Το ΣτΕ

Αν και υπάρχουν ήδη κάποιες αποφάσεις Πρωτοδικείων της χώρας για το ζήτημα αυτό, τον «δρόμο» θα χαράξει το Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου στις 8 Οκτωβρίου θα συζητηθεί η προσφυγή των 46 ανδρών της ΕΜΑΚ που ζητούν την ακύρωση της διαταγής του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος για υποχρεωτικό εμβολιασμό του προσωπικού του εν λόγω σώματος.

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη το τμήμα Αναστολών του ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής του μέτρου, με το σκεπτικό ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι συνίστανται στην ανάγκη διασφάλισης της αδιάλειπτης και ακώλυτης λειτουργίας των Ειδικών Μονάδων του Πυροσβεστικού Σώματος που είναι επιφορτισμένες με την αντιμετώπιση καταστροφών, επιβάλλουν τον εμβολιασμό τους.

«Η λειτουργία, μάλιστα, αυτή δεν αρκεί να είναι μόνο συνεχής, αλλά πρέπει, εν όψει του ειδικού και κρίσιμου χαρακτήρα των εν λόγω υπηρεσιών για την αντιμετώπιση καταστροφών, να στηρίζεται στην πλήρη διαθεσιμότητα του υπηρετούντος προσωπικού τους, η οποία είναι δυνατόν να διαταραχθεί σοβαρά σε περίπτωση που τα μέλη του προσβληθούν και νοσήσουν από τον κορονοϊό Covid-19», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απόφαση.

Δύο Πρωτοδικεία 

Υπέρ της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού φαίνεται πως τάχθηκαν δύο πρωτοβάθμια δικαστήρια, με τις αποφάσεις, όμως, να έχουν προσωρινό χαρακτήρα. Ειδικότερα, δικαστήριο του Κιλκίς απέρριψε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσε εργαζόμενη κατά της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού. Η αιτούσα ζητούσε από το Πρωτοδικείο του Κιλκίς την προσωρινή αναστολή της εφαρμογής του νόμου για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στη δομή όπου εργάζεται. Η εργαζόμενη επικαλέσθηκε λόγους υγείας, οι οποίοι θα έπρεπε να επιτρέψουν την εξαίρεσή της από την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, ενώ υποστήριξε ότι το μέτρο είναι αντισυνταγματικό. Ωστόσο, το δικαστήριο έκρινε ότι οι προβαλλόμενοι ιατρικοί λόγοι δεν καλύπτονται από τις σχετικές προβλέψεις του πρόσφατου νόμου, ενώ, απαντώντας στον ισχυρισμό περί αντισυνταγματικότητας, οι δικαστές ανέφεραν: «Από καμία αντισυνταγματικότητα δεν πάσχουν, όπως αβασίμως επικαλείται η αιτούσα, καθότι με αυτές προστατεύεται το υπέρτατης αξίας έννομο αγαθό της υγείας και της ζωής του συνόλου των πολιτών και ιδίως των ευπαθών ομάδων».

Μία ακόμη απορριπτική δικαστική απόφαση ήρθε από το Πρωτοδικείο του Βόλου, το οποίο απέρριψε, με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, την αίτηση 19 εργαζομένων στην Κοινωφελή Επιχείρηση Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου Βόλου (δομή στήριξης ευπαθών ατόμων και ηλικιωμένων), που ζητούσαν την αναστολή της εφαρμογής του νόμου για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στο πρόγραμμα στο οποίο εργάζονται, επικαλούμενοι μεταξύ άλλων και την αντισυνταγματικότητα του νόμου. Μάλιστα, στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται πως κατά τον χρόνο αναστολής καθηκόντων, ο οποίος δεν λογίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας, οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δεν θα λαμβάνουν τις αποδοχές τους, αλλά σε περίπτωση που εμβολιαστούν και μετά τη συμπλήρωση 14 ημερών από την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους η επιχείρηση θα πρέπει να άρει την αναστολή.

Αρειος Πάγος 

Την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού όταν αυτή επιβάλλεται από λόγους δημοσίου συμφέροντος περιέγραψε σε γνωμοδότησή του και ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Λάμπρος Σοφουλάκης, απαντώντας σε αίτηση δικηγόρου, με την οποία ζητούσε έκδοση γνωμοδότησης για το «αν η εκ μέρους των Οργάνων της Διοίκησης της Ελληνικής Πολιτείας επιβολή του υποχρεωτικού εμβολιασμού συνιστά εγκληματικές πράξεις (παράνομης βίας, σωματικής βλάβης, απειλής, κατά περίπτωση και ενίοτε κατά συρροή), κατά αντικειμενική υπόσταση, ανεξαρτήτως της υποκειμενικής υποστάσεως».

Ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός δήλωσε πως ο Αρειος Πάγος είναι αναρμόδιος να πάρει θέση για το θέμα, καθώς η έκδοση γνωμοδότησης «δεν είναι επιτρεπτή, αφενός, διότι τίθεται από μέρους μεμονωμένου ιδιώτη και αφορά νομικό προβληματισμό του ιδίου, επί γενικού και αφηρημένα διατυπούμενου ερωτήματος και, αφετέρου, για το αν πράγματι το αναφερόμενο συνιστά ή όχι αξιόποινη συμπεριφορά, και ποιας νομοτυπικής μορφής, αποκλειστικά αρμόδιες να αποφανθούν είναι οι εισαγγελικές και δικαστικές Αρχές που θα επιληφθούν επί τη βάσει συγκεκριμένων κατά τα πραγματικά περιστατικά και στοιχεία συμπεριφορών, επ’ αφορμή μήνυσης, έγκλησης κ.λπ.».

