Η πρόσφατη τηλεδιάσκεψη μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας με εκπροσώπους 27 κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων ανοίγει «παράθυρο» για τους Ελληνες φοιτητές προς τα αμερικανικά ιδρύματα, ενώ παράλληλα μέσω των συνεργασιών που προωθούνται μεταξύ των ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων, τα πρώτα βρίσκονται στο επίκεντρο διεκδικώντας το brand ως εκπαιδευτικά κέντρα, που θα βρίσκονται ψηλά στις επιλογές αλλοδαπών φοιτητών.

Η πρύτανις του William & Mary, του δεύτερου μεγαλύτερου πανεπιστημίου των ΗΠΑ μετά το Harvard, Πέγκυ Αγγούρη, συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη της περασμένης Δευτέρας και μιλάει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής για τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται όχι μόνο στους Ελληνες φοιτητές αλλά και στο σύνολο της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας.

 Πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την υπουργό Παιδείας σχετικά με την ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των ελληνικών και των αμερικανικών πανεπιστημίων. Ποιοι είναι οι λόγοι που υπάρχει ενδιαφέρον για σύναψη συνεργασιών με τη χώρα μας από κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια;

Τα αμερικανικά πανεπιστήμια επιδιώκουν συστηματικά την υλοποίηση συνεργασιών με διεθνή εκπαιδευτικά ιδρύματα καθώς η απόκτηση διεθνούς εμπειρίας είναι σημαντικό κομμάτι των σπουδών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, είναι γνωστό, κυρίως λόγω της επιτυχημένης πορείας μεγάλου αριθμού Ελλήνων επιστημόνων στις ΗΠΑ, ότι στα ελληνικά πανεπιστήμια υπάρχει ένα ευρύ σύνολο ταλαντούχων ανθρώπων με αξία και δυνατότητες που δεν έχουν αναδειχτεί. Αυτός ο συνδυασμός οδήγησε στη συγκεκριμένη συνεργασία η οποία ανοίγει σημαντικές προοπτικές για την Ελλάδα και ενισχύει σημαντικά τη διεθνή παρουσία των ελληνικών πανεπιστημίων. Ετσι, δίνεται η ευκαιρία στους Ελληνες πανεπιστημιακούς να δημιουργήσουν συνέργειες με ιδρύματα του εξωτερικού και να εμπλουτίσουν την εμπειρία των Ελλήνων φοιτητών μέσω της συμμετοχής φοιτητών από το εξωτερικό σε ελληνικά προγράμματα. Νομίζω ότι η Ελλάδα συμμετέχει ήδη σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο συνεργασιών, οπότε συνάπτοντας συνεργασίες μεταξύ ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων με έναν καλύτερα δομημένο τρόπο, θεωρώ ότι μπορούν τα ελληνικά πανεπιστήμια να καταφέρουν πολλά περισσότερα. Θέλω να συγχαρώ την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως που προωθεί τη μεταρρύθμιση του ελληνικού συστήματος δημόσιας Παιδείας και υποστηρίζει ουσιαστικά την εξωστρέφεια των ελληνικών πανεπιστημίων. Η παρουσία του πρωθυπουργού και της κ. Κεραμέως στην τηλεδιάσκεψη υπογράμμισε θεαματικά τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει η σημερινή ελληνική κυβέρνηση την παρουσία και την απήχηση των ελληνικών ΑΕΙ στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, στοιχείο απαραίτητο για την ενίσχυση της δημόσιας Παιδείας.

Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα σχετικά με τους τρόπους που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί μια σύμπραξη μεταξύ των δύο χωρών σε επίπεδο πανεπιστημίων;

Απ’ όσο γνωρίζω, το μνημόνιο κατανόησης (MoU) που έχει υπογραφεί μεταξύ του υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Διεθνούς Εκπαίδευσης (Institute of International Education – IIE), με πρωτοβουλία της κ. Κεραμέως, στοχεύει στη διευκόλυνση της προσέγγισης αμερικανικών και ελληνικών πανεπιστημίων ώστε να δρομολογηθούν μακροπρόθεσμες συνέργειες. Γενικά, οι μορφές αυτών των συνεργειών είναι συνήθως ευέλικτες και προσφέρουν πολυσχιδείς δυνατότητες επιλογών. Ετσι και στη συγκεκριμένη σύμπραξη μεταξύ ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων μπορούν να αναπτυχθούν συνέργειες όπως η εκπόνηση κοινών προγραμμάτων σπουδών, η συμμετοχή αλλοδαπών φοιτητών σε ξενόγλωσσα και σε θερινά προγράμματα στη χώρα μας, η ανταλλαγή φοιτητών, ακαδημαϊκών, ερευνητών και τεχνογνωσίας και άλλες μορφές συνεργασίας που θα αποφασισθούν από τα συμμετέχοντα ελληνικά και αμερικανικά ιδρύματα από κοινού.

