Την κινητοποίηση στηρίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ), που τονίζει ότι «στο «Αγία Σοφία» το μείζον πρόβλημα με τα εγκαταλειμμένα παιδιά συνεχίζεται καθ’ ότι 40 παιδιά φιλοξενούνται σήμερα, έως 16 ετών, με εισαγγελική παραγγελία. Κάθε ημέρα και περισσότερα.

Με αφορμή ακόμη μία διαμαρτυρία που έγινε από τους εργαζόμενους στο νοσοκομείο Παίδων το EleftherosTypos.gr που είχε αναδείξει το συγκεκριμένο θέμα από τις 6 Μαρτίου του 2019 σας παραθέτει τα γεγονότα σε ένα πρόβλημα που έχει εξελιχθεί σε χρόνιο.

Στις 21 Φεβρουαρίου οι γιατροί του νοσοκομείου Παίδων έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας καθώς όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΠΟΕΔΗΝ «Στο Νοσοκομείο Παίδων Αγίας Σοφίας το προσωπικό δεν κινδυνεύει μόνο από τους συνοδούς των παιδιών που νοσηλεύονται ή προσέρχονται στα ΤΕΠ και επιδεικνύουν παραβατική συμπεριφορά, κινδυνεύουν και από τα παιδιά που φιλοξενούνται στο Νοσοκομείο επί χρόνια με εισαγγελική εντολή. Επανειλημμένως οι εργαζόμενοι έχουν φάει ξύλο. Παρά τις προσπάθειες του Σωματείου και της ΠΟΕΔΗΝ δεν δόθηκε καμία λύση.

Τα συγκεκριμένα παιδιά χαρακτηρίζονται ως «παιδιά των εισαγγελικών εντολών» και αναγκάζονται ξεχασμένα από όλους να ζουν μέσα στα νοσοκομεία.

Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να νοσήσουν, να καταρρακώνεται η ψυχολογία τους αντικρίζοντας άλλα παιδιά που έχουν δίπλα τις οικογένειές τους και να «κόβουν» ένα κρεβάτι από ένα άλλο παιδί που χρειάζεται νοσηλεία.

Εξαιτίας αυτής της κατάστασης παρατηρείται κάποιο παιδάκι να καταλαμβάνει κλίνη όπου υπάρχει και αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές να βρίσκεται μακριά από το τμήμα για το οποίο έχει εισαχθεί.

Χαρακτηριστική είναι η καταγγελία μίας μητέρας στο EleftherosTypos.gr σύμφωνα με την οποία το παιδί της χρειάζονταν παρακολούθηση από χειρουργό και ήταν στο ΩΡΛ.

Τα ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονται στα νοσοκομεία είναι παιδιά που παραμελούνται, εγκαταλείπονται, κακοποιούνται σεξουαλικά, σωματικά, ψυχικά. Και ο εισαγγελέας ανηλίκων δίνει εντολή να απομακρυνθούν απο την οικογένειά τους όχι φυσικά για να παραμείνουν επί μήνες ή και χρόνια στον θάλαμο ενός νοσοκομείου, αλλά για να βρεθούν στο σωστό χώρο, με τη σωστή κι εξειδικευμένη φροντίδα. Μια φροντίδα που δεν μπορεί να παρασχεθεί, όσο κι αν αυτοί προσπαθήσουν, όσο κι αν υπερβάλλουν εαυτούς, από τους εργαζόμενους των Παίδων.

Το θέμα από την πρώτη στιγμή ευαισθητοποίησε τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία που καλούν την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους σε σχέση με το μείζον αυτό θέμα.

Λίγο πριν εκπνεύσει το 2018 έπειτα από διευρυμένη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης στην οποία συμμετείχαν ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου ανακοινώθηκαν κάποια μέτρα για τα 75 παιδιά που ήταν τότε στα νοσοκομεία.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης η λύση στην οποία συμφώνησαν οι συναρμόδιοι υπουργοί και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου είναι:

1) Με ενέργειες του υπουργείου Εργασίας και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) να μετακινηθούν άμεσα σε κατάλληλες δομές τα παιδιά που ανήκουν στην κατηγορία του ασυνόδευτου πρόσφυγα.

2) Να αρχίσουν άμεσα οι διαδικασίες για τη στελέχωση μιας «ενδιάμεσης» δομής φιλοξενίας του υπουργείου Εργασίας, η οποία βρίσκεται στο Καλαμάκι Αττικής, έχει δυναμικότητα 45 θέσεων και είναι πλήρως εξοπλισμένη. Τα ασυνόδευτα παιδιά- αφού περνούν από τον απαραίτητο ιατρικό έλεγχο στο νοσοκομείο Παίδων- θα μεταφέρονται σε αυτή τη δομή και θα παραμένουν εκεί για ένα μεταβατικό στάδιο έως ότου βρεθεί θέση σε «σταθερή» προνοιακή δομή φιλοξενίας (ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ.)

3) Αποφασίστηκε να προωθηθούν όλες οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις έτσι ώστε την εποπτεία και τη διαχείριση όλου του εγχειρήματος να έχει υπό την ευθύνη του- και σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία- το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) στο οποίο και θα απευθύνονται οι εισαγγελικές αρχές.

Από τότε όμως μέχρι και σήμερα το πρόβλημα παραμένει καθώς τα πάντα πηγαίνουν πολύ αργά και βρισκόμαστε για ακόμη μία φορά στο έλεος της γραφειοκρατίας που στέκεται εμπόδιο ώστε να δοθεί οριστική λύση στο συγκεκριμένο θέμα.

Το προφίλ των εγκαταλελειμμένων παιδιών

Από το 2008 αυξάνεται σταθερά ο αριθμός των παιδιών που κατόπιν εισαγγελικής εντολής παραπέμπονται στο Παίδων «Η Αγία Σοφία» με αίτημα την αξιολόγηση (ιατρική, ψυχοκοινωνική), χωρίς ωστόσο να έχει βρεθεί θέση γι’ αυτά σε κάποιο ίδρυμα παιδικής προστασίας, επισημαίνει ο κ. Κολαϊτης.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το έτος 2010 είχαν γίνει 20 παραπομπές, το έτος 2011 έγιναν 80, το 2013 υπερδιπλασιάστηκαν (έφτασαν τις 183), το 2014 έγιναν 170, το 2015 έγιναν 149, το 2016 έγιναν 125 παραπομπές παιδιών με εισαγγελική εντολή (εκ των οποίων το 49% ήταν πρόσφυγες), το 2017 οι παραπομπές έφτασαν τις 178 (40% πρόσφυγες) και το το 2018 ο αριθμός των παραπομπών ήταν 221 (επίσης σημαντικό ποσοστό, 37,5%, αφορούσε παιδιά πρόσφυγες).

Το προφίλ των παιδιών που «φιλοξενούνται» στα Παίδων έχει μελετηθεί από την Παιδοψυχιατρική Κλινική το 2012 και το 2017.

Τα παιδιά αυτά (μέσης ηλικίας 6 ετών) προέρχονται συνήθως από πολυμελείς οικογένειες, χαμηλού κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου, με οικογενειακά προβλήματα και λιγότερο συχνά ψυχικό νόσημα ή χρήση ουσιών στους γονείς. Τα μισά είναι μετανάστες/πρόσφυγες. Στα περισσότερα περιστατικά υπάρχει παραμέληση και κακή διαβίωση των παιδιών, διαπιστώνεται επίσης συναισθηματική και σωματική κακοποίηση, χρήση ουσιών από γονείς, επαιτεία και εγκατάλειψη.

