Οταν είναι επείγουσα κάποια θεραπεία ή χειρουργική επέμβαση, για παράδειγμα σε ογκολογικούς ασθενείς, δεν πρέπει να παραλείπεται, αλλά να γίνεται πάντα με την καθοδήγηση των γιατρών.
Ανάλογης σημασίας είναι να πραγματοποιείται και ο εμβολιασμός των παιδιών και ευπαθών ομάδων στην ώρα του. Η διακοπή του εμβολιασμού, ακόμα και για βραχύ χρονικό διάστημα, μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση επίνοσων ατόμων, να αυξήσει την πιθανότητα επιδημικής έξαρσης νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό και να επιβαρύνει περαιτέρω το σύστημα Υγείας, σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό, Σωτήρης Τσιόδρας.
Τα παραπάνω επισημαίνονται και σε εγκύκλιο του γενικού γραμματέα Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτη Πρεζεράκου, η οποία εκδόθηκε με σκοπό να δώσει απαντήσεις σε συχνές απορίες γονέων και παιδιάτρων σε σχέση με τους εμβολιασμούς και την επιδημία του κορονοϊού.
Σε αυτήν, υπογραμμίζεται πως με βάση τα διεθνή και τοπικά επιδημιολογικά δεδομένα που αφορούν τον ιό SARS-CoV-2, καθώς και τις σχετικές οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει προσωρινά: Σε παιδιά ηλικίας έως 2 ετών διενεργούνται οι εμβολιασμοί έγκαιρα στις συνιστώμενες από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών ηλικίες. Τα πολυδύναμα εμβόλια, καθώς και η συγχορήγηση (όπως εξαδύναμων και PCV13) θα πρέπει να προτιμώνται με στόχο τη μείωση των απαραίτητων επισκέψεων.
Στα παιδιά ηλικίας άνω των 2 ετών, τα οποία είναι πλήρως εμβολιασμένα για την ηλικία τους, οι αναμνηστικοί και λοιποί εμβολιασμοί μπορούν να αναβάλλονται για βραχύ χρονικό διάστημα (μερικών εβδομάδων) και να προγραμματίζονται εκ νέου.
Ο κ. Τσιόδρας εξήρε τη σημασία εμβολιασμού, ακόμη και τώρα, για τον πνευμονιόκοκκο για άτομα άνω των 65 και ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
ΟΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΝΟΣΟ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΕ
› ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΕΙΣ
Οι ογκολογικοί ασθενείς φαίνεται από τις μέχρι τώρα διεθνείς μελέτες ότι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, για τις οποίες απαιτείται μεγάλη προσοχή.
Σύμφωνα με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία, χειρουργική επέμβαση για μία μορφή καρκίνου με αναμενόμενη ήπια ή ανώδυνη εξέλιξη ( π.χ. καρκίνος μαστού αρχικού σταδίου) μπορεί να περιμένει μερικές εβδομάδες μέχρι να πραγματοποιηθεί. Αντίθετα, ένας καρκίνος που προκαλεί οξεία συμπτωματολογία (π.χ. καρκίνος του παχέος εντέρου με αιμορραγία ή απόφραξη του οργάνου) απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση. Η χορήγηση της ακτινοθεραπείας μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις να περιμένει (π.χ. έως 3 μήνες σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού που αναφέρθηκε ως παράδειγμα). Σε άλλες περιπτώσεις μία τέτοια καθυστέρηση θα ήταν επιβαρυντική για την πορεία της υγείας του ή της ασθενούς (π.χ. καρκίνος τραχήλου μήτρας).
Σε κάθε περίπτωση σε ό,τι αφορά το αν πρέπει να γίνει άμεσα θεραπεία ή αν αυτή μπορεί να μετατεθεί για αργότερα (αφού έχει περάσει η κορύφωση της επιδημίας) την ευθύνη την έχει ο θεράπων ιατρός ή το ογκολογικό συμβούλιο. Απόφαση που μερικές φορές είναι δύσκολη, όπως αναφέρει η Αντικαρκινική Εταιρεία, λόγω της πολυμορφίας του καρκίνου και της ιδιαιτερότητας του κάθε ξεχωριστού ασθενούς (αλλά και των δυνατοτήτων που υπάρχουν για υποστήριξη και συμμόρφωση προς τις οδηγίες που του παρέχονται).
«Αν ασθενείς που βρίσκονται υπό θεραπεία ( ή την έχουν ολοκληρώσει πρόσφατα) εμφανίσουν συμπτώματα, όπως πυρετό, βήχα, δύσπνοια, δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι έχουν προσβληθεί οπωσδήποτε από τον ιό. Μπορεί να είναι αναμενόμενη παρενέργεια της θεραπείας. Αυτοί οι ασθενείς δεν χρειάζεται να πανικοβληθούν, αλλά πρέπει άμεσα να επικοινωνήσουν με τον θεράποντα ιατρό και να συζητήσουν το πρόβλημά τους», είναι η οδηγία από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, σε περίπτωση εμφάνισης ήπιας συμπτωματολογίας θα ήταν προτιμότερο οι ασθενείς αυτοί να αντιμετωπίζονται κατ’ οίκον, αφού όμως συνυπολογιστούν από τους αρμόδιους ιατρούς ο βαθμός και το είδος της ανοσοκαταστολής (χορηγούμενη θεραπεία, μυελοτοξικότητα, μακροχρόνια ανοσοκαταστολή λόγω μεταμόσχευσης, προηγηθείσα θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα).
› ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΣ
Περίπου οι μισοί από τους όσους είχαν υποκείμενο νόσημα και κατέληξαν στην Ελλάδα εξαιτίας επιπλοκών από τον SARS-CoV-2 είχαν καρδιακά προβλήματα. Οι συστάσεις των καρδιολόγων για τους ασθενείς με καρδιοπάθειες είναι να ακολουθούν τις γενικές οδηγίες του ΕΟΔΥ για την αποφυγή προσβολής και μετάδοσης (αποφυγή συναθροίσεων, μένουμε σπίτι, συχνό πλύσιμο χεριών κ.λπ.).
Επίσης, να μην επισκέπτονται νοσοκομεία και ιατρεία, καθώς και να αναβάλλουν τον τακτικό έλεγχο για τους επόμενους μήνες, πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό τους.
Η συνταγογράφηση των φαρμάκων μπορεί να λαμβάνεται από συγγενικά πρόσωπα. Οι καρδιολόγοι συστήνουν να φροντίζουν οι ασθενείς για αυστηρή συμμόρφωση με τη φαρμακευτική θεραπεία για καρδιακή ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη κ.λπ., ώστε να μειωθούν επανεισαγωγές σε νοσοκομείο. Επιπλέον, οι ασθενείς με προβλήματα στην καρδιά τους πρέπει να ακολουθούν υγιεινή διατροφή, με αποφυγή άλατος, όπως και του καπνίσματος. Με εμφάνιση συμπτωμάτων, όπως θωρακικό άλγος, δύσπνοια ή ζάλη με συνοδό αίσθημα παλμών, οι ασθενείς πρέπει να επικοινωνούν άμεσα με τον θεράποντα ιατρό τους. Τα παιδιά με συγγενείς καρδιοπάθειες ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Παιδοκαρδιοχειρουργική Εταιρία, δεν επιτρέπεται η διενέργεια καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων, καρδιακών καθετηριασμών και επισκέψεων ρουτίνας σε κλινικές και ιατρεία, παρά μόνο για εξυπηρέτηση πραγματικά επειγόντων προβλημάτων.
› ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΙ
Τα άτομα με διαβήτη είναι και αυτά πιο ευάλωτα, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, στις λοιμώξεις και έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από τον κορονοϊό, ανεξάρτητα από το αν συνυπάρχουν ή όχι άλλα προβλήματα υγείας. Σύμφωνα με μήνυμα του προέδρου του IDF (Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη), καθηγητή Andrew Boulton, και για λόγους άγνωστους μέχρι σήμερα, η νόσηση από τον κορονοϊό φαίνεται ότι εξελίσσεται σχετικά ήπια στα νεότερα άτομα και ιδίως στα παιδιά με Σ.Δ. τύπου 1.
Σε γενικές γραμμές, παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης στα άτομα με διαβήτη είναι η κακή γλυκαιμική ρύθμιση (η υπεργλυκαιμία αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα), η μεγάλη διάρκειά του, η έντονη παχυσαρκία, η μεγάλη ηλικία, το κάπνισμα και η παρουσία χρόνιων επιπλοκών της νόσου (κυρίως από το καρδιαγγειακό σύστημα και τους νεφρούς).
Σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία, οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να προσέχουν, ώστε να είναι ρυθμισμένος ο διαβήτης τους και να ακολουθούν τις οδηγίες προφύλαξης και ατομικής υγιεινής που ισχύουν για όλο τον πληθυσμό.
Είναι σημαντικό, οι ασθενείς να διασφαλίζουν ότι υπάρχει άμεση πρόσβαση στα τηλέφωνα επείγουσας επικοινωνίας σε περίπτωση ασθένειας. Επίσης, οι ποσότητες φαρμάκων (ιδίως ινσουλίνης) και αναλωσίμων για τον αυτοέλεγχο της γλυκόζης πρέπει είναι επαρκείς, ώστε να μη χρειαστεί έξοδος από το σπίτι.
Συστήνεται στους διαβητικούς ασθενείς να περιορίσουν τις μη απαραίτητες επαφές και μετακινήσεις, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που συναθροίζονται περισσότερα από 4 – 5 άτομα.
Οπως με όλες τις ιώσεις, στη νόσηση από τον κορονοϊό μπορεί να παρατηρηθεί απορρύθμιση του γλυκαιμικού ελέγχου. Σε τέτοιες περιπτώσεις απαιτείται άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
› ΡΕΥΜΑΤΟΠΑΘΕΙΣ, ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ
Οι ασθενείς με αυτοάνοσες παθήσεις πρέπει και αυτοί να ακολουθούν αυστηρά τις οδηγίες του υπουργείου Υγείας που ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό.