Προσωπικά θα πρότεινα την επέκταση συμπράξεων και ως προς τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων (start-ups) που θα αξιοποιήσουν το ταλαντούχο επιστημονικό δυναμικό των ελληνικών πανεπιστημίων και θα προσφέρουν ώθηση στην ελληνική οικονομία, με τη συνεργασία και υποστήριξη των αμερικανικών πανεπιστημίων που έχουν τεράστια εμπειρία σε αυτό τον τομέα. Ετσι, όχι μόνο θα ισχυροποιηθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών πανεπιστημίων διεθνώς και η αξία των ελληνικών πτυχίων στον διεθνή εργασιακό χώρο αλλά θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στην Ελλάδα σε τομείς υψηλής ζήτησης.

Θεωρείτε ότι οι φοιτητές του εξωτερικού θα ενδιαφέρονταν να επιλέξουν ως τόπο σπουδών τους την Ελλάδα;

Βεβαίως. Η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον για πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια για πολλούς λόγους. Ο πιο αυτονόητος είναι ότι λόγω της Ιστορίας της είναι απολύτως λογικό να σπουδάζει κανείς στην Ελλάδα μια σειρά από αντικείμενα, όπως για παράδειγμα, Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία και Αρχαιολογία. Εξίσου σημαντικός λόγος είναι η υψηλή ποιότητα των πανεπιστημίων της Ελλάδας. Και φυσικά, ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι μια από τις ωραιότερες χώρες παγκοσμίως και μπορεί να προσφέρει στους φοιτητές του εξωτερικού μια ευχάριστη, ασφαλή και αξέχαστη παραμονή που θα εμπλουτίσει την εκπαιδευτική τους εμπειρία.

Η ακαδημαϊκή σας πορεία ξεκίνησε από ένα ελληνικό πανεπιστήμιο και συνεχίστηκε σε ένα αμερικανικό. Τι αποκομίσατε από τις ελληνικές και διεθνείς εμπειρίες σας και πώς πιστεύετε ότι μπορούν να συνδυαστούν σε επερχόμενες συνεργασίες;

Αναμφισβήτητα η εμπειρία μου στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συνεργασίας και αισθάνομαι πλήρως προετοιμασμένη να συμμετάσχω ουσιαστικά στην ανάπτυξη συνεργειών. Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν πολλές ιδιαιτερότητες που δεν είναι πάντα προφανείς και η σύναψη ουσιαστικής σύμπραξης, που θα είναι αμοιβαία ωφέλιμη για την ελληνική πλευρά αλλά και για την αμερικανική, προϋποθέτει κατανόηση και των δυσκολιών που σίγουρα θα προκύψουν. Επιπλέον, η πολύχρονη εμπειρία μου εκτός Ελλάδας και η θέση μου ως provost ενός από τα παλαιότερα και σημαντικότερα αμερικανικά πανεπιστήμια μου δίνουν τη δυνατότητα να βοηθήσω ουσιαστικά στην υλοποίηση και προώθηση διμερών καινοτόμων διεπιστημονικών προγραμμάτων. Σε προσωπικό επίπεδο, οφείλω πολλά στον αμερικανικό ακαδημαϊκό χώρο στον οποίο βρίσκομαι για τριάντα και πλέον χρόνια, αλλά και η ελληνική μου παιδεία με προετοίμασε εξαιρετικά για τις μετέπειτα σπουδές μου και τη διεθνή μου σταδιοδρομία. Παραμένω ευγνώμων για τις γερές βάσεις που μου έδωσε η Ελλάδα και είμαι πάντα διατεθειμένη να την υποστηρίξω, όποτε και όπως μπορώ.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΙΓΑΛΑΚΗΣ ΣΤΟΝ «Ε.Τ.»: «Θα ενισχυθούν τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών»

Το «άνοιγμα» στα αμερικανικά πανεπιστήμια αποτέλεσε τον περασμένο Σεπτέμβρη προσωπικό στοίχημα της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, η οποία βρέθηκε στη Νέα Υόρκη για να πραγματοποιήσει «καμπάνια» για τα ελληνικά πανεπιστήμια και να διαφημίσει την υψηλή ποιότητα παροχής Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Τα αμερικανικά πανεπιστήμια έδειξαν ενδιαφέρον και το πρώτο «ραντεβού» κλείστηκε τον Δεκέμβρη, μεταφέρθηκε για τον Μάρτιο, όμως η πανδημία ανέτρεψε τα δεδομένα. Μετά τη σταδιακή επιστροφή στην καθημερινότητα μία από τις πρώτες κινήσεις του υπουργείου Παιδείας ήταν να προχωρήσει τις διαδικασίες ώστε να ξεκινήσει ο διάλογος μεταξύ των πανεπιστημίων.