Ωστόσο, στην «απάντησή» του ο κ. Σοφουλάκης υπενθύμισε τόσο τον χειρισμό της υπόθεσης των ΕΜΑΚ από το ΣτΕ όσο και την απόφαση του ίδιου δικαστηρίου σχετικά με τη διαγραφή νηπίου από δημοτικό παιδικό σταθμό (ΣτΕ 133/2021 Ολ. και 2387/2020, αντίστοιχα), όπου έγινε δεκτό «ότι ο εμβολιασμός ως απαραίτητο μέτρο για την πρόληψη της διάδοσης και την καταπολέμηση μεταδοτικών ασθενειών, που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια Υγεία, είναι συνταγματικώς ανεκτή πράξη, χάριν του δημοσίου συμφέροντος». Κατά την ίδια απόφαση, «θα ήταν αντίθετη στην αρχή της ισότητας η αξίωση προσώπου να μην εμβολιαστεί, επικαλούμενο ότι δεν διατρέχει ατομικό κίνδυνο, εφόσον διαβιώνει σε ασφαλές περιβάλλον οφειλόμενο στο γεγονός ότι τα άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντός του έχουν εμβολιαστεί».

Τι έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Σχετικά με το ζήτημα του έμμεσου υποχρεωτικού εμβολιασμού που επιβάλλεται από την Πολιτεία στο πλαίσιο πρόληψης της πανδημίας κατά της Covid-19, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με παλαιότερες αποφάσεις του για αντίστοιχες περιπτώσεις έχει «χαράξει» τον δρόμο γύρω από το ευαίσθητο νομικό ζήτημα της υποχρεωτικότητας. Το μεγάλο ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν τα δικαστήρια είναι το ποιο είναι το αγαθό που υπερισχύει, δηλαδή η προστασία της δημόσιας Υγείας ή το δικαίωμα ενός πολίτη να μην εμβολιαστεί.

Για παράδειγμα για το θέμα των εμβολιασμών εκδόθηκε απόφαση τον Απρίλιο (Vavřička κ.α. κατά Τσεχικής Δημοκρατίας), με την οποία κρίθηκε πως η υποχρεωτικότητα του παιδικού εμβολιασμού δεν παραβιάζει το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής. Το δικαστήριο αναγνώρισε πως η κυβέρνηση της Τσεχίας, επιβάλλοντας έμμεσα υποχρεωτικό εμβολιασμό δηλαδή με τη θέσπιση κυρώσεων σε πολίτες που τον αρνούνται, επιδίωκε «τους νόμιμους στόχους της προστασίας της υγείας, καθώς και των δικαιωμάτων τρίτων». Την ίδια στιγμή, το ΕΔΔΑ επιδίκασε 25.000 ευρώ για ηθική βλάβη σε κρατούμενο που στράφηκε κατά της Μάλτας επειδή τοποθετήθηκε σε ίδιο κελί με άτομα που βρίσκονταν σε καραντίνα λόγω Covid-19.

Αναστολή εργασίας και απόλυση 

«Σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια Υγεία, μπορεί να επιβάλλεται, με απόφαση του υπουργού Υγείας μετά από γνώμη της ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου. Με την ανωτέρω απόφαση ορίζονται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία καθίσταται υποχρεωτικός o εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας Υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, η ρύθμιση της διαδικασίας του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια», αναφέρεται στο άρθρο 4 του Ν. 4675/2020.

Οπως αναφέρουν νομικοί κύκλοι στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού συγκεκριμένων ομάδων εργαζομένων και η απομάκρυνσή τους από τον χώρο εργασίας τους σε περίπτωση άρνησης έχουν τεθεί με σκοπό την προστασία της δημόσιας Υγείας. «Η διαδικασία του εμβολιασμού δεν πρέπει να περιέχει φυσικό εξαναγκασμό, καθώς ο εμβολιασμός συνιστά ιατρική πράξη και η φυσική επιβολή του είναι αντισυνταγματική και αντίκειται στις διεθνείς δεσμεύσεις. Ωστόσο, ο εμβολιασμός μπορεί να επιβληθεί εμμέσως με την επιβολή κυρώσεων, οι οποίες όμως θα πρέπει να κινούνται στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας», εξηγεί η ίδια πηγή.

Κατά συνέπεια, εκτιμάται ότι η απομάκρυνση εργαζομένων από τον χώρο εργασίας τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και εξαιτίας της επαφής τους με ασθενείς ή ευαίσθητες ομάδες ή για λόγους προστασίας των υπόλοιπων εργαζομένων θα ήταν συνταγματικά επιτρεπτή, ενώ αντιθέτως θα παραβίαζε την αρχή της αναλογικότητας η απόλυση ενός εργαζομένου επειδή αρνείται να εμβολιασθεί, καθώς πρόκειται για μια ακραία κύρωση εις βάρος του.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

Ειδήσεις σήμερα

• Κορονοϊός: Στο «κόκκινο» ο Σεπτέμβριος – Τι λένε στον Ε.Τ. Παρασκευής και Παγώνη
• Ανασχηματισμός: Πότε θα γίνει, ποιοι υπουργοί αλλάζουν – Όλο το παρασκήνιο
• Ο Τσίπρας βάζει στον πάγο τον Πολάκη;
• Οικονομία: Τρεις στάσεις μακριά από την επιστροφή στην κανονικότητα
• Άκης Τσοχατζόπουλος: Η γνωριμία με τον Ανδρέα, το ΠΑΣΟΚ και η φυλακή

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr

Ακολουθήστε το EleftherosTypos.gr σε Instagram, Facebook και Twitter