Αν και είναι δύσκολο να καταγράψει κανείς τον ακριβή αριθμό τους, οι διάφορες δομές υπολογίζονται σε πάνω από 200 σε όλη την Περιφέρεια του λεκανοπεδίου.

Ως επί το πλείστον δωρεάν γεύματα προσφέρονται από τις εκκλησίες, τους δήμους, αλλά και από διάφορες αυτοοργανωμένες δομές. Όμως, οι τελευταίες διαφέρουν τόσο σε τρόπο οργάνωσης, διαχείρισης και φιλοσοφίας, από τα συσσίτια των δήμων και των ενοριών.

Κάποιοι δήμοι, επίσης, μέσω της «Σπιτικής Κουζίνας», παρέχουν καθημερινά γεύματα σε χαμηλές τιμές.

Στο Παλαιό Φάληρο, το κοινωνικό συσσίτιο του δήμου προσφέρει κάθε μέρα περίπου 130 μερίδες σε τέσσερα σημεία της περιοχής, ενώ για τα άτομα που έχουν κάποια αναπηρία ή δεν μπορούν να μετακινηθούν εύκολα προβλέπεται και διανομή κατ’ οίκον, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κοινωνική λειτουργός Μαργαρίτα Χαμηλοθώρου. «Κάθε μήνα έχουμε τέσσερις νέες αιτήσεις ή και παραπάνω, ενώ μεγάλη ζήτηση υπάρχει και για το κοινωνικό παντοπωλείο».

Πως μπορείς να συμμετέχεις

Οι ωφελούμενοι προσκομίζουν κάποια δικαιολογητικά και, εφόσον εγκριθούν, εντάσσονται στο πρόγραμμα του κοινωνικού συσσιτίου, αλλά, όπως εξηγεί η κ. Χαμηλοθώρου, συνήθως όλοι γίνονται δεκτοί.

Στο δήμο Νέας Σμύρνης διανέμονται περίπου 120 μερίδες φαγητού την ημέρα, ενώ 1.200 οικογένειες λαμβάνουν δωρεάν είδη από το κοινωνικό παντοπωλείο, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου Κλεοπάτρα Δεληγιάννη. «Οι αριθμοί σταδιακά μεγαλώνουν, συχνά έρχεται ένας άνθρωπος και παίρνει τέσσερις μερίδες για την τετραμελή του οικογένεια». Στο δήμο Νέας Σμύρνης κατά 90% το συσσίτιο καλύπτεται από τον προϋπολογισμό του δήμου, ενώ στο Παλαιό Φάληρο το συσσίτιο πραγματοποιείται σε συνεργασία με την μη κυβερνητική οργάνωση «Άνοδος».

Στα συσσίτια των ενοριών, επίσης, οι άνθρωποι έρχονται πρώτα σε συνεννόηση με τον επικεφαλής της εκκλησίας, δηλώνουν τα ονόματά τους και εφόσον διαπιστωθεί πως η ανάγκη είναι πραγματική, μπορούν να συμμετάσχουν. Ο πάτερ Κωνσταντίνος λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι κάθε μέρα στις 12.30 ογδόντα άνθρωποι τρώνε στο συσσίτιο της Αγίας Παρασκευής, κάποιοι εκ των οποίων είναι άστεγοι από το Χαλάνδρι ή το Χολαργό. Στο Χαλάνδρι και στην Αγία Παρασκευή λειτουργούν επίσης τα κοινωνικά συσσίτια των αντίστοιχων δήμων, ενώ στο Χολαργό, στου Παπάγου και στο Χαλάνδρι ενοριακά συσσίτια.

Το κεντρικό συσσίτιο της εκκλησίας πραγματοποιείται όλες τις ημέρες της εβδομάδας από τη ΜΚΟ «Αποστολή» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, δυο φορές την ημέρα, στις 12.00 και στις 16.00 στο κτίριο του «Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων» (ΚΥΑΔΑ), στη συμβολή των οδών Σοφοκλέους και Πειραιώς. Εξυπηρετεί 1.000 με 1.200 άτομα την ημέρα και καθένας που προσέρχεται δεν χρειάζεται να έχει κάποια κάρτα, νομιμοποιητικό έγγραφο ή δικαιολογητικά, είναι ανοιχτό σε όλους και όλες.

Στην ενορία του Αγίου Γερασίμου στα Ιλίσια, αναφέρει ο πάτερ Γεώργιος Κλατζής στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, προσφέρεται γεύμα σε σαράντα ανθρώπους κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο, οπότε οι παρόντες λαμβάνουν δυο γεύματα, κι ένα για το σπίτι τους για την Κυριακή.