Ο υφυπουργός Παιδείας, αρμόδιος για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης, κ. Βασίλης Διγαλάκης, εξηγεί στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής τις δυνατότητες συνεργασίας και πώς αυτές θα ωφελήσουν τα ελληνικά ιδρύματα. Το υπουργείο Παιδείας έχει στόχο να διευκολύνει το «άνοιγμα» των πανεπιστημίων της χώρας προς την Ευρώπη και την Αμερική με νομοθετικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τις κινήσεις των πρώτων.

«Η διεθνοποίηση των πανεπιστημίων και η κινητικότητα των φοιτητών σε πανεπιστήμια άλλων χωρών είναι ιδιαίτερα χρήσιμα, δεδομένων των αλλαγών που συντελούνται. Τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών, για παράδειγμα, θα ενισχυθούν στη χώρα μας χάρη στα ξενόγλωσσα προγράμματα που διενεργούν τα πανεπιστήμιά μας. Οι Ελληνες μετακινούνταν στο εξωτερικό με ιδιαίτερη ευκολία (σ.σ.: στην Ευρώπη), δεν γινόταν όμως το ίδιο για τους αλλοδαπούς, καθώς μέχρι πρότινος δεν υπήρχαν ξενόγλωσσα προγράμματα στη χώρα μας», εξηγεί ο κ. Διγαλάκης.

Σχετικά με το είδος των συνεργασιών που θα μπορούσαν να «χτίσουν» τα ελληνικά με τα αμερικανικά ή τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ο υφυπουργός αναφέρεται σε σειρά ενεργειών: «Θα μπορούσε ένας φοιτητής να φοιτά κάποιο διάστημα στη μία χώρα και το υπόλοιπο στην άλλη, να κάνει εξ αποστάσεως μαθήματα σε διακεκριμένα πανεπιστήμια, να λάβει διπλό πτυχίο. Για τους Κινέζους για παράδειγμα θα είναι ένα κίνητρο να έρθουν στη χώρα μας για να ζήσουν και να σπουδάσουν, αποκτώντας ένα πτυχίο αναγνωρισμένο σε Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική».

Τα διπλά προγράμματα είναι πολύ δημοφιλή στα αμερικανικά πανεπιστήμια, ιδίως στο ΜΙΤ, όπου συνδυάζονται διαφορετικά πεδία σπουδών σε ένα πτυχίο, όπως η Βιολογία με τα Μαθηματικά και η Πληροφορική με τις ανθρωπιστικές επιστήμες.

Οι Ελληνες φοιτητές, σε πρώτη φάση, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτές τις συνεργασίες και να πραγματοποιήσουν επισκέψεις σε αμερικανικά πανεπιστήμια, να συμμετάσχουν σε θερινά προγράμματα ή ακόμα και να παρακολουθήσουν μαθήματα εξ αποστάσεως σε κορυφαία πανεπιστήμια της Αμερικής και της Ευρώπης.

Πότε όμως θα γίνουν όλα αυτά; «Μη φανταστούμε ότι θα πλημμυρίσουμε σε ένα χρόνο με ξένους φοιτητές. Υποδομές έχουμε, δεν έχουμε αρκετούς πόρους για να τις συντηρήσουμε και αρκετό προσωπικό. Επειδή οι ξένοι φοιτητές θα έρθουν να σπουδάσουν πληρώνοντας δίδακτρα, αυτό θα βοηθήσει να προσλάβουμε προσωπικό, νέους επιστήμονες και να συντηρήσουμε και να βελτιώσουμε τις υποδομές και παράλληλα να συνεχίσουμε να παρέχουμε την κρατική οικονομική ενίσχυση», σημειώνει ο κ. Διγαλάκης και αναφέρει: «Μέχρι το τέλος του έτους θα ήταν θετικό να έχουμε κάποιες συμφωνίες και μέσα στον επόμενο χρόνο να αρχίσουν κάποια προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών και μαθήματα εξ αποστάσεως».

Από την έντυπη έκδοση