Η μεγάλη πλειονότητα των παιδιών χαρακτηρίζονται υγιή σωματικά αλλά και χωρίς μείζονα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Σε ό,τι αφορά την παραμονή τους στο νοσοκομείο, από τη μελέτη του 2012 είχε καταδειχθεί πως δεν ξεπερνούσε στο παρελθόν τις 2 εβδομάδες, ωστόσο στη νεότερη η μέση διάρκεια «φιλοξενίας» είναι τουλάχιστον ένας μήνας (από 2 εβδομάδες μέχρι 3½ μήνες), ενώ υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που παραμένουν μέχρι και 6 μήνες.

«Οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους είναι μεγάλη η παραμονή των παιδιών στο νοσοκομείο σχετίζονται με τον μεγάλο αριθμό παιδιών, την πληρότητα των ιδρυμάτων που θα μπορούσαν να τα φιλοξενήσουν, τις απαιτητικές και χρονοβόρες προϋποθέσεις των πλαισίων όσον αφορά την επιλογή των παιδιών που θα δεχθούν. Επιπλέον λόγο συνιστά η έλλειψη προσωπικού στο πλαίσιο προστασίας όπου φιλοξενούνται τα παιδιά, με αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις στην επιλογή οικογενειών για αναδοχή ή υιοθεσία τους» εξηγεί ο κ. Κολαϊτης τους λόγους για τους οποίους τα παιδιά καταλήγουν να ζουν στο μικρό «ίδρυμα» μέσα στο μεγαλύτερο παιδιατρικό νοσοκομείο της χώρας.

Η επιβάρυνση (όλων ) των παιδιών του «Αγία Σοφία»

Η παραμονή, και μάλιστα παρατεταμένη, παιδιών στο γενικό παιδιατρικό νοσοκομείο χωρίς ιατρικούς λόγους, συνιστά κατάφωρη παραβίαση στοιχειωδών δικαιωμάτων του Παιδιού, και έχει ποικίλες επιπτώσεις στη σωματική και ψυχοκοινωνική υγεία τους, τονίζει ο καθηγητής Παιδοψυχιατρικής.

Είναι ενδεικτικό ότι σχεδόν ένα στα 2 παιδιά εκδηλώνουν λοιμώξεις, αλλά και ατυχήματα, ενώ παρουσιάζουν προβλήματα συμπεριφοράς. «Παιδιά που χωρίς να είναι άρρωστα, βρίσκονται περιορισμένα στο νοσοκομείο, μακριά από οικεία πρόσωπα, χωρίς δραστηριότητες και κυρίως με αβέβαιο αύριο» περιγράφει την κατάσταση που βιώνουν τα παιδια αυτά ο κ. Κολαϊτης.

Με αυτά τα δεδομένα οι αντιδραστικές ή/και διαταρακτικές συμπεριφορές μπορεί να έχουν εξήγηση αλλά αυτό δεν σημαίνει πως μπορούν να είναι και διαχείρισιμες από το νοσηλευτικό προσωπικό. Επιπροσθέτως, λέει ο ειδικός, δεν είναι ασυνήθιστες πλέον παρορμητικές και ριψοκίνδυνες συμπεριφορές μερικών παιδιών όπως π.χ. συναλλαγές με ύποπτα άτομα στους χώρους εντός και εκτός του Νοσοκομείου και χρήση ουσιών, κάπνισμα κλπ., σύμφωνα με μαρτυρίες του προσωπικού.

Πολύ συνηθισμένη είναι επίσης η δυσφορία των γονέων νοσηλευόμενων παιδιών για ιατρικούς λόγους.

Από τα «εγκαταλελειμμένα παιδιά» τουλάχιστον 40% καταλήγουν σε ιδρύματα παιδικής προστασίας, αλλά έπειτα από μήνες, ποσοστό 30-35% επιστρέφουν στις βιολογικές οικογένειές τους, και πολύ μικρός αριθμός (3%) σε συγγενείς ή ανάδοχες οικογένειες. Σημαντικό πως 20% αυτών των παιδιών εξέρχεται λάθρα του νοσοκομείου!