Σύμφωνα με το Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Σπάνιων Συστηματικών Αυτοφλεγμονωδών Και Αυτοάνοσων Νοσημάτων, οι αυτοάνοσες νόσοι και οι θεραπείες τους, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, δεν αποτελούν παράγοντες κινδύνου για θανατηφόρες επιπλοκές από τον ιό SARS-CoV-2. Οι παράγοντες για θανατηφόρα έκβαση της λοίμωξης από τον ανωτέρω ιό ήταν η μεγάλη ηλικία (>70 ετών), η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αναπνευστική και η καρδιακή ανεπάρκεια. Αυτό που πιθανώς καθιστά τα άτομα με συστηματικά αυτοάνοσα και αυτοφλεγμονώδη νοσήματα περισσότερο ευάλωτα στον ιό (αν μολυνθούν) είναι η ένταση της ανοσοκαταστολής, την οποία υφίστανται λόγω των φαρμάκων που παίρνουν.
Οσοι ασθενείς με αυτοάνοσα και αυτοφλεγμονώδη νοσήματα πάσχουν επίσης από υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακή ή αναπνευστική ανεπάρκεια είναι προφανές ότι κινδυνεύουν περισσότερο εξαιτίας των συνυπαρχουσών αυτών νόσων.
Σοβαρά προβλήματα, πάντως, στη λήψη θεραπείας των ρευματοπαθών έχουν επιφέρει οι αλλαγές που αναγκαστικά έχουν γίνει στο σύστημα Υγείας, λόγω της επιδημίας του κορονοϊού, όπως έχει δηλώσει (Αθηναϊκό Πρακτορείο) η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Αντιρευματικού Αγώνα, «ΕΛΕΑΝΑ», Αθανασία Παππά. Τα αυτοάνοσα συστηματικά φλεγμονώδη νοσήματα αντιμετωπίζονται με ανοσοτροποποιητικές θεραπείες για τις οποίες επιβάλλεται τακτικός κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος αποσκοπεί στη διάγνωση σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων. Σύμφωνα με την πρόεδρο της «ΕΛΕΑΝΑ», η μη διεξαγωγή του ελέγχου εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους από πιθανές παρενέργειες της θεραπείας, πόσω μάλλον όταν η ίδια η θεραπεία αναβάλλεται.
ΣΤΗΡΙΞΗ για άτομα με νευρολογικά νοσήματα
Με σκοπό τη διατήρηση της υγείας των ασθενών με νευρολογικά νοσήματα, η Α’ Νευρολογική Κλινική έλαβε την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με τις πρυτανικές Αρχές του ΕΚΠΑ, για την οργάνωση και τη λειτουργία προγράμματος υποστήριξης ασθενών με νευρολογικά νοσήματα, καθώς και των φροντιστών και οικογενειών τους.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
- Τηλεφωνική Γραμμή Βοηθείας για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν σε ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα.
- Διαδικτυακό τόπο, όπου αναρτώνται πληροφορίες που αφορούν τους ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα την περίοδο της πανδημίας.
Μέσω της τηλεφωνικής γραμμής οι ασθενείς και οι φροντιστές τους μπορούν να έρχονται σε επαφή με ομάδα επιστημόνων Υγείας από το επιστημονικό προσωπικό της Α’ Νευρολογικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου. Ο στόχος είναι να μη μείνουν αβοήθητοι οι ασθενείς με χρόνια νευρολογικά νοσήματα, αλλά και να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω το σύστημα Υγείας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Σημειώνεται ότι η τηλεφωνική γραμμή βοηθείας δεν υποκαθιστά την επαφή που πρέπει να έχουν οι ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα με τον θεράποντα ιατρό τους. Οι οδηγίες που αφορούν το νόσημά τους και τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν πρέπει να προέρχονται από τον θεράποντα ιατρό, εφόσον παρακολουθούνται σε άλλη δομή του Συστήματος Υγείας και όχι στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
Το πρόγραμμα θα λειτουργεί τουλάχιστον έως τις 30 Απριλίου.
Η Τηλεφωνική Γραμμή Βοηθείας λειτουργεί ως εξής:
- Για ιατρικά νευρολογικά θέματα: Ιατροί, ωράριο: 10:30-14:30 στα τηλ.: 210-7289291, 210-7289284, 210-7289301, 210-7289277.
- Για διαδικαστικά θέματα, θέματα κοινωνικής μέριμνας και ψυχοκοινωνική υποστήριξη: Κοινωνικοί λειτουργοί, ωράριο 10:00-14:30, στο τηλ.: 210-7289215.
Ο διαδικτυακός τόπος όπου αναρτώνται πληροφορίες που αφορούν στους ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα την περίοδο της πανδημίας είναι: https://eginitio.uoa.gr/klinikes/a_neyrologiki_kliniki/ektakti_enimerosi_a_neyrologikis_klinikis_pandimia_koronoioy/.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής