Και έστηναν τις πάνινες σκηνές τους μέσα στις λάσπες και τα αυλάκια από τις τελευταίες καταιγίδες, αν ήταν τυχεροί να βρουν λίγο χώρο στα ασφυκτικά γεμάτα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ). Γι’ αυτό και οι παραλίες της Λέσβου άρχισαν να γεμίζουν και πάλι σκηνές όπως και ο παραλιακός δρόμος, καθώς στα κέντρα δεν υπάρχει χώρος. Στη Μόρια υπάρχει ένας καταυλισμός 15.000 ατόμων, όσο δηλαδή το 1/5 του πληθυσμού του νησιού, ενώ συνολικά στη Λέσβο καταγράφονται περίπου 17.000 μετανάστες και πρόσφυγες.
Παρόμοια εικόνα σε Χίο και Σάμο.

Στη ΒΙΑΛ για κάθε αναχώρηση μεταναστών προς την ενδοχώρα στήνεται ένα αυτοσχέδιο γλέντι με μουσικές, έστω και στα σκοτεινά. Αυτή τη στιγμή μένουν 4.864 πρόσφυγες και μετανάστες σε εγκαταστάσεις για 1.000. Οι συχνές «επεκτάσεις» στα γύρω χωράφια είναι αφορμή για τις τελευταίες κινητοποιήσεις των κατοίκων. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεσμεύτηκε για αποζημιώσεις.

Η Σάμος έχει ξεπεράσει κάθε μαθηματικά υπολογίσιμο όριο. Ο πληθυσμός των μεταναστών είναι 9,5 (!) φορές περισσότερος από τις δυνατότητες του ΚΥΤ και πλέον η αναλογία κατοίκων-μεταναστών αγγίζει το 1 προς 1. Κως και Λέρος, σε εξίσου δύσκολη κατάσταση, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να είναι η έλλειψη χώρων.
Ετσι, το μέτρο του 1%, δηλαδή η κατανομή των μεταναστών και των προσφύγων ανά περιφέρεια δεν θα ξεπερνά το 1% του γηγενούς πληθυσμού -που εξήγγειλε η κυβέρνηση και την ερχόμενη εβδομάδα θα γίνουν οι τελικές ανακοινώσεις- ακούγεται σαν δώρο για τους νησιώτες που η αναλογία φτάνει το 25%-90%.

Περισσότερα από 600 ασυνόδευτα παιδιά ΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ 2 ΜΗΝΕΣ

Μέσα σε περίπου 2 μήνες περισσότερα από 600 ασυνόδευτα παιδιά είτε έφτασαν είτε εντοπίστηκαν από τις ελληνικές Αρχές. Ο αριθμός αυτός είναι τεράστιος και δύσκολα διαχειρίσιμος όταν για να δημιουργηθεί έστω και μία νέα θέση για ένα ασυνόδευτο παιδί σε ασφαλές μέρος απαιτούνται πολύς χρόνος και γραφειοκρατία. Τον Αύγουστο το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης ανέφερε 4.393 ενώ στα τέλη Οκτωβρίου ήταν 4.962 εκ των οποίων 93,4% αγόρια, 6,6% κορίτσια και το 7,5% κάτω των 14 ετών.

Τα 1.992 παιδιά βρίσκονται σε ΚΥΤ, ανοικτά κέντρα και κρατητήρια (τα 234), δηλαδή σε ακατάλληλες συνθήκες. Ταυτόχρονα 1.757 παιδιά βρίσκονται σε διαμερίσματα, δομές φιλοξενίας, ξενοδοχεία και safe zone μέσα σε κέντρα υποδοχής και φιλοξενίας. Εκτός από τα 5.000 ασυνόδευτα παιδιά, το ΕΚΚΑ γνωρίζει για περισσότερα από 1.000 παιδιά τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα αλλά ζουν μόνα τους. «Για την ακρίβεια 1.210 ασυνόδευτα παιδιά (εκ των οποίων 17 προς μεταφορά), όπου κατά την παραπομπή τους δηλώθηκε πως διαμένουν σε άτυπες/επισφαλείς συνθήκες στέγασης, όπως σε διαμερίσματα με άλλους, καταλήψεις, σε αστεγία, ενώ αλλάζουν συχνά τόπο διαμονής. Ο παραπάνω αριθμός περιλαμβάνει 84 ασυνόδευτα παιδιά για τα οποία δεν δηλώθηκε τοποθεσία διαμονής από τον φορέα παραπομπής. Το ΕΚΚΑ είναι σε διαδικασία επικύρωσης της πληροφορίας αυτής», ανέφερε το ενημερωτικό σημείωμα.

Δεν είναι όμως μόνο η Ελλάδα στο μάτι του προσφυγικού κυκλώνα, σίγουρα όμως από τις μεσογειακές χώρες σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος. Αύξηση στις μεταναστευτικές ροές σημειώνεται το τελευταίο διάστημα και σε Ιταλία, Ισπανία, όμως οι αριθμοί είναι πολύ μικρότεροι. Στην Ελλάδα μέχρι και τα τέλη Σεπτέμβρη είχαν αφιχθεί 46.100 μετανάστες, ενώ στην Ισπανία 23.300 και στην Ιταλία 7.600. Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που φτάνουν στην Ελλάδα είναι γυναίκες και παιδιά από το Αφγανιστάν και τη Συρία, ενώ στην Ισπανία είναι άνδρες από το Μαρόκο και την Αλγερία.

Σχέδιο «διασποράς» για να πάρουν ανάσα τα νησιά!

«Διασπορά» προσφύγων και μεταναστών σε τουλάχιστον 10.000 καταλύματα και ανοιχτές δομές με δυνατότητα φιλοξενίας 20.000 προσφύγων, οικογενειών και ευάλωτων ομάδων. Τέσσερα κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα σε εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές μονάδες και δύο ακόμη σε ανενεργά ή κενά στρατόπεδα του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας, σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα, με δυνατότητα χωρητικότητας 10.000 παράτυπων μεταναστών.

Αυτή είναι η πρόθεση της κυβέρνησης, με άμεσο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τα τέλη του 2019, προκειμένου να μετακινηθούν από τα επιβαρυμένα νησιά τουλάχιστον 30.000 πρόσφυγες και μετανάστες.

Πρόκειται για μία πρόσκαιρη «ένεση» σε ένα σοβαρό πρόβλημα, το οποίο δεν μπορεί να βρει λύση μόνο από την Ελλάδα, όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, που σήμερα πρέπει να διαχειριστεί περίπου 100.000 πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων 67.000 βρίσκονται στην ενδοχώρα και 33.000 στα ελληνικά νησιά.

Σημαντική επισήμανση πως όσοι πρόσφυγες μεταφέρονται στην ενδοχώρα δεν μπορούν να επαναπροωθηθούν στην Τουρκία, καθώς παραβιάζεται η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας, η οποία προβλέπει επαναπροώθηση για εκείνους που βρίσκονται ακόμη στα νησιά.

15.000 καταλύματα

Στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για όσους διαθέτουν, κύρια και μη, ξενοδοχειακά καταλύματα σε όλη την Ελλάδα πλην των περιφερειών του Βορείου και του Νοτίου Αιγαίου, φέρεται ο αριθμός να έχει ξεπεράσει τα 15.000 καταλύματα, χωρίς ακόμη να έχει εξεταστεί αν πληρούν τις προϋποθέσεις φιλοξενίας. Συμβαίνουν και κάποια παράξενα σε αυτές τις περιπτώσεις, καθώς την περασμένη Πέμπτη, κατά τη μεταφορά 150 προσφύγων σε ξενοδοχείο στο Πόρτο Χέλι, κάποιοι αρνήθηκαν να μείνουν σε αυτό και χρειάστηκαν πολύωρες… διαπραγματεύσεις για να πειστούν.

Παράλληλα εντοπίζονται σοβαρές και κάποιες φορές ακραίες αντιδράσεις κατοίκων των περιοχών όπου μεταφέρονται πρόσφυγες σε ξενοδοχειακές μονάδες, ενώ εκφράζονται ακόμη και απειλές εις βάρος των ιδιοκτητών τους.

4 ξενοδοχεία, 2 στρατόπεδα

Τουλάχιστον τέσσερις εγκαταλελειμμένες ξενοδοχειακές μονάδες, δύο στη Στερεά Ελλάδα και ακόμη δύο στην Πελοπόννησο, είναι υποψήφιες, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, να μετατραπούν σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα για τη φιλοξενία παράτυπων μεταναστών. Δεν αποκλείεται ο αριθμός «βιομηχανιών» και στρατοπέδων για τη δημιουργία κλειστών δομών να αυξηθεί ανάλογα με τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές που θα παρατηρηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Τουλάχιστον 11 είναι τα υποψήφια κενά ή ανενεργά στρατόπεδα, εκ των οποίων τα δύο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ενημέρωσης, συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να μετατραπούν σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα προκειμένου να μεταφέρονται εκεί όσοι μπήκαν παράνομα στη χώρα και δεν δικαιούνται άσυλο ή η αίτησή τους απορρίπτεται.

Σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιχειρηθεί αύξηση των επιστροφών των παράτυπων μεταναστών, καθώς τα τελευταία 4,5 χρόνια της προηγούμενης διακυβέρνησης ο αριθμός τους ήταν μόλις 1.806, ενώ η πρόθεση της σημερινής κυβέρνησης είναι ο αριθμός των επιστροφών να φθάσει τους 10.000 μέχρι το τέλος του 2020. Στη χώρα μας βρίσκονται αυτήν τη στιγμή, σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας, 96.500 πρόσφυγες και μετανάστες, οι 65.800 στην ενδοχώρα και 30.700 στα νησιά.

Τα τελευταία χρόνια λειτουργούν στην Ελλάδα οκτώ κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα, σε Ταύρο (Πέτρου Ράλλη-Διεύθυνση Αλλοδαπών), Αμυγδαλέζα, Κόρινθο, Παρανέστι Δράμας, Ξάνθη, Φυλάκιο Ορεστιάδας, Μόρια Λέσβου και Κω. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει στείλει έγγραφο στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, προκειμένου να προτείνει στρατόπεδα εγκαταλελειμμένα ή άλλους στρατιωτικούς χώρους ούτως ώστε να τους μετατρέψει σε κλειστούς χώρους για να κρατούνται οι μετανάστες που αναμένεται να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους. Τα υποψήφια στρατόπεδα, τα οποία ενδέχεται να «ενεργοποιηθούν» καθώς έχουν αρχίσει να «γεμίζουν» τα ήδη υπάρχοντα, είναι τα εξής: Πυροβολικού – Θήβα, Μηχανικού – Ναύπλιο, 9ο Σύνταγμα Πεζικού – Καλαμάτα, 547/ΑΜ Τάγμα Πεζικού – Ρέθυμνο, 2/39 Σύνταγμα Ευζώνων – Μεσολόγγι, 1ο Σύνταγμα Πεζικού ΔΙΚΕ – Τρίπολη, Υγειονομικού – Αρτα, Εφοδιασμού – Μεταφορών – Σπάρτη, 586 Μηχανοποιημένο Τάγμα Πεζικού – Γρεβενά, Υλικού Πολέμου – Λαμία, Διακλαδικό Κέντρο – Τρίπολη.

Από αυτά τις περισσότερες πιθανότητες για να ανοίξουν άμεσα συγκεντρώνουν τα στρατόπεδα της Σπάρτης και του Ναυπλίου. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως, αν κριθεί απαραίτητο, θα μετατραπούν και άλλα στρατόπεδα σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα και αυτό θα γίνεται σταδιακά στην περίπτωση που παρατηρείται υπερπληθυσμός στα υφιστάμενα.

Αμεσος στόχος για την αποσυμφόρηση των νησιών είναι η μεταφορά ακόμη 4.000 ατόμων με προσφυγικό προφίλ στην ενδοχώρα έως το τέλος Νοεμβρίου.

Επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου

Στο μεταξύ, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, έχει προαναγγείλει την άμεση πρόσληψη 400 υπαλλήλων στην υπηρεσία ασύλου, ώστε να εξεταστούν με γρήγορους ρυθμούς τα αιτήματα. Ο αριθμός των αιτημάτων ασύλου φτάνει τις 75.000, τα οποία, λόγω έλλειψης προσωπικού, δεν προχωρούν. Πρακτικά, αυτό καθυστερεί τη διαδικασία επιστροφών, αλλά και εφαρμογής της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ενωσης-Τουρκίας.

Οι περισσότεροι από τους 20.000 πρόσφυγες που αναμένεται να φιλοξενηθούν σε ανοιχτές δομές και ξενοδοχεία έχουν υποβάλει αιτήματα ασύλου ή έχουν γίνει δεκτά. Την ίδια ώρα, παρότι υπήρξε συναίνεση των περιφερειαρχών για ισοκατανομή προσφύγων και των μεταναστών σε κάθε περιφέρεια, κάποιοι φαίνεται να έχουν υπαναχωρήσει εξαιτίας των έντονων αντιδράσεων τοπικών κοινωνιών.

Πρόσφατα ο κ. Χρυσοχοΐδης στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου τόνισε ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, καθώς με τις σημερινές συνθήκες δεν γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και δεν είναι εφικτή η παροχή προστασίας.

Το μεγάλο ζητούμενο για τον αρμόδιο υπουργό είναι η «ένταξη και η ενσωμάτωση» των προσφύγων, δηλαδή η εκπαίδευση των παιδιών και η απασχόληση των γονέων, η διασφάλιση «των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους».

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής