Η Σάμος βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα τα προηγούμενα χρόνια, και αν και η Λέσβος βρισκόταν συνεχώς στο επίκεντρο των διεθνών ΜΜΕ, η Σάμος είχε να διαχειριστεί μια χειρότερη πραγματικότητα: το παλιό κέντρο μεταναστών ήταν μέσα στην πρωτεύουσα, η οποία είχε γίνει πόλη- φάντασμα, με την αναλογία προσφύγων και κατοίκων να είναι 1 προς 1.

Σύμφωνα με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη, η κατασκευή της νέας δομής έγινε με γνώμονα τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης του διαμένοντος πληθυσμού, αλλά και την ορθή υλοποίηση των απαραίτητων διαδικασιών υποδοχής και ταυτοποίησης, γι’ αυτό και η νέα κλειστή ελεγχόμενη δομή Σάμου δημιουργήθηκε με επαρκείς υποδομές, οι οποίες θα συμβάλουν στην πλήρη κάλυψη των αναγκών των διαμενόντων μεταναστών και προσφύγων.

Συνοπτικά, οι επιχειρησιακές καινοτομίες οργάνωσης της δομής είναι:

• Διακριτοί χώροι φιλοξενίας, γειτονιές για ευάλωτες ομάδες πληθυσμού όπως ασυνόδευτα ανήλικα, μονογονεϊκές οικογένειες, αλλά και χώρος φιλοξενίας γενικού πληθυσμού, νέων αφίξεων και χώρος καραντίνας.

Σε κάθε γειτονιά λειτουργούν:

• Χώροι εστιατορίων με πρόσθετη χρήση ως χώροι κοινόχρηστων δραστηριοτήτων και χώροι διανομής μη εδώδιμων αγαθών
• Χώροι άθλησης
• Χώροι αναψυχής – παιδικές χαρές
• Κοινόχρηστα πλυντήρια
• Κοινόχρηστες κουζίνες
• Κυλικεία για κάλυψη αναγκών
• Πολλαπλοί χώροι διοίκησης και στέγασης υπηρεσιών όπως ιατρεία, σχολικές αίθουσες και γραφείο ψυχοκοινωνικών και νομικών υπηρεσιών
• Χώροι πρασίνου καλύπτουν το 25% των συνολικών χώρων της δομής, ενώ όλοι οι εσωτερικοί χώροι είναι κλιματιζόμενοι
• Σύστημα ανακύκλωσης των αρδεύσιμων υδάτων που προκύπτουν από την τριτοβάθμια επεξεργασία των λυμάτων, προκειμένου είτε να χρησιμοποιηθούν για τις τουαλέτες είτε για την άρδευση της δομής και των περιβαλλόντων αναδασωτέων εκτάσεων
• Επαρκές σύστημα πυρόσβεσης.

Φύλαξη 24/7

Η νέα ΚΕΔ στη Σάμο φυλάσσεται από την Ελληνική Αστυνομία και από ιδιωτική εταιρία φύλαξης όλο το 24ωρο με παρουσία 50 ενστόλων σε κάθε βάρδια.

Η νέα δομή φιλοξενίας υπηκόων τρίτων χωρών αναπτύσσεται σε έκταση περίπου 150 στρ., στη θέση «Ζερβού» του Δήμου Ανατολικής Σάμου. Είναι δυναμικότητας 3.000 φιλοξενουμένων, η οποία αναλύεται ως εξής:

• 560 άτομα γενικός πληθυσμός
• 240 ασυνόδευτα ανήλικα
• 240 ευάλωτες ομάδες, μονογονεϊκές οικογένειες, γυναίκες
• 960 στο ΠΡΟΚΕΚΑ.

Το έργο κατασκευής της νέας δομής ανατέθηκε στην κατασκευαστική εταιρία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε., τον Οκτώβριο του 2020, έπειτα από διεθνή ανοικτό διαγωνισμό.

Ο προϋπολογισμός κατασκευής είναι περίπου 38 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και χρηματοδοτείται 100% από την Ε.Ε.

Ασφάλεια – έλεγχος

Το σύνολο της δομής περιβάλλεται από διπλή περίφραξη ασφαλείας τύπου ΝΑΤΟ, η οποία σε συνδυασμό με την εγκατάσταση στην είσοδο των απαραίτητων συστημάτων ελέγχου, όπως τουρνικέ, μαγνητικές πύλες, x-rays, σύστημα access control δύο παραγόντων (ταυτότητα και αποτύπωμα), εξασφαλίζει την ασφαλή και ελεγχόμενη είσοδο και έξοδο.

Επιπλέον, σε όλη την έκταση της δομής έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση Κλειστού Συστήματος Παρακολούθησης (CCTV), το οποίο χρησιμοποιεί «έξυπνο» λογισμικό με σκοπό να προειδοποιεί εγκαίρως για τυχόν έκτακτα συμβάντα, ενώ έχει τη δυνατότητα να δίνει ειδοποιήσεις και εικόνα στο Τοπικό Κέντρο Συμβάντων, στο Κέντρο Ελέγχου στην Αθήνα και στα Κέντρα Ελέγχου λοιπών εμπλεκόμενων φορέων. Επίσης, περίφραξη καθώς και τουρνικέ με καρταναγνώστες έχουν τοποθετηθεί και στις διακριτές ενότητες της δομής για την προστασία των εργαζομένων σε αυτές, αλλά και των ευάλωτων ομάδων, όπως τα ασυνόδευτα παιδιά και οι μονογονεϊκές οικογένειες.

Οι χώροι διαμονής αναπτύσσονται σε 14.250 τ.μ. και διαιρούνται σε διακριτές ζώνες, ενώ αποτελούνται από 240 οικίσκους των 25 τ.μ. έκαστος με χωρητικότητα 4 άτομα ανά οικίσκο, 7 ισόγεια κτίρια διαμονής των 500 τ.μ. με χωρητικότητα 120 άτομα ανά κτίριο και 2 των 400 τ.μ. έκαστο με χωρητικότητα 120 άτομα ανά κτίριο. Η τοποθέτηση των αιτούντων άσυλο θα γίνεται βάσει εθνοτικών και κοινωνικών κριτηρίων (οικογένειες, άτομα με κινητικές αναπηρίες, σοβαρά προβλήματα υγείας, έγκυοι).

Στη νέα δομή στη Σάμο επιπλέον περιλαμβάνονται:

• Χώρος διαμονής ΠΡΟΚΕΚΑ (8 ισόγεια κτίρια διαμονής των 500 τ.μ. έκαστο, συνολικής δυναμικότητας 960 ατόμων)
• Χώρος καραντίνας Covid-19 (37 οικίσκοι των 25 τ.μ. έκαστος)
• Υγειονομικοί χώροι (4 οικίσκοι και 3 ισόγεια κτίρια συνολικής επιφάνειας 760 τ.μ.)
• Χώροι διοίκησης (39 οικίσκοι και 18 ισόγεια κτίρια, συνολικής επιφάνειας 3.600 τ.μ.)
• Χώροι δημιουργικής απασχόλησης (17 οικίσκοι, συνολικής επιφάνειας 850 τ.μ.)
• Αίθουσα υπολογιστών (1 οικίσκος 50 τ.μ.)
• Εστιατόρια (8 ισόγεια κτίρια, συνολικής επιφάνειας 2.600 τ.μ.)
• Χώροι διανομής φαγητού (4 οικίσκοι των 25 τ.μ. έκαστος)
• Χώροι διανομής NFIs (6 οικίσκοι των 25 τ.μ. έκαστος)
• Χώροι καταστημάτων (16 οικίσκοι των 25 τ.μ. έκαστος), των οποίων η άδεια χρήσης θα δίδεται είτε από τον οικείο δήμο είτε από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου
• Χώροι πλυντηρίων και κουζίνας (19 οικίσκοι των 25 τ.μ. έκαστος)
• Χώροι πολιτισμικών δραστηριοτήτων
• Χώροι εκδηλώσεων (2 ισόγεια κτίρια, συνολικής επιφάνειας 250 τ.μ.)
• 3 παιδικές χαρές
• 7 γήπεδα
• Χώροι στάθμευσης.