Αυτοδιαχειριζόμενες δομές για την τροφή έχουν συσταθεί σε πολλές περιοχές της Αττικής, διαφέρουν όμως από αυτά των δήμων και των ενοριών. «Ζητούμενο για μας είναι να συνδιαμορφώνουμε όλοι μαζί τη λειτουργία, τις αποφάσεις και ό,τι αφορά στη δομή», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ασημάκης Παλαπάνης από τη Λέσχη Αλληλεγγύης Νέου Κόσμου.

«Δεν κάνουμε φιλανθρωπία, έρχεται κάποιος παίρνει το φαγητό και φεύγει, αλλά συμμετέχουμε ενεργά όλοι. Αυτή είναι και η διαφορά της αλληλεγγύης από την φιλανθρωπία, στην αλληλεγγύη είμαστε όλοι ένα, ο ένας βοηθάει τον άλλο, στη φιλανθρωπία υπάρχει απόσταση, είναι οι ωφελούμενοι και οι παρέχοντες αγαθά. Επίσης, η “λέσχη” έχει πολύπλευρες δράσεις, όπως τμήμα δικηγόρων και λογιστών, ενισχυτικής διδασκαλίας και άλλα».

Ενενήντα πέντε οικογένειες προμηθεύονται δωρεάν σακούλες με τρόφιμα κάθε 15 μέρες, συμπεριλαμβανομένων λάδι και κρέας. Η συλλογή γίνεται από προσφορές του κόσμου, εξορμήσεις σε σούπερ μάρκετ, όπου τα μέλη της λέσχης διανέμουν ένα φυλλάδιο εξηγώντας τους σκοπούς τους. Στη βάση της αυτοοργάνωσης λειτουργεί και το Δίκτυο Αλληλεγγύης Βύρωνα, στο οποίο είναι καταγεγραμμένες 700 οικογένειες. «Κάθε μέρα μοιράζουμε 30 ως 40 τσάντες με τρόφιμα σε ανθρώπους της γειτονιάς που έχουν ανάγκη», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Βασίλης Σχίζας, ενώ ο βασικός τρόπος συγκέντρωσης τροφίμων είναι η προσφορά των πελατών των σούπερ μάρκετ και επτά φούρνων της περιοχής με ψωμιά και αρτοσκευάσματα. «Καταστήματα και οργανισμοί της περιοχής κάνουν δωρεές σε είδος, ενώ βοηθάει και ο δήμος Βύρωνα και η περιφέρεια», συμπληρώνει ο κ. Σχίζας.

Επιπλέον, λειτουργούν και συλλογικές κουζίνες από διάφορες ομάδες και στέκια γειτονιών, συνήθως μια ή δυο φορές το μήνα.

Σε μια ξεχωριστή κατηγορία ανήκουν οι «Σπιτικές κουζίνες», που λειτουργούν σαν δημοτικά εστιατόρια σε συνεργασία με τους κατά τόπους δήμους. Εκεί παρέχεται ένα πλήρες γεύμα για 2,70 ευρώ. Περίπου 3.000 άνθρωποι καθημερινά σιτίζονται στην Κηφισιά, τη Γλυφάδα, τον Χολαργός, το Ίλιον, τον Άλιμο, τη Δάφνη, τον Υμηττό, το Νέο Ηράκλειο, το Χαλάνδρι, τη Νέα Σμύρνη και το Μαρούσι, ενώ αναμένεται να ανοίξουν «Σπιτικές Κουζίνες» στη Νέα Ερυθραία, την Ηλιούπολη, τον Ταύρο και δεύτερο εστιατόριο στο Μαρούσι, επισημαίνει ο Νίκος Σαλαπάτας, υπεύθυνος του Ομίλου Σάλας, της εταιρίας στην οποία ανήκουν οι «Σπιτικές Κουζίνες».

«Συνήθως στις “Σπιτικές Κουζίνες” έρχονται άνθρωποι μοναχικοί, που δεν μπορούν να μαγειρεύουν κάθε μέρα, ηλικιωμένοι, φοιτητές κλπ. Παρέχονται πέντε διαφορετικά γεύματα κάθε μέρα και υπάρχει εβδομαδιαίο πρόγραμμα με το μενού», περιγράφει η αντιδήμαρχος Νέας Σμύρνης κ. Δεληγιάννη και διευκρινίζει πως για τις «Σπιτικές Κουζίνες» δε χρειάζεται να δείξει κάποιος δικαιολογητικά, είναι κουζίνα ανοιχτή προς όλους.