή σεισμική δόνηση 6,3 ρίχτερ που είχε επίκεντρο 23 χιλιόμετρα ανατολικά της Ζάκρου Λασιθίου έγινε αισθητή μέχρι την Κύπρο και την Αίγυπτο. Το σημαντικό είναι ότι σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις πρόκειται για τον κύριο σεισμό, ωστόσο κάτοικοι και επιστημονική κοινότητα παραμένουν σε επιφυλακή.

Οπως εξήγησε στον Ελεύθερο Τύπο ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και σεισμολόγος Ευθύμης Λέκκας, ο χθεσινός σεισμός δεν συνδέεται με τη μεγάλη σεισμική δόνηση που χτύπησε το Αρκαλοχώρι στις 27 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για έναν επιφανειακό και αβαθή σεισμό, που έγινε αισθητός σε μεγάλη έκταση στην Κρήτη, στα Δωδεκάνησα και την ευρύτερη περιοχή. Μάλιστα, το επίκεντρο του σεισμού είναι 80 χιλιόμετρα μακριά από αυτόν του Αρκαλοχωρίου και προέρχεται από διαφορετικό κέντρο.

Επιφυλακή

Πάντως, εκτίμησε ότι ήταν ο κύριος σεισμός που σημειώθηκε χθες, ωστόσο θα πρέπει να περιμένουμε δύο ακόμη 24ωρα για να δούμε τη μετασεισμική ακολουθία. «Θα έχουμε πλούσια μετασεισμική ακολουθία», είπε ο καθηγητής και ανέφερε ότι μπορεί να έχουμε σεισμό μέχρι και μετασεισμό 5,5 ρίχτερ», αλλά επανέλαβε ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας.

Ερωτηθείς για τη σεισμική δραστηριότητα στο νησί γενικότερα, έφερε ως παράδειγμα το Αρκαλοχώρι, όπου από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί περισσότεροι από 300 προσεισμοί και μετασεισμοί, εκτός του μεγάλου των 5,8 ρίχτερ, οι οποίοι ήταν πάνω από 2,5 ρίχτερ. Αντίστοιχα, όπως τόνισε, έχουν γίνει χιλιάδες σεισμοί κοντά στα 2 ρίχτερ. 

Διέγερση

Στη διέγερση του ελληνικού σεισμικού τόξου αποδίδεται και ο χθεσινός σεισμός στη Ζάκρο, όπως και ο σεισμός της 27ης Σεπτεμβρίου στο Αρκαλοχώρι αλλά και ο παλιότερος (2/5/2020) 6,6 ρίχτερ στην Ιεράπετρα, σύμφωνα με τον σεισμολόγο Γεράσιμο Παπαδόπουλο.

Ειδικότερα, όπως εξήγησε στον «Ε.Τ.», καταγράφεται μία έξαρση στο κεντρικό προς ανατολικό τμήμα του ελληνικού σεισμικού τόξου, που ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 με σεισμό 6,6 ρίχτερ κοντά στην Ιεράπετρα και συνεχίζεται με τη σεισμική δόνηση της 27ης Σεπτεμβρίου των 6 ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι και τη σημερινή των 6,3 ρίχτερ στη Ζάκρο. Οπως ανέφερε, το Αρκαλοχώρι είναι μέρος αυτού του σεισμικού τόξου.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, το τελευταίο διάστημα υπάρχει έξαρση στο νησί, ωστόσο πρόκειται για διαφορετικές εστίες. Το μόνο κοινό γεωδυναμικό αίτιο είναι ότι η αφρικανική λιθοσφαιρική πλάκα κινείται προς τα βόρεια και συμπιέζει κατά μήκος της Κρήτης την ευρωασιατική πλάκα.

Ενταση και διάρκεια

Πάντως, η δόνηση έγινε ιδιαίτερα αισθητή στο Ηράκλειο, καθώς είχε ένταση και διάρκεια, με συνέπεια να σκορπίσει πανικό και ανησυχία στους κατοίκους, που βγήκαν σε δρόμους, πάρκα και πλατείες, ενώ εκπαιδευτικοί απομάκρυναν με ασφάλεια τους μαθητές από τις αίθουσες.

Αισθητός έγινε και στο Ρέθυμνο, προκαλώντας την αναμενόμενη ανησυχία στους κατοίκους. Κανένα πρόβλημα, ωστόσο, δεν αναφέρθηκε στους αρμόδιους φορείς του νομού, με την Πολιτική Προστασία και τα συνεργαζόμενα σώματα να βρίσκονται σε διαρκή επιφυλακή.

Μετά τον ισχυρό σεισμό των 6,3 ρίχτερ έχουν ακολουθήσει αρκετοί μετασεισμοί στον ίδιο χώρο, με τον μεγαλύτερο έως αυτή τη στιγμή να καταγράφεται στα 4,4 ρίχτερ.

Ζημιές

Ο Αγιος Νικόλαος, ο μοναδικός ναός στον Ξερόκαμπο Σητείας που στεκόταν εκεί από το 1895, δεν άντεξε στον ισχυρό σεισμό που χτύπησε την Κρήτη με 6,3 ρίχτερ.

Οπως αναφέρει το Creta Live, πριν από λίγο καιρό τα φώτα της δημοσιότητας στράφηκαν στο μικρό εκκλησάκι στο ανατολικότερο άκρο της Κρήτη για μια εκδήλωση με «άρωμα» Χόλιγουντ. Αυτό το ίδιο εκκλησάκι ήρθε πάλι στο προσκήνιο με αφορμή τον ισχυρό σεισμό.

Στις αρχές Ιουλίου το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου στον Ξερόκαμπο Σητείας έγινε γνωστό με αφορμή μια βάφτιση με νονά την ηθοποιό Ντέμι Μουρ.

Πάντως, μικρότερες ζημιές καταγράφηκαν και σε κτίρια, κυρίως ρωγμές, ενώ υπήρξαν και κατολισθήσεις βράχων στο οδικό δίκτυο, ενώ ευτυχώς δεν υπήρξαν αναφορές για τραυματισμούς πολιτών.

Αξίζει να σημειωθεί πως άμεσα τέθηκε σε εφαρμογή το Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Αμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των συνεπειών από την εκδήλωση σεισμών «ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ» της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, με εντολή του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη. 

Αισθητός στην Αίγυπτο 

Ενδεικτικό του μεγέθους του σεισμού είναι ότι έγινε αισθητός ακόμα και στην Κύπρο και στην Αίγυπτο. Στην Αίγυπτο μάλιστα έφερε μνήμες από τον μεγάλο σεισμό των 5,6 ρίχτερ που είχε συμβεί ακριβώς 29 χρόνια πριν, στις 12 Οκτωβρίου του 1992, προκαλώντας τότε το θάνατο σε 541 άτομα και τραυματίζοντας άλλα 6.522 άτομα, μένοντας στην Ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς στη χώρα του Νείλου.

Οπως ανέφερε και η «Αλ Αχράμ», σήμερα πολλοί χρήστες μέσων κοινωνικών δικτύων αναφέρθηκαν στο σεισμό της Κρήτης, που έγινε αισθητός στη μεσογειακή πόλη Μάρσα Ματρούχ, αλλά και στο Κάιρο και την Γκίζα.

Ανακοίνωση εξέδωσε το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης του υπουργείου Γεωργίας της Κύπρου, όπου σημειώνεται ότι ο σεισμός αυτός εντάσσεται στο πλαίσιο της σεισμικής δραστηριότητας του ανατολικού τμήματος του ελληνικού τόξου